Στην Εισαγγελία Εγκλημάτων Διαφθοράς στέλνει το υπουργείο Εξωτερικών και η αρμόδια Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ) τον φάκελο
σχετικά με τη χρηματοδότηση τριών ΜΚΟ (περίοδος 2002-2003) για τέσσερα προγράμματα, συνολικού ύψους 6.328.153,86 ευρώ, που -κατόπιν έρευνας της υπηρεσίας- εμφανίζουν παρατυπίες ή και παρανομίες.
Το υπουργείο έχει ζητήσει τα χρήματα πίσω και από το 2003 έχει κατατεθεί από τις ΜΚΟ μέρος του ποσού ενώ το υπόλοιπο εξυπηρετείται με δόσεις.
Στην έρευνα του υπουργείου Εξωτερικών επισημαίνεται ότι τα προγράμματα αυτά, που είχαν υποβάλει -και εγκριθεί τότε από το υπουργείο Εξωτερικών- ΜΚΟ στις οποίες συμμετείχαν εκπρόσωποι βιομηχανιών της Βόρειας Ελλάδας, ενέχουν το ενδεχόμενο παράνομων κρατικών επιχορηγήσεων σε ανώνυμες εταιρείες, υπό το πρόσχημα παροχής αναπτυξιακής βοήθειας σε τρίτες χώρες.
Στην έρευνα γίνεται λόγος για παράκαμψη των νόμιμων διαδικασιών και αφορά τα προγράμματα με τίτλο «Ο ρόλος των κεφαλαιαγορών και της ΕΛΓΑΚ στην οικονομική ανάπτυξη των αναδυόμενων χωρών», «Υποστήριξη οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε Ουκρανία-Γεωργία-Αρμενία», «2ο Διαβαλκανικό και Παρευξείνιο Partenariat» και «Στήριξη τοπικής επιχειρηματικότητας στα Βαλκάνια».
Και τα τέσσερα χρηματικά εντάλματα προπληρωμής (ΧΕΠ), τα οποία εκδόθηκαν μετά την υπογραφή των συμβάσεων, στις 18 Δεκεμβρίου 2002, έφεραν χειρόγραφη σημείωση «λόγω επείγουσας ανάγκης».
Τα τέσσερα ΧΕΠ καθώς και άλλο ένα, προς την «ΙΝΑ Α.Ε.», είχαν έγγραφη εντολή προς την Τράπεζα της Ελλάδος για χορήγηση των ποσών των ΧΕΠ σε μετρητά.
Στους φακέλους της ΥΔΑΣ βρέθηκαν από δύο για κάθε πρόγραμμα υπουργικές αποφάσεις που έφεραν τον ίδιο αριθμό πρωτοκόλλου, ίδια ημερομηνία, ίδιο ποσό και ίδιο δικαιούχο.
Οι αποφάσεις δεν φέρουν ημερομηνία προσυπογραφής του Αλεξ Ρόντου (τότε γενικού διευθυντή της ΥΔΑΣ) και του τότε υφυπουργού Εξωτερικών, Ανδρέα Λοβέρδου, ενώ πρόκειται για θεωρημένα αντίγραφα.
Τα έγγραφα
Στην έρευνα επισημαίνεται ότι ενδεχομένως να τίθεται θέμα γνησιότητας των εγγράφων, τα οποία έχουν εμφανώς παραποιηθεί.
Σχετικά με την «ΙΝΑ Α.Ε.» αναφέρεται επίσης ότι δεν είχε τότε την κατά τον νόμο απαραίτητη διετή εμπειρία και ως εκ τούτου δεν εδικαιούτο να λάβει χρηματοδότηση πλέον των 60.000 ευρώ, ενώ εγκρίθηκε το ποσό του 1.000.000 ευρώ.
Τα παραστατικά απόδοσης επιστράφηκαν ως μη νόμιμα γιατί υποβλήθηκαν μόνο σε φωτοτυπία.
Επίσης, οι ΜΚΟ που έλαβαν τα χρήματα δεν ήταν καταγεγραμμένες στο ειδικό μητρώο της ΥΔΑΣ, ενώ δεν προκύπτει από τον Οργανισμό της ΥΔΑΣ η χρηματοδότηση αναπτυξιακών προγραμμάτων μέσω ανώνυμων εταιρειών, έστω και μη κερδοσκοπικού σκοπού, στον βαθμό που η δράση τους τελεί σε σχέση εξάρτησης με ιδιωτικές κερδοσκοπικές εταιρείες.
Οι 12 από τους 14 εταίρους μίας εκ των ΜΚΟ ήταν κερδοσκοπικές εταιρείες (Α.Ε.) και η χρηματοδότησή τους ήταν παράνομη, υποστηρίζεται στην έρευνα του υπουργείου.
Τέσσερις από αυτές τις Α.Ε. έχουν σήμερα πτωχεύσει ή έχουν υπαχθεί στο άρθρο 99, ενώ ένας διευθύνων σύμβουλος εταιρείας έχει συλληφθεί το 2014 στην ΠΓΔΜ κατόπιν εντάλματος που είχε εκδοθεί στην Αλγερία, ως ύποπτος για δωροδοκία Αλγερινού δημόσιου λειτουργού.
Στην έρευνα του ΥΠΕΞ επισημαίνεται επίσης πως γεννάται ζήτημα προνομιακής μεταχείρισης από το κράτος των επιχειρήσεων μελών της ΜΚΟ έναντι των ανταγωνιστών τους, καθώς προκύπτει η χρήση δημόσιων πόρων για τη δικτύωση σε εθνικό και βαλκανικό επίπεδο, προς όφελος συγκεκριμένων επιχειρηματιών.
Για μία εκ των ΜΚΟ αναφέρεται πως υπάρχει θέμα με τη δαπάνη των πόρων του προγράμματος που ανέλαβε, καθώς αυτή γίνεται εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα, για την κάλυψη διοικητικών και μόνο εξόδων, και δεν προκύπτει σκοπός αναπτυξιακής εκπαίδευσης.
Επισημαίνεται επίσης η σύμπτωση πως δραστηριοποιούνται ίδια πρόσωπα και εταιρείες κερδοσκοπικού χαρακτήρα σε διαφορετικές ΜΚΟ, με ίδιες διευθύνσεις επικοινωνίας για τα διαφορετικά προγράμματα που εγκρίθηκαν.
Πολλές από τις Α.Ε. ενδεχομένως δεν γνώριζαν τις παρατυπίες, καθώς δύο φυσικά πρόσωπα ελάμβαναν εξουσιοδοτήσεις για να εκπροσωπήσουν τους επιχειρηματίες στις συνελεύσεις των ΜΚΟ.
Η «ΙΝΑ Α.Ε.» φέρεται να έχει διαγραφεί από τα μητρώα του ΓΕΜΗ το 2013.
Το ζήτημα της νομιμότητας των χρηματοδοτήσεων των ΜΚΟ την περίοδο μετά το 2000 συνεχίζει να απασχολεί το υπουργείο Εξωτερικών, με την ΥΔΑΣ να εξετάζει όλους τους φακέλους και να προσπαθεί να ανακτήσει χρήματα, ενώ ταυτόχρονα υποθέσεις παίρνουν τον δρόμο της Δικαιοσύνης.
Η Αναπτυξιακή Βοήθεια είναι εργαλείο ήπιας εξωτερικής πολιτικής, χρηματοδοτείται από τους καθημαγμένους Ελληνες φορολογούμενους και πρέπει να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας και όχι τα συμφέροντα ιδιωτών.
Γιατί όμως έπρεπε να φτάσουμε στο 2016 για να γίνουν οι έλεγχοι;
Και πότε θα εκδικαστούν οι υποθέσεις, αν φτάσουν στο ακροατήριο;