Την αποδεδειγμένη δέσμευση των βαλκανικών κρατών να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της τρομοκρατίας επαίνεσε το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών στην ετήσια έκθεσή του για την τρομοκρατία, που δόθηκε στη δημοσιότητα αυτή την εβδομάδα.
Οι διοικητικές ελλείψεις, η διαφθορά και ο αναποτελεσματικός συντονισμός πλήττουν, όμως, τις προσπάθειες αντιμετώπισης του φαινομένου της τρομοκρατίας και της εξάπλωσής του.
Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ καταγράφει παγκόσμια υποχώρηση των τρομοκρατικών επιθέσεων για το 2015, ενώ εντοπίζει τις παρατηρήσεις της για τα Βαλκάνια σε έξι χώρες: Αλβανία, Βοσνία, Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Κόσοβο και Σερβία.
Η δωρεά οπλισμού από την αλβανική κυβέρνηση προς τις κουρδικές δυνάμεις του βορείου Ιράκ χαρακτηρίζονται σημάδι της ισχυρής στήριξης των Τιράνων στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η έκθεση επαινεί επίσης τις νομικές πρωτοβουλίες της Αλβανίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος της μετάβασης Αλβανών υπηκόων στη Συρία για να πολεμήσουν στο πλευρό των τζιχαντιστών, καθώς και την υιοθέτηση εθνικής στρατηγικής με στόχο την καταπολέμηση του εξτρεμισμού.
Η διαφθορά, πάντως, σε συνδυασμό με την υπολειτουργία του δικαστικού συστήματος συνεχίζει να υποσκάπτει τις προσπάθειες των αλβανικών διωκτικών αρχών σε κάθε επίπεδο.
Για τη Βοσνία, η αμερικανική έκθεση υπογραμμίζει πως ο σημαντικός αριθμός Βόσνιων υπηκόων οι οποίοι έχουν μεταβεί στη Συρία και στο Ιράκ για να πολεμήσουν στον «ιερό πόλεμο», αποτελεί σημαντικό πρόβλημα. Το 2015, όμως, η χώρα εκπόνησε το πρώτο συνολικό σχέδιο πρόληψης της τρομοκρατίας στη Βαλκανική, πρωτοβουλία την οποία χαιρετίζει η Ουάσιγκτον.
Θετική μνεία εξασφαλίζει η Βουλγαρία για την υιοθέτηση ταχύτερων διαδικασιών, με στόχο την έκδοση ξένων υπόπτων για τρομοκρατική δράση. Περιορισμένη παραμένει, ωστόσο, η ικανότητα των ειδικών αντιτρομοκρατικών δικαστηρίων και των αντιτρομοκρατικών εισαγγελικών αρχών να διαχειρισθούν τέτοιες υποθέσεις.
«Οι δομικές μεταρρυθμίσεις και η αναδιοργάνωση της αστυνομίας, οι μεταθέσεις καίριου προσωπικού και η επιβολή νέων κανόνων οδήγησαν σε καθυστερήσεις χειρισμού δικογραφιών και έπληξαν το ηθικό των διωκτικών αρχών», αναφέρει η έκθεση του αμερικανικού υπουργείου.
Οι προσπάθειες του Κοσόβου για τον εντοπισμό και τη δίωξη υπόπτων για τρομοκρατικές πράξεις το 2014 υπογραμμίζονται ως ένδειξη ύπαρξης πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής.
Οι θεσμοί στο Κόσοβο, όμως, συμπεριλαμβανομένων των ερευνητικών και διωκτικών αρχών, δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες δυνατότητες, υποδομές και εμπειρία για τον αποτελεσματικό χειρισμό υποθέσεων τρομοκρατίας, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η άσκηση δίωξης από τις δικαστικές αρχές της ΠΓΔΜ εναντίον 37 ατόμων και η σύλληψη άλλων 13 χάρη στον πρόσφατο ψηφισθέντα νόμο για τους ξένους τρομοκράτες χαρακτηρίζεται από την Ουάσιγκτον ως «σημαντική προσπάθεια στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας».
Η έκθεση αποκαλεί μάλιστα την ΠΓΔΜ «ενθουσιώδη εταίρο σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο του αντιτρομοκρατικού αγώνα», παρά την άρνηση της Ελλάδας να αναγνωρίσει το συνταγματικό όνομα της χώρας, που πλήττει την ικανότητα των Σκοπίων για ισότιμη συμμετοχή σε διεθνείς προσπάθειες.
Επικρίσεις στη Σερβία ασκεί η έκθεση για την έλλειψη εθνικής αντιτρομοκρατικής στρατηγικής, υποδομών και κρατικά ελεγχόμενων προγραμμάτων αντιμετώπισης του εξτρεμισμού.
«Η έλλειψη σαφήνειας γύρω από τις αρμοδιότητες αστυνομικών και εισαγγελικών αρχών, καθώς και οι ενδοϋπηρεσιακές έριδες, περιορίζουν την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών», αναφέρει η Ουάσιγκτον.
