Πολλοί άνθρωποι γράφουν τώρα για την αγάπη τους για την Βρετανία και την απελπισία τους για το Brexit. Ήμουν πολύ μουδιασμένος για να κάνω κάτι τέτοιο. Διαφορετικά θα είχα γράψει κάτι για το London Calling των The Clash, το πρώτο μου ταξίδι με ώτο στοπ στο Λονδίνο με διαβατήριο της Ανατολικής Γερμανίας, τις σπουδές μου στο London School of Economics, την Βρετανή σύζυγό μου και τους πολλούς Βρετανούς στενούς μου φίλους. Ωστόσο, θα το κάνω αυτό μια άλλη φορά και σε ένα άλλο μέρος, διότι δεν είναι ώρα ακόμη για νεκρολογίες.
Η Βρετανία δεν είναι νεκρή, ούτε και η ΕΕ. Ίσως αυτή να είναι μια πολύ κοντινή στο θάνατο εμπειρία. Εξάλλου, όλα αυτά μπορεί να αποδειχθούν ότι είναι αρκετά διαφωτιστικά και παραγωγικά.
Επομένως, αποφάσισα να είμαι αισιόδοξος, και εδώ είναι κάποιες πρώτες σκέψεις.
Το 48% που ψήφισε να παραμείνει στην ΕΕ, είναι νέοι, μορφωμένοι, εύποροι, αστοί. Πρόκειται για μια ομάδα ομότιμων με την ΕΕ, για να συνδεθεί μαζί της και θα πρέπει να οικοδομήσει γέφυρες με αυτή αντί να κλείσει την πόρτα στο πρόσωπό της.
Επιπλέον, τίποτα δεν τελειώνει μέχρι να τελειώσει. Περισσότεροι από 3 εκατ. άνθρωποι (και βάλε) υπέγραψαν μια έκκληση για να διεξαχθεί ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την συμμετοχή στην ΕΕ. ΘΑ μπορούσε να είναι αυτό η αρχή ενός λαϊκού κινήματος για μια νέα, ενωμένη Βρετανία σε μια νέα ενωμένη η Ευρώπη; Όλα είναι πιθανά. Το ξέρω αυτό διότι είδα το τείχος του Βερολίνου να πέφτει τόσο ξαφνικά, και αυτή η ψηφοφορία έχει την ηχώ εκείνης της εποχής.
Αντί να πιέσουμε το Ηνωμένο Βασίλειο να αποχωρήσει το συντομότερο δυνατό και να απειλήσουμε με σκληρούς όρους, η ΕΕ θα πρέπει να απευθύνει έκκληση για ηρεμία, να αναγνωρίσει την δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με ένα πιθανό δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, το ιρλανδικό ερώτημα, την οικονομική ύφεση, την φούσκα της αγοράς κατοικίας, και την έξοδο των τραπεζιτών από το Λονδίνο. Θα πρέπει να δώσει στο Ηνωμένο Βασίλειο χρόνο για να αναδιοργανωθεί και να αφήσει ανοιχτή την πόρτα για μια δεύτερη ευκαιρία. Τι νίκη θα ήταν για την Ευρώπη εάν ένα λαϊκό νεανικό κίνημα στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορούσε να ανατρέψει τις παλιές νοοτροπίες, επειδή θέλει να είναι μέλος της Ευρώπης. Εάν ο Juncker, ο Schulz και η παρέα του δεν το καταλαβαίνουν αυτό, θα είναι η παλιά φρουρά, και μπορεί να είναι οι επόμενοι που θα βγουν εκτός.
Οι αντί-φιλελεύθεροι στην Ευρώπη είχαν μια καλή πορεία διότι πολλοί από εμάς αρνήθηκαν να τους πάρουν σοβαρά. Τώρα πρέπει να σηκωθούμε από τις άνετες θέσεις μας και να υπερασπιστούμε αυτά που πιστεύουμε εάν θέλουμε να αποτρέψουμε να κυβερνηθούμε από τους Le Pens, Wilders, Johnsons, Gauweilers του κόσμου. Ο βαρετός καιρός του εφησυχασμού έχει φύγει, και τώρα είναι σοβαρά. Ποιος θέλει έτσι κι αλλιώς να είναι μέρος ενός βαρετού κινήματος; Το να είναι κανείς ένας αφοσιωμένος Ευρωπαίος, γίνεται συναρπαστικό.
Η Ευρώπη είναι ένα ελιτίστικο project από την αρχή. Όσο οι ελίτ δρούσαν υπεύθυνα από ιστορική έννοια και προς όφελος των μελλοντικών γενεών, η Ευρώπη λειτουργούσε. Όταν οι ελίτ άρχισαν να δρουν προς το συμφέρον τους, η Ευρώπη υπέφερε. Αλλά όχι μόνο η Ευρώπη. Είναι εξαιτίας των εγωιστικών ελίτ που οι αντί-ελιτ έχουν τέτοιες επιδόσεις,.
Εάν πραγματικά καταλήξουμε σε ένα Brexit, ας γίνει τουλάχιστον παράδειγμα ενός πολιτισμένου διαζυγίου. Η Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο (όποια μορφή μπορεί να έχουν και τα δύο) θα πρέπει να παραμείνουν φίλοι. ΘΑ είναι αρκετά δαπανηρό έτσι κι αλλιώς και ο κόσμος είναι πολύ περίπλοκος για να ριζοσπαστικοποιηθεί η Βρετανία, ή η Ευρώπη, ή και οι δύο.