Του Δημήτρη Δελεβέγκου
“Μας έλεγαν για χρόνια για μακέτες. Όλα τα έργα είναι μακέτες. Είναι μακέτα τούτο το έργο;” Η ιστορική αυτή φράση του Κώστα Σημίτη, τον Νοέμβριο του
2003, με αφορμή τα εγκαίνια της Αττικής Οδού, 13 χρόνια μετά παραμένει διαχρονική. Και αυτό διότι, πλέον, οι μακέτες υπερτερούν των έργων που έχουν πραγματικά αποπερατωθεί και βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία, χωρίς να έχουν εγκλωβιστεί σε σειρά ατέρμονων διαγωνιστικών διαδικασιών. Το Capital.gr παρουσιάζει ορισμένα από τα έργα ανάπλασης στα οποία είχαν στηριχθεί, κατά τα τελευταία χρόνια, οι προσδοκίες για τη μεταμόρφωση σημαντικών περιοχών της Αττικής και κατ’ επέκταση την άντληση υπεραξιών για την κτηματαγορά.
Ούτε Formula ούτε πάρκο
Τα μεγαλεπήβολα σχέδια για τη δημιουργία πίστας Formula 1 και πάρκου αναψυχής στη Δραπετσώνα, που προκάλεσαν στο παρελθόν πολιτικές εντάσεις, έχουν εν πολλοίς εγκαταλειφθεί. Στην έκταση των 620 στρεμμάτων σχεδιαζόταν εκτός από πίστα Formula 1, που απαιτούσε την εξασφάλιση σημαντικού ύψους κεφαλαίων, η υλοποίηση χώρων πρασίνου, ποδηλατόδρομων και πεζοδρόμων στο 70% της έκτασης. Στο υπόλοιπο τμήμα παλαιότερο σχέδιο προέβλεπε την κατασκευή (μεταξύ άλλων):
– τεσσάρων-έξι ουρανοξυστών με συνολική επιφάνεια κάλυψης 12.800 τετραγωνικών μέτρων και συνολική επιφάνεια 172,8 χιλιάδες τ.μ. που θα μπορούσαν να αποτελέσουν επιχειρηματικό και ναυτιλιακό κέντρο,
-εμπορικού κέντρου 25.000 τετραγωνικών μέτρων,
-τεχνητής λίμνης με μικρή νησίδα,
-ελικοδρομίου,
-χώρου εστίασης και παραθαλάσσιων εμπορικών χώρων,
– μαρίνας για γιοτ και υποδομών για τη “φιλοξενία” υδροπλάνων,
-επιβατικού σταθμού κρουαζιέρας.
Τον χειμώνα του 2015, η Βουλή επικύρωσε διάταξη βάσει της οποίας προβλέπεται μέγιστος συντελεστής δόμησης 0,15 επί της συνολικής έκτασης, η δημιουργία πόλου υπερτοπικής εμβέλειας και η εξασφάλιση σημαντικών αδόμητων χώρων για κοινόχρηστες χρήσεις και χρήσεις αναψυχής και στη δημιουργία εκτεταμένου πάρκου κοινόχρηστου πρασίνου. Ωστόσο, τα παραπάνω δεν έχουν εξειδικευτεί ακόμη από πολεοδομική μελέτη που αποτελεί προαπαιτούμενο για την όποια ανάπτυξη της έκτασης. Πάντως, παλαιότεροι υπολογισμοί τοποθετούσαν τον προϋπολογισμό ανάπτυξης της έκτασης σε αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια.
Ούτε καν… μισή ανάπλαση
Στην ιστορία έχει μείνει και το εγχείρημα της Διπλής Ανάπλασης Λεωφόρου Αλεξάνδρας-Ελαιώνα λόγω αντικρουόμενων συμφερόντων, έλλειψης σχεδιασμού και κυρίως απουσίας χρηματοδότησης. Το σχέδιο για τον Ελαιώνα περιελάμβανε τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού κέντρου μεταφορών που θα συγκεντρώνει τις διάσπαρτες ιδιωτικές μεταφορικές εταιρείες. Την κατασκευή αθλητικού συγκροτήματος με γήπεδο ποδοσφαίρου, κλειστό γήπεδο μπάσκετ και ανοικτή πισίνα, χώρων αναψυχής με ανοικτές αθλητικές εγκαταστάσεις και εμπορικού κέντρου. Ταυτόχρονα, στην περιοχή της Λεωφόρου Αλεξάνδρας σχεδιαζόταν η ανάπτυξη πάρκου 20 στρεμμάτων, υπόγειου χώρου στάθμευσης 700 θέσεων και η κατασκευή κτιρίου 680 τ.μ., όπου θα φιλοξενούνταν αθλητικό μουσείο, χώροι αναψυχής και εστίασης.
Αλλά ούτε η ανάπλαση του Ελαιώνα, που σχεδιαζόταν αυτόνομα, δεν έχει προχωρήσει και προέβλεπε την αξιοποίηση του ακινήτου της Μπάμπης Βωβός, το οποίο έχει περιέλθει στην Alpha Bank. Μακέτα, μέχρι νεωτέρας, παραμένει και το εμπορικό κέντρο Academy Gardens που επιδιώκεται να υλοποιηθεί στην έκταση του πρώην εργοστασίου της Κλωστοϋφαντουργίας Μουζάκη επί της Λεωφ. Κηφισού 60 στην ευρύτερη περιοχή του Ελαιώνα. Το εν λόγω project λόγω γραφειοκρατίας και υπουργικών εμποδίων φαίνεται ότι δεν “προλαβαίνει” ούτε τη φετινή χρονιά.
Η Πανεπιστημίου πεζόδρομος
Τα φιλόδοξα σχέδια προέβλεπαν την πεζοδρόμηση της οδού Πανεπιστημίου και την κατασκευή γραμμής τραμ από το Σύνταγμα έως την πλατεία Αιγύπτου, που θα σχεδιαζόταν να διέρχεται από τις οδούς Αμαλίας, Πανεπιστημίου και Πατησίων. Το έργο προϋπολογισμού 90 εκατ. ευρώ ποτέ δεν υλοποιήθηκε εξαιτίας μη έγκρισής του από το Συμβούλιο της Επικρατείας αλλά και αδυναμίας εξασφάλισης των απαιτούμενων κοινοτικών κονδυλίων. Να σημειωθεί ότι οι προμελέτες των έργων ανάπλασης του Κέντρου της Αθήνας και της επέκτασης του τραμ είχαν χρηματοδοτηθεί από το Ίδρυμα Ωνάση με βασικά σημεία του έργου-μακέτα να είναι το “πρασίνισμα” των πλατειών Συντάγματος και Ομονοίας, η ανάπλαση της οδού Πατησίων και ο ανασχεδιασμός της δημόσιας συγκοινωνίας. Οι απαρχές του έργου βρίσκονται στο 2010, οπότε η τότε ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος ανέθεσε στο Ίδρυμα Ωνάση να πραγματοποιήσει διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό (το 2012) και να εκπονήσει ιδίοις εξόδοις τις απαραίτητες (33 στον αριθμό) μελέτες. Οι μελέτες ολοκληρώθηκαν τον Φεβρουάριο του 2014 και κατόπιν εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου (που προσεβλήθησαν στο ΣτΕ και ακυρώθηκαν).
Ναυάγιο στον… Φαληρικό Όρμο
Κανένα σχέδιο δεν υπάρχει για την ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου μετά και την απένταξη του έργου από το νέο ΕΣΠΑ τον Δεκέμβριο του 2015 και δεδομένου ότι οι κρατικοί πόροι είναι ανύπαρκτοι. Το project σχεδιαζόταν να δημοπρατηθεί ως δημόσιο, με προϋπολογισμό της τάξης των 230 εκατομμυρίων ευρώ, και περιελάμβανε την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου μήκους 45 χλμ., από το Φάληρο έως το Σούνιο. Η περιοχή του Φαληρικού Όρµου καταλαµβάνει έκταση 800 στρεµµάτων κατά µήκος ακτογραµµής µήκους περίπου 2 χλµ. και περιλαμβάνει την παραλιακή ζώνη πέριξ των αστικών περιοχών Μοσχάτου, Καλλιθέας και Παλαιού Φαλήρου, από την εκβολή του Κηφισού Ποταµού µέχρι το ∆ηµοτικό Αθλητικό Κέντρο (ΔΑΚ) του δήμου Παλαιού Φαλήρου. Η ανάπλαση προέβλεπε το “χαμήλωμα” κατά περίπου δύο μέτρων της Λεωφόρου Ποσειδώνος ώστε να καταστεί εφικτή η ένωση των παραπάνω δήμων με τη θάλασσα, καθώς η Λεωφόρος Ποσειδώνος “εμποδίζει” την πρόσβαση στη θάλασσα. Σε κάθε περίπτωση το σχέδιο αξιοποίησης του Φαληρικού Όρμου είναι πια καταδικασμένο, με την Ανάπλαση του Αστέρα Βουλιαγμένης και την αποπεράτωση του κέντρου πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος να σώζουν, έως έναν βαθμό, τη χαμένη τιμή της αναγέννησης της αττικής Ριβιέρας.
capitalgr
