Αξίωση Ασφαλισμένου κατά Ασφαλιστή

Σημαντικότατο νομικό αλλά και ουσιαστικό ζήτημα αποτελεί αυτό της έναρξης του χρόνου παραγραφής της αξίωσης, αφενός, του ζημιωθέντος για την αποκατάσταση της ζημίας του και, αφετέρου, του ασφαλισμένου έναντι του ασφαλιστή από τη σύμβαση ασφάλισης αστικής ευθύνης έναντι τρίτων ζημιωθέντων.

Σύμφωνα με το άρθρο 10 του Ν. 2496/1997 (Ασφ.Ν.), «αξιώσεις που πηγάζουν από την ασφαλιστική σύμβαση παραγράφονται, στις ασφαλίσεις ζημιών μετά από τέσσερα χρόνια και στις ασφαλίσεις προσώπων μετά από πέντε χρόνια από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκαν».

Η έναρξη του ανωτέρω οριζόμενου από τον Ασφαλιστικό Νόμο χρονικού σημείου από το οποίο αρχίζει ο χρόνος υπολογισμού της παραγραφής της αξίωσης του ασφαλισμένου κατά του ασφαλιστή συνεπώς είναι ο χρόνος γέννησης της αξίωσης. Συνακόλουθα, είναι κρίσιμο να προσδιοριστεί πότε γεννάται η αξίωση αυτή για τον ασφαλισμένο έναντι του ασφαλιστή, με δεδομένη την επέλευση του ασφαλιζόμενου, σύμφωνα με την ασφαλιστική σύμβαση, κινδύνου.

Σε σχέση με την παραγραφή της αξίωσης του ασφαλισμένου κατά του ασφαλιστή στην ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων, ο Άρειος Πάγος (Άρειος Πάγος 950/2012, Δημοσίευση, Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΔΣΑ, www.dsanet.gr, ΕΕμπΔ 2013, τόμος ΞΔ, σελ. 99 επ.) έκρινε ως κρίσιμο χρόνο της επέλευσης του ασφαλιζόμενου κινδύνου και συνακόλουθα της έναρξης παραγραφής της αξίωσης, τον χρόνο της επίδοσης στον ασφαλισμένο της σχετικής αγωγής του ζημιωθέντος και όχι τον χρόνο της τέλεσης του αδικήματος.

Ειδικότερα, στην ανωτέρω υπόθεση, ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι: «Έτσι που έκρινε το δικάσαν Πρωτοδικείο δεχόμενο ότι, επί συμβάσεως ασφαλίσεως της αστικής ευθύνης έναντι τρίτων, η αξίωση του ασφαλισμένου από τη σύμβαση αυτή έναντι του ασφαλιστή γεννάται από την ημερομηνία τελέσεως του αδικήματος και όχι από την επίδοση στον τελευταίο (ασφαλισμένο) της σχετικής προς αποκατάσταση της ζημίας αγωγής, γιατί έκτοτε πραγματοποιείται η ασφαλιστική περίπτωση (κίνδυνος), εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε τις ως άνω ουσιαστικού δικαίου διατάξεις, αφού βάσει των αναφερομένων στην ως άνω νομική σκέψη η παραγραφή της αξίωσης του ασφαλισμένου έναντι της ασφαλιστικής εταιρείας αρχίζει από την επίδοση στον ασφαλισμένο της σχετικής αγωγής αποζημιώσεως από τον ζημιωθέντα τρίτο, οπότε και πραγματώνεται ο ασφαλιστικός κίνδυνος και όχι από το χρόνο τελέσεως του τροχαίου ατυχήματος ΑΠ 1275/2009».  

Η ανωτέρω απόφαση αποτελεί σημαντική επί του ανωτέρω ζητήματος σε σχέση με την προηγούμενη νομολογία του Αρείου Πάγου, σχετικά με τον κρίσιμο χρόνο κατά τον οποίο γεννάται η υποχρέωση του ασφαλιστή προς αποζημίωση  (βλ. παρατηρήσεις  ΕΕμπΔ  2013, ΞΔ , σελ. 100, στην απόφαση ΑΠ 950/2012).Σε προηγούμενη απόφασή του ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι η ασφαλιστική περίπτωση στην ασφάλιση αστικής ευθύνης επέρχεται ήδη από τον χρόνο της εξώδικης όχλησης του ασφαλισμένου από τον ζημιωθέντα (Άρειος Πάγος 293/2008, ΕΕμπΔ 2008, τόμος ΝΘ, σελ 828).

Θεόδωρος Κουτσούμπας, Δικηγόρος – Διδάκτορας Νομικής (e-mail: thkuts@otenet.gr)

Σε συνεργασία με το περιοδικό ΣΥΝήΓΟΡΟΣ