Το 5% με 10% των νέων εταιρειών που δημιουργούνται στην Ελλάδα φεύγουν
Ωστόσο, για τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο, νέο επιχειρηματία και δημιουργό μιας ιδιωτικής λαϊκής αγοράς παραγωγών στην Ελλάδα, της Farmers republic, δύο χρόνια μετά, τα προβλήματα δεν λύθηκαν. Ετσι, σταμάτησε τη λιανική πώληση στην Ελλάδα και πλέον πουλάει ελληνικά προϊόντα σε οργανωμένες αλυσίδες και ειδικά σημεία πώλησης βιολογικών προϊόντων σε αγορές του εξωτερικού: Αγγλία, Γαλλία, Ελβετία. Καθημερινά μιλάει με συνεργάτες του εκτός των ελληνικών «τειχών». Και η εικόνα που έχουν για τη χώρα μας δεν είναι η καλύτερη.
Ο ίδιος όμως υπήρξε απόφοιτος ελληνικού πανεπιστημίου (του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών). Ενας νέος επιχειρηματίας που η Ελλάδα τον μόρφωσε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά στη συνέχεια δεν τον άφησε να εφαρμόσει με επιτυχία όσα έμαθε.
Οπως έλεγε χαριτολογώντας πανεπιστημιακός που μίλησε στο «Βήμα», η χώρα επενδύει στους νέους της, αλλά ποτέ δεν παίρνει πίσω τα κέρδη των επενδύσεών της! Γιατί; Το στρεβλό οικονομικό μοντέλο της θυσιάζει τις υγιείς επιχειρηματικές προσπάθειες στον βωμό ενός υδροκέφαλου δημόσιου τομέα που αποτελεί διαχρονικά δεξαμενή ψηφοφόρων.
«Πικρία και μηδενισμός»
«Οι νέοι επιχειρηματίες φεύγουν μόνοι τους από την Ελλάδα, γιατί οι προσλαμβάνουσες είναι άσχημες» λέει ο ίδιος μιλώντας στο «Βήμα». «Η πολιτική στην Ελλάδα είναι παρωχημένη και αγκυλωμένη» προσθέτει. «Δυστυχώς κυριαρχούν πικρία και μηδενισμός. Οι Ελληνες δεν είμαστε τα πιο λογικά όντα και πολύ συχνά μας κυριαρχεί το συναίσθημα. Ως εκ τούτου, σε μια φαύλη κατάσταση σαν την τωρινή αφήνουμε την αρνητικότητα να μας κυριεύσει και δεν εστιάζουμε στον να πολλαπλασιάσουμε τα λίγα θετικά που υπάρχουν.
Πριν από μερικά χρόνια ήταν αδύνατο να βρεις ελληνικό κρασί στην Καλιφόρνια ή μια startup από την Ελλάδα να αντλεί κεφάλαια από κολοσσούς όπως η GE και η DFJ ή μια ελληνική πλατφόρμα δημοσκοπήσεων να είναι η μόνη που προβλέπει με ακρίβεια το Brexit. Και όμως τώρα γίνεται, όπως και πολλά άλλα. Το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι η αντίσταση στην αλλαγή και η καλλιέργεια προσδοκιών για ένα καλύτερο μέλλον βάσει προγράμματος και σκληρής δουλειάς» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδόπουλος.
«Υπάρχει μια τάση φυγής των νέων επιχειρηματιών» λέει ο κ. Βασίλης Νικολόπουλος, ιδρυτής της επιτυχημένης νεοφυούς επιχείρησης intelen, που δραστηριοποιείται στον χώρο της ενέργειας.
«Αυτό είναι γεγονός και είναι τραγικό γιατί πια δεν φεύγει ένας αλλά μια εταιρεία αφήνοντας πίσω άνεργους πολλούς άλλους. Αυτό είναι ένα από τα μεγάλα προβλήματα που πρέπει να βρουν άμεση λύση» συνεχίζει.
Μεγάλες ευκαιρίες
«Η ανάπτυξη δεν θα έρθει μόνη της, χρειάζεται το σωστό έδαφος. Η Ελλάδα έχει από τα καλύτερα συστατικά: καλό κλίμα, έξυπνους ανθρώπους, όρεξη για διάκριση και όραμα να βγει από μια πολυετή κρίση. Αυτό που χρειάζεται είναι να της δοθεί η ευκαιρία και το σωστό έδαφος να επανεκκινήσει… Κάτι που ακόμα το θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο καθώς χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμα…και γερή ψυχολογία» συμπληρώνει ο κ. Νικολόπουλος.
Οι πολλές αλλαγές προκαλούν ρίσκο και αβεβαιότητα
«Μας ώθησαν να μεταφέρουμε την έδρα στο εξωτερικό»
Εκτός Ελλάδας βρίσκεται η φορολογική «βάση» και της εταιρείας Ιntelen του κ. Βασίλη Νικολόπουλου.
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2011 ως software analytics startup με σκοπό τη δημιουργία καινοτόμων ενεργειακών πληροφορικών συστημάτων για τον χώρο της ενέργειας. Εχει την έδρα της στη Νέα Υόρκη, αλλά το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης στην Αθήνα, πολλές διακρίσεις παγκοσμίως και επενδυτικά κεφάλαια.
«Το βραβευμένο προϊόν της DiG SaaS ως πλατφόρμα ανάλυσης δεδομένων και παροχής ψηφιακών υπηρεσιών σε ενεργειακούς καταναλωτές σκοπεύει να κυριαρχήσει στην ανερχόμενη αγορά των ευφυών δικτύων, που αναμένεται να ξεπεράσει τα 34 δισ. δολάρια ως το 2020» λέει ο κ. Νικολόπουλος μιλώντας στο «Βήμα».
«Η εταιρεία έχει ήδη μεγάλους πελάτες και σημαντικές στρατηγικές συνεργασίες σε Ελλάδα και Ευρώπη και Αμερική και αναμένεται να αναπτυχθεί την επόμενη τριετία και σε πελάτες αλλά και σε νέα προϊόντα. Στον ελληνικό χώρο διαχειρίζεται ήδη ενεργειακά και πελατοκεντρικά δεδομένα από περισσότερες από 15.000 εταιρείες και πολλές χιλιάδες μικρομεσαίους καταναλωτές και ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα τρία χρόνια σε εταιρικούς και οικιακούς καταναλωτές ξεπερνώντας τα 3,5 εκατομμύρια τελικούς χρήστες μόνο στον ελληνικό χώρο. Στην Ευρώπη και στην Αμερική η Intelen συνεργάζεται με περίπου 21 ενεργειακές εταιρείες σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες και τρεις Πολιτείες των ΗΠΑ για παροχή ψηφιακών ενεργειακών υπηρεσιών σε τελικούς ενεργειακούς χρήστες. H εταιρεία απασχολεί αυτή τη στιγμή 28 άτομα σε Ελλάδα και Αμερική και αναμένεται να τετραπλασιάσει το προσωπικό της τα επόμενα τρία χρόνια ιδρύοντας και ειδικό Κέντρο Καινοτομίας, Ερευνας και Ανάπτυξης στην Αθήνα, στον τομέα του Digital Energy, για δημιουργία νέων υπηρεσιών και προϊόντων σε παγκόσμια κλίμακα»εξηγεί.
Γιατί η εταιρεία του έφυγε; «Οι επενδυτές μας» απαντά «μας ώθησαν να μεταφέρουμε την έδρα στο εξωτερικό, καθώς η διαδικασία (νομική και λογιστική) του fund raising έγινε ταχύτατα, με απλές νομικές (Share Holder Agreements & Term Sheets) και φορολογικές(έκδοση τραπεζικών λογαριασμών, κατάθεση χρημάτων και έκδοση μετοχών) διαδικασίες. Είναι σημαντικό οι όποιες επενδύσεις να γίνονται ταχύτατα, καθώς εταιρείες που ψάχνουν αρχικά κεφάλαια να αναπτυχθούν θέλουν απλότητα, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Τυχόν καθυστερήσεις και γραφειοκρατία σε αρχικές επενδύσεις, όπου χρειάζεται αποτελεσματικότητα και ταχύτητα, επιδρούν αρνητικά στο αρχικό στάδιο μιας startup. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν έχει ένα σταθερό φορολογικό και επιχειρηματικό περιβάλλον για να τραβήξει και υψηλού επιπέδου εργαζομένους αλλά και υψηλού επιπέδου επενδυτές. Οι πολλές αλλαγές προκαλούν αβεβαιότητα και ρίσκο, δύο έννοιες-εχθρούς της επιχειρηματικότητας αλλά και των επενδύσεων».
Η εταιρεία του όμως δημιουργήθηκε χάρη στη γνώση που πήρε από ένα ελληνικό πανεπιστήμιο με διεθνή φήμη.
Κάθε χρόνο χάνονται εκατομμύρια ευρώ
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Νεοφυών Επιχειρήσεων κ. Σωκράτης Πλούσαςδηλώνει στο «Βήμα» ότι το 5%-10% των νέων εταιρειών που δημιουργούνται στην Ελλάδα από υψηλών επιστημονικών προσόντων νέους φεύγουν από τη χώρα χωρίς δεύτερη σκέψη λόγω των γραφειοκρατικών και φορολογικών «τειχών» που αντιμετωπίζουν. Αλλες απλά κλείνουν. Και στις δύο περιπτώσεις η Ελλάδα είναι χαμένη, σε περίοδο ειδικά που χρειάζεται περισσότερο από ποτέ τη… σωτηρία.
«Με αυτόν τον τρόπο χάνονται για τη χώρα εκατομμύρια ευρώ» λέει ο κ. Πλούσας. «Ο ιδιωτικός τομέας θα βρει έναν τρόπο να αντιμετωπίσει την υπερβολική γραφειοκρατία αποσύροντας τις εταιρείες του» συνεχίζει χαρακτηριστικά.
Ωσπου θα έχει μείνει στην Ελλάδα τι; Οι εταιρείες που φεύγουν αποτελούν στην πλειονότητά τους εταιρείες υψηλής ποιότητας εξειδίκευσης και προστιθέμενης αξίας που θα μπορούσαν να μετατρέψουν τη χώρα μας σε ένα «φυτώριο» νέων γκουρού της τεχνολογίας.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις άλλωστε συνεχίζουν να καινοτομούν σε ποσοστό πάνω από 50%, σύμφωνα με την επίσημη στατιστική έρευνα για την καινοτομία στις ελληνικές επιχειρήσεις την τριετία 2012-2014, η οποία πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) σε συνεργασία με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (tovima.gr, 10.8.2016).
Οπως προέκυψε από έρευνα που έγινε σε περίπου 14.000 ελληνικές επιχειρήσεις, την τριετία 2012-2014 οι ελληνικές επιχειρήσεις, σε ποσοστό 51%, εμφανίζονται καινοτόμες καθώς εφάρμοσαν έναν τουλάχιστον τύπο καινοτομίας. Παρ’ όλα αυτά, όπως εξηγεί ο κ. Πλούσας, από τις περίπου 400 νεοφυείς επιχειρήσεις που έγιναν στην Ελλάδα οι 40-50 δραστηριοποιούνται εκτός της ελληνικής επικράτειας. Ο ίδιος είναι πρόεδρος αγγλικής εταιρείας συμβούλων σε θέματα επενδύσεων.
«Αν το ελληνικό κράτος άφηνε τους νέους επιχειρηματίες και τον ιδιωτικό τομέα να επιζήσουν, είναι προφανές ότι ένα σημαντικό μέρος των κερδών τους θα έμενε στην Ελλάδα» λέει ο κ. Πλούσας. «Υπερφορολογώντας δεν σκοτώνεις τους επιχειρηματίες, απλά τους διώχνεις» δηλώνει χαρακτηριστικά.
«Οι νέοι επιχειρηματίες φεύγουν από την Ελλάδα με το “καλημέρα”. Πηγαίνουν να ξεκινήσουν στη χώρα τους, βλέπουν τον τεράστιο όγκο προβλημάτων που τους κυκλώνουν και φεύγουν στο εξωτερικό» συνεχίζει.
Επιτροπές, οργανισμοί, άδειες, «κομματικά» πιστοποιητικά. Οι έλληνες νέοι επιχειρηματίες περιγράφουν την πραγματικότητα που έχουν ζήσει με πικρία και απογοήτευση.
Μεγάλα προβλήματα η γραφειοκρατία και οι απρόβλεπτες δαπάνες
«Θέλουμε να έχουμε τους υπαλλήλους μας ικανοποιημένους»
Ο κ. Αλέξανδρος Κωστόπουλος είναι ο «αρχιτέκτονας» της Report brain, μιας επιτυχημένης εταιρείας που συγκεντρώνει, αξιολογεί και στέλνει διαδικτυακά στους πελάτες της ειδήσεις και νέα από όλον τον κόσμο. Δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, στο Ην. Βασίλειο και στις ΗΠΑ. Πρόκειται δηλαδή για ένα news app.
Το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρηματικής του δραστηριότητας ωστόσο βρίσκεται σήμερα στο εξωτερικό. «Ξεκινήσαμε εδώ» λέει. Η παραγωγή του software της εταιρείας του ωστόσο γίνεται στη χώρα μας. «Οι νεοφυείς επιχειρήσεις επιδιώκουν τα πρώτα χρόνια να μην έχουν κέρδη για να επανεπενδύουν στη θεμελίωση της δουλειάς τους. Τα κέρδη δεν μας απασχολούν. Ετσι δημιουργείται μερίδιο αγοράς στην υπεραξία του προϊόντος μας» δηλώνει.
«Στην Ελλάδα αλλάζουν διαρκώς όλα. Εμείς θέλουμε να έχουμε τους υπαλλήλους μας ικανοποιημένους για να εξελίσσεται με επιτυχία και η δραστηριότητα της εταιρείας μας. Πληρώνουμε μισθούς Αμερικής, αλλά στην Ελλάδα θα έφτανε στο χέρι του εργαζομένου το μισό του μισθού του. Στην Αμερική πληρώνουμε τον μισθό και φτάνει στην τσέπη του υπαλλήλου μας το 80% του ποσού και έτσι είναι ικανοποιημένοι» εξηγεί ο κ. Κωστόπουλος.
«Στην Ελλάδα τα πανεπιστήμια δεν είναι υγιή. Διδάσκουν στους νέους λάθος κουλτούρα. Εμείς προσφέρουμε θέσεις εργασίας και δεν βρίσκουμε νέους με διάθεση να μάθουν κάτι και να δουλέψουν. Θέλουν απλώς να έχουν μια δουλειά χωρίς πολύ κόπο και να μην πολυασχολούνται. Στις ανατολικές χώρες αντίθετα βρίσκουμε αμέσως την κουλτούρα του νέου που θέλει να δουλέψει και να προοδεύσει. Που έχει ιδέες, θέλει να κάνει καλά τη δουλειά του και να αναδειχθεί» λέει ο κ. Κωστόπουλος.
Μια εταιρεία-«χρυσωρυχείο»
Ποιο ήταν το κλίμα στην Ελλάδα; Ο κ. Παπαδόπουλος εξηγεί: «Ξεκινήσαμε στην Ελλάδα, ιδρύσαμε τη μητρική εταιρεία στην Ελλάδα. Δυστυχώς η συζήτηση για τη φορολογία στις startups είναι παραπλανητική. Οι startups είναι εταιρείες πολύ υψηλού ρίσκου και για αυτό αποτυγχάνουν συνήθως».
«Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι οι ανελαστικές και απρόβλεπτες δαπάνες: ασφαλιστικές εισφορές, τέλη επιτηδεύματος, προβλήματα στη σύσταση, χρόνος απονομής δικαιοσύνης. Από όλα αυτά θα ξεχώριζα τις ασφαλιστικές εισφορές ως το μέγιστο πρόβλημα ειδικά όταν δύο νέοι επιχειρηματίες ξεκινούν κάτι και αναγκαστικά πρέπει να πληρώνουν δυσθεώρατες εισφορές στον ΟΑΕΕ χωρίς να έχουν ένα ευρώ έσοδα» αναφέρει ο κ. Παπαδόπουλος.
Στην ερώτηση γιατί φεύγουν οι νέοι επιχειρηματίες από την Ελλάδα απαντάει απλά: «Νομίζω το πρόβλημα έγκειται στη μη διαθεσιμότητα αρκετών επιχειρηματικών κεφαλαίων υψηλού ρίσκου (venture capital) αλλά και στη χαμηλή επιχειρηματική παιδεία των Ελλήνων. Ναι, ερευνητές υπάρχουν αλλά δεν σημαίνει ότι έχουν την κουλτούρα για δημιουργία επιχειρήσεων και ανάληψη ρίσκου. Παρ’ όλα αυτά, έχουν γίνει άλματα προόδου τα τελευταία χρόνια» αναφέρει.
Και καταλήγει τονίζοντας: «Η πολιτική στην Ελλάδα είναι αγκυλωμένη. Θα προτιμήσω να μιλήσω για το τι θα μπορούσε να γίνει για να ξεκολλήσουμε. Είμαι μεγάλος υποστηρικτής της κατάργησης των ασφαλιστικών ταμείων και της αντικατάστασής τους με ένα εγγυημένο εισόδημα το οποίο θα μπορούσε να διατίθεται αρχικά σε συνταξιούχους και ανέργους και να αντλεί πόρους απευθείας από τη φορολογία. Η υψηλή έμμεση φορολόγηση της εργασίας μέσω τον ασφαλιστικών εισφορών στα χρεοκοπημένα ταμεία είναι βραχνάς. Παγκοσμίως υπάρχει η συζήτηση για το μέλλον του κράτους πρόνοιας σε συνάρτηση με την τεχνητή νοημοσύνη και τον αυτοματισμό. Ας αρχίσουμε αυτή την κουβέντα από τώρα γιατί οι υψηλοί ρυθμοί ανεργίας μάλλον θα είναι ο κανόνας για τα χρόνια που έρχονται».
Παπαματθαίου Μάρνυ
«Η Ελλάδα θεωρείται στο εξωτερικό μια αγορά που λειτουργεί με στρεβλό τρόπο, σε αρκετούς κλάδους ως καρτέλ, όπου κανείς δεν πληρώνει φόρους και κανείς
νομοταγής επιχειρηματίας δεν μπορεί να επιβιώσει από την υπέρογκη φορολογία». Αυτά λέει ένας 30χρονος νέος επιχειρηματίας που χρειάστηκε από τη στιγμή που έφτιαξε την επιχείρησή του έναν χρόνο «επισκέψεων» σε δημόσιες υπηρεσίες και 72 διαφορετικές άδειες…
νομοταγής επιχειρηματίας δεν μπορεί να επιβιώσει από την υπέρογκη φορολογία». Αυτά λέει ένας 30χρονος νέος επιχειρηματίας που χρειάστηκε από τη στιγμή που έφτιαξε την επιχείρησή του έναν χρόνο «επισκέψεων» σε δημόσιες υπηρεσίες και 72 διαφορετικές άδειες…
Ωστόσο, για τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο, νέο επιχειρηματία και δημιουργό μιας ιδιωτικής λαϊκής αγοράς παραγωγών στην Ελλάδα, της Farmers republic, δύο χρόνια μετά, τα προβλήματα δεν λύθηκαν. Ετσι, σταμάτησε τη λιανική πώληση στην Ελλάδα και πλέον πουλάει ελληνικά προϊόντα σε οργανωμένες αλυσίδες και ειδικά σημεία πώλησης βιολογικών προϊόντων σε αγορές του εξωτερικού: Αγγλία, Γαλλία, Ελβετία. Καθημερινά μιλάει με συνεργάτες του εκτός των ελληνικών «τειχών». Και η εικόνα που έχουν για τη χώρα μας δεν είναι η καλύτερη.
Ο ίδιος όμως υπήρξε απόφοιτος ελληνικού πανεπιστημίου (του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών). Ενας νέος επιχειρηματίας που η Ελλάδα τον μόρφωσε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά στη συνέχεια δεν τον άφησε να εφαρμόσει με επιτυχία όσα έμαθε.
Οπως έλεγε χαριτολογώντας πανεπιστημιακός που μίλησε στο «Βήμα», η χώρα επενδύει στους νέους της, αλλά ποτέ δεν παίρνει πίσω τα κέρδη των επενδύσεών της! Γιατί; Το στρεβλό οικονομικό μοντέλο της θυσιάζει τις υγιείς επιχειρηματικές προσπάθειες στον βωμό ενός υδροκέφαλου δημόσιου τομέα που αποτελεί διαχρονικά δεξαμενή ψηφοφόρων.
«Πικρία και μηδενισμός»
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και η περίπτωση του κ. Παναγιώτη Παπαδόπουλου, απόφοιτου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών επίσης, που είχε μια έξυπνη επιχειρηματική ιδέα: έφτιαξε ένα «μαύρο κουτί» για εφαρμογές κινητών. Η εταιρεία που δημιουργήθηκε το 2011 είχε ελπίδες στην Ελλάδα; Οχι. Το 2013 πουλήθηκε για ένα επταψήφιο ποσό στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ και σήμερα ο ίδιος ζει εκεί…
«Οι νέοι επιχειρηματίες φεύγουν μόνοι τους από την Ελλάδα, γιατί οι προσλαμβάνουσες είναι άσχημες» λέει ο ίδιος μιλώντας στο «Βήμα». «Η πολιτική στην Ελλάδα είναι παρωχημένη και αγκυλωμένη» προσθέτει. «Δυστυχώς κυριαρχούν πικρία και μηδενισμός. Οι Ελληνες δεν είμαστε τα πιο λογικά όντα και πολύ συχνά μας κυριαρχεί το συναίσθημα. Ως εκ τούτου, σε μια φαύλη κατάσταση σαν την τωρινή αφήνουμε την αρνητικότητα να μας κυριεύσει και δεν εστιάζουμε στον να πολλαπλασιάσουμε τα λίγα θετικά που υπάρχουν.
Πριν από μερικά χρόνια ήταν αδύνατο να βρεις ελληνικό κρασί στην Καλιφόρνια ή μια startup από την Ελλάδα να αντλεί κεφάλαια από κολοσσούς όπως η GE και η DFJ ή μια ελληνική πλατφόρμα δημοσκοπήσεων να είναι η μόνη που προβλέπει με ακρίβεια το Brexit. Και όμως τώρα γίνεται, όπως και πολλά άλλα. Το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι η αντίσταση στην αλλαγή και η καλλιέργεια προσδοκιών για ένα καλύτερο μέλλον βάσει προγράμματος και σκληρής δουλειάς» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδόπουλος.
«Υπάρχει μια τάση φυγής των νέων επιχειρηματιών» λέει ο κ. Βασίλης Νικολόπουλος, ιδρυτής της επιτυχημένης νεοφυούς επιχείρησης intelen, που δραστηριοποιείται στον χώρο της ενέργειας.
«Αυτό είναι γεγονός και είναι τραγικό γιατί πια δεν φεύγει ένας αλλά μια εταιρεία αφήνοντας πίσω άνεργους πολλούς άλλους. Αυτό είναι ένα από τα μεγάλα προβλήματα που πρέπει να βρουν άμεση λύση» συνεχίζει.
Μεγάλες ευκαιρίες
«Η ανάπτυξη δεν είναι κάτι μονομερές αλλά μια σύνθεση πολιτικών, δράσεων, κινήτρων, οικονομικού περιβάλλοντος και ψυχολογίας. Και ασφαλώς θα πρέπει να εμπλέκει και ανθρώπους ή φορείς που γνωρίζουν το επιχειρείν. Τώρα υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες σε πολλούς τομείς της αγοράς, ικανές να επανεκκινήσουν την ελληνική οικονομία: θα πω έναν τομέα στον οποίο επιχειρώ και γνωρίζω άριστα, τον χώρο της ενέργειας. Αυτή τη στιγμή συντελείται μια παγκόσμια επανάσταση στον ενεργειακό χώρο, όπου νέες τεχνολογίες μπαίνουν στις αγορές (αποθήκευση ενέργειας, μπαταρίες, ψηφιοποίηση της ενέργειας, sharing economy, έξυπνα υλικά, αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας, μικροδίκτυα, κ.λπ.) και είναι κρίμα η Ελλάδα με τόσο ήλιο και γεωχωρικά χαρίσματα να είναι ακόμη εντελώς εκτός!» λέει χαρακτηριστικά.
«Η ανάπτυξη δεν θα έρθει μόνη της, χρειάζεται το σωστό έδαφος. Η Ελλάδα έχει από τα καλύτερα συστατικά: καλό κλίμα, έξυπνους ανθρώπους, όρεξη για διάκριση και όραμα να βγει από μια πολυετή κρίση. Αυτό που χρειάζεται είναι να της δοθεί η ευκαιρία και το σωστό έδαφος να επανεκκινήσει… Κάτι που ακόμα το θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο καθώς χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμα…και γερή ψυχολογία» συμπληρώνει ο κ. Νικολόπουλος.
Οι πολλές αλλαγές προκαλούν ρίσκο και αβεβαιότητα
«Μας ώθησαν να μεταφέρουμε την έδρα στο εξωτερικό»
Εκτός Ελλάδας βρίσκεται η φορολογική «βάση» και της εταιρείας Ιntelen του κ. Βασίλη Νικολόπουλου.
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2011 ως software analytics startup με σκοπό τη δημιουργία καινοτόμων ενεργειακών πληροφορικών συστημάτων για τον χώρο της ενέργειας. Εχει την έδρα της στη Νέα Υόρκη, αλλά το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης στην Αθήνα, πολλές διακρίσεις παγκοσμίως και επενδυτικά κεφάλαια.
«Το βραβευμένο προϊόν της DiG SaaS ως πλατφόρμα ανάλυσης δεδομένων και παροχής ψηφιακών υπηρεσιών σε ενεργειακούς καταναλωτές σκοπεύει να κυριαρχήσει στην ανερχόμενη αγορά των ευφυών δικτύων, που αναμένεται να ξεπεράσει τα 34 δισ. δολάρια ως το 2020» λέει ο κ. Νικολόπουλος μιλώντας στο «Βήμα».
«Η εταιρεία έχει ήδη μεγάλους πελάτες και σημαντικές στρατηγικές συνεργασίες σε Ελλάδα και Ευρώπη και Αμερική και αναμένεται να αναπτυχθεί την επόμενη τριετία και σε πελάτες αλλά και σε νέα προϊόντα. Στον ελληνικό χώρο διαχειρίζεται ήδη ενεργειακά και πελατοκεντρικά δεδομένα από περισσότερες από 15.000 εταιρείες και πολλές χιλιάδες μικρομεσαίους καταναλωτές και ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα τρία χρόνια σε εταιρικούς και οικιακούς καταναλωτές ξεπερνώντας τα 3,5 εκατομμύρια τελικούς χρήστες μόνο στον ελληνικό χώρο. Στην Ευρώπη και στην Αμερική η Intelen συνεργάζεται με περίπου 21 ενεργειακές εταιρείες σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες και τρεις Πολιτείες των ΗΠΑ για παροχή ψηφιακών ενεργειακών υπηρεσιών σε τελικούς ενεργειακούς χρήστες. H εταιρεία απασχολεί αυτή τη στιγμή 28 άτομα σε Ελλάδα και Αμερική και αναμένεται να τετραπλασιάσει το προσωπικό της τα επόμενα τρία χρόνια ιδρύοντας και ειδικό Κέντρο Καινοτομίας, Ερευνας και Ανάπτυξης στην Αθήνα, στον τομέα του Digital Energy, για δημιουργία νέων υπηρεσιών και προϊόντων σε παγκόσμια κλίμακα»εξηγεί.
Γιατί η εταιρεία του έφυγε; «Οι επενδυτές μας» απαντά «μας ώθησαν να μεταφέρουμε την έδρα στο εξωτερικό, καθώς η διαδικασία (νομική και λογιστική) του fund raising έγινε ταχύτατα, με απλές νομικές (Share Holder Agreements & Term Sheets) και φορολογικές(έκδοση τραπεζικών λογαριασμών, κατάθεση χρημάτων και έκδοση μετοχών) διαδικασίες. Είναι σημαντικό οι όποιες επενδύσεις να γίνονται ταχύτατα, καθώς εταιρείες που ψάχνουν αρχικά κεφάλαια να αναπτυχθούν θέλουν απλότητα, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Τυχόν καθυστερήσεις και γραφειοκρατία σε αρχικές επενδύσεις, όπου χρειάζεται αποτελεσματικότητα και ταχύτητα, επιδρούν αρνητικά στο αρχικό στάδιο μιας startup. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν έχει ένα σταθερό φορολογικό και επιχειρηματικό περιβάλλον για να τραβήξει και υψηλού επιπέδου εργαζομένους αλλά και υψηλού επιπέδου επενδυτές. Οι πολλές αλλαγές προκαλούν αβεβαιότητα και ρίσκο, δύο έννοιες-εχθρούς της επιχειρηματικότητας αλλά και των επενδύσεων».
Η εταιρεία του όμως δημιουργήθηκε χάρη στη γνώση που πήρε από ένα ελληνικό πανεπιστήμιο με διεθνή φήμη.
Κάθε χρόνο χάνονται εκατομμύρια ευρώ
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Νεοφυών Επιχειρήσεων κ. Σωκράτης Πλούσαςδηλώνει στο «Βήμα» ότι το 5%-10% των νέων εταιρειών που δημιουργούνται στην Ελλάδα από υψηλών επιστημονικών προσόντων νέους φεύγουν από τη χώρα χωρίς δεύτερη σκέψη λόγω των γραφειοκρατικών και φορολογικών «τειχών» που αντιμετωπίζουν. Αλλες απλά κλείνουν. Και στις δύο περιπτώσεις η Ελλάδα είναι χαμένη, σε περίοδο ειδικά που χρειάζεται περισσότερο από ποτέ τη… σωτηρία.
«Με αυτόν τον τρόπο χάνονται για τη χώρα εκατομμύρια ευρώ» λέει ο κ. Πλούσας. «Ο ιδιωτικός τομέας θα βρει έναν τρόπο να αντιμετωπίσει την υπερβολική γραφειοκρατία αποσύροντας τις εταιρείες του» συνεχίζει χαρακτηριστικά.
Ωσπου θα έχει μείνει στην Ελλάδα τι; Οι εταιρείες που φεύγουν αποτελούν στην πλειονότητά τους εταιρείες υψηλής ποιότητας εξειδίκευσης και προστιθέμενης αξίας που θα μπορούσαν να μετατρέψουν τη χώρα μας σε ένα «φυτώριο» νέων γκουρού της τεχνολογίας.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις άλλωστε συνεχίζουν να καινοτομούν σε ποσοστό πάνω από 50%, σύμφωνα με την επίσημη στατιστική έρευνα για την καινοτομία στις ελληνικές επιχειρήσεις την τριετία 2012-2014, η οποία πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) σε συνεργασία με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (tovima.gr, 10.8.2016).
Οπως προέκυψε από έρευνα που έγινε σε περίπου 14.000 ελληνικές επιχειρήσεις, την τριετία 2012-2014 οι ελληνικές επιχειρήσεις, σε ποσοστό 51%, εμφανίζονται καινοτόμες καθώς εφάρμοσαν έναν τουλάχιστον τύπο καινοτομίας. Παρ’ όλα αυτά, όπως εξηγεί ο κ. Πλούσας, από τις περίπου 400 νεοφυείς επιχειρήσεις που έγιναν στην Ελλάδα οι 40-50 δραστηριοποιούνται εκτός της ελληνικής επικράτειας. Ο ίδιος είναι πρόεδρος αγγλικής εταιρείας συμβούλων σε θέματα επενδύσεων.
«Αν το ελληνικό κράτος άφηνε τους νέους επιχειρηματίες και τον ιδιωτικό τομέα να επιζήσουν, είναι προφανές ότι ένα σημαντικό μέρος των κερδών τους θα έμενε στην Ελλάδα» λέει ο κ. Πλούσας. «Υπερφορολογώντας δεν σκοτώνεις τους επιχειρηματίες, απλά τους διώχνεις» δηλώνει χαρακτηριστικά.
«Οι νέοι επιχειρηματίες φεύγουν από την Ελλάδα με το “καλημέρα”. Πηγαίνουν να ξεκινήσουν στη χώρα τους, βλέπουν τον τεράστιο όγκο προβλημάτων που τους κυκλώνουν και φεύγουν στο εξωτερικό» συνεχίζει.
Επιτροπές, οργανισμοί, άδειες, «κομματικά» πιστοποιητικά. Οι έλληνες νέοι επιχειρηματίες περιγράφουν την πραγματικότητα που έχουν ζήσει με πικρία και απογοήτευση.
Μεγάλα προβλήματα η γραφειοκρατία και οι απρόβλεπτες δαπάνες
«Θέλουμε να έχουμε τους υπαλλήλους μας ικανοποιημένους»
Ο κ. Αλέξανδρος Κωστόπουλος είναι ο «αρχιτέκτονας» της Report brain, μιας επιτυχημένης εταιρείας που συγκεντρώνει, αξιολογεί και στέλνει διαδικτυακά στους πελάτες της ειδήσεις και νέα από όλον τον κόσμο. Δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, στο Ην. Βασίλειο και στις ΗΠΑ. Πρόκειται δηλαδή για ένα news app.
Το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρηματικής του δραστηριότητας ωστόσο βρίσκεται σήμερα στο εξωτερικό. «Ξεκινήσαμε εδώ» λέει. Η παραγωγή του software της εταιρείας του ωστόσο γίνεται στη χώρα μας. «Οι νεοφυείς επιχειρήσεις επιδιώκουν τα πρώτα χρόνια να μην έχουν κέρδη για να επανεπενδύουν στη θεμελίωση της δουλειάς τους. Τα κέρδη δεν μας απασχολούν. Ετσι δημιουργείται μερίδιο αγοράς στην υπεραξία του προϊόντος μας» δηλώνει.
«Στην Ελλάδα αλλάζουν διαρκώς όλα. Εμείς θέλουμε να έχουμε τους υπαλλήλους μας ικανοποιημένους για να εξελίσσεται με επιτυχία και η δραστηριότητα της εταιρείας μας. Πληρώνουμε μισθούς Αμερικής, αλλά στην Ελλάδα θα έφτανε στο χέρι του εργαζομένου το μισό του μισθού του. Στην Αμερική πληρώνουμε τον μισθό και φτάνει στην τσέπη του υπαλλήλου μας το 80% του ποσού και έτσι είναι ικανοποιημένοι» εξηγεί ο κ. Κωστόπουλος.
«Στην Ελλάδα τα πανεπιστήμια δεν είναι υγιή. Διδάσκουν στους νέους λάθος κουλτούρα. Εμείς προσφέρουμε θέσεις εργασίας και δεν βρίσκουμε νέους με διάθεση να μάθουν κάτι και να δουλέψουν. Θέλουν απλώς να έχουν μια δουλειά χωρίς πολύ κόπο και να μην πολυασχολούνται. Στις ανατολικές χώρες αντίθετα βρίσκουμε αμέσως την κουλτούρα του νέου που θέλει να δουλέψει και να προοδεύσει. Που έχει ιδέες, θέλει να κάνει καλά τη δουλειά του και να αναδειχθεί» λέει ο κ. Κωστόπουλος.
Μια εταιρεία-«χρυσωρυχείο»
«Η εταιρεία μας ξεκίνησε το 2011 αλλά εξαγοράστηκε το 2013» λέει ο κ. Παναγιώτης Παπαδόπουλος. «Στη νέα εταιρεία έχουμε άλλους πόρους και όλοι έχουν μετεγκατασταθεί στην Αμερική. Το αντικείμενό μας ήταν η παρακολούθηση της χρήσης και της απόδοσης εφαρμογών για κινητά. Σαν μαύρο κουτί για εφαρμογές» εξηγεί.
Ποιο ήταν το κλίμα στην Ελλάδα; Ο κ. Παπαδόπουλος εξηγεί: «Ξεκινήσαμε στην Ελλάδα, ιδρύσαμε τη μητρική εταιρεία στην Ελλάδα. Δυστυχώς η συζήτηση για τη φορολογία στις startups είναι παραπλανητική. Οι startups είναι εταιρείες πολύ υψηλού ρίσκου και για αυτό αποτυγχάνουν συνήθως».
«Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι οι ανελαστικές και απρόβλεπτες δαπάνες: ασφαλιστικές εισφορές, τέλη επιτηδεύματος, προβλήματα στη σύσταση, χρόνος απονομής δικαιοσύνης. Από όλα αυτά θα ξεχώριζα τις ασφαλιστικές εισφορές ως το μέγιστο πρόβλημα ειδικά όταν δύο νέοι επιχειρηματίες ξεκινούν κάτι και αναγκαστικά πρέπει να πληρώνουν δυσθεώρατες εισφορές στον ΟΑΕΕ χωρίς να έχουν ένα ευρώ έσοδα» αναφέρει ο κ. Παπαδόπουλος.
Στην ερώτηση γιατί φεύγουν οι νέοι επιχειρηματίες από την Ελλάδα απαντάει απλά: «Νομίζω το πρόβλημα έγκειται στη μη διαθεσιμότητα αρκετών επιχειρηματικών κεφαλαίων υψηλού ρίσκου (venture capital) αλλά και στη χαμηλή επιχειρηματική παιδεία των Ελλήνων. Ναι, ερευνητές υπάρχουν αλλά δεν σημαίνει ότι έχουν την κουλτούρα για δημιουργία επιχειρήσεων και ανάληψη ρίσκου. Παρ’ όλα αυτά, έχουν γίνει άλματα προόδου τα τελευταία χρόνια» αναφέρει.
Και καταλήγει τονίζοντας: «Η πολιτική στην Ελλάδα είναι αγκυλωμένη. Θα προτιμήσω να μιλήσω για το τι θα μπορούσε να γίνει για να ξεκολλήσουμε. Είμαι μεγάλος υποστηρικτής της κατάργησης των ασφαλιστικών ταμείων και της αντικατάστασής τους με ένα εγγυημένο εισόδημα το οποίο θα μπορούσε να διατίθεται αρχικά σε συνταξιούχους και ανέργους και να αντλεί πόρους απευθείας από τη φορολογία. Η υψηλή έμμεση φορολόγηση της εργασίας μέσω τον ασφαλιστικών εισφορών στα χρεοκοπημένα ταμεία είναι βραχνάς. Παγκοσμίως υπάρχει η συζήτηση για το μέλλον του κράτους πρόνοιας σε συνάρτηση με την τεχνητή νοημοσύνη και τον αυτοματισμό. Ας αρχίσουμε αυτή την κουβέντα από τώρα γιατί οι υψηλοί ρυθμοί ανεργίας μάλλον θα είναι ο κανόνας για τα χρόνια που έρχονται».
ΒΗΜΑ
