Στέλιο Κράλογλου
περίεργης πρακτικής του υπουργείου Οικονομικών και της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, που επιβάλλουν άδικα χαράτσια σε επιδόματα που οι εν λόγω φορολογούμενοι λαμβάνουν!
Τα προνοιακά επιδόματα χιλιάδων αναπήρων χαρακτηρίστηκαν φέτος από το υπουργείο Οικονομικών και τη ΓΓΔΕ εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες και επιβαρύνθηκαν με ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Στα επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων που καταβλήθηκαν από τον ΟΓΑ στις 20 Ιουλίου επιβλήθηκε για πρώτη φορά τέλος χαρτοσήμου 3,6%. Πρόσφατα, εξάλλου, καταγγέλθηκε ότι πολλές ΔΟΥ απαιτούν από απολυμένους – συνταξιούχους του Εργοστασίου Λιπασμάτων Θεσσαλονίκης την αναδρομική καταβολή φόρων εισοδήματος για τα επιδόματα ειδικής επιδότησης ανεργίας που έλαβαν από τον ΟΑΕΔ!
Οι περιπτώσεις άδικης και παράνομης φορολόγησης κοινωνικών επιδομάτων, τα οποία είτε δεν θεωρούνται καν εισόδημα είτε απλώς δεν υπάγονται στα φορολογούμενα εισοδήματα, πληθαίνουν επικίνδυνα τον τελευταίο καιρό, καταδεικνύοντας μια τάση των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών και της ΓΓΔΕ να επιβάλλουν αυθαίρετα χαράτσια για να αυξήσουν τα φορολογικά έσοδα.
Ας δούμε όμως μία προς μία τις περιπτώσεις άδικης και παράνομης φορολόγησης κοινωνικών επιδομάτων:
1) Το υπουργείο Οικονομικών και η ΓΓΔΕ επέβαλαν φέτος ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα προνοιακά επιδόματα των ατόμων με αναπηρία κάτω του 80% καθώς και στα προνοιακά επιδόματα ατόμων με αναπηρία 80% και άνω, που δεν είναι τυφλοί ή κινητικά ανάπηροι. Αλλαξαν αυθαίρετα την έννοια του εισοδήματος, όπως είχε γίνει δεκτή εδώ και πολλά χρόνια, και χαρακτήρισαν τα συγκεκριμένα ποσά εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες απαλλασσόμενα μεν από τον φόρο εισοδήματος αλλά υποκείμενα σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης!
Συγκεκριμένα, στα ηλεκτρονικά έντυπα Ε1 των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος τα οποία αναρτήθηκαν φέτος στους λογαριασμούς που έχουν χιλιάδες άτομα με αναπηρία στο σύστημα ΤΑXISnet, οι υπηρεσίες της ΓΓΔΕ προσυμπλήρωσαν τους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6 με τα ποσά των προνοιακών επιδομάτων που έλαβαν οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι κατά τη διάρκεια του 2015. Στους κωδικούς αυτούς αναγράφονται μόνο τα ποσά που θεωρούνται εισόδημα, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος αλλά επιβαρύνονται με ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Ομως, σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1149/2013 που είχε εκδώσει η ίδια η ΓΓΔΕ στις 20-7-2013 για να ερμηνεύσει την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του ν. 3986/2011, η οποία ορίζει την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, τα προνοιακά επιδόματα των αναπήρων δεν έπρεπε να προσυμπληρωθούν στους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6, διότι κατά πάγια θέση της διοίκησης «δεν φέρουν τα απαραίτητα γενικά εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, δίδονται ως κοινωνική παροχή για την αντιμετώπιση και κάλυψη συγκεκριμένων ειδικών δαπανών στις οποίες υποβάλλονται ευπαθείς ομάδες φορολογουμένων, δίδονται χωρίς αντάλλαγμα παροχής εργασίας, χωρίς να αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων, και συνεπώς δεν τίθεται θέμα επιβολής εισφοράς»!
Τέτοια ποσά είναι για παράδειγμα:
α) το προνοιακό επίδομα τυφλότητας,
β) το διατροφικό επίδομα που δίνεται στους νεφροπαθείς, καθώς επίσης και σε όσους έχουν κάνει μεταμόσχευση καρδιάς, ήπατος, πνευμόνων και μυελού των οστών,
γ) τα επιδόματα λουτροθεραπείας, εισπνευσοθεραπείας, αεροθεραπείας και ενεσοθεραπείας που καταβάλλουν οι ασφαλιστικοί οργανισμοί στους δικαιούχους ασφαλισμένους,
δ) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση που καταβάλλεται σε άτομα με βαριά νοητική υστέρηση, με εγκεφαλική παράλυση, με συγγενή αιμολυτική αναιμία ή αιμορραγική διάθεση, με βαριά αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω, και σε κωφάλαλα άτομα, αντίστοιχα, για την αντιμετώπιση των πρόσθετων δαπανών συντήρησης και περίθαλψής τους, καθώς και για την κάλυψη, εν γένει, των ειδικών αναγκών που προκύπτουν εξαιτίας της αναπηρίας τους.
Παρά την ύπαρξη αυτής της ερμηνευτικής εγκυκλίου, η οποία ίσχυε και φέτος, η ΓΓΔΕ προσυμπλήρωσε τα ποσά των επιδομάτων αυτών στους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6, με αποτέλεσμα να θεωρηθούν αυτομάτως εισοδήματα φοροαπαλλαχθέντα, επί των οποίων όμως πρέπει να επιβληθεί ειδική εισφορά αλληλεγγύης! Ετσι, πολλοί ανάπηροι φορολογούμενοι των παραπάνω κατηγοριών, εξαιτίας της πρόσθεσης των ποσών αυτών στα λοιπά εισοδήματά τους, αναγκάστηκαν να εμφανίσουν στις φορολογικές δηλώσεις τους συνολικά ετήσια εισοδήματα πάνω από το όριο των 12.000 ευρώ και επιβαρύνθηκαν άδικα με ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Επίσης, πολλοί άλλοι ανάπηροι φορολογούμενοι των ίδιων κατηγοριών, εξαιτίας του γεγονότος ότι τα ποσά αυτά προσυμπληρώθηκαν στους κωδικούς 619-620 και προσμετρήθηκαν στα συνολικά ετήσια εισοδήματά τους, εκλήθησαν να πληρώσουν περισσότερη ειδική εισφορά αλληλεγγύης από αυτήν που θα κατέβαλλαν αν δεν είχαν συνυπολογισθεί τα ποσά αυτά στα συνολικά εισοδήματά τους.
Κανονικά, τα προνοιακά επιδόματα των ατόμων με αναπηρία κάτω του 80% καθώς και των ατόμων με αναπηρία 80% και άνω που δεν είναι τυφλοί ή δεν έχουν βαριές κινητικές αναπηρίες θα έπρεπε να είχαν προσυμπληρωθεί από τη ΓΓΔΕ στους κωδικούς 781-782 του πίνακα 6, όπου αναγράφονται όλα τα εισπραχθέντα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα, ώστε να μην αθροίζονταν στα συνολικά εισοδήματα των δικαιούχων.
2) Το υπουργείο Οικονομικών και ο ΟΓΑ επέβαλαν τέλος χαρτοσήμου 3,6% στα ποσά των επιδομάτων που κατέβαλε ο Οργανισμός τον Ιούλιο σε χιλιάδες τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες! Ομως, με βάση τους νόμους 4093/2012 και 4252/2014 τα επιδόματα αυτά απαλλάσσονται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου.
Συνεπώς, η επιβολή τέλους χαρτοσήμου 3,6% στα επιδόματα αυτά είναι παράνομη. Εχει δε ως συνέπεια την παρακράτηση ποσών ύψους 54 ευρώ τον χρόνο από χιλιάδες τρίτεκνες οικογένειες και ποσών που κυμαίνονται από 72 έως 180 ευρώ τον χρόνο για χιλιάδες άλλες οικογένειες με τέσσερα έως 10 παιδιά!
3) Το επίδομα ειδικής επιδότησης ανεργίας το οποίο καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ σε απολυμένους, αν και είναι αφορολόγητο, πρέπει, σύμφωνα με τη λογική ορισμένων ΔΟΥ, να φορολογηθεί και μάλιστα αναδρομικά! Πρόσφατο παράδειγμα οι συνταξιούχοι του Εργοστασίου Λιπασμάτων Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έγγραφα που απέστειλε ο Σύλλογος Απολυμένων -Συνταξιούχων του Εργοστασίου προς τη Γενική Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος του υπουργείου Οικονομικών, ενώ οι συγκεκριμένοι πρώην εργαζόμενοι υπήχθησαν στις διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 3526/2007 για τη χορήγηση επιδόματος ειδικής επιδότησης ανεργίας από τον ΟΑΕΔ και παρά το γεγονός ότι το επίδομα αυτό ήταν αφορολόγητο, υπάρχουν ΔΟΥ που απαιτούν να καταβληθεί επί των χορηγηθέντων ποσών του επιδόματος αυτού ο αναλογών φόρος εισοδήματος και μάλιστα αναδρομικά! Οι συγκεκριμένες ΔΟΥ θεωρούν ότι το ποσό της ειδικής επιδότησης ανεργίας είναι εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες.
