«Στόχος του νέου αναπτυξιακού νόμου είναι η δίκαιη ανάπτυξη», τόνισε ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιώργος Σταθάκης στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε για τον νέο αναπτυξιακό νόμο 2016-2020. Οπως επισήμανε ο κ. Σταθάκης, ο νέος αναπτυξιακός νόμος αναμένεται να δημιουργήσει πάνω από 15.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2022, ενώ θα παράσχει χρηματοδοτικά κίνητρα συνολικού -αρχικού- ύψους 3,6 δισ. ευρώ. Τα εργαλεία στήριξης των επενδύσεων, όπως τα
περιέγραψε ο υπουργός Οικονομίας, παρουσιάζοντας το νέο νομοσχέδιο, είναι το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, το ΕΣΠΑ, φορολογικά κίνητρα και σύγχρονα ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το νέο αναπτυξιακό ταμείο, που σύντομα πρόκειται να λειτουργήσει.
«Θέλουμε το κράτος αρωγό των επενδύσεων και όχι να απέχει από οποιαδήποτε αναπτυξιακή διαδικασία, όπως πρεσβεύουν οι αντίπαλοί μας», είπε ο κ. Σταθάκης και προανήγγειλε μέτρα για τη μείωση της γραφειοκρατίας σε ό,τι αφορά στην αδειοδότηση των επιχειρήσεων, ώστε σύντομα να ιδρύεται μία επιχείρηση σε μία μέρα και να λειτουργεί σε τρεις.
Προανήγγειλε, επίσης, τη δημοσιοποίηση μελέτης του ΚΕΠΕ για την αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης και τόνισε ότι η ανάπτυξη πρέπει να είναι εξωστρεφής να βασίζεται σε τομείς με συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως η αγροδιατροφή, ο τουρισμός και η ναυτιλία, κάτι το οποίο κάνει ο νέος αναπτυξιακός νόμος.
Ο υπουργός διευκρίνισε για ακόμη μία φορά ότι ο χρόνος εφαρμογής του ΕΝΦΙΑ είναι θέμα φορολογικής πολιτικής, ενώ τόνισε ότι στόχος του νέου αναπτυξιακού νόμου είναι η ανάκαμψη της οικονομίας και η δίκαιη ανάπτυξη με μέριμνα για τις πληττόμενες κοινωνικές ομάδες.
Ακόμα, όπως είπε ο υπουργός, οι επενδυτές θα μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου σε περίπου ένα τρίμηνο, καθώς τόσος χρόνος απαιτείται, για να ολοκληρωθούν όλες οι υπουργικές και λοιπές αποφάσεις που απαιτούνται, μετά την ψήφιση του νόμου.
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος κάνει τρεις μεγάλες καινοτομίες, είναι στοχευμένος στην παραγωγή, την καινοτομία και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Απλοποιεί τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και εισάγει μέσα στο νόμο και χρηματοδοτικά εργαλεία που θα διευκολύνουν το νέο επενδυτή να βρίσκει πόρους, για να ξεκινήσει τη δραστηριότητά του. Για τις ξένες και ελληνικές μεγάλες επενδύσεις άνω των 20 εκατ. ευρώ, εισάγει 12ετές ασφαλές περιβάλλον, σε περίπτωση επιδείνωσης της φορολόγησης, αλλά, αν βελτιωθεί η φορολόγηση, τότε θα επωφεληθούν και οι επενδύσεις που είναι ενταγμένες στο νόμο.
Οι παλαιοί επενδυτικοί νόμοι
Αναφερόμενος στους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους, μίλησε για χαοτική κατάσταση με εικονικές δεσμεύσεις πόρων. Όπως είπε, δημιουργήθηκε μία λίστα με τα έργα που μπορούν να προχωρήσουν και, κυρίως, να αποπληρωθούν και ο νόμος προβλέπει ότι όσα επενδυτικά σχέδια έχουν ολοκληρωθεί στο μισό, μέχρι το τέλος του 2016, θα πρέπει να ολοκληρωθούν πλήρως, μέχρι το 2018 και, όσα δεν έχουν προχωρήσει, θα απενταχθούν. Όσα ολοκληρωθούν θα πληρωθούν σε βάθος επταετίας.
Για το ίδιο θέμα, ο γενικός γραμματέας Στρατηγικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης, μίλησε για υπερδεσμεύσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συμβολαιοποιημένες οφειλές για 6.300 επενδυτικά σχέδια ύψους 6,4 δισ. ευρώ.
«Δεν ψάχνουμε να βρούμε καλύτερη θέση στον παγκόσμιο ανταγωνισμό με φθηνά εργατικά και φθηνή φορολόγηση», είπε ο κ. Λαμπριανίδης, αναφερόμενος στη φιλοσοφία του νέου νόμου και σημείωσε: «Η φορολογία μας είναι υψηλή και πρέπει να μειωθεί, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν είναι απόλυτα συνδεδεμένοι οι δύο δείκτες. Η χαμηλή φορολογία, δηλαδή, δεν σημαίνει επενδύσεις ή το αντίθετο».
Ο γενικός γραμματέας προσέθεσε ότι το επενδυτικό κενό για την περίοδο 2009-2015 είναι 79,1 δισ. ευρώ και «αυτό το τεράστιο κενό δεν μπορεί να καλυφθεί με τις δημόσιες επενδύσεις, άρα, εκ των πραγμάτων, η λύση είναι οι ιδιωτικές επενδύσεις, αλλά κάτω από πολύ συγκεκριμένες συνθήκες». «Με διάφορους τρόπους, προσπαθούμε να συνεργαστούν οι μικρές, πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για να δυναμώσουν την παρουσία τους στην αγορά, ενώ έμφαση δίνεται στους τομείς τεχνολογίας και αγροδιατροφής», ανέφερε.
Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες ενισχύσεων για συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές και, όπως είπε ο κ. Λαμπριανίδης, ο χάρτης περιφερειών θα αλλάξει από την 1-1-2017, καθώς με τα νέα στοιχεία της ΕΕ έχει αλλάξει το ΑΕΠ σε αρκετές περιφέρειες της χώρας.
ΕΣΠΑ και Αναπτυξιακός
Ο υφυπουργός Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης, σημείωσε ότι βρίσκεται σε πλήρη ενεργοποίηση το νέο ΕΣΠΑ, καθώς για το 50% των προγραμμάτων θα έχουν εκδοθεί οι σχετικές προσκλήσεις, μέχρι τον Σεπτέμβριο, ενώ σημείωσε ότι αναμένεται αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον, δεδομένης και της πορείας της οικονομίας.
«Ο συνολικός σχεδιασμός για τα χρηματοδοτικά εργαλεία είναι βασικός παράγοντας για την αναπτυξιακή προσπάθεια. Έτσι, ο αναπτυξιακός, όσο κι το ΕΣΠΑ, ακολουθούν την ίδια πορεία, δεν είναι επιδοματική η λογική, αλλά έχουν εισαχθεί νέα χρηματοδοτικά εργαλεία», σημείωσε ο ίδιος.
Έχουν αναγνωριστεί οκτώ βασικοί τομείς προτεραιότητας και πόροι του ΕΣΠΑ έχουν δεσμευτεί για τις ανάγκες του αναπτυξιακού νόμου, συνέχισε ο ίδιος, εξηγώντας ότι αυτά είναι 262 εκατ. ευρώ για αποπληρωμή παλαιότερων επενδυτικών σχεδίων, 354 εκατ. ευρώ από το νέο πρόγραμμα για τις νέες επενδύσεις που θα ενταχθούν και 120 εκατ. ευρώ από το εθνικό πρόγραμμα επενδύσεων.
«Δεν εξαντλούνται οι πόροι στα παραπάνω νούμερα, δηλαδή, το εθνικό σκέλος του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων θα φτάσει, το 2017, το 1 δισ. ευρώ, και έτσι θα χρησιμοποιηθούν και περισσότεροι πόροι», συνέχισε ο κ. Χαρίτσης.
Καινοτομίες
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος εισάγει μια σειρά από καινοτομίες όπως:
1. Θέτει πλαφόν στο ύψος της ενίσχυσης που μπορεί να λάβει ένα επενδυτικό σχέδιο για να επιτευχθεί διασπορά των ωφελούμενων από τις κρατικές ενισχύσεις. Συμβάλλοντας στην καταπολέμηση της ανισότητας στην χώρα.
2. Ειδικές Κατηγορίες Ενίσχυσης: α) με βάση τις επιδόσεις εξωστρέφεια, καινοτομία, συγχωνεύσεις, αύξηση απασχόλησης, ενισχύει κατά προτεραιότητα 2 κλάδους (ΤΠΕ – Αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα), υψηλή προστιθέμενη αξία β) με βάση την περιοχή Λιγότερο Ευνοημένες Περιοχές (Μείωση πληθυσμού, νησιωτικές, ορεινές, παραμεθόριες περιοχές), Βιομηχανικές Περιοχές/ Ζώνες Καινοτομίας και περιοχές με ιδιαίτερα αυξημένες μεταναστευτικές ροές και ιδίως: Αγαθονήσι, Κάλυμνος, Καστελόριζο, Κως, Λέρος, Λέσβος, Σάμος, Σύμη, Χίος. Δίνουμε κεφαλαιακές ενισχύσεις, που άλλως δεν παρέχονται ή μεγαλύτερες κεφαλαιακές, για τις περιπτώσεις που παρέχονται.
3. Χρησιμοποιεί νέα χρηματοδοτικά εργαλεία (Funds), δάνεια και κεφαλαιακές συμμετοχές.
4. Ενίσχυση πρωτίστως με φοροαπαλλαγές (45% συνόλου ενισχύσεων), καθώς μέσω αυτών ενισχύεται πλέον και κυρίως η απόδοση και όχι όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, η ύπαρξη δαπανών ανεξαρτήτως τελικού αποτελέσματος (95% ήταν επιχορηγήσεις).
5. Προκειμένου οι ενισχύσεις που παρέχονται με το κίνητρο της φοροαπαλλαγής (100%) να είναι ισοδύναμες με τις ενισχύσεις της επιχορήγησης. τα ποσά των επιχορηγήσεων ορίζονται στο 70% του ανώτερου επιτρεπόμενου ποσοστού του ΧΠΕ.
6. Απλοποίηση των διαδικασιών. Με στόχο την μείωση της γραφειοκρατίας και την ταχύτερη εξυπηρέτηση των επενδυτών και ταυτόχρονη εξασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
7. Εισήγαγε διαδικασίες αξιολόγησης της νομοθεσίας. Η αξιολόγηση θα πραγματοποιείται τόσο κατά τη διάρκεια (On going) όσο και εκ των υστέρων (ex post evaluation) που θα επιτρέψουν να γίνουν διορθωτικές κινήσεις και να μην παρουσιαστούν ξανά παρόμοια προβλήματα με αυτά του παρελθόντος
8. Έμφαση στην μείωση περιφερειακών ανισοτήτων (ζήτημα που έχει βγει από την πολιτική ατζέντα τα τελευταία χρόνια) και κυρίως την υποβοήθηση της αντιμετώπισης του ανταγωνισμού από γειτονικές χώρες χαμηλού κόστους
9. Στοχεύει στην ενθάρρυνση επενδύσεων και από το εξωτερικό για αυτό μαζί κατατέθηκαν και τροπολογίες δυο νόμων: α) για ενδοομιλικές υπηρεσίες, και για β) επενδύσεις από μετανάστες για να πάρουν άδεια παραμονής. Σε επόμενη φάση, άμεσα, θα υπάρξουν αλλαγές του νόμου για τις Στρατηγικές Επενδύσεις (fast track)
10. Υπήρξε ουσιωδώς διαφορετική διαδικασία σχεδιασμού και σύνταξης του νόμου: ήτοι, ουσιαστική διαβούλευση με φορείς των επιχειρήσεων, των εργαζομένων, ειδικούς επιστήμονες κλπ.
11. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος «απαντά» σε συγκεκριμένα προβλήματα. Εξειδικεύεται σε επιμέρους οκτώ καθεστώτα ενίσχυσης, διαφορετικής το καθένα στόχευσης μέσα από τα οποία πλέον θα υλοποιείται το έργο του.
Αυτά είναι τα εξής:
Ποια είναι τα 8 διαφορετικά καθεστώτα ενίσχυσης
1. «Ενισχύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού»
Στόχος: Ταχεία ένταξη επιχειρήσεων κάθε τύπου, χωρίς διαγωνιστική διαδικασία και καταβολή της ενίσχυσης άμεσα με τη διενέργεια διοικητικών ελέγχων για μηχανολογικό εξοπλισμό.
2: «Γενική Επιχειρηματικότητα»
Στόχος: η ενίσχυση επιχειρήσεων κάθε τύπου, για το πλήρες εύρος των επιλέξιμων δαπανών που προβλέπει ο Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός (ΓΑΚ).
3: «Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ»
Στόχος: Η ιδιαίτερη ενίσχυση νέων ανεξάρτητων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μέσω αυξημένων παροχών
4. «Επενδύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜΜΕ»
Στόχος: Καθιέρωση ή ενίσχυση του καινοτομικού χαρακτήρα προϊόντων ή διαδικασιών με τη συνεχή δέσμευση στην καινοτομία των ενισχυόμενων επιχειρήσεων
5 Επιχειρηματικές συστάδες (Clusters)
Στόχος: είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στα σχήματα, μέσω καθορισμένων συνεργατικών έργων που αφορούν την παραγωγή, την παραγωγικότητα και το μάρκετινγκ
6. Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί – Ταμεία Συμμετοχών»
Στόχος: Το δημόσιο επενδύει σε Ταμείο συμμετοχών,· στη συνέχεια ο διαχειριστής των ταμείων επιδιώκει τη μεγαλύτερη δυνατή μόχλευση των πόρων με πόρους του ιδιωτικού τομέα.
7: «Ολοκληρωμένα Χωρικά και Κλαδικά Σχέδια
Στόχος: H αύξηση – αλλά και η προστασία – της απασχόλησης, και η περιφερειακή σύγκλιση μέσω της αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μιας περιοχής και της ενίσχυσης των τοπικών διασυνδέσεων.
8. Επενδύσεις μείζονος σημασίας
Στόχος: η δημιουργία ενός επενδυτικού περιβάλλοντος που θα διευκολύνει την υλοποίηση πολύ μεγάλων επενδυτικών σχεδίων
Λύση για τις επενδύσεις των παλαιών επενδυτικών νόμων
Οι διαδικασίες ελέγχου στους παλαιότερους αναπτυξιακούς νόμους ήταν τόσο προβληματικές, ώστε πολύ παλιά και ολοκληρωμένα επενδυτικά σχέδια δεν έχουν εισπράξει ούτε 1 ευρώ ενώ άλλα, νέα και ανολοκλήρωτα, έχουν εισπράξει την επιχορήγηση ως προκαταβολή, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομίας.
Σύμφωνα με το νέο νόμο, όσες εταιρείες έχουν ολοκληρώσει το 50% της επένδυσης μέχρι 31/12/2016, λαμβάνουν μέρος της ενίσχυσης ώστε το επόμενο διάστημα να ολοκληρώσουν το σύνολο του έργου. Τα υπόλοιπα έργα απεντάσσονται.
“Οι παρατάσεις και τροποποιήσεις των επενδυτικών σχεδίων, η επίσπευση των ελέγχων και ο εξορθολογισμός των διαδικασιών θα έχουν ως συνέπεια την επιβίωση και στήριξη επιχειρήσεων (επιστροφή εγγυητικών επιστολών, επιχορήγηση), την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών, τη δημιουργία ή διατήρηση χιλιάδων θέσεων εργασίας και γενικά, την αναθέρμανση κι επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανάπτυξη.
Για το Δημόσιο οι παραπάνω εκκρεμότητες συνεπάγονταν οφειλές μεγέθους αντίστοιχου του δημοσιονομικού κενού που κάλυψε η Συμφωνία του καλοκαιριού! ‘Αρα με το νόμο Σταθάκη διευθετείται ένα σημαντικό κρυφό χρέος” όπως σημειώνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στελέχη του υπουργείου.
Για τις εταιρείες η εξέλιξη είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς δίνεται λύση σε ένα χρόνιο πρόβλημα. Πλέον έχουν συγκεκριμένο σχήμα αποπληρωμής των επιδοτήσεων με ορίζοντα 6ετίας. Εναλλακτικά τους προσφέρεται η δυνατότητα να λάβουν άμεσα τις ενισχύσεις υπό τη μορφή φοροαπαλλαγών (ή να επιμερίσουν το φορολογικό όφελος σε βάθος 5ετίας).
Στόχοι του νέου νόμου είναι:
– Ολοκλήρωση όλων των συγχρηματοδοτούμενων από ευρωπαϊκούς πόρους επενδυτικών σχεδίων μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2016, ώστε να μη χαθεί ούτε 1 ευρώ (με οδηγό την απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ που πέτυχε το υπουργείο, αγγίζοντας το απόλυτο 100%).
– Ολοκλήρωση όσων σχεδίων συνδέονται με την επιστροφή εγγυητικών επιστολών, ώστε να βγει η θηλιά από τον λαιμό των επιχειρηματιών.
– Ολοκλήρωση επενδυτικών σχεδίων υλοποιούμενων σε ακριτικά νησιά που δέχονται το κύριο βάρος των προσφυγικών ροών, με στόχο την τόνωση των τοπικών οικονομιών και κοινωνιών.
– Επισπεύδονται οι διαδικασίες αξιολόγησης, ελέγχου και παρακολούθησης των επενδυτικών σχεδίων από το συγκροτούμενο Εθνικό Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών και Ελεγκτών. Σε αυτό θα ενταχθούν 200 ειδικευμένοι επιστήμονες (οικονομολόγοι, μηχανικοί κα), οι οποίοι θα αναλαμβάνουν τους ελέγχους έναντι ικανοποιητικής αμοιβής (περί των 500 ευρώ και όχι 25 ευρώ που ισχύει τώρα) που δεν θα βαρύνει τον προϋπολογισμό αλλά θα προκύπτει από παράβολα που πλέον καλούνται να καταβάλλουν οι επενδυτές.
