Υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου Cr(VΙ) πέραν του επιτρεπτού ορίου των 50 μg/L, εντοπίστηκαν στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής κοντά στον ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου από μετρήσεις επιστημόνων
του ΕΜΠ. Η επιστημονική ομάδα ανέλαβε για λογαριασμό της ΔΕΗ να εκπονήσει έρευνα, μετά την αποκάλυψη ότι το 2013 οι κάτοικοι των δημοτικών διαμερισμάτων Ακρινής – Αγίου Δημητρίου – Ρυακίου – Κοιλάδας έπιναν νερό από γεωτρήσεις της περιοχής με υψηλές συγκεντρώσεις του συγκεκριμένου τοξικού χημικού στοιχείου.
Οι επιστήμονες του ΕΜΠ εντόπισαν αυξημένες ποσότητες εξασθενούς χρωμίου σε περιοχές, όπου υπάρχουν πετρώματα με υψηλή περιεκτικότητα χρωμίου. Τα πετρώματα της περιοχής Βερμίου εμφανίζονται στη σύστασή τους να έχουν υψηλή περιεκτικότητα χρωμίου, αλλά και οι φυσικές πηγές που τροφοδοτούν με νερό την επίμαχη λεκάνη έρευνας και που έχουν επαφή με τα πετρώματα αυτά, εμφανίζουν αυξημένες τιμές συγκέντρωσης Cr. Επίσης, το νερό των γεωτρήσεων της Ακρινής, του Ρυακίου, του Αγ. Δημητρίου και της περιοχής των Κοίλων Κοζάνης, όπου εμφανίζονται πετρώματα με υψηλή περιεκτικότητα Cr, παρουσιάζουν την υψηλότερη συγκέντρωση Crtot και Cr+6.
Η επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του ΕΜΠ καθηγήτρια Ορυκτολογίας Μαρία Περράκη οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι «οι αυξημένες συγκεντρώσεις χρωμίου και εξασθενούς χρωμίου που εντοπίστηκαν στα υπόγεια νερά της λεκάνης Σαριγκιόλ, είναι το σύνθετο συνδυαστικό αποτέλεσμα της επίδρασης φυσικών και ανθρωπογενών παραγόντων στην περιοχή». Στους φυσικούς παράγοντες με αυξημένη βαρύτητα ανήκουν τα πλούσια σε χρώμιο πετρώματα της περιοχής, καθώς και η παρουσία οξειδίων του μαγγανίου, που αποτελούν τον πιο ισχυρό φυσικό οξειδωτικό μηχανισμό του χρωμίου Cr προς το εξασθενές χρώμιο Cr6+.
Συμπερασματικά, η ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ εκτιμά ότι «η ύπαρξη πετρωμάτων πλούσια σε χρώμιο είναι η κύρια αιτία ύπαρξης Cr στα υπόγεια νερά».
Η ανθρωπογενής ρύπανση, η οποία κατά κύριο λόγο συνίσταται στη χρήση υπερφωσφορικών και αζωτούχων λιπασμάτων πλούσιων σε χρώμιο, τα οποία δημιουργούν έντονα οξειδωτικό περιβάλλον, εκτιμάται ότι έχει δευτερεύοντα ρόλο.
Επίσης «η συμβολή τέφρας στις αυξημένες συγκεντρώσεις χρωμίου στα υπόγεια νερά της λεκάνης Σαριγκιόλ εκτιμάται ως ήσσονος σημασίας» γιατί σε όλες τις μετρήσεις που έγιναν εντός των ΑΗΣ Καρδιάς, ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ και ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, όπου υπάρχουν αποθέσεις τέφρας, δεν μετρήθηκε αυξημένη συγκέντρωση Crtot, σε αντίθεση με τον ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου. Εάν η τέφρα -όπως ισχυρίζονται οι ερευνητές- από την καύση του λιγνίτη ήταν η κύρια πηγή Cr, τότε θα έπρεπε να βρεθεί Cr και στον ΑΗΣ Καρδιάς και στον ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ και στον ΑΗΣ Πτολ/δας.
Την παρουσίαση της μελέτης παρακολούθησαν ο δήμαρχος Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης, ο αντιπεριφερειάρχης Κοζάνης Παναγιώτης Πλακέντας και εκπρόσωποι των φορέων από τα χωριά Αγ. Δημήτριος, Ακρινή και Ρυάκιο, οι οποίοι αμφισβήτησαν τα συμπεράσματα των επιστημόνων για τα αίτια της παρουσίας του εξασθενούς χρωμίου στο νερό.
Σημειώνεται ότι πριν από περίπου έναν μήνα μια άλλη επιστημονική ομάδα, από το ΑΠΘ, παρουσίασε μελέτη για λογαριασμό του δήμου Κοζάνης, στην οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η παρουσία του εξασθενούς χρωμίου στο νερό οφείλεται στην ύπαρξη της τέφρας, που βρίσκεται πέριξ του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου.
