Δορυφορικές μετρήσεις δείχνουν ότι το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας συνεχίζουν να αυξάνονται παρά τις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών.
Οι συγκεντρώσεις μεθανίου ήταν σταθερές μέχρι το 2007, αλλά έκτοτε έχουν αυξηθεί κατά περίπου 0,3% ετησίως, ενώ τα παγκόσμια επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα συνεχίζουν να αυξάνονται κατά περίπου 0,5% ετησίως.
Τα αποτελέσματα, που παρουσιάστηκαν την περασμένη εβδομάδα στο Living Planet Symposium στην Πράγα, συνδυάζουν στοιχεία από τον βετεράνο δορυφόρο Envisat του ESA και την Ιαπωνική αποστολή.
Ο λόγος για την πρόσφατη αύξηση του μεθανίου δεν είναι πλήρως κατανοητός, αλλά οι επιστήμονες την αποδίδουν σε διάφορες πηγές, όπως η γεωργία και τα ορυκτά καύσιμα.
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης εποχικές διακυμάνσεις, όπως υψηλότερες συγκεντρώσεις μεθανίου στην Ινδία και την Κίνα κατά τη διάρκεια του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι υγροβιότοποι και οι
ορυζώνες αποτελούν μια σημαντική πηγή εκπομπών μεθανίου και είναι μεγαλύτερη αν είναι ζεστό και υγρό.
Άλλες περιοχές όπως οι τροπικές, οι ΗΠΑ και τμήματα της Ρωσίας βιώνουν παρόμοιες εποχιακές αλλαγές.
Το διοξείδιο του άνθρακα παρουσιάζει παρόμοιες εποχιακές διακυμάνσεις, αν και η μέγιστη συγκέντρωση καταγράφεται νωρίτερα στο έτος και σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη. Αυτό οφείλεται στην τακτική πρόσληψη και την απελευθέρωση του διοξειδίου του άνθρακα από τηνκαλλιέργεια και τη φθορά της επίγειας βλάστησης: τη φωτοσύνθεση, την αναπνοή και την αποσύνθεση της οργανικής ύλης.
Συνολικά, το διοξείδιο του άνθρακα έχει παρουσιάσει μια σταθερή αύξηση κατά την τελευταία δεκαετία, παρά τις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών.
«Επί του παρόντος, τα φυτά απορροφούν περίπου το 25% του διοξειδίου του άνθρακα που εκλύουμε και, χωρίς αυτό, τα ατμοσφαιρικά επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα και οι σχετικές συνέπειες θα ήταν πολύ μεγαλύτερες», δήλωσε ο Michael Buchwitz από το Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Φυσικής του Πανεπιστημίου της Βρέμης στη Γερμανία.
«Ωστόσο, δεν ξέρουμε πώς θα ανταποκριθούν τα φυτά σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα. Η κατανόησή μας για τη «δεξαμενή άνθρακα της γης» είναι περιορισμένη. Ένας στόχος των παρατηρήσεων του διοξειδίου του άνθρακα μέσω δορυφόρου είναι να κλείσει σχετικά κενά γνώσης, που θα οδηγήσει σε βελτιωμένη πρόβλεψη του κλίματος».
Η επικείμενη αποστολή Sentinel-5P για το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus, αναμένεται να συνεχίσει την συλλογή δεδομένων για το μεθάνιο και τα άλλα συστατικά της ατμοσφαιρικής χημείας, σαρώνοντας ολόκληρο τον κόσμο κάθε μέρα.
«Μελλοντικά, ο Sentinel-5P θα είναι πολύ σημαντικός, ιδίως λόγω των πολύ πυκνών, υψηλής ανάλυσης παρατηρήσεων του ατμοσφαιρικού μεθανίου, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύουν και να ποσοτικοποιούν τις εκπομπές των σημαντικών θερμών σημείων εκπομπής μεθανίου, όπως τα πεδία εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου», σημείωσε ο Michael Buchwitz, ο οποίος ηγείται επίσης του έργου Greenhouse Gases (Αέρια Θερμοκηπίου) στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για την κλιματική αλλαγή της ESA, Climate Change Initiative.
Ο στόχος του έργου είναι να δημιουργήσει μια παγκόσμια βάση για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου στην ατμόσφαιρα, από δορυφορικά δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με μαθηματικά μοντέλα ώστε να διαθέτουμε πληροφορίες σχετικά με τις περιφερειακές πηγές και τις δεξαμενές διοξειδίου του άνθρακα και του μεθανίου.
Οι βάσεις ατμοσφαιρικών δεδομένων καλύπτουν το διάστημα 2003–14 και είναι διαθέσιμες εδώ.
