Είναι δύσκολο να θυμηθούμε μια πιο ταραχώδη εβδομάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Υπήρξε πολύς θόρυβος για την αντίδραση των αγορών στο Brexit και καμία αμφιβολία ότι υπήρξε οδυνηρή, ιδιαίτερα σε κάποια μέρη. Ωστόσο, είναι πολύ μακριά από το
“απόλυτο χάος” και είναι αξιοσημείωτα διαφορετικό σε σχέση με αυτό που είδαμε το 2008 ως χρηματοπιστωτική κρίση, μετά από την κατάρρευση της Lehman Brothers. Σε αυτό ξεχωρίζει από την πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου.
Κοιτώντας στην αντίδραση της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου στην είδηση του Brexit, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι προκάλεσε κάποιες τρελές ώρες το ξημέρωμα της Παρασκευής και όταν άνοιξαν οι αγορές. Αλλά μιλώντας στους ανθρώπους που εμπλεκόταν, έγινε σαφές ότι οι αγορές είχαν επιστρέψει στην κανονική τους λειτουργία αρκετά γρήγορα. Οι αγορές υποχώρησαν κατακόρυφα και η επίδραση ήταν οδυνηρή –δείτε το διάγραμμα παρακάτω (μέσω της WJ), ο FTSE 250 εξακολουθεί να είναι χαμηλότερα 3,6% (μπλε γραμμή), ενώ ο FTSE AIM (κίτρινη γραμμή) είναι χαμηλότερα 1,4% και ο πιο παγκόσμια διαφοροποιημένος FTSE 100 σημειώνει κέρδη πλέον 6%.
Παρόλα αυτά, παραμένει διαφορετικό από την κρίση που ακολούθησε την κατάρρευση της Lehman Brothers. Τότε, η αγορά σκιάστηκε από αδιάκριτες πωλήσεις, έλλειψη ρευστότητας και απόλυτο πανικό. Αυτή τη φορά, ενώ υπάρχουν μεγάλες υποχωρήσεις στις αγορές ανά την Ευρώπη, το focus των πωλήσεων και των πιέσεων ήταν σε συγκεκριμένες μετοχές τις οποίες οι επενδυτές πιστεύουν ότι θα πληγούν σοβαρά από το Brexit. Ασφαλώς, το νόμισμα δέχθηκε ισχυρές πιέσεις, αλλά ακόμη και αυτό έχει σταθεροποιηθεί τις τελευταίες ημέρες.
Έτσι θα περίμενε κανείς τις αγορές να λειτουργούν στον απόηχο μιας τέτοιας θυελλώδης εκδήλωσης. Οι μετοχές του χρηματοπιστωτικού κλάδου, οι κατασκευαστικές και εκείνες που εκτίθενται στην καταναλωτική ζήτηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν πληγεί περισσότερο –όπως επισημαίνει το γράφημα της WSJ. Αυτό υποδηλώνει ότι οι πωλήσεις δεν ήταν αδιάκριτες αλλά στοχευμένες και ορθολογικές. Επιπλέον, μετά από δύο ημέρες ισχυρών πιέσεων στις μετοχές και στο νόμισμα, οι αγοραστές μετακινήθηκαν και η κατάσταση σταθεροποιήθηκε.
Είναι νωρίς να πούμε ότι η αγορά θα αντιδράσει μακροπρόθεσμα. Αυτό θα εξαρτηθεί πρώτα αφενός από την βραχυπρόθεσμη οικονομική επίπτωση του Brexit και αφετέρου από την μακροχρόνια σχέση μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ. Οι αρχικές ενδείξεις σε αυτό το μέτωπο και η παρατεταμένη αβεβαιότητα δεν είναι μεγάλα –η μείωση των επενδύσεων και η μείωση των καταναλωτικών δαπανών αναμένονται- αλλά τουλάχιστον οι αγορές έχουν αποδείξει ότι μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά. Τελικά, οι οικονομικοί δείκτες όπως οι επιχειρηματικές έρευνες και η καταναλωτική εμπιστοσύνη, θα είναι πιο σημαντικά να τα παρακολουθήσει κανείς στους επόμενους μήνες.
Αυτό είναι ίσως λιγότερο αλήθεια για τις ευρωπαϊκές αγορές, όπου ο πανικός ήταν πιο χειροπιαστός και η αρχική διευρυμένη μείωση πιο δύσκολο να εξηγηθεί. Αλλά ακόμη και εδώ οι ανησυχίες ξεκίνησαν από τον τραπεζικό κλάδο. Αυτό δεν είναι εντελώς νέο δεδομένου ότι ο τραπεζικός κλάδος σε πολλά μέρη της Ευρώπης παραμένει υποκεφαλαιοποιημένος, ανεπαρκής και μη κερδοφόρος. Επιπλέον, η τραπεζική ένωση της ευρωζώνης κάθε άλλο παρά ολοκληρωμένη είναι και οι νέοι κανόνες για τα τραπεζικά bail-ins συνεχίζουν να κάνουν τους επενδυτές επιφυλακτικούς. Αν προσθέσουμε σε αυτό ότι η ΕΚΤ έχει ελάχιστο περιθώριο για σημαντική περαιτέρω χαλάρωση χωρίς να συναντήσει πολιτικά εμπόδια, γίνεται κατά τι πιο σαφές σχετικά με το γιατί οι ευρωπαϊκές αγορές τρόμαξαν τόσο με το Brexit.
Όλα αυτά έρχονται σε αντίθεση με την πολιτική σκηνή του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία φαίνεται πως έχει καταρρεύσει και στράφηκε στον εαυτό της. Σε μια εποχή που η χώρα χρειάζεται ηγεσία, κανένα κόμμα ή οι λίγοι σημαντικοί πολιτικοί αρχηγοί έχουν επιδείξει τέτοια. Κάπως ειρωνικά μετά από μια εκστρατεία που κατηγοριοποιείται από τους πολιτικούς ως προειδοποίηση για οικονομική και χρηματοπιστωτική καταστροφή, είναι το πολιτικό σύστημα όχι το χρηματοπιστωτικό ή οικονομικό σύστημα το οποίο έχει αποδειχθεί ότι είναι αδύναμο. Ασφαλώς, εάν η πολιτική συνεχίσει να μην αποδεικνύει καμία σαφή κατεύθυνση του ταξιδιού του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, οι αγορές μπορούν κάλλιστα να γίνει πιο χαοτικές.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://openeurope.org.uk/today/blog/markets-hit-hard-brexit-not-crumbled-politics/
