Κατέθεσε non paper στη Συμμαχία
Η Άγκυρα προχώρησε τις προηγούμενες ημέρες στην κατάθεση αναλυτικού non paper στο ΝΑΤΟ στο οποίο καταγράφει όλες τις θέσεις της για τη συνεργασία του οργανισμού με την Ευρωπαική Ένωση (ΕΕ). Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Βήματος”, η Τουρκία επαναλαμβάνει εμφατικά την άποψη ότι εφόσον προχωρήσει η συνεργασία ΝΑΤΟ-ΕΕ, η ίδια θέλει να έχει λόγο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Η τουρκική θέση δεν είναι καινούρια. Ωστόσο, σε μία περίοδο που κορυφώνονται οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για ενίσχυση της συνεργασίας ΝΑΤΟ-ΕΕ, με τους δύο οργανισμούς να ετοιμάζονται να υπογράψουν Κοινή Διακήρυξη ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Συμμαχίας τον Ιούλιο στη Βαρσοβία, η Άγκυρα διατυπώνει εγκαίρως τις απόψεις της. Αναμφίβολα, οι τουρκικές θέσεις αναδεικνύουν τη σημασία επίλυσης του Κυπριακού ώστε να απεμπλακεί η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ από τα εκατέρωθεν βέτο.
Υπάρχει κι ένας επιπλέον λόγος που η Άγκυρα κινείται δυναμικά. Αυτός δεν είναι άλλος από τη διαφαινόμενη επέκταση της νατοικής ναυτικής παρουσίας στη Μεσόγειο λόγω Λιβύης. Παραμένει όμως άγνωστο ποια μορφή αυτή θα λάβει, σε συνδυασμό και με την υπάρχουσα επιχείρηση Sophia της ΕΕ.
Όταν συζητήθηκε το θέμα αυτό στην τελευταία Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου προανήγγειλε την κατάθεση του non paper, παρουσία του Νίκου Κοτζιά. Η Άγκυρα βλέπει θετικά μία επιχείρηση για τη Λιβύη ενώ σύμφωνα με πληροφορίες σχεδιάζει να επαναλειτουργήσει την πρεσβεία της στη χώρα.
Ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών αρκέστηκε να επαναλάβει την πάγια θέση της Αθήνας περί αυτονομίας στη λήψη αποφάσεων ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά ήδη έχει εντοπίσει ανησυχητικά σημεία κατά την κατάρτιση της Κοινής Διακήρυξης ΕΕ – ΝΑΤΟ που λογικά θα επιδιώξει να αποκρούσει. Η τάση όμως είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Παράλληλα, στην έδρα της Ευρωπαικής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS) έχει επίσης διαμορφωθεί η άποψη για την ανάγκη στενότερης συνεργασίας με το ΝΑΤΟ, ενώ συνεχίζονται οι προετοιμασίες για την παρουσίαση της “Παγκόσμιας Στρατηγικής” της ΕΕ στο Συμβούλιο Κορυφής του Ιουνίου. Κι αν στο ΝΑΤΟ τα περιθώρια ελιγμών της Αθήνας ίσως να είναι ευρύτερα, οι μάλλον ψυχρές σχέσεις του κ. Κοτζιά με την επικεφαλής της EEAS Φεντερίκα Μογκερίνι ενδέχεται να περιορίζουν τις δυνατότητες ουσιαστικών παρεμβάσεων – τουλάχιστον χωρίς την αποφυγή εντάσεων.
Την ίδια στιγμή, δημοσίευμα της εφημερίδας “Χουριέτ” αναφέρει ότι η Άγκυρα επιθυμεί τον τερματισμό της νατοικής θαλάσσιας επιχείρησης στο Αιγαίο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας. Δεδομένης της ευρύτερης επιθυμίας να διατηρηθεί η επιχείρηση – κάτι που για δικούς τους λόγους θέλουν και οι Αμερικανοί – το τουρκικό αίτημα μοιάζει σχεδόν απίθανο να γίνει δεκτό.
Η τουρκική θέση δεν είναι καινούρια. Ωστόσο, σε μία περίοδο που κορυφώνονται οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για ενίσχυση της συνεργασίας ΝΑΤΟ-ΕΕ, με τους δύο οργανισμούς να ετοιμάζονται να υπογράψουν Κοινή Διακήρυξη ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Συμμαχίας τον Ιούλιο στη Βαρσοβία, η Άγκυρα διατυπώνει εγκαίρως τις απόψεις της. Αναμφίβολα, οι τουρκικές θέσεις αναδεικνύουν τη σημασία επίλυσης του Κυπριακού ώστε να απεμπλακεί η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ από τα εκατέρωθεν βέτο.
Υπάρχει κι ένας επιπλέον λόγος που η Άγκυρα κινείται δυναμικά. Αυτός δεν είναι άλλος από τη διαφαινόμενη επέκταση της νατοικής ναυτικής παρουσίας στη Μεσόγειο λόγω Λιβύης. Παραμένει όμως άγνωστο ποια μορφή αυτή θα λάβει, σε συνδυασμό και με την υπάρχουσα επιχείρηση Sophia της ΕΕ.
Όταν συζητήθηκε το θέμα αυτό στην τελευταία Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου προανήγγειλε την κατάθεση του non paper, παρουσία του Νίκου Κοτζιά. Η Άγκυρα βλέπει θετικά μία επιχείρηση για τη Λιβύη ενώ σύμφωνα με πληροφορίες σχεδιάζει να επαναλειτουργήσει την πρεσβεία της στη χώρα.
Ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών αρκέστηκε να επαναλάβει την πάγια θέση της Αθήνας περί αυτονομίας στη λήψη αποφάσεων ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά ήδη έχει εντοπίσει ανησυχητικά σημεία κατά την κατάρτιση της Κοινής Διακήρυξης ΕΕ – ΝΑΤΟ που λογικά θα επιδιώξει να αποκρούσει. Η τάση όμως είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Παράλληλα, στην έδρα της Ευρωπαικής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS) έχει επίσης διαμορφωθεί η άποψη για την ανάγκη στενότερης συνεργασίας με το ΝΑΤΟ, ενώ συνεχίζονται οι προετοιμασίες για την παρουσίαση της “Παγκόσμιας Στρατηγικής” της ΕΕ στο Συμβούλιο Κορυφής του Ιουνίου. Κι αν στο ΝΑΤΟ τα περιθώρια ελιγμών της Αθήνας ίσως να είναι ευρύτερα, οι μάλλον ψυχρές σχέσεις του κ. Κοτζιά με την επικεφαλής της EEAS Φεντερίκα Μογκερίνι ενδέχεται να περιορίζουν τις δυνατότητες ουσιαστικών παρεμβάσεων – τουλάχιστον χωρίς την αποφυγή εντάσεων.
Την ίδια στιγμή, δημοσίευμα της εφημερίδας “Χουριέτ” αναφέρει ότι η Άγκυρα επιθυμεί τον τερματισμό της νατοικής θαλάσσιας επιχείρησης στο Αιγαίο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας. Δεδομένης της ευρύτερης επιθυμίας να διατηρηθεί η επιχείρηση – κάτι που για δικούς τους λόγους θέλουν και οι Αμερικανοί – το τουρκικό αίτημα μοιάζει σχεδόν απίθανο να γίνει δεκτό.
