Του Γιώργου Μανέττα
Μεγαλώνει η αγωνία στην αγορά για την πορεία της οικονομίας, μετά τις δραματικές εξελίξεις σε Μαρινόπουλο και Jetoil, αλλά και την αβεβαιότητα που δημιουργεί το BREXIT και τα προβλήματα των ιταλικών τραπεζών. Αν και το τοπίο δεν θυμίζει σε τίποτα τις πρωτοφανείς στιγμές
που έζησε ο τόπος, αυτές τις ημέρες ένα χρόνο πριν, όταν οι τράπεζες έκλεισαν και χιλιάδες απεγνωσμένοι πολίτες σχημάτιζαν ουρές έξω από τα ATM’s και τα σούπερ μάρκετ, η κατάσταση παραμένει ασφυκτική και χιλιάδες επιχειρήσεις δίνουν μάχη επιβίωσης.
Εκπρόσωποι φορέων και στελέχη επιχειρήσεων που μίλησαν στην «Η» τονίζουν πως μέρα με τη μέρα οι συνθήκες επιδεινώνονται αντί να βελτιώνονται, με την κατανάλωση να διολισθαίνει διαρκώς προς τα κάτω ακόμη και σε είδη που θεωρούνται πρώτης ανάγκης, όπως τα τρόφιμα ενώ δεν κρύβουν πως φοβούνται ένα νέο κύμα λουκέτων προς το τέλος της χρονιάς, μετά και τη λήξη της τουριστικής περιόδου. Είναι πολύ πιθανόν, όπως λένε, αρκετές εταιρείες αλλά και επαγγελματίες να μην μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, και να σηκώσουν το βαρύ φορολογικό πακέτο που επέβαλε η κυβέρνηση με τη συμφωνία του Μαΐου. «Το τελευταίο τρίμηνο θα είναι πάρα πολύ δύσκολο…
Ο κίνδυνος να να μην εξοφλούνται οι επιταγές είναι υπαρκτός, αφού η κατανάλωση θα πιεστεί περαιτέρω», επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Οινοποιών, Γιώργος Σκούρας. Η ανάσα που έδωσε η ολοκλήρωση της αξιολόγησης αποδείχθηκε θνησιγενής, καθώς η πραγματικότητα έρχεται να διαλύσει τις όποιες ελπίδες υπήρχαν για σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα, καθιστώντας σαφές ότι ο δρόμος για την έξοδο από την κρίση παραμείνει μακρύς και επίπονος. «Η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά δύσκολη… Υπάρχει μεγάλη ανησυχία για το μέλλον, καθώς εξακολουθεί να υπάρχει σοβαρή έλλειψη ρευστότητας, το κράτος συνεχίζει να μην επιστρέφει τον ΦΠΑ και να μην πληρώνει τα χρέη προς τους ιδιώτες, στερώντας πολύτιμα κεφάλαια από την αγορά, ενώ δεν έχουν εκλείψει οι δυσκολίες στις εισαγωγές», αναφέρει ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, Κυριάκος Λουφάκης σκιαγραφώντας την εικόνα που εμφανίζει η αγορά σήμερα.
Η απογοήτευση από τον τουρισμό…
Αρνητικά είναι τα μηνύματα που έρχονται και από τον τουρισμό, ο οποίος δεν κινείται με βάση τις προβλέψεις. Οι έως τώρα πωλήσεις στις τουριστικές περιοχές είναι πολύ χαμηλότερες από τις προσδοκίες που υπάρχουν, απογοητεύοντας τους επιχειρηματίες που περίμεναν να καλύψουν σημαντικό μέρος των απωλειών από την κατανάλωση που θα έκαναν οι ξένοι τουρίστες. «Η τουριστική κίνηση δεν είναι αυτή που περιμέναμε…», σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Παπουτσάνης, Μενέλαος Τασόπουλος εμφανώς απογοητευμένος από την εξέλιξη αυτή.
Εξίσου απογοητευμένοι εμφανίζονται και αρκετοί επαγγελματίες που εξαρτώνται άμεσα από τον εισερχόμενο τουρισμό και κυρίως εκείνοι που εναποθέσει τις ελπίδες τους για να κλείσουν όσο το δυνατόν περισσότερες τρύπες στα οικονομικά τους, αφού η εσωτερική αγορά πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Αν και σχετικά νωρίς για οριστικά συμπεράσματα η αίσθηση είναι ότι η φετινή σεζόν δεν θα κάνει τη διάφορα, τουλάχιστον σε επίπεδο εσόδων, διαψεύδοντας όσους μιλούσαν για νέα ρεκόρ. «Μπορεί τα νούμερα των αφίξεων να είναι αυξημένα, ωστόσο δεν συμβαίνει το ίδιο με τις εισπράξεις μας», υπογραμμίζουν επαγγελματίες του τουρισμού.
…και ο φόβος του ντόμινο
Την ανασφάλεια εντείνει η αβεβαιότητα σχετικά με την τύχη του Μαρινόπουλου.
Την ανασφάλεια εντείνει η αβεβαιότητα σχετικά με την τύχη του Μαρινόπουλου.
Η καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις τις τράπεζες και τον Σκλαβενίτη, ο οποίος ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στο σχέδιο διάσωσης του άλλοτε πανίσχυρου λιανέμπορου έχει προβληματίσει την αγορά, η οποία αρχίζει να φοβάται το ενδεχόμενο να μην υπάρξει λύση. Σε αυτή την περίπτωση, οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές για το σύνολο της οικονομίας, καθώς η κατάρρευση του Μαρινόπουλου θα πυροδοτήσει ένα ντόμινο πτωχεύσεων σε χιλιάδες προμηθευτές, οι οποίοι εξαρτώνται άμεσα από αυτόν. Τον κίνδυνο των αλυσιδωτών επιπτώσεων έχει τονίσει πρόσφατα στην «Η» και ο επικεφαλής της Euler Hermes Hellas, Βασίλης Χρηστίδης, σημειώνοντας πως είναι τόσο μεγάλη η έκθεση και ο αριθμός των προμηθευτών που σίγουρα θα υπάρξουν προβλήματα σε όλη την αλυσίδα. «To ντόμινο πτωχεύσεων είναι και η μεγάλη σκιά της υπόθεσης Μαρινόπουλου στην ελληνική αγορά. Δύσκολα θα υπάρξουν επιχειρήσεις που είτε άμεσα είτε έμμεσα δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τις έμμεσες επιπτώσεις που θα κληθούν να διαχειριστούν οι εταιρείες», σημείωσε ο ίδιος. Η ανάληψη πρωτοβουλιών για την αναθέρμανση της ζήτησης και την προσέλκυση επενδύσεων κρίνεται επιτακτική, διαφορετικά, η χώρα θα βουλιάζει βαθύτερα στην ύφεση και στην στασιμοχρεοκοπία.
«Κλειδί» η τήρηση του προγράμματος
Με την οικονομία να βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί και τους Ευρωπαίους να χάνουν την υπομονή τους με την Ελλάδα, μετά το BREXIT και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ιταλικές τράπεζες, στελέχη και επιχειρηματίες καλούν την κυβέρνηση να τηρήσει το πρόγραμμα και να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις, όπως άλλωστε ζητούν κορυφαίοι ξένοι αξιωματούχοι. Η έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, σύμφωνα με τον κ. Λουφάκη είναι πλέον απαραίτητη, καθώς μια νέα πολύμηνη διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς, εκτός του ότι θα καθυστερήσει την εκταμίευση των χρημάτων που τόσο χρειάζεται η αγορά, χάνεται η αξιοπιστία της χώρας και υπονομεύεται η προσπάθεια ανάκαμψης. «Είναι ευκαιρία προτού φανούν οι συνέπειες της υπερφορολόγησης, να εκμεταλλευθούμε αυτό το παράθυρο των τεσσάρων με πέντε μηνών που έχουμε για να σταθεροποιήσουμε την οικονομία μας. Γιατί μετά το φθινόπωρο τα πράγματα θα χειροτερέψουν», λέει ο κ. Λουφάκης, και προσθέτει πως οι επιπτώσεις της υπέρμετρης φορολόγησης των εισοδημάτων που επέλεξε η κυβέρνηση για να κλείσει την πρώτη αξιολόγηση, θα τις βρούμε μπροστά μας. «Είναι βέβαιο ότι η κατανάλωση θα πληγεί, καθώς επιπλέον μέρος του εισοδήματος θα χρησιμοποιηθεί για να καλυφθούν οι φορολογικές υποχρεώσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων».
