Λίγα εικοσιτετράωρα μετά την ολοκλήρωση της α’ αξιολόγησης και πριν από την κατάθεση του νέου αναπτυξιακού νόμου στη Βουλή, ο υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, μιλά στο “Κ” για τη συμφωνία του Eurogroup, τις εκκρεμότητες για την εκταμίευση της α’ δόσης, ενώ για την άρση των capital controls “δείχνει” προς την εμπειρία της Κύπρου. Αναφέρεται στα “κόκκινα δάνεια” με εγγύηση Δημοσίου, στον ΦΠΑ στα νησιά, στα κίνητρα σε νέους επενδυτές και στα “πολιτικά ανοίγματα” της κυβέρνησης προς το Κέντρο, αποκλείοντας όμως –υπό τις παρούσες συνθήκες– σύμπλευση με το ΠΑΣΟΚ.
Συνέντευξη στη Νίκη Ζορμπά
Υπουργέ, πόθεν προκύπτει ότι είναι πράγματι καλή η συμφωνία τουEurogroup;
Πρώτον, γιατί έκλεισε το μεγάλο θέμα του συνόλου της δημοσιονομικής προσαρμογής, με έναν τρόπο που κατά την κυβέρνηση είναι ικανοποιητικός και σε σχέση με τη
στρατηγική της διαπραγμάτευσης και σε σχέση με τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Δεύτερον, τέθηκε το θέμα του χρέους, επίσης ικανοποιητικά για τους βραχυπρόθεσμους-μεσοπρόθεσμους χειρισμούς και με μια διατύπωση σχετικά ικανοποιητική για το μακροπρόθεσμο.
Οι εκταμιεύσεις θα γίνονται, όμως, πάλι με “το μαρτύριο της σταγόνας”.
Αυτό αφορά ένα πολύ συγκεκριμένο κομμάτι: τα χρέη του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Θεωρώ πολύ σημαντικό ότι τα χρήματα αυτά θα μπουν στην ελληνική οικονομία. Θα δοθούν σε δύο δόσεις, αφορούν το 2016, επομένως στο τέλος της ημέρας το κρίνω ως κάτι πολύ θετικό.
Υπάρχουν, παρ’ όλα αυτά, και αστερίσκοι για να κλείσει η αξιολόγηση. Ένας είναι τα “κόκκινα” δάνεια με εγγύηση του Δημοσίου. Τι θα κάνετε;
Το ζήτημα αυτό θέλει ειδική μεταχείριση. Στις συζητήσεις που θα γίνουν τις επόμενες ημέρες θα βρούμε μια λύση που να διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρξει κόστος για το Δημόσιο.
Εσείς ποια προκρίνετε;
Η πιο απλή θα ήταν να αίρεται η εγγύηση του Δημοσίου εάν πουληθεί ένα δάνειο. Αλλά μπορούμε να σκεφτούμε και πολλές παραλλαγές του βαθμού απομείωσης της εγγύησης και άλλες τεχνικές, ώστε να βρούμε μια λύση συμβατή και με τις δύο πλευρές.
Ακόμα ένα ανοιχτό πεδίο είναι το ΕΚΑΣ.
Αυτό είναι κατά τη γνώμη μου το μικρότερο πρόβλημα. Διότι τα ποσά τα οποία συζητάμε είναι πάρα πολύ μικρά και νομίζω ότι είναι θέμα το οποίο θα ρυθμιστεί πολύ εύκολα.
Πότε αναμένεται να ψηφιστεί επιτέλους το νέο αναπτυξιακό σχέδιο;
Πολύ σύντομα. Την επόμενη εβδομάδα θα έρθει στη Βουλή.
Γιατί υπήρξε τόση καθυστέρηση;
Ο αναπτυξιακός νόμος είναι πρακτικά έτοιμος από τον Ιανουάριο. Ενεπλάκη στη διαπραγμάτευση επειδή έχει δημοσιονομικό κόστος. Τώρα που έληξε η διαπραγμάτευση, μπορούμε πλέον να προχωρήσουμε.
Είπατε ότι η αποπληρωμή των επενδυτικών σχεδίων θα γίνει σε βάθος επταετίας. Γιατί να έρθει ένας επιχειρηματίας να επενδύσει;
Αναφερόμαστε σε δύο περασμένους αναπτυξιακούς νόμους (2004, 2011), τους οποίους βρήκαμε τον περασμένο Ιανουάριο σε δραματική κατάσταση: Με περίπου 4.200 επενδυτικά σχέδια, χωρίς καμία εικόνα για το ποια έχουν ξεκινήσει, ποια έχουν ολοκληρωθεί, με δεσμεύσεις πολλών δισ. για τα οποία δεν ξέραμε ποια ήταν πραγματικά και ποια εικονικά. Και μάλιστα με “παγωμένο” από την Κομισιόν το Ταμείο του αναπτυξιακού νόμου, για λόγους διαφθοράς παλαιότερων ετών. Άρα, ουσιαστικά ξεκινήσαμε από το μηδέν.
Και τι έχει αλλάξει;
Με τις μεταβατικές διατάξεις του νέου επενδυτικού νόμου, ορίζεται πως όσοι έχουν τελειώσει το 50% των επενδύσεών τους μέχρι τα Χριστούγεννα συνεχίζουν για να ολοκληρώσουν τις επενδύσεις. Όσοι δεν έχουν φτάσει στο 50%, απεντάσσονται. Άρα, βάζουμε μια τάξη σε ένα σύστημα και ταυτόχρονα διασφαλίζουμε την αποπληρωμή των επενδυτών που υπάγονται στους παλιούς νόμους.
Θα υπάρξει κάποιο φορολογικό κίνητρο στους νέους επενδυτές;
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος είναι κυρίως φορολογικά κίνητρα, γιατί έχει οροφή στην άμεση χρηματοδότηση τα 5 εκατ. ευρώ. Οι νέοι επιχειρηματίες θα έχουν τη δυνατότητα να πάρουν ένα φορολογικό καθεστώς ευνοϊκό. Αν είναι ξένοι επενδυτές ή μεγάλες επιχειρήσεις, θα παίρνουν δωδεκαετή περίοδο σταθερού φορολογικού περιβάλλοντος, ενώ η νεανική επιχειρηματικότητα θα ευνοηθεί από τη δυνατότητα της φθηνής χρηματοδότησης μέσα από τα εργαλεία που διαθέτουμε.
Τι είδους οδικός χάρτης απαιτείται για την άρση των capital controls; Μήπως είναι τόσο μακροπρόθεσμος όσο και του χρέους;
Μία από τις επιτυχίες της κυβέρνησης πέρυσι ήταν ότι λάβαμε άμεσα μια σειρά από μέτρα πολύ ευνοϊκά, κυρίως για τις τουριστικές επιχειρήσεις, τις ναυτιλιακές, τις εταιρείες εισαγωγής κ.ά. Μένουν, όμως, αρκετά βήματα για να γίνουν. Αυτά, με βάση και την εμπειρία της Κύπρου, χρειάζονται έναν οδικό χάρτη ο οποίος βήμα προς βήμα θα μετακινεί μέρος αυτών των περιορισμών. Αυτό συζητάμε και με την πλευρά των “θεσμών”.
Στην Κύπρο χρειάστηκαν δύο χρόνια. Για τόσο διάστημα μιλάμε;
Δεν θα βάλω χρονοδιάγραμμα, αλλά θεωρώ ρεαλιστικό να συζητάμε για χρονικό διάστημα μάλλον μικρότερο από αυτό.
Με το ΕΣΠΑ τι γίνεται; Ο αρμόδιος υφυπουργός ανακοίνωσε ότι έχει ενεργοποιηθεί το 50% των προγραμμάτων. Σύμφωνα, όμως, με την Έκθεση Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων που έστειλε το ΥΠΟΙΚ στις υπηρεσίες της Κομισιόν και δημοσίευσε το “Κ” (29/4), η απορροφητικότητα φτάνει στο 1,28% ή 246,7 εκατ. ευρώ.
Το νέο ΕΣΠΑ έχει ξεκινήσει πολύ γρήγορα σε επίπεδο σχεδιασμών. Τα δεδομένα και συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες συγκλίνουν στο εξής: Υπάρχει γρηγορότερη και καλύτερη έναρξη του νέου ΕΣΠΑ, υπ’ όψιν ότι έχει βάθος εξαετίας και ότι το ελληνικό ΕΣΠΑ έχουμε καταφέρει να είναι εμπροσθοβαρές. Ειδικά των κοινωνικών πόρων: Και το 2016-2017 θα υπάρξει στήριξη της εκπαίδευσης, της ανθρωπιστικής κρίσης και του ελάχιστου εισοδήματος. Στόχος είναι η σωστή κατανομή σε όλα τα χρόνια και παίρνουμε αυξημένες προκαταβολές κατά την έναρξη των προγραμμάτων, με βάση και την απόφαση του περσινού Ιουλίου. Υπάρχει αισιοδοξία ότι το 2016 τα μεγέθη για την ελληνική οικονομία θα είναι ικανοποιητικά.
Έχει αρχίσει κλαυθμός και οδυρμός για την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά.
Είναι ένα μέτρο το οποίο όλοι θεωρούμε ότι παραβιάζει τον κανόνα της νησιωτικής προστασίας, είναι όμως μέρος της συμφωνίας, οπότε δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Εντούτοις, πιστεύω ότι μπορεί να βρεθεί λύση σε μέτρα που να στηρίζουν τη νησιωτικότητα εναλλακτικά προς τον ΦΠΑ και να δούμε πώς μπορούμε να τα εφαρμόσουμε.
“Είμαι θετικός σε πολιτικά ανοίγματα”
Ψηφίσατε δύο βαριά πολυνομοσχέδια. Δυνάμεις για να τα εφαρμόσει η κυβέρνηση έχει;
Στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η οποία είναι εξαιρετικά συμπαγής, υπάρχει πολύ σημαντικό δυναμικό. Τώρα που έχει αποκατασταθεί ο ισχυρός κανόνας της πολιτικής σταθερότητας νομίζω ότι υπάρχουν δυνατότητες για αξιοποίηση και ανθρώπων που θα στηρίξουν την προσπάθεια αυτή. Από στελέχη, δόξα τω Θεώ, έχει αρκετά η παρούσα κυβέρνηση.
Δηλαδή δεν θα χρειαστεί “μπόλιασμα” με στελέχη από το Κέντρο;
Αυτό είναι μια πολιτική απόφαση. Η ιδέα, όμως, ότι η κυβέρνηση δεν έχει στελέχη και αναγκαστικά θα στραφεί σε άλλους πολιτικούς χώρους ή σε τεχνοκράτες δεν ισχύει. Προσωπικά, είμαι θετικός σε πολιτικά ανοίγματα, παρότι η κυβέρνηση αυτή έχει το πολιτικό δυναμικό που μπορεί να της δώσει πνοή για αρκετά χρόνια.
Άρα, βλέπετε και θετικά τα ανοίγματα του πρωθυπουργού προς την ευρω- σοσιαλδημοκρατία; Τον Τζ. Πιτέλα, εσχάτως, τον έχει κάνει “σημαία”.
Η πραγματικότητα στην Ευρώπη επιβάλλει νέες πολιτικές συμμαχίες. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι και παραμένει στην Αριστερά λειτουργώντας σε έναν συσχετισμό που επιβάλλει ευρύτερη συσπείρωση δυνάμεων ως ισχυρό αντίβαρο σε συντηρητικές ή ακραία συντηρητικές δυνάμεις.
Σε εσωτερικό επίπεδο, “κοιτάζετε” προς το ΠΑΣΟΚ;
Το ΠΑΣΟΚ, στην αντιπαράθεσή του με την κυβέρνηση, συγκροτεί έναν λόγο που το ταυτίζει στην προοπτική μιας συμμαχίας με τη Δεξιά. Υπό τις δεδομένες συνθήκες, είναι πάρα πολύ δύσκολο να συζητήσουμε οτιδήποτε άλλο.
