Της Νένας Μαλλιάρα
Με 200-300 καταστήματα η καθεμία θα μείνουν οι τράπεζες μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια, αναπληρώνοντας τη φυσική τους παρουσία με το digital banking.
“Αθόρυβα” από την αρχή του έτους οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εκτιμάται ότι έχουν κλείσει 150-200 καταστήματα, μειώνοντας αναλογικά το δίκτυο των 2.452 καταστημάτων που είχαν συνολικά στα τέλη του 2015. Ο αριθμός αυτός θα περιοριστεί στα 800-1.200 καταστήματα σε ορίζοντα τριών ετών το πολύ, προοπτική που διαγράφει την πλήρη μετάβαση σε ένα άλλο τραπεζικό σύστημα με ραγδαία αποδιαμεσολάβηση των τραπεζών.
Η τάση που έρχεται στην Ελλάδα προδιαγράφεται ήδη από τις εξελίξεις στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η Deutsche Bank ανακοίνωσε ότι θα μείνει με μόλις 500 καταστήματα σε όλη τη Γερμανία, ενώ η ισπανική Santander θα κλείσει φέτος 450 καταστήματα, που αντιστοιχούν στο 13% του δικτύου της, επειδή το 2015 τα κέρδη της αυξήθηκαν μόλις κατά 3%.
Πιο βόρεια, στη Σουηδία, η μετεξέλιξη του τραπεζικού συστήματος έχει περάσει ήδη στο επόμενο στάδιο. Έχουν αποσυρθεί ακόμη και τα ATM από τις τράπεζες και οι συναλλαγές γίνονται σχεδόν εξ ολοκλήρου χωρίς φυσικό χρήμα. Ως αποτέλεσμα,
πέρσι, στη Σουηδία σημειώθηκαν μόλις 4 ληστείες σε τράπεζες, με λεία μόλις 2.000 ευρώ!
Τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες από τον μετασχηματισμό του διεθνούς τραπεζικού τοπίου και από τη ραγδαία ψηφιοποίηση των υπηρεσιών που συνοδεύεται από την εμφάνιση νέων παρόχων, επεσήμανε πρόσφατα η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας και πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών κ. Λούκα Κατσέλη .
Μιλώντας στο 21ο Banking Forum, η κ. Κατσέλη ανέφερε ότι η μετάβαση σε ένα νέο ψηφιακό τραπεζικό τοπίο είναι θέμα λίγων ετών.
Ειδικά στον χώρο της λιανικής τραπεζικής, ήδη παρατηρείται ολοένα αυξανόμενη χρήση online πλατφορμών, κινητών τηλεφώνων ακόμη και μέσων κοινωνικής δικτύωσης για τη διενέργεια και διεκπεραίωση τραπεζικών συναλλαγών. Η ζήτηση προέρχεται από μία πελατειακή βάση πλήρως εξοικειωμένη με τις νέες τεχνολογίες, που επιζητά ταχύτητα στην πληροφόρηση και εξυπηρέτηση, χαμηλό κόστος και ασφάλεια στις συναλλαγές.
“O πελάτης θα ενδιαφέρεται ολοένα και περισσότερο να καλύψει πιεστικές ανάγκες και να διευκολύνει τον τρόπο ζωής του. Η περιήγησή του σε πολλές εναλλακτικές ηλεκτρονικές πλατφόρμες του επιτρέπει να καλύψει πολλαπλές και σύνθετες ανάγκες. Απόδειξη αυτών των αλλαγών στην τραπεζική αγορά αποτελεί το γεγονός ότι ήδη πολύ μεγάλοι μη τραπεζικοί παίκτες, όπως η Google, η Apple, η Facebook ή η Swisscom, επεκτείνονται στην αγορά των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και μάλιστα χωρίς να υπόκεινται σε ένα αντίστοιχο ρυθμιστικό ή εποπτικό πλαίσιο”, επισήμανε η κ. Κατσέλη.
Οι τάσεις που διαμορφώνονται διεθνώς, αναγκάζουν τις ελληνικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν μια νέα πραγματικότητα με ισχυρές ανταγωνιστικές πιέσεις από μη τραπεζικές εταιρείες. Παράλληλα, το δίκτυο καταστημάτων, όπως το ξέρουμε σήμερα, θα πάψει να αποτελεί τη βέλτιστη επιλογή για την προσέλκυση και διατήρηση της νέας πελατείας. Ως συνέπεια, οι ανάγκες και η σύνθεση του ανθρώπινου δυναμικού θα μεταβληθούν ριζικά. Και βεβαίως, οι τράπεζες θα κληθούν να αυξήσουν κατακόρυφα τις επενδύσεις τους σε νέα πληροφοριακά συστήματα και νέα προϊόντα και υπηρεσίες.
Σημειώνεται ότι σε επίπεδο προσωπικού, οι τράπεζες έχουν ήδη αναλάβει τη δέσμευση, με βάση τα πλάνα αναδιάρθρωσης που υπέβαλαν στην DGComp μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους στα τέλη του 2015, να μειώσουν το προσωπικό τους κατά 5.694 άτομα μέχρι το 2017 (48.493 οι απασχολούμενοι στον τραπεζικό τομέα στα τέλη του 2015).
Ήδη από την Τράπεζα Πειραιώς, μέσω της εθελουσίας εξόδου που διενεργήθηκε πριν από το Πάσχα, αποχώρησαν 1.000 άτομα. Πρόσκληση εθελουσίας εξόδου απευθύνει στοχευμένα σε υπαλλήλους της η Eurobank, σε μια διαδικασία που αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τον Ιούλιο. Τον Σεπτέμβριο αναμένεται το πρόγραμμα εθελουσίας της Εθνικής Τράπεζας. Με μεγαλύτερη άνεση μπορεί να προγραμματίσει το δικό της πρόγραμμα η Alpha Bank, καθώς έχει τις μικρότερες δεσμεύσεις για μείωση προσωπικού.