Κι όμως ο κ. Draghi την προηγούμενη εβδομάδα αποκάλυψε “διακριτικά” την πρόθεσή του να ρίξει “λεφτά από το ελικόπτερο”, κατά τη γνωστή ρήση των οικονομικών αναλυτών, όταν εννοούν ότι μία τράπεζα θα… μοιράζει λεφτά δωρεάν.
Ανάμεσα σε όσα είπε, πρόσθεσε μία διευκρίνιση που αφορά το νέο πρόγραμμα αγοράς εταιρικών ομολόγων.
Είπε ο πρόεδρος της ΕΚΤ ότι η τράπεζα θα αγοράζει εταιρικά ομόλογα που θα έχουν
επαρκή βαθμολογία αξιοπιστίας (investment grade) όπως είχε προαγγείλει από τον Μάρτιο. Πρόσθεσε όμως μία εξαιρετικά κρίσιμη φράση, ότι η ΕΚΤ δεν θα τα ρευστοποιεί αυτά όταν “πέφτει” η αξιολόγησή τους κάτω από το ελάχιστο αποδεκτό επίπεδο!
Με άλλα λόγια, αν μία εταιρεία έχει εκδώσει ομόλογα έχοντας αξιολόγηση από ΒΒΒ- και πάνω και για διάφορους λόγους την χάσει και κατρακυλήσει στις κατηγορίες junk (σκουπίδια), η ΕΚΤ δεν θα τα πετάει στον σκουπιδοτενεκέ και μαζί τους και την εταιρεία εκδότη, αλλά θα τα κρατάει στο χαρτοφυλάκιό της…
Αν αυτό δεν είναι τσάμπα “λεφτά από το ελικόπτερο” τότε τι ακριβώς είναι;
Η διευκρίνιση αυτή δεν έγινε αντικείμενο προσοχής, ίσως γιατί το πρόγραμμα αγοράς εταιρικών ομολόγων θα αρχίσει τον μήνα Ιούνιο.
Μια προσεκτική ματιά όμως καθιστά σαφές ότι αυτό που ετοιμάζεται να κάνει ο κ. Draghi και το οποίο απευθύνεται στον ιδιωτικό τομέα, δεν διαφέρει και πολύ σαν “τεχνική” από αυτό που κάνει ήδη και στον δημόσιο τομέα, δηλαδή το περιβόητο waiver, ήτοι η κατ’ εξαίρεση δηλαδή αποδοχή κρατικών τίτλων με αξιολόγηση junk προκειμένου να χρηματοδοτήσει με φθηνό χρήμα τις τράπεζες.
Προχθές η ΕΚΤ δεν έδωσε βέβαια το οκ για το waiver που περίμενε η Αθήνα, όπως όλοι ήλπιζαν ότι θα κάνει, αλλά όπως διευκρινίζεται αρμοδίως, αυτή η καθυστέρηση ήταν μία πράξη με την οποία η ΕΚΤ ήθελε να δείξει ότι παραμένει αυστηρά προσηλωμένη στο πρόγραμμα. Και για τον λόγο αυτό θα δρομολογήσει την συγκεκριμένη κίνηση αφού ολοκληρωθεί και τυπικά η αξιολόγηση, αλλά ταυτόχρονα και πολύ πριν έρθει η ώρα να πληρωθούν τα ελληνικά ομόλογα που λήγουν στις 20 Ιουλίου.
Το σήμα όμως που έδωσε ο κ. Draghi για τη διακράτηση junk ομολόγων ιδιωτικών εταιρειών, από φορείς δηλαδή που δεν έχουν ούτε καν την -έστω αμφισβητούμενη- κρατική αξιοπιστία, αποτελεί μία καμπή μείζονος σημασίας η οποία σημαδεύει την πραγματική της πρόθεση “να κάνει ό,τι χρειάζεται” για την στήριξη του ευρω και του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Άλλωστε αυτόν τον μήνα θα ξεκινήσουν και τα προγράμματα δανειοδότησης των τραπεζών με δωρεάν ή ακόμα και με αρνητικής ονομαστικής αξίας επιτόκια, τα TLTROs II. Τα δάνεια αυτά εφόσον “ξοδεύονται” από τις τράπεζες για να χρηματοδοτήσουν δάνεια προς τους ιδιώτες θα καλύπτονται με αρνητικά επιτόκια, δηλαδή οι τράπεζες που θα τα παίρνουν θα “πληρώνονται” το επιτόκιο από την ΕΚΤ αντί να της το πληρώνουν. Αν αυτά επίσης δεν είναι “λεφτά από το ελικόπτερο” τότε τι ακριβώς είναι;…
Οι πραγματικές προθέσεις της ΕΚΤ όσον αφορά την Ελλάδα αναμένεται να φανούν και σε ένα άλλο πολύ ευαίσθητο σημείο -αλλά σ’ αυτό θα έχουν λόγο και οι θεσμοί- αυτό που αφορά τον όγκο εντόκων γραμματίων που θα μπορεί να εκδώσει το ελληνικό δημόσιο και να τα απορροφήσει η αγορά.
Μέχρι σήμερα -μετά το 2011- οι όγκοι εντόκων που δέχεται η ΕΚΤ από τις ελληνικές τράπεζες για εγγυήσεις χρηματοδότησης έχουν περιορισθεί σε επίπεδα τέτοια που συνολικά το δημόσιο να υποχρεώνεται να περιορίζει τις ετήσιες εκδόσεις του στα 15 δισ. ευρώ.
Τώρα με τα νέα προγράμματα της ΕΚΤ θα μπορούσε να αυξηθεί και το ποσό αυτό, γεγονός που θα ήταν μία έμμεση αλλά σαφής διεύρυνση της βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης, παράλληλα με το waiver και την ένταξη στο πρόγραμμα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης στο σκέλος της αγοράς κρατικών ομολόγων.
