Συνάντηση με θέμα τη μελέτη του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, είχε τη Δευτέρα ο CEO του Ταμείου Άρης Ξενόφος, με τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων.
Πρόκειται για έρευνα που διενήργησε η McKinsey & Co για τα «κόκκινα» ανοίγματα των τραπεζών, τα οποία είχαν φτάσει στα τέλη του 2015 τα 103 δισ. ευρώ.
Ο κ. Ξενόφος παρουσίασε το ύψος των κοινών δανείων που έχουν οι συστημικοί όμιλοι, τα οποία διαμορφώνονται στο 1/3 επί των χαρτοφυλακίων τους.
Συγκεκριμένα, από τα στοιχεία ενεργητικού 45 δισ. ευρώ των Τράπεζας Πειραιώς, Eurobank και Εθνικής Τράπεζας που αναλύθηκαν στο πλαίσιο της σχετικής άσκησης, τα 36 δισ. ευρώ ανήκουν στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, ενώ τα 11 δισ. ευρώ από αυτά είναι κοινές χορηγήσεις.
Μηχανισμός συντονισμού
Το ΤΧΣ σχεδιάζει σε αυτή τη φάση ένα μηχανισμό συντονισμού μεταξύ των τραπεζών για τις μεγάλες εταιρικές αναδιαρθρώσεις.
Στόχος της πρότασής του είναι η παροχή κατευθυντήριων οδηγιών και αρχών προκειμένου να εξασφαλιστεί η εξεύρεση λύσεων, η επιτάχυνση της διαδικασίας και η συγκέντρωση/ανταλλαγή τεχνογνωσίας, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα εμπλεκόμενα μέρη τα σχετικά εγχειρίδια άλλων χωρών, και τα διεθνή πρότυπα συνεργασίας προσαρμοσμένα στην ελληνική πραγματικότητα.
Επιπλέον, έχει αναλάβει τον προσδιορισμό περιμέτρου προβληματικών επιχειρήσεων και κλάδων.
Ο μηχανισμός συντονισμού απευθύνεται σε μεγάλες εταιρείες λαμβάνοντας υπ’ όψη τη δυνατότητα ή μη αναδιάρθρωσης, τον αριθμό των τραπεζών που έχει έκθεση ο όμιλος, και επιλεγμένους χρηματοοικονομικούς δείκτες ανά όμιλο ή ακόμα και σε σύνολο κλάδων (αναγνώριση προβληματικών κλάδων, προτεραιοποίηση με βάση την επίπτωση ενδεχόμενης κλαδικής αναδιάρθρωσης στην εθνική οικονομία και συνοπτική αξιολόγηση των επιλεγμένων κλάδων) που χρήζουν αναδιάρθρωσης.
Από την ανάλυση των δεδομένων των δανείων που συμπεριλήφθηκαν στο νέο μηχανισμό, προκύπτει πως θα μπορούσαν να συμμετάσχουν 170 ομίλοι (με 11 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και 15 δισ ευρώ συνολική έκθεση) και συνολικά 5 κλάδοι.
Από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι των τραπεζών παρουσίασαν τις δράσεις τους προς την κατεύθυνση συντονισμένων κινήσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος, με χαρακτηριστικότερη έως σήμερα την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Eurobank, Alpha Bank και KKR για τα δάνεια μεγάλων εταιρειών που έχουν «κοκκινήσει».
Τα εμπόδια
Ωστόσο, για να επιταχυνθούν οι σχετικές διεργασίες, θα πρέπει να περιοριστούν τα διάφορα εμπόδια που υφίστανται σήμερα.
Ο κ. Ξενόφος αναφέρθηκε στη συνάντησή του με τους τραπεζίτες στα εξής εμπόδια:
α) Nομικά & Κανονιστικά (π.χ. περιορισμοί στην προώθηση των δικαιωμάτων των πιστωτών, περιορισμένη προστασία στελεχών όταν προβαίνουν στην αναδιάρθρωση υφιστάμενων δανείων, περιορισμοί στο κανονιστικό πλαίσιο για την εξυπηρέτηση και πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων, περιορισμένα κίνητρα για εξωδικαστικούς συμβιβασμούς κλπ).
β) Φορολογικά/Λογιστικά (π.χ. οι πολύ υψηλοί φόροι ακινήτων οι οποίοι έχουν επηρεάσει αρνητικά την εν λόγω αγορά).
γ) Θέματα Τραπεζικής Αγοράς όπου η έλλειψη ενός πλαισίου συντονισμού, ενιαίας προσέγγισης/διαδικασίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών (ιδιωτών, δημοσίου, οφειλετών), καθώς και η έλλειψη εξειδίκευσης προηγμένων λύσεων αναδιάρθρωσης, ενίοτε παρατείνει και πολλές φορές εμποδίζει την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης. Επιπρόσθετα χρειάζονται κατάλληλες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να είναι εφικτή, ταχεία και αποτελεσματική η λειτουργία του εν λόγου μηχανισμού συντονισμού.
Τι καλούνται να κάνουν οι τράπεζες
Ο επικεφαλής του ΤΧΣ σημείωσε στους τραπεζίτες πως θα πρέπει να ενισχύσουν περαιτέρω τις δυνατότητές τους ως εξής:
α) να κατηγοριοποιήσουν (segmentation) τις υποθέσεις και να τις συνδέσουν με συγκεκριμένες λύσεις μέσω επέκτασης των αναλύσεων, σαφούς καθορισμού των ορίων για διαφορετικές κατηγορίες πελατών και σύνδεση πελατών με συγκεκριμένες επιλογές αναδιάρθρωσης.
β) να ενθαρρύνουν τη χρήση εξελιγμένων και μακράς διάρκειας λύσεων αναδιάρθρωσης με επέκταση και τυποποίηση της εφαρμογής των πιο περίπλοκων και μακροπρόθεσμων λύσεων (π.χ. κεφαλαιοποίηση χρέους, λειτουργική αναδιάρθρωση).
γ) να αναπτύξουν τις ικανότητες και την εξειδίκευση του προσωπικού υπεύθυνο για την αναδιάρθρωση εταιρικών δανείων με επιπλέον σεμινάρια εκπαίδευσης και τοποθέτηση πρόσθετου προσωπικού με την κατάλληλη τεχνογνωσία και
δ) να βελτιώσουν την ποιότητα και τον όγκο της απαιτούμενης πληροφορίας και να καθορίσουν συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης (KPIs) καθώς και να θεσπίσουν κίνητρα για την ενίσχυση των συστημάτων και υποδομών πληροφορικής.
Πρόκειται για έρευνα που διενήργησε η McKinsey & Co για τα «κόκκινα» ανοίγματα των τραπεζών, τα οποία είχαν φτάσει στα τέλη του 2015 τα 103 δισ. ευρώ.
Ο κ. Ξενόφος παρουσίασε το ύψος των κοινών δανείων που έχουν οι συστημικοί όμιλοι, τα οποία διαμορφώνονται στο 1/3 επί των χαρτοφυλακίων τους.
Συγκεκριμένα, από τα στοιχεία ενεργητικού 45 δισ. ευρώ των Τράπεζας Πειραιώς, Eurobank και Εθνικής Τράπεζας που αναλύθηκαν στο πλαίσιο της σχετικής άσκησης, τα 36 δισ. ευρώ ανήκουν στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, ενώ τα 11 δισ. ευρώ από αυτά είναι κοινές χορηγήσεις.
Μηχανισμός συντονισμού
Το ΤΧΣ σχεδιάζει σε αυτή τη φάση ένα μηχανισμό συντονισμού μεταξύ των τραπεζών για τις μεγάλες εταιρικές αναδιαρθρώσεις.
Στόχος της πρότασής του είναι η παροχή κατευθυντήριων οδηγιών και αρχών προκειμένου να εξασφαλιστεί η εξεύρεση λύσεων, η επιτάχυνση της διαδικασίας και η συγκέντρωση/ανταλλαγή τεχνογνωσίας, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα εμπλεκόμενα μέρη τα σχετικά εγχειρίδια άλλων χωρών, και τα διεθνή πρότυπα συνεργασίας προσαρμοσμένα στην ελληνική πραγματικότητα.
Επιπλέον, έχει αναλάβει τον προσδιορισμό περιμέτρου προβληματικών επιχειρήσεων και κλάδων.
Ο μηχανισμός συντονισμού απευθύνεται σε μεγάλες εταιρείες λαμβάνοντας υπ’ όψη τη δυνατότητα ή μη αναδιάρθρωσης, τον αριθμό των τραπεζών που έχει έκθεση ο όμιλος, και επιλεγμένους χρηματοοικονομικούς δείκτες ανά όμιλο ή ακόμα και σε σύνολο κλάδων (αναγνώριση προβληματικών κλάδων, προτεραιοποίηση με βάση την επίπτωση ενδεχόμενης κλαδικής αναδιάρθρωσης στην εθνική οικονομία και συνοπτική αξιολόγηση των επιλεγμένων κλάδων) που χρήζουν αναδιάρθρωσης.
Από την ανάλυση των δεδομένων των δανείων που συμπεριλήφθηκαν στο νέο μηχανισμό, προκύπτει πως θα μπορούσαν να συμμετάσχουν 170 ομίλοι (με 11 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και 15 δισ ευρώ συνολική έκθεση) και συνολικά 5 κλάδοι.
Από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι των τραπεζών παρουσίασαν τις δράσεις τους προς την κατεύθυνση συντονισμένων κινήσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος, με χαρακτηριστικότερη έως σήμερα την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Eurobank, Alpha Bank και KKR για τα δάνεια μεγάλων εταιρειών που έχουν «κοκκινήσει».
Τα εμπόδια
Ωστόσο, για να επιταχυνθούν οι σχετικές διεργασίες, θα πρέπει να περιοριστούν τα διάφορα εμπόδια που υφίστανται σήμερα.
Ο κ. Ξενόφος αναφέρθηκε στη συνάντησή του με τους τραπεζίτες στα εξής εμπόδια:
α) Nομικά & Κανονιστικά (π.χ. περιορισμοί στην προώθηση των δικαιωμάτων των πιστωτών, περιορισμένη προστασία στελεχών όταν προβαίνουν στην αναδιάρθρωση υφιστάμενων δανείων, περιορισμοί στο κανονιστικό πλαίσιο για την εξυπηρέτηση και πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων, περιορισμένα κίνητρα για εξωδικαστικούς συμβιβασμούς κλπ).
β) Φορολογικά/Λογιστικά (π.χ. οι πολύ υψηλοί φόροι ακινήτων οι οποίοι έχουν επηρεάσει αρνητικά την εν λόγω αγορά).
γ) Θέματα Τραπεζικής Αγοράς όπου η έλλειψη ενός πλαισίου συντονισμού, ενιαίας προσέγγισης/διαδικασίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών (ιδιωτών, δημοσίου, οφειλετών), καθώς και η έλλειψη εξειδίκευσης προηγμένων λύσεων αναδιάρθρωσης, ενίοτε παρατείνει και πολλές φορές εμποδίζει την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης. Επιπρόσθετα χρειάζονται κατάλληλες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να είναι εφικτή, ταχεία και αποτελεσματική η λειτουργία του εν λόγου μηχανισμού συντονισμού.
Τι καλούνται να κάνουν οι τράπεζες
Ο επικεφαλής του ΤΧΣ σημείωσε στους τραπεζίτες πως θα πρέπει να ενισχύσουν περαιτέρω τις δυνατότητές τους ως εξής:
α) να κατηγοριοποιήσουν (segmentation) τις υποθέσεις και να τις συνδέσουν με συγκεκριμένες λύσεις μέσω επέκτασης των αναλύσεων, σαφούς καθορισμού των ορίων για διαφορετικές κατηγορίες πελατών και σύνδεση πελατών με συγκεκριμένες επιλογές αναδιάρθρωσης.
β) να ενθαρρύνουν τη χρήση εξελιγμένων και μακράς διάρκειας λύσεων αναδιάρθρωσης με επέκταση και τυποποίηση της εφαρμογής των πιο περίπλοκων και μακροπρόθεσμων λύσεων (π.χ. κεφαλαιοποίηση χρέους, λειτουργική αναδιάρθρωση).
γ) να αναπτύξουν τις ικανότητες και την εξειδίκευση του προσωπικού υπεύθυνο για την αναδιάρθρωση εταιρικών δανείων με επιπλέον σεμινάρια εκπαίδευσης και τοποθέτηση πρόσθετου προσωπικού με την κατάλληλη τεχνογνωσία και
δ) να βελτιώσουν την ποιότητα και τον όγκο της απαιτούμενης πληροφορίας και να καθορίσουν συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης (KPIs) καθώς και να θεσπίσουν κίνητρα για την ενίσχυση των συστημάτων και υποδομών πληροφορικής.
