Από τους πέντε συμμάχους του ΝΑΤΟ που εξακολουθούν να φιλοξενούν πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ, συνήθιζα να πιστεύω ότι η Τουρκία θα ήταν η τελευταία που θα τα απομάκρυνε. Σε αντίθεση με την Γερμανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο
και (λιγότερο) με την Ιταλία, υπήρχε πολύ μικρή εσωτερική αντίδραση στα πυρηνικά όπλα στην Τουρκία. Μετά από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, τώρα αναμένω ότι θα είναι η πρώτη που θα τα δει να φεύγουν.
Υπήρχαν βάσιμοι λόγοι για να κρατάει κάποιες δεκάδες βόμβες Β-61 στην αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ στην Τουρκία. Ο αριθμός είναι απόρρητος αλλά εκτιμάται ότι πρόκειται για 50-90. Στον νοτιοανατολική εταίρος του ΝΑΤΟ, τα όπλα έχουν συμβάλει δυσανάλογα στην αποτρεπτική στάση της συμμαχίας έναντι πιθανών αντιπάλων σε δύο μέτωπα. Η φυσική παρουσία των βομβών επίσης βοήθησε ώστε να διαβεβαιώσει τον πιο δύσπιστο σύμμαχο της Αμερικής. Η πίστη της Τουρκίας στις εγγυήσεις του ΝΑΤΟ έχει δοκιμαστεί επανειλημμένως, πιο πρόσφατα το 2003 όταν η Συμμαχία απέρριψε το αίτημα για διαβουλεύσεις για το Άρθρο 5 πριν από την επέμβαση των συμμαχικών (με κυρίαρχες τις αμερικανικές) δυνάμεων στο Ιράκ. Ωστόσο, η παρουσία τακτικών πυρηνικών όπλων ενίσχυση την αξιοπιστία της πυρηνικής ομπρέλας του ΝΑΤΟ.
Ως εξίσου σημαντικό, τα πυρηνικά όπλα συνέβαλαν επίσης στο να διατηρηθεί η Τουρκία πιστή στην δέσμευσή της για τη μη διάδοσή τους. Είναι αδύνατο να αποδειχθεί, πολύ λιγότερο ποσοτικά, αυτή η συνεισφορά, αλλά συχνά επικαλείται ως ένας λόγος για τον οποίο το κράτος δεν θα χρειαστεί να έχει δικά της πυρηνικά όπλα, ακόμη και αν η πυρηνική ικανότητα του Ιράν δεν είχε περιοριστεί. Η Τουρκία έχει τα μέσα για να αναπτύξει πυρηνικά όπλα, βασισμένη στην βιομηχανία πυρηνικών της, αλλά όχι το κίνητρο, καθώς έχει πολύ πιο εύκολη εναλλακτική. Σε καιρό πολέμου, περίπου οι μισές βόμβες στο Ιντσιρλίκ φέρεται να είναι προορισμένες για την Τουρκία, εάν το εγκρίνουν οι Άγκυρα και Ουάσιγκτον. (Το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει πλέον πιλότους εκπαιδευμένους για τα όπλα, είναι ένα άλλο θέμα).
Το πραξικόπημα του Ιουλίου εγείρει σοβαρά ερωτήματα ωστόσο για την ασφάλεια των όπλων στο Ιντσιρλίκ. Ο Τούρκος διοικητής της βάσης χρησιμοποίησε τα assets που υπάρχουν εκεί για να τροφοδοτήσει τα F16 που βομβάρδισαν το κοινοβούλιο. Ως απάντηση, η κυβέρνηση έκλεισε τον εναέριο χώρο πάνω από το Ιντσιρλίκ, έκοψε το ηλεκτρικό ρεύμα και συνέλαβε τον διοικητή. Ο Τούρκος υπουργός Εργασίας κατηγόρησε τις ΗΠΑ για συνενοχή. Οι θεωρίες συνωμοσίας για αμερικανική εμπλοκή έχουν ανθίσει. Υπάρχει ως εκ τούτου μεγαλύτερος λόγος ανησυχίας για την ασφάλεια των όπλων από ό,τι συνέβαινε κατά τα προηγούμενα πραξικοπήματα και τις απόπειρες πραξικοπήματος στην Τουρκία. Η δικαιωματική άρνηση της Ουάσιγκτον να εκδώσει τον Fethullag Gulen χωρίς νόμιμα αποδεικτικά στοιχεία για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό της τουρκικής κυβέρνησης ότι υποκίνησε το πραξικόπημα, θα επιδεινώσει την κακή θέληση.
Αυτή την φορά, η τύχη ήταν εναντίον των πραξικοπηματιών. Δεν είναι δύσκολο ωστόσο να φανταστεί κανείς συνθήκες οι οποίες θα καταλήξουν με την κατάληψη από πλευράς Τουρκίας του αμερικανικού τμήματος της βάσης και την επίταξη των πυρηνικών όπλων. Είναι καλά προστατευμένα από κλοπή, αλλά όπως επισημαίνει ο Jeffrey Lewis, όχι εναντίον πολιορκίας από το κράτος που τις φιλοξενεί. Το “Permissive Action Links” που προστατεύει ενάντια σε μη εξουσιοδοτημένη χρήση, μπορεί να παρακαμφθεί εάν υπάρχει αρκετός χρόνος και εκπαίδευση. Ο ειδικός των πυρηνικών όπλων Hans Kristensen προειδοποίησε ότι “υπάρχουν τόσες πολλές προειδοποιήσεις προτού κάτι κακό συμβεί. Είναι ώρα να αποσυρθούν τα όπλα”.
Με βάση τα πιθανά σενάρια για περαιτέρω προβλήματα, οι σχεδιαστές άμυνας των ΗΠΑ θα ήταν αμελείς εάν δεν εξέταζαν την αποχώρηση των πυρηνικών όπλων, όπως όταν τα Β61s αποσύρθηκαν από την Ελλάδα το 2001 για λόγους ασφάλειας. Αλλού, τα πυρηνικά όπλα έχουν ενοποιηθεί για λόγους ασφάλειας, σε λιγότερο ανησυχητικές συνθήκες. Μετά από μια εξέταση των ελλείψεων ασφάλειας, αποσύρθηκαν το 2008 από την Βασιλική Πολεμική Αεροπορία Lakenhealth στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 2004 από την αεροπορική βάση Ramstein στη Γερμανία.
Τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος έχει δώσει προτεραιότητα στην εξασφάλιση των πυρηνικών υλικών. Μεταξύ άλλων μέτρων για την προστασία από την πυρηνική τρομοκρατία, οι τέσσερις σύνοδοι πυρηνικής ασφάλειας που διεξήχθησαν μεταξύ 2012-2016, έχουν οδηγήσει σε ενοποίηση και εξάλειψη των ευάλωτων πυρηνικών υλικών. Ολόκληρη η εστίαση αυτής της διαδικασίας των Συνόδων, ήταν για την μη στρατιωτική χρήση των πυρηνικών υλικών. Η εξυγίανση θα πρέπει επίσης να επεκταθεί στο μεγαλύτερο μέρος αυτού του υλικού που είναι στους στρατιωτικούς κλάδους. Το πιο σημαντικό μέτρο είναι να απομακρύνουν τα ίδια τα πυρηνικά όπλα από ευάλωτες καταστάσεις.
