Της Συντακτικής Ομάδας του Bloomberg View
Οι κανόνες υπάρχουν για να καταστρατηγούνται και αυτό είναι επίσημο. Η Ισπανία και η Πορτογαλία απέφυγαν πρόσφατα την τιμωρία για την αθέτηση των
ευρωπαϊκών ορίων για το έλλειμμα του προϋπολογισμού.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση τέτοιου είδους ολισθήματα χωρίς συνέπειες δεν είναι ασυνήθιστα. Στην περίπτωση των δημοσιονομικών κανόνων, αυτό είναι καλό, διότι οι κανόνες είναι ευρέως αποδεκτό ότι δεν είναι καλοί. Όμως ιδού μία ριζοσπαστική σκέψη: Κακοί κανόνες τους οποίους κανείς δεν έχει την παραμικρή πρόθεση να επιβάλλει είναι καλύτερο να καταργηθούν.
Ο κανόνες για το χρέος και το έλλειμμα, μέρος της Συνθήκης του Μάαστριχτ του 1997, είχαν σχεδιαστεί για να διαβεβαιώσουν τη Γερμανία και άλλα δημοσιονομικά συντηρητικά κράτη μέλη της ευρωζώνης πως οι λιγότερο πειθαρχημένες κυβερνήσεις δεν θα έχουν “ελευθέρας”. Απέτυχαν με δύο διαφορετικούς τρόπους. Η κατασπατάληση δαπανών εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα σε πολλές χώρες. Και η πίεση για περικοπές, όπως είχε ασκηθεί, έπληξε σε μεγάλο βαθμό τις δημόσιες επενδύσεις.
Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ισπανίας ήταν πέρυσι στο 5,1% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος και της Πορτογαλίας στο 4,4% – και τα δύο υψηλότερα από τους συμφωνημένους στόχους. Η παραβίαση των ευρωπαϊκών στόχων ελλείμματος άνευ άδειας υποτίθεται ότι αντιμετωπίζεται με επιβολή προστίμου έως και το 0,2% του ΑΕΠ. Όμως οι στόχοι με βάση το ανώτατο όριο του 3% υπό κανονικές συνθήκες, είναι πολύ χαμηλοί. Υπό τις παρούσες συνθήκες, θα ήταν λάθος για ορισμένες χώρες να είναι στη σωστή πλευρά αυτού του αριθμού. Η Ευρώπη έχει υποφέρει από μία σοβαρή υστέρηση ζήτησης και η σωστή απάντηση είναι η δημοσιονομική τόνωση.
Οι παραβάτες των κανόνων
Τα κράτη της Ε.Ε. που δεν τηρούν τους δημοσιονομικούς κανόνες για το έλλειμμα
Τα κράτη της Ε.Ε. που δεν τηρούν τους δημοσιονομικούς κανόνες για το έλλειμμα
Άλλωστε η Ισπανία υπήρξε ένας τολμηρός μεταρρυθμιστής με άλλους τρόπους.
Η συντηρητική της κυβέρνηση προχώρησε τις μεταρρυθμίσεις στη φορολογία και την αγορά εργασίας που βοήθησαν στην αποκατάσταση της ανάπτυξης που πλέον “τρέχει” με ρυθμό υψηλότερο του 3%. Η κυβέρνησή της αξίζει να επαινεθεί, όχι να τιμωρηθεί. Η Πορτογαλία είναι σε σαφώς χειρότερη κατάσταση, με το υψηλό δημόσιο χρέος της, την υποτονική ανάπτυξη και τις επικίνδυνα εύθραυστες τράπεζες. Η κυβέρνησή της όντως χρειάζεται να προβεί σε δημοσιονομική διόρθωση – αλλά η επιβολή προστίμου για την αποτυχία της να το πράξει δεν θα έκανε ευκολότερο αυτό το πολύ πολιτικά δύσκολο έργο. Επομένως και πάλι, η Ευρώπη είχε δίκιο να μην επιβάλει τιμωρία.
Οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να το ξανασκεφτούν. Αποκαλούν τους δημοσιονομικούς κανόνες “τον ακρογωνιαίο λίθο της οικονομικής διακυβέρνησης της Ε.Ε.”. Τι ασυναρτησία; Κανόνες που είναι πολύ ανόητοι για να επιβληθούν θα πρέπει να βελτιωθούν ή να καταργηθούν.
CAPITAL
