ΑΠ 320/2015: Ανώνυμη Εταιρία- Ευθύνη μελών ΔΣ έναντι της εταιρίας. Προϋποθέσεις άσκησης αγωγής αποζημίωσης. «Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 18, 22α και 22β του κωδικοποιημένου νόμου 2190/1920 “Περί ανωνύμων εταιρειών”, 31 και 32 του Εμπορικού Νόμου, 68, 714, 297, 298 ΑΚ προκύπτει ότι τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ανώνυμης εταιρείας ευθύνονται έναντι του νομικού προσώπου της εταιρείας, για την ζημία που προξενείται στην εταιρεία συνεπεία πταίσματος τους από δόλο ή από
αμέλεια κατά την παραβίαση των υποχρεώσεών τους πίστης και ότι η ευθύνη τους αυτή υπάρχει και κατά τις διατάξεις περί αδικοπραξιών του Αστικού Κώδικα (αρθ.914, 919), όταν η ζημιογόνος πράξη ή παράλειψή τους αποτελεί και αδικοπραξία, που θεμελιώνει άμεση και αυτοτελή υποχρέωση προς αποζημίωση. Στις περιπτώσεις αυτές ζημιογόνου πράξης ή παράλειψης, που στρέφεται κατά του νομικού προσώπου της εταιρείας, την προς αποζημίωση αξίωση έχει το αμέσως ζημιωθέν νομικό πρόσωπο της εταιρείας το οποίο, νομιμοποιείται να ασκήσει την σχετική αγωγή κατά των μελών της διοικήσεως κατά τους όρους των άρθρων 22β του ιδίου Νόμου 2190/1920 (ΑΠ 1483/2010).
Κατά το άρθρο αυτό, αρ.22β Ν.2190/1920 “Περί ανωνύμων εταιρειών” όπως προστέθηκε με το άρθρο 9 του ΝΔ 4237/1962 και όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 10 Ν.2339/1995 και ίσχυε, πριν τροποποιηθεί από το άρθρο 31 Ν.3604/2007, οριζόταν ότι: “1.Οι αξιώσεις της εταιρείας κατά των μελών του Δ.Σ. εκ της διοικήσεως των εταιρικών υποθέσεων ασκούνται υποχρεωτικά, εάν αποφασίσει τούτο η Γενική Συνέλευση με απόλυτη πλειοψηφία ή ζητήσουν τούτο από το Δ.Σ. μέτοχοι εκπροσωπούντες το ένα τρίτο (1/3) του καταβεβλημένου εταιρικού κεφαλαίου. Η αίτηση της μειοψηφίας λαμβάνεται υπόψη, μόνο εάν βεβαιωθεί ότι οι αιτούντες έγιναν μέτοχοι τρείς (3) τουλάχιστον μήνες προ της αιτήσεως. Οι παραπάνω προϋποθέσεις δεν απαιτούνται στην περίπτωση που η ζημία οφείλεται σε δόλο των μελών του Δ.Σ. 2)Η αγωγή δέον να εγερθεί εντός έξι (6)μηνών από της ημέρας της Γ.Σ. ή της υποβολής της αιτήσεως. 3)Προς διεξαγωγήν της δίκης η Γ.Σ. δύναται να διορίσει ειδικούς εκπροσώπους. Εάν η ενάσκησις της αξιώσεως ζητείται από την μειοψηφίαν ή εν περιπτώσει καθ’ης ή υπό της προηγουμένης παραγράφου καθοριζόμενη προθεσμία ήθελε παρέλθει άπρακτος, δύναται ο Πρόεδρος του Πρωτοδικείου της περιφερείας εις την οποίαν εδρεύει η εταιρεία, αιτήσει της μειοψηφίας, υποβαλλόμενη εντός μηνός από της λήξεώς της εν τη προηγουμένη παραγράφου προθεσμίας, κατά την διαδικασίαν του άρθρου 634 της Πολιτικής Δικονομίας, να διορίσει ειδικούς εκπροσώπους της εταιρείας προς διεξαγωγήν του δικαστικού αγώνως. Η δαπάνη της δίκης για το διορισμό των ειδικών εκπροσώπων και για την επιδίωξη των αξιώσεων της εταιρείας βαρύνει την τελευταία. 4)Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται και ως προς την ευθύνη των προσώπων που δεν είναι μέλη διοικητικού συμβουλίου και ασκού εξουσίες σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 22”.
Εκ του ανωτέρω άρθρου σαφώς προκύπτει ότι οι αξιώσεις της εταιρίας εναντίον των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της, οι οποίες απορρέουν από ζημιογόνα (εξαιτίας αμέλειας) διοίκηση των εταιρικών υποθέσεων, ασκούνται από το Δ.Σ. υποχρεωτικά, εφόσον όμως το αποφασίσει προηγουμένως η γενική συνέλευση, με απόφαση που λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία ή εφόσον το ζητήσουν από το Δ.Σ. μέτοχοι που εκπροσωπούν το ένα τρίτο (1/3) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, υπό την προϋπόθεση ότι οι αιτούντες έγιναν μέτοχοι της εταιρίας τρείς (3) τουλάχιστον μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης προς άσκηση της εταιρικής αγωγής. Οι ανωτέρω προϋποθέσεις (του πρώτου εδαφίου της πρώτης παραγράφου του άρθρου 22β Ν.2190/1920) δεν απαιτούνται, μόνο όταν η ζημία οφείλεται σε δόλο των μελών του διοικητικού συμβουλίου, οπότε το Δ.Σ. δύναται να ασκήσει την εταιρική αγωγή χωρίς προηγούμενη απόφαση της γενικής συνέλευσης ή χωρίς προηγούμενη αίτηση μετόχων που εκπροσωπούν το 1/3 του καταβεβλημένου εταιρικού κεφαλαίου (ΑΠ 1483/2010 ΑΠ 1298/2000)». (areiospagos.gr)
