μέλλον. Ετσι έφυγα».
Ο Γιάννης Βουσβούκης, 37 ετών, πολιτικός μηχανικός, βρίσκεται από το 2013 στη Δανία. Είναι ένας από τους χιλιάδες μηχανικούς που στα χρόνια της κρίσης είδαν τις δουλειές να εξαφανίζονται και πήραν τη «μεγάλη απόφαση». Οπως εξηγεί ο Γιώργος Στασινός, πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου, από το 2013 οι νέοι μηχανικοί που εγγράφονται στο ΤΕΕ και το ΤΣΜΕΔΕ (υποχρεωτικά, προκειμένου να ασκήσουν το επάγγελμα του μηχανικού) είναι πλέον λιγότεροι από αυτούς που ζητούν τη διαγραφή τους. Πιο συγκεκριμένα, το 2010, οι νέες εγγραφές ήταν 4.296 και οι διαγραφές 840. Το 2011, οι νέες εγγραφές 3.479 και οι διαγραφές 1.275. Το 2012, οι νέες εγγραφές έπεσαν στις 2.301 και οι διαγραφές ανέβηκαν στις 2.273. Το 2013 για πρώτη φορά η αναλογία ανετράπη: οι εγγραφές ήταν 2.063 και οι διαγραφές 2.942. Η κατάσταση χειροτέρεψε το 2014, με 2.972 μηχανικούς να ζητούν τη διαγραφή τους και μόλις 1.807 να εγγράφονται για πρώτη φορά. Το 2015, η διαφορά έφθασε σε σημείο-ρεκόρ: περίπου 4.000 μηχανικοί ζήτησαν τη διαγραφή τους από το ΤΕΕ, ενώ οι νέες εγγραφές έπεσαν περίπου στις 500.
Η ανάγκη για εργασία δημιουργεί μικρές κοινότητες Ελλήνων μηχανικών σε κάθε μεγάλο έργο, κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. «Μόνο στο Κατάρ πιστεύω ότι έχουμε φθάσει τις 5.000, οι περισσότεροι μηχανικοί αλλά τελευταίως και άλλα επαγγέλματα: για παράδειγμα, σεφ και μετρ σε εστιατόρια», λέει ο κ. Χρήστος Τσατσανίφος, εργαζόμενος το τελευταίο ενάμισι έτος ως σύμβουλος στην Qatar Rail. Ο ίδιος αποτελεί εξαίρεση, καθώς πήρε την απόφαση στα 64 χρόνια του. «Στην Αθήνα εξακολουθώ να διατηρώ τη δική μου εταιρεία, την οποία τώρα “κρατά” η σύζυγος, επίσης μηχανικός, μήπως… μας πληρώσουν αυτά που μας χρωστούν! Ζω στην Ντόχα με την κόρη μου, που βρήκε δουλειά ως δικηγόρος σε μια εταιρεία, ενώ ο γιος μου και η γυναίκα μου είναι στην Αθήνα. Στην ηλικία μου δεν είναι εύκολο να βρεις μια ελκυστική θέση· όσο μεγαλώνεις οι ευκαιρίες περιορίζονται. Γι’ αυτό, όταν μου παρουσιάστηκε η ευκαιρία, δεν δίστασα».
Αιτία για τη μαζική διαγραφή μηχανικών από το μητρώο και το ταμείο τους στην Ελλάδα δεν είναι μόνο η μετανάστευση, αλλά και η αδυναμία κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών. «Οταν είσαι άνεργος δεν είναι δυνατόν να πληρώσεις. Ακόμα και μηδενικό εισόδημα να έχεις, πάλι θα κληθείς να πληρώσεις περίπου 250 ευρώ τον μήνα», λέει η 32χρονη Μαρία Παπαδοπούλου, πολιτικός μηχανικός, η οποία την περίοδο αυτή εργάζεται σε σούπερ μάρκετ. «Εγώ ζήτησα τη διαγραφή μου εδώ και ένα έτος. Οταν ετεροαπασχολείσαι, και μάλιστα με τρίμηνες ή εξάμηνες συμβάσεις, δεν μπορείς με κανένα τρόπο να καλύψεις και το ΤΣΜΕΔΕ, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα ξαναδουλέψεις ως μηχανικός. Εγώ πλέον έχω συμβιβαστεί με την ιδέα ότι για εμένα αυτό τελείωσε».
«Πολλοί νέοι μηχανικοί δεν έρχονται να εγγραφούν στο ΤΕΕ για να μην πληρώνουν εισφορές, ένα τμήμα τους φεύγει απευθείας στο εξωτερικό αφού δεν ελπίζουν να δουλέψουν στην Ελλάδα», τονίζει ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός. «Πολλοί είναι και οι άνεργοι, που πιστεύουν ότι δεν θα επανέλθουν εύκολα στο επάγγελμα. Αν συνεχίσουμε με αυτούς τους ρυθμούς, σε 6-7 χρόνια δεν θα μείνει κανείς». «Ψάχνουμε να πούμε κάτι αισιόδοξο στους μηχανικούς, για να μη φύγουν», σημειώνει ο Βασίλης Μπαρδάκης, πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας (ειδικότητα με τη μεγαλύτερη «διαρροή»). «Πριν από 2-3 χρόνια η κυρίαρχη τάση φυγής προερχόταν από εκείνους που δεν είχαν αρκετό κύκλο εργασιών για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους. Τώρα, βλέπουμε ανθρώπους που έχουν σημαντική πορεία στον χώρο να φεύγουν για το εξωτερικό, 40άρηδες, επιτυχημένοι, με οικογένεια».
«Από το 1985 έως το 2004 είχαμε στην Ελλάδα έναν παράδεισο έργων», λέει ο κ. Τσατσανίφος. «Ολα αυτά δημιούργησαν μεγάλη τεχνογνωσία στους μηχανικούς, την οποία τώρα “πουλάμε”. Αυτή θα χαθεί. Εγώ είχα ένα γραφείο με 35 άτομα, που εκπαιδεύονταν συνεχώς. Τώρα ποιος θα εκπαιδεύσει τους νέους; Τις υπηρεσίες μας απολαμβάνουν άλλες χώρες, που δεν ξόδεψαν ούτε ένα ευρώ για την εκπαίδευσή μας».
Έντυπη
