Πρόστιμο τουλάχιστον μισό εκατ. ευρώ πρέπει να πληρώσει ο ΟΤΕ για τη συμβολή του στην αποκάλυψη του πρώτου «παραδικαστικού κυκλώματος» προ 10ετίας περίπου, ύστερα από καταγγελίες κατηγορουμένων για παραβίαση του απορρήτου των τηλεφωνικών επικοινωνιών!
Η ΑΔΑΕ έκρινε ότι ο τρόπος με τον οποίο ο ΟΤΕ γνωστοποίησε το 2006 στον αρμόδιο εφέτη ανακριτή τα «εξωτερικά δεδομένα» επικοινωνίας 26 εμπλεκομένων στην
υπόθεση (δηλαδή τα ονοματεπώνυμα των συνομιλητών, τον χρόνο, τον τόπο, τη διάρκεια συνομιλίας τους) δεν ήταν ο αυστηρά προβλεπόμενος από τον νόμο και γι’ αυτό του επέβαλε χρηματική ποινή 100.000 ευρώ, την οποία επικύρωσε και το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Παράλληλα το ΣτΕ επικύρωσε και επιπλέον χρηματική ποινή 400.000 ευρώ, που επέβαλε η ΑΔΑΕ στον ΟΤΕ, επειδή δυσχέρανε το έργο της να εντοπίσει αν παραβιάστηκε πράγματι το απόρρητο των επικοινωνιών, καθώς κωλυσιεργούσε στη διαβίβαση σχετικών στοιχείων και πληροφοριών.
Παρέμβαση Γιοσάκη
Μάλιστα παρέμβαση στο ΣτΕ κατά του ΟΤΕ και υπέρ της επιβολής των βαρύτατων προστίμων άσκησε ο γνωστός ιερωμένος Ιάκωβος Γιοσάκης, που τώρα αντιμετωπίζει νέες κατηγορίες και τότε είχε καταγγείλει τη διαβίβαση από τον ΟΤΕ των επικοινωνιακών δεδομένων, που βεβαίωναν τηλεφωνικές συνομιλίες του με εμπλεκομένους στην υπόθεση.
Μάλιστα παρέμβαση στο ΣτΕ κατά του ΟΤΕ και υπέρ της επιβολής των βαρύτατων προστίμων άσκησε ο γνωστός ιερωμένος Ιάκωβος Γιοσάκης, που τώρα αντιμετωπίζει νέες κατηγορίες και τότε είχε καταγγείλει τη διαβίβαση από τον ΟΤΕ των επικοινωνιακών δεδομένων, που βεβαίωναν τηλεφωνικές συνομιλίες του με εμπλεκομένους στην υπόθεση.
Στην πράξη αμφισβητήθηκε το κατά πόσον το έγγραφο του ανακριτή που ζήτησε τότε σχετικά στοιχεία από τον ΟΤΕ αποτελούσε ακριβώς τη διάταξη για άρση του απορρήτου που αξιώνει ο νόμος και η οποία έπρεπε να επικυρωθεί εντός τριημέρου από σχετικό βούλευμα, και για τέτοιου είδους διαδικαστικές παραλείψεις κρίθηκε ότι δεν έπρεπε να είχαν αποσταλεί αμέσως τα στοιχεία και πως έτσι παραβιάστηκε το απόρρητο των επικοινωνιών. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει πάντως το σκεπτικό της απόφασης του Δ’ Τμήματος ΣτΕ σε μείζονα σύνθεση (1593/16), καθώς επισημαίνει ότι το Σύνταγμα κατοχυρώνει «ως απόλυτα απαραβίαστο το δικαίωμα στην απόρρητη ελεύθερη επικοινωνία, ως ειδικότερη έκφανση των δικαιωμάτων της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και του απαραβίαστου της ιδιωτικής ζωής».
Το ανώτατο δικαστήριο δέχεται ότι οι αρμόδιες δικαστικές-ανακριτικές Αρχές μπορούν να λάβουν γνώση τέτοιων δεδομένων, στο πλαίσιο δικαστικής έρευνας, αλλά με την αυστηρή τήρηση των διατάξεων και εγγυήσεων που θέτουν η σχετική ελληνική νομοθεσία και οι ευρωπαϊκές οδηγίες.
Στη βαρυσήμαντη απόφαση, που ίσως οδηγήσει σε κάποιους περιορισμούς «εύκολων» άρσεων του απορρήτου, επισημαίνεται -σε αντίθεση προς εισαγγελικές γνωμοδοτήσεις της προηγούμενης 10ετίας- ότι η συνταγματική προστασία του απαραβίαστου των επικοινωνιών δεν αφορά μόνο το περιεχόμενο μιας επικοινωνίας (φωνή, κείμενο, ήχος, εικόνα, ιστοσελίδα κ.λπ.) αλλά και τα εξωτερικά δεδομένα αυτής (ποιος «συνομίλησε» με ποιον, πότε, από πού, για πόσο διάστημα, καθώς και τα αντίστοιχα στοιχεία, ανάλογα με το είδος, τη μορφή της επικοινωνίας κ.λπ.).
Αποφάσεις
Επικαλούμενο το Σύνταγμα αλλά και τη νομολογία «Ευρωδικαστηρίων», όπως των Δικαστηρίων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της ΕΕ, το ΣτΕ υπογραμμίζει ότι με την προστασία του συνόλου των επικοινωνιών (περιεχομένου και εξωτερικών δεδομένων) από το απόρρητο της επικοινωνίας, ο συνταγματικός νομοθέτης «εγγυάται ένα περιβάλλον ιδιαίτερα αυξημένης προστασίας της εμπιστευτικότητας, κατά τη διεξαγωγή της επικοινωνίας και συνακόλουθα της ιδιωτικής ζωής».
Επικαλούμενο το Σύνταγμα αλλά και τη νομολογία «Ευρωδικαστηρίων», όπως των Δικαστηρίων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της ΕΕ, το ΣτΕ υπογραμμίζει ότι με την προστασία του συνόλου των επικοινωνιών (περιεχομένου και εξωτερικών δεδομένων) από το απόρρητο της επικοινωνίας, ο συνταγματικός νομοθέτης «εγγυάται ένα περιβάλλον ιδιαίτερα αυξημένης προστασίας της εμπιστευτικότητας, κατά τη διεξαγωγή της επικοινωνίας και συνακόλουθα της ιδιωτικής ζωής».
Επισημαίνει μάλιστα ότι αυτό «καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικό εν όψει της διακινδύνευσης που συνεπάγεται για την ιδιωτική ζωή και την άσκηση της ελεύθερης επικοινωνίας, η συστημική επεξεργασία (ειδικά των δεδομένων της επικοινωνίας) από ιδιωτικούς ή και κρατικούς φορείς και για διάφορους σκοπούς, η οποία είναι ικανή να οδηγήσει όχι μόνο στην άντληση πληροφοριών για όλο το δίκτυο των ιδιωτικών και κοινωνικών σχέσεων των ανθρώπων αλλά και στην ανίχνευση των προσωπικών, πολιτικών, φιλοσοφικών, θρησκευτικών στάσεων ή πεποιθήσεών τους»…
