ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Werner Hoyer λίγα 24ωρα πριν έρθει στην Αθήνα μιλά στο Capital.gr για το πως βλέπει την κατάσταση στην Ελλάδα, σχολιάζει τις εξελίξεις σε περιπτώσεις όπως η Μαρινοπουλος εξηγεί το τι μπορεί και
είναι έτοιμη να κάνει η ΕΤΕπ και φωτογραφίζει το είδος της χρηματοδοτικής βοήθειας που μπορεί να δώσει.
Για πρώτη φορά επισημαίνει με έμφαση την ετοιμότητα της ΕΤΕπ να “παρακάμψει” τα προβλήματα του εγχώριου τραπεζικού συστήματος και να κινηθεί με πιό άμεσο τρόπο στην πραγματική οικονομία υπογραμμίζοντας το είδος της παρέμβασης που μπορεί να έχει σε τομείς όπως η ενέργεια, ο τουρισμός, αλλά και συγκεκριμένα έργα όπως η ενεργειακή σύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Κρίνει ως εξαιρετικά κρίσιμη την επόμενη αξιολόγηση και τις αλλαγές στα εργασιακά τον Σεπτέμβριο.
Ο πρόεδρος της ΕΤΕπ μιλά γία το Brexit και τις συνέπειές του, ενώ σκιαγραφεί ένα είδος απολογισμού για την παρέμβαση της τράπεζας στην κυπριακή οικονομία και το πως ο ίδιος βλέπει την ενοποίησή της.
Συνέντευξη στους Γ. Αγγέλη – Θ. Αθανασίου (ΚΥΠΕ)
– Το ταξίδι σας στην Αθήνα σχεδόν συμπίπτει με το κλείσιμο ενός χρόνου από την δημιουργία ενός “καθετοποιημένου” γραφείου της ΕΤΕπ στην Αθήνα, κάτι που όπως μου έχετε πει δε συνηθίζεται. Ποιοι είναι οι στόχοι σας και ποιά τα προσδοκώμενα αποτελέσματα;
Απ. Είχαμε πάντα ένα γραφείο στην Αθήνα – αλλά τώρα έχουμε επίσης και μια ειδική ομάδα επενδύσεων για την Ελλάδα, με επικεφαλής τον Nick Jennett. Στείλαμε τον Nick στην Ελλάδα στις αρχές του έτους και τώρα εδρεύει μόνιμα στην Αθήνα, επικεφαλής επενδυτικής ομάδας με περίπου 30 συναδέλφους, τόσο στην Αθήνα όσο και στο Λουξεμβούργο. Έχοντας μια ισχυρή παρουσία στην Αθήνα, νομίζω, κάνουμε πραγματική πρόοδο στην Ελλάδα ως προς την προσέγγιση των πελατών μας πιο άμεσα και αποτελεσματικά.
Όπως γνωρίζετε, η ΕΤΕπ είναι μια ιδιαίτερα συγκεντρωτική τράπεζα. Από περίπου 3000 εργαζόμενους, λιγότεροι από 100 εργάζονται εκτός του Λουξεμβούργου. Συνήθως υπάρχουν ένας ή δύο συνάδελφοι που έχουν αναλάβει τα εξωτερικά γραφεία της ΕΤΕπ. Στην περίπτωση όμως της Ελλάδας, έχουμε αποφασίσει να αλλάξουμε την προσέγγισή μας , να διευρύνουμε την ομάδα μας και να προσπαθήσουμε να πλησιάσουμε περισσότερο όχι μόνο προς ελληνικές αρχές, αλλά και τους πελάτες μας, καθώς μας ενθαρρύνει ιδιαίτερα η ανταπόκριση που παίρνουμε από τον ιδιωτικό τομέα και από ανθρώπους που έχουν καλές ιδέες ή σχέδια, αλλά έχουν δυσκολία στην εξεύρεση των κατάλληλων οικονομικών πόρων. Αυτή ακριβώς είναι η ομάδα ανθρώπων που μας ενδιαφέρει, αν θέλουμε να έχουμε πραγματικό αντίκτυπο στην πραγματική οικονομία στην Ελλάδα.
– Η ιδιαίτερη κατάσταση που βρίσκονται εδώ και καιρό οι ελληνικές τράπεζες “δυσκολεύει” την μετάδοση της χρηματοδοτικής πολιτικής σας στην πραγματική οικονομία;
Απ. Η κατάσταση των τραπεζών στην Ελλάδα είναι πράγματι δύσκολη και το γνωρίζουμε καλά. Δουλεύαμε μαζί τους πολύ πριν από την κρίση. Εμείς ως τράπεζα μείναμε στην Ελλάδα και κατά τη διάρκεια της κρίσης και αποκτήσαμε μια εμπειρία που μας παρέχει μια πολύ καλή βάση, όμως τώρα προσπαθούμε να κινηθούμε πιο κοντά στην μη τραπεζική πραγματική οικονομία, διότι εκεί είναι, όπου δημιουργούνται οι θέσεις εργασίας. Κοιτάξτε την περίπτωση Μαρινόπουλος, για παράδειγμα, εκεί είναι που επίσης, μπορεί να χαθούν θέσεις εργασίας. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να προσαρμοστούμε. Για να μην μας περιορίζει η κρίσιμη κατάσταση ορισμένων ελληνικών τραπεζών, πρέπει να κινηθούμε πιο κοντά στους πελάτες μας, αν θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι σε αυτούς.
– Και τι ακριβώς, τι διαφορετικό θα κάνετε;
Απ. Αυτό δεν είναι εύκολο υπό τις περιστάσεις, όμως η κατάσταση των τραπεζών αποτελεί σαφώς πρόκληση. Οι τοπικές τράπεζες και μερικές φορές πολύ στέρεες και βιώσιμες εταιρείες πέφτουν θύματα των παράπλευρων ζημιών από μια περίπτωση σαν του Ομίλου Μαρινόπουλος. Πρέπει να δούμε πώς θα μπορεί να γίνουμε χρήσιμοι εδώ, προκειμένου να συμβάλουμε στη δημιουργία όσον περισσότερων θέσεων εργασίας είναι δυνατόν, καθώς ένας τρομακτικά μεγάλος αριθμός ανθρώπων επηρεάζονται από την κατάσταση. Η ΕΤΕπ μπορεί να χρηματοδοτήσει μόνο επενδύσεις, αλλά υποθέτω ότι ορισμένες από τις εταιρείες που επιδιώκουν να αναλάβουν δραστηριότητες από την Μαρινόπουλος μπορεί να χρειάζονται υποστήριξη για τα επενδυτικά τους προγράμματα. Εμείς θα ήμασταν διατεθειμένοι να εξετάσουμε τη χρηματοδότηση αυτών των δραστηριοτήτων, αλλά θα πρέπει, βέβαια, να εξετάσουμε τις λεπτομέρειες της κάθε υπόθεσης και θα πρέπει να αξιολογήσουμε κατά πόσον οι προτάσεις είναι βιώσιμες.
– Θεωρείτε ότι εξέλιξη με την περίπτωση Μαρινόπουλος είναι ενδεικτική της κατάστασης της οικονομίας; Εσείς πως μπορείτε να παρέμβετε σ’ αυτό;
Απ. Γνωρίζουμε πολύ καλά τα προβλήματα και την ατυχή κατάσταση των 12.500 ατόμων που εμπλέκονται, ή που κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους. Αλλά εγώ προτιμώ να θέσω τα πράγματα στη θετική τους διάσταση: στην ανάγκη να παραχθεί γρήγορα μια προοπτική για τις διάδοχες εταιρείες στην λιανική πώληση, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι θα αποφευχθεί περαιτέρω αδικαιολόγητη βλάβη.
– Συστήνεται δηλαδή αυτή την στιγμή στους ενδιαφερόμενους να σας υποβάλουν προτάσεις;
Προσέξτε το σημαντικό πράγμα εδώ είναι ότι η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ θα είναι διαθέσιμη για αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις. Χρηματοδοτούμε πάντα ανάπτυξη περιουσιακών στοιχείων και την χρηματοδοτούμε άμεσα , όπου είναι δυνατόν. Εξίσου σημαντικό, όταν βλέπουμε μια εταιρεία που έχει τη δυνατότητα, αλλά δεν είναι ακόμη σε θέση να έχει πρόσβαση σε χρηματοδότηση της ΕΤΕπ, είναι πως παρέχουμε συμβουλευτική υποστήριξη για την ανάπτυξη ενός επιχειρηματικού σχεδίου, ώστε κάποια στιγμή να υποβάλει σχετική αίτηση.
– Πριν επανέλθουμε στα χρηματοδοτικά εργαλεία παρέμβασής σας θα θέλαμε στο σημείο αυτό να σας θέσουμε το βασικό θέμα της επικαιρότητας το Brexit. Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί από εδώ και πέρα;
Πρώτα από όλα είμαι έκπληκτος από την απόφαση της πλειοψηφίας των Βρετανών ψηφοφόρων που σε μεγάλο βαθμό δεν φαίνεται να έχουν πλήρη επίγνωση του τι ψήφιζαν όταν ψήφιζαν υπέρ ή κατά. Ως εκ τούτου, το αποτέλεσμα ήταν πολύ ατυχές, αλλά οφείλουμε να το σεβαστούμε. Αυτό μπορεί να αλλάξει μόνο από τον βρετανικό λαό και κανείς δεν θα πρέπει να προσπαθήσει να ασκήσει επιρροή εδώ. Πρέπει να εργαστούμε με την υπόθεση ότι η νέα βρετανική ηγεσία θα αρχίσει η διαδικασία της απόσυρσης του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με το άρθρο 50, από το τέλος του τρέχοντος έτους. Λυπάμαι γι ‘αυτό πάρα πολύ, αλλά είναι γεγονός .
– Επηρεάζει όμως αυτή η κατάσταση την τράπεζά σας;
Η Βρετανία είναι ένας πολύ σημαντικός μέτοχος της Τράπεζας, εκτός του ότι είναι ένα από τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης ένας παράγοντας εξισορρόπησης με πολλούς τρόπους. Αν η Βρετανία εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση, δημιουργεί μια πολιτικά διαφορετική Ένωση, ενώ ταυτόχρονα η Βρετανία θα πρέπει να αποχωρήσει και από την ΕΤΕπ, διότι, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Ρώμης, μόνο τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να είναι μέτοχοι της Τράπεζας. Αυτή είναι η σημερινή κατάσταση σε σχέση.
Αυτό θα είναι μια μεγάλη αλλαγή για την Τράπεζα . Επί του παρόντος, 16,1% των μετοχών της Τράπεζας τις κατέχει το Ηνωμένο Βασίλειο. Τα άλλα 27 κράτη μέλη θα πρέπει να αποφασίσουν τι θέλουν να κάνουν για αυτό το 16,1%. Θέλουν να το αγοράσουν, η Τράπεζα για να αγοράσει πίσω τις βρετανικές μετοχές, μειώνοντας έτσι τον όγκο κεφαλαίων της ΕΤΕπ; Όλα αυτά είναι όλα εντελώς ανοιχτά, αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο: τα κράτη μέλη, οι μέτοχοί μας δηλαδή, δεν έχουν κανένα συμφέρον στην αποδυνάμωση της Τράπεζας. Από αυτή την άποψη, νομίζω ότι οι προοπτικές για την Τράπεζα είναι σταθερές. Η Standard & Poor ‘s πρόσφατα επιβεβαίωσε το ” AAA” με σταθερή προοπτική και το χαρτοφυλάκιο μας στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ισχυρό. Έχουμε πολύ καλά έργα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν υπάρχει καμία ανάγκη να προσπαθήσουμε να ρευστοποιήσουμε αυτά τα έργα.
Η μεγαλύτερη απώλεια όμως, θα είναι για τον ίδιο τον βρετανικό λαό, διότι πιστεύω ότι πολλοί από εκείνους που ψήφισαν υπέρ του Brexit δεν γνώριζαν ότι μια εύκολη λύση δεν είναι στο χέρι τους. Όσοι θέλουν να περιοριστεί η μετανάστευση δεν θα εξαλείψουν το πρόβλημα υιοθετώντας το νορβηγικό μοντέλο, διότι πρέπει να ξέρουν ότι και η Νορβηγία πρέπει να συμμορφώνονται με το πλήρες κοινοτικό κεκτημένο της ΕΕ – χωρίς να έχει ψήφο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο, εξακολουθεί να αποδέχεται όλες τις αποφάσεις τους. Στο τέλος της ημέρας, οι Βρετανοί θα πρέπει ακόμα να πληρώσουν και να αποδεχθούν ότι οι άνθρωποι μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο Ηνωμένο Βασίλειο και να εγκατασταθούν εκεί. Αλλά τώρα είναι χυμένο γάλα τώρα και εμείς πρέπει να ζήσουμε με τη νέα πρόκληση.
– Σε σχέση με τους Βρετανούς που εργάζονται στην τράπεζα, τι θα συμβεί;
Όσον αφορά την ΕΤΕπ, θα πρέπει να αναφέρουμε φυσικά την κατάσταση των Βρετανών συναδέλφων μας. Έχουμε περίπου 300 Βρετανούς στο προσωπικό που δικαιολογημένα αισθάνονται πολύ άσχημα. Βρίσκονται σε βαθύ σοκ και προσπαθούμε να τους καθησυχάσουμε όσο καλύτερα μπορούμε. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι έχουμε αρκετό χρόνο, επειδή τίποτα δεν αναμένεται να συμβεί μέσα στα επόμενα δυόμισι χρόνια, αλλά αυτοί οι συνάδελφοι οι οποίοι έχουν σταδιοδρομήσει με βάση την πίστη τους στο μέλλον της τράπεζας αυτής και στο μέλλον της χώρας τους στην εν λόγω τράπεζα είναι βαθιά απογοητευμένοι και πρέπει να τους κρατήσουμε ψηλά το ηθικό, επαγγελματική και ενεργά. Συνεπώς, έχουμε πολλά να κάνουμε εσωτερικά με το θέμα αυτό .
– Ωραία επιτρέψτε μας τώρα να περάσουμε στον επενδυτικό σας χέρι τον EFSI. Πως κουμπώνει για τους επενδυτές ο EFSI με τις επενδυτικές επιλογές που δίνει η ΕΤΕπ; Πως είναι δομημένη η συνεργασία και ποια η μεγαλύτερη επενδυτική δυνατότητα που μπορεί να αποδώσει στις επενδύσεις της τράπεζας;
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI) είναι ένα τμήμα της Τράπεζας και διευθύνεται από το προσωπικό της ΕΤΕπ. Αυτό αποφασίστηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2014, όταν τροποποίησε τα συμπεράσματα του Συμβουλίου και έκανε το EFSI ένας μηχανισμό εγγύησης εντός της Τράπεζας και όχι μια ξεχωριστή νομική οντότητα. Οι ίδιοι οι συνάδελφοι, οι οποίοι εργάζονται σε μη έργα του EFSI σε συγκεκριμένους τομείς χειρίζονται κανονικά και έργα EFSI στους ίδιους τομείς, για παράδειγμα στους τομείς των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων και των μεταφορών .
Το EFSI είναι μια πολύ αποτελεσματική προσέγγιση, γιατί μας επιτρέπει να αναλάμβάνουμε μεγαλύτερους κινδύνους σε έργα, καθώς ένα πρώτο κομμάτι ρίσκου καλύπτεται από την εγγύηση του προϋπολογισμού του EFSI, γεγονός που καθιστά τα έργα αυτά ελκυστικά για τους ιδιώτες επενδυτές . Είμαστε σε καλό δρόμο με το EFSI. Μετά από ένα χρόνο – πιστεύω – που έχουμε υπογράψει τη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούλιο του 2015 – η πρόοδος προς ένα περίπου 30% στοχευμένων πρόσθετων επενδύσεων ύψους 315 δισεκατομμυρίων βρίσκεται σε εξέλιξη . Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι. Φυσικά, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί σε ότι αφορά τον χαρακτήρα των έργων. Πρέπει να αποδείξουμε ότι μπορούμε να παράγουν πραγματική προστιθέμενη αξίας, δηλαδή ότι κάνουμε απλώς μετατόπιση χρημάτων από αριστερή τσέπη στην δεξιά.
– Στην Ελλάδα ποιος είναι και ποιος θα μπορούσε να είναι ο ρόλος των επενδυτικών προγραμμάτων του;
Η βασική αρχή τoυ EFSI είναι να κινητοποιήσει επενδύσεις μέσω του ιδιωτικού τομέα . Σε ό, τι αφορά την Ελλάδα έχουμε μια σειρά επερχόμενων έργων εκ του επιχειρηματικού τομέα, ωστόσο δεν είμαστε σε θέση να αποκαλύψουμε τα ονόματα των πελατών για λόγους εμπιστευτικότητας. Η βασική αρχή για εμάς είναι ότι το EFSI είναι μέρος της Τράπεζας. Είναι ένα ισχυρό εργαλείο, αλλά, τελικά, αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι πελάτες θα αποκτήσουν την χρηματοδότηση που αντιστοιχεί στις ανάγκες τους. Ως εκ τούτου, θα υπάρξει μια σειρά από δραστηριότητες στην Ελλάδα κατά το επόμενο έτος καθώς και δάνεια στο δημόσιο τομέα.
– Συνολικά μιλώντας πως είναι πια η συνεργασία σας με τις ελληνικές αρχές; Εκτιμάτε ότι η κατάσταση σταθεροποιείται;
Είμαστε σε στενή επαφή με τις ελληνικές αρχές. Συναντώ τον υπουργό Οικονομικών Ε.Τσακαλώτο τακτικά στο ECOFIN. Γνώρισα τον Πρωθυπουργό Α.Τσίπρα πολύ πρόσφατα κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου . Είμαστε σε συνεχή επικοινωνία. Πρέπει να πω, κοιτώντας πίσω πάνω από τους τελευταίους έξι μήνες, η κυβέρνηση έχει καταφέρει να προωθήσει νομοθεσία μέσω του κοινοβουλίου με μεγαλύτερη επιτυχία από ό, τι αναμενόταν στις αρχές του έτους. Αυτό είναι ένα πραγματικά αξιοσημείωτο επίτευγμα. Το επόμενο εμπόδιο θα είναι, υποθέτω, τον Σεπτέμβριο, όταν η εργασιακή νομοθεσία πρέπει να περάσει από το κοινοβούλιο, κάτι το οποίο είναι, φυσικά, μια τεράστια πρόκληση για κάθε κυβέρνηση. Ειδικά σε αυτή την περίπτωση, πρόκειται για κάτι ιδιαίτερα απαιτητικό για την κυβέρνηση, αλλά ταυτόχρονα είναι μια αναγκαιότητα. Από αυτή την άποψη, ελπίζω ότι οι τελευταίες επιτυχίες της κυβέρνησης στο Κοινοβούλιο να επαναληφθούν τον Σεπτέμβριο. Αυτός θα ήταν ένας τεράστιος σταθεροποιητικός παράγοντας για την οικονομία και ένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης για τους επενδυτές.
– Ποιο είναι το πιο βασικό στοιχείο της εργασιακής νομοθεσίας που κατά την εκτίμησή σας επηρεάζει την επενδυτική συμπεριφορά;
Νομίζω ότι σε πολλές περιοχές (σ.σ. ζητήματα) η Ελλάδα δεν έχει ανταποκριθεί πλήρως στις δυνατότητές της και αυτό δεν οφείλεται μόνο στην εργατική νομοθεσία, αλλά και σε άλλα τμήματα του κανονιστικού πλαισίου. Χρειαζόμαστε περισσότερο δυναμισμό , ακόμα και στον τομέα του τουρισμού, ο οποίος θα μπορούσε να είναι ένα από τα ισχυρότερα τμήματα της οικονομικής βάσης στην Ελλάδα. Πιστεύω ότι υπάρχουν απίστευτα αποθέματα κρυμμένα στον τομέα του τουρισμού στην Ελλάδα.
– Σας έχουν υποβάλουν προτάσεις από την βιομηχανία του τουρισμού;
Μας έχουν προσεγγίσει ένας αριθμός εταιρειών από την τουριστική βιομηχανία. Εμείς βέβαια χρηματοδοτούμε δημιουργία του ενεργητικού. Δεν χρηματοδοτούμε την εξαγορά των περιουσιακών στοιχείων ή την εκ νέου χρηματοδότηση επιχειρήσεων. Στον τομέα του τουρισμού, έχουμε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για επενδύσεις κυρίως για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των ξενοδοχείων. Οι εταιρείες που έχουν προτάσεις αυτού του είδους είναι πολύ ευπρόσδεκτες.
– Και με ποιο τρόπο τις εξετάζετε; Τι χρειάζονται για να έχουν πιθανότητες χρηματοδότησης;
Τα κριτήρια που εφαρμόζει η Τράπεζα πάντα σε έργα που χρηματοδοτεί περιλαμβάνουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την τεχνική αρτιότητα, την χρηματοπιστωτική κατάσταση και, εξίσου σημαντικό, την οικονομική βιωσιμότητα. Οι οικονομικές επιδόσεις των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι μια πτυχή που εξετάζουμε πολύ προσεκτικά. Οι στρατηγικές αποφάσεις από το δημόσιο τομέα μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση στις οικονομικές επιδόσεις των προτάσεων του ιδιωτικού. Για παράδειγμα, η ενεργειακή σύνδεση του νησιού της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα έχει συζητηθεί εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό είναι ένα έργο μεγάλης στρατηγικής σημασίας για το οποίο η Τράπεζα θα παρέχει πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Αυτός είναι ένας τομέας που έχουμε συζητήσει με την κυβέρνηση.
– Ας έρθουμε στο καυτό ζήτημα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Πως είναι η κατάσταση εκεί;
Αν εξαιρέσουμε το κόστος δικτύου και τη σύνδεση, η Ελλάδα έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή ηλιακής και αιολικής “Tier 1”, δηλαδή οι καλύτερες τοποθεσίες για ήλιο και άνεμο έχουν φτάσει τις ίδιες τιμές με την ενέργεια από το κλασικό δίκτυο και ακόμη και κάτω. Αυτό σημαίνει ότι το λεγόμενο σταθμισμένο κόστος ενέργειας είναι τουλάχιστον τόσο καλό όσο αυτό των ορυκτών καυσίμων. Η παραγωγή οffshore ενέργειας είναι διαφορετική, και είναι ένας βαθμός ακριβότερη από ό, τι τα ορυκτά καύσιμα, αλλά πιέζεται προς τα κάτω γρήγορα. Το κύριο ζήτημα, βέβαια, είναι πόσο κοστίζει για να συνδεθείτε με το δίκτυο και πόσο ισχυρό είναι το ίδιο το δίκτυο.
Νομίζω ότι η Ελλάδα είναι χωρίς αμφιβολία μία από τις καλύτερες τοποθεσίες για την αιολική και την ηλιακή ενέργεια .
Ένας “απολογισμός” για την παρέμβαση της ΕΤΕπ στην Κύπρο
– Σε σχέση με την κυπριακή οικονομία, ποιες θεωρείτε ότι είναι οι προοπτικές μετά την έξοδο από το πρόγραμμα διάσωσης και τι ακόμα πρέπει να γίνει;
Η Κύπρος είναι μια υπόθεση που κακώς υποτιμάται σε μεγάλο βαθμό εδώ στο Λουξεμβούργο. Το μέγεθος της έκθεσής μας στην Κύπρο είναι ισοδύναμο με περίπου 16% του κυπριακού ΑΕΠ. Αυτό είναι ένα καταπληκτικό ποσοστό. Στην Ελλάδα, είναι 10% , το οποίο φυσικά είναι ένα μεγάλο ποσοστό, αλλά το 16 % για την Κύπρος είναι πραγματικά εκπληκτικό.
Αν κοιτάξω πίσω τρία χρόνια, η Κύπρος έχει παράξει μια αληθινή ιστορία επιτυχίας, και η Τράπεζα μπορεί να είναι υπερήφανη ότι ήταν μέρος αυτής της επιτυχίας. Βέβαια η Κύπρος δεν έχει μεγάλες βιομηχανίες για τεράστιες επενδύσεις, αλλά η επένδυση στην εκπαίδευση του δημόσιου τομέα, την ενέργεια και το πανεπιστήμιο ήταν πολύ επιτυχημένη. Και η συνεργασία με τις κυπριακές τράπεζες στην αναδιάρθρωση των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων είναι επίσης μια πραγματική ιστορία επιτυχίας.
Είχα προγραμματίσει να ταξιδέψω στην Κύπρο περίπου πριν από μερικές εβδομάδες, αλλά δυστυχώς μεσολάβησαν οι τρομερές πυρκαγιές με θύματα μεταξύ των πυροσβεστών, οπότε έπρεπε να το ακυρώσουμε. Αλλά η επόμενη επίσκεψη έχει προγραμματιστεί για τις αρχές Σεπτεμβρίου και πρόκειται να γιορτάσουμε αρκετά χρόνια άριστης συνεργασίας.
– Συνεπώς ποια η μελλοντική εμπλοκή της ΕΤΕπ, τι προγράμματα θα χρηματοδοτήσετε;
Ήμασταν και θα συνεχίσουμε να είμαστε ένας ισχυρός εταίρος για Κύπρος, με στόχο την τόνωση νέων επενδύσεων και τη στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης και της απασχόλησης, ιδίως μέσω της στήριξης μας προς τις ΜΜΕ και τις εταιρίες μεσαίας κεφαλαιοποίησης.
Έχουμε επίσης πολλά υποσχόμενα έργα υποδομών σε εξέλιξη. Για παράδειγμα, η ΕΤΕπ σύντομα θα υποστηρίξει την κατασκευή δύο αντλιοστασίων νερού για την προστασία των ευαίσθητων περιοχών από τις πλημμύρες στη Λάρνακα. Αυτά τα αντλιοστάσια μπορεί να αποτρέψουν ζημιές για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, παρόμοια με εκείνα που παρουσίασαν πρόσφατα, ιδίως το Δεκέμβριο του 2014.
Επίσης, πρόσφατα η ευρύτερη περιοχή της Λευκωσίας έμεινε χωρίς παροχή νερού για σχεδόν μια εβδομάδα λόγω τεχνικών προβλημάτων με τις υπάρχουσες σωλήνες. Μετά από αυτό το περιστατικό, έγινε προτεραιότητα για την κυβέρνηση να δημιουργήσει μια πρόσθετη παροχή νερού. Η ΕΤΕπ θα παράσχει τεχνική βοήθεια στο Υπουργείο Γεωργίας για την αξιολόγηση των εναλλακτικών επιλογών και τη βελτίωση της υφιστάμενης Μελέτης Σκοπιμότητας. Επιπλέον διερευνούμε τον τρόπο παροχής χρηματοδότησης για αυτό το έργο κλειδί.
Επιπλέον υπάρχουν δύο έργα, τα οποία είναι πολύ κοντά στην καρδιά μου, είναι το Κυπριακό Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής, όπου στόχος μας είναι να υποστηρίξει τις ενισχυμένες δραστηριότητες έρευνα και ανάπτυξης, καθώς και το Πανεπιστήμιο της Κύπρου στη Λευκωσία, τη μεγαλύτερη σε εξέλιξη επένδυση της ΕΤΕπ στο νησί.
Και οι δύο επιχειρήσεις στηρίζουν την προτεραιότητα της Τράπεζας για τη στήριξη βασικών επενδύσεων στην Κύπρο, που θα προάγουν την ανάπτυξη, τη στήριξη της οικονομίας της γνώσης και συμβάλλουν στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας. Μόνο πριν από λίγους μήνες πήρα μέρος στην τελετή θεμελίωσης για την κατασκευή της νέας Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου τον Απρίλιο, επαναλαμβάνοντας τη δέσμευση της τράπεζας για την επένδυση στις μελλοντικές γενιές. Το έργο, καθώς και η δημιουργία εκατοντάδων νέων θέσεων εργασίας κατά τη φάση κατασκευής, θα επιτρέψει περισσότερο τους Κύπριους νέους να παραμείνουν στην Κύπρο και να προσελκύσουν άλλους Ευρωπαίους για την τριτοβάθμια εκπαίδευση τους.
– Και μία ερώτηση που δεν αφορά άμεσα την ΕΤΕπ. Μπορείτε να μας πείτε και πως βλέπετε την διαδικασία επανένωσης;
Είναι κάτι που δεν κατανοώ πλήρως. Έχω την ελπίδα για αυτό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ξέρω ότι είναι τόσο πολύ ευαίσθητο, και ταυτόχρονα ένα δύσκολο θέμα, μετά από τόσα χρόνια διαίρεσης της χώρας. Είμαι πάντα έκπληκτος όταν πάω στο ελληνικό τμήμα της Κύπρου και βλέπω νέους ανθρώπους που δεν έχουν σχέσεις πια με την βόρεια πλευρά και στη συνέχεια να με πιάνει ανησυχία. Από την άλλη, ήμουν μία ημέρα ομιλητής σε μια συζήτηση για την περιφερειακή σύνδεση και τη διασυνοριακή συνεργασία και καθόμουν σε μια από αυτές τις φανταστικά παλιές εκκλησίες που χρησιμοποιούνται σήμερα ως τόπος συνάντησης και γύρω από το τραπέζι υπήρχαν άνθρωποι και από τις δύο πλευρές, επιχειρηματίες συγκεκριμένα. Η διάταξη των καθισμάτων είχε το σχήμα του “Π”. Καθόμουν στη μέση με την αντιπροσωπεία μου και οι ντόπιοι ήταν στην αριστερή και τη δεξιά πλευρά. Αναρωτήθηκα σε ποια πλευρά οι κάθονται οι Ελληνοκύπριοι και σε ποια πλευρά οι Τουρκοκύπριοι και αποδείχθηκε ότι και οι δύο πλευρές ήταν αναμεμιγμένες. Όταν ένα τέθηκε ένα θέμα, δεν ήμουν απόλυτα σίγουρος σε πρώτη φάση, εάν ο ομιλητής ήταν Ελληνοκύπριος ή Τουρκοκύπριος. Τέτοιες εμπειρίες είναι πολύ ενθαρρυντικές, αλλά αυτό είναι μόνο μια δική μου οπτική από το εξωτερικό και δεν πρέπει και δεν θα παρέμβουμε σε αυτό το πολύ ευαίσθητο εσωτερικό θέμα.
Έχοντας περάσει από μια διαδικασία ενοποίησης στη δική μου χώρα, αποκομίζοντας τα οφέλη αυτής της διαδικασίας , θα ήθελα το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί για την Κύπρο. Θα ήταν ένας τεράστιος σταθεροποιητικός παράγοντας και για ολόκληρη την περιοχή – όχι μόνο σε σχέση με τα εθνικά συμφέροντα.
