έναν λαϊκιστή ηγέτη, τον πρωθυπουργό της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος μιλούσε αδιαλείπτως επί έξι ώρες παρουσιάζοντας στο κοινοβούλιο τις προγραμματικές θέσεις της νέας κυβέρνησής του.
Σαράντα οκτώ χιλιάδες λέξεις διάβασε σε ένα μάλλον μαρτυρικό για τους βουλευτές εξάωρο, με τη μουρμούρα να δίνει τη θέση της στην αγανάκτηση, που οδήγησε βουλευτές και κάποια κόμματα της αντιπολίτευσης στο να αποχωρήσουν από την αίθουσα. Απτόητος ο Βούτσιτς ανέπτυξε την πολιτική της κυβέρνησής του, η οποία χαρακτηρίστηκε στο Βελιγράδι «μια προσπάθεια ισορρόπησης ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση», ρόλο που πασχίζει να διατηρήσει η Σερβία. Αυτή η ισορροπία αποτυπώθηκε και στον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στην οποία, όπως επισήμανε ο Τύπος του Βελιγραδίου, Δυτικοί και Ρώσοι επιδίωξαν να τοποθετηθούν κάποιοι «προστατευόμενοί» τους, δεδομένου του εν εξελίξει παιχνιδιού επιρροής με επίκεντρο τη Σερβία.
Στην ανάλυση του Μίλαν Μίσιτς στο σερβικό πρακτορείο BIRNA επισημαίνεται η παρουσία του φιλορώσου Ιβιτσα Ντάτσιτς στο υπουργείο Εξωτερικών, το κόμμα του οποίου ελέγχει τον εξαρτώμενο από τη Ρωσία ενεργειακό τομέα. Οπως αναφέρει, με τη διατήρηση του Ντάτσιτς ο πρωθυπουργός «εκπλήρωσε κάποιες από τις προσδοκίες του Πούτιν» και προσθέτει πως στη συνάντηση Πούτιν – Βούτσιτς στο Κρεμλίνο (26 Mαΐου 2016) ο Ρώσος πρόεδρος είχε εκφράσει την ευχή ο πρωθυπουργός της Σερβίας «να δώσει θέση σε ανθρώπους που δίνουν σοβαρή προσοχή αντάξια της ανάπτυξης των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών».
Σ’ αυτή τη συνάντηση στη Μόσχα και στις «επιθυμίες» του Κρεμλίνου ως προς τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στη Σερβία κάνει αναφορά και η ρωσική εφημερίδα Kommersant υπό τον τίτλο «Ο Βούτσιτς θα συνεχίσει το παιχνίδι ισορροπίας μεταξύ Ανατολής και Δύσης». Στο ρεπορτάζ αναφέρεται το ενδιαφέρον, τότε, του προέδρου της Ρωσίας για τα πρόσωπα που θα μετείχαν στη σύνθεση της νέας κυβέρνησης και υποστηρίζεται πως αυτό –οι «επιθυμίες Πούτιν» δηλαδή– «αποτελούσε την προϋπόθεση του Κρεμλίνου για να συνεχιστεί η βοήθειά του στη Σερβία».
Στο δημοσίευμα επισημαίνεται ότι διατηρήθηκε στη θέση που κατείχε (ΥΠΕΞ) ο επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Σερβίας Ντάτσιτς, ο οποίος κατά την εφημερίδα ανήκει στους «φιλορώσους πολιτικούς» στους οποίους προστίθεται και ο Αλεξάντερ Αντιτς στη θέση του υπουργού Ενέργειας, σε ένα τομέα που, όπως τονίζεται, «ο βασικός ρόλος ανήκει στη εταιρεία πετρελαίου NIS, η οποία όμως ελέγχεται από τη ρωσική Gazprom».
Ωστόσο, όπως αναφέρει η εφημερίδα, ο Βούτσιτς φαίνεται ότι δεν εκπλήρωσε όλες τις «προσδοκίες» του Κρεμλίνου, όπως, για παράδειγμα, τη δημιουργία θέσης αναπληρωτή πρωθυπουργού με αντικείμενο τις σχέσεις με τη Ρωσία, για την οποία ο Πούτιν φέρεται από το δημοσίευμα να υπέδειξε τον επικεφαλής του φιλορωσικού κόμματος SNP, Νέναντ Πόποβι, ούτε και την αναμενόμενη από τη Μόσχα συμμετοχή στην κυβέρνηση των επίσης φιλορωσικών κομμάτων DSS του πρώην προέδρου Βόισλαβ Κοστούνιτσα και Drevi.
Με το ένα μάτι να κοιτάζει προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, μέλος της οποίας επιδιώκει να γίνει, και βεβαίως τις ΗΠΑ, η Σερβία βλέπει με το άλλο προς τη Ρωσία. «Η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ των υπερδυνάμεων αποτελεί την καλύτερη επιλογή για το Bελιγράδι, το οποίο δεν πρέπει να ξεπεράσει τις “κόκκινες” γραμμές στις σχέσεις με τη Ρωσία, γιατί η αντίδραση των ΗΠΑ θα μπορούσε να είναι σκληρή. Ούτε να αναγκάσει με κινήσεις του τη Μόσχα να εγκαταλείψει τη Σερβία, και αυτή η πολιτική επιδεξιότητα και ακρίβεια προσδιορισμού είναι το ζητούμενο σήμερα», έγραψε η «Πολίτικα» του Βελιγραδίου.
Η Σερβία βρίσκεται μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας εν μέσω μιας γεωπολιτική διελκυστίνδας μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Η Μόσχα τη θέλει ως προγεφύρωμα –το τελευταίο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη– της επιρροής της στην περιοχή, μιας και οι άλλες χώρες ανήκουν πλέον στο ΝΑΤΟ, πλην της ΠΓΔΜ, ενώ οι Δυτικοί, με καρότο την ένταξη στην Ε.Ε. και τις αμερικανικές επενδύσεις, πασχίζουν να την κρατήσουν μακριά από τη ρωσική αγκαλιά. Σ’ αυτό το παιγνίδι επιρροής οι πιέσεις ασκούνται σε όλα τα επίπεδα, ακόμα και στη συγκρότηση των κυβερνήσεων και βεβαίως στον στρατιωτικό τομέα, όπου η Μόσχα εφοδιάζει με όπλα τη Σερβία και η Δύση εξοπλίζει τον μισητό εχθρό της, την Κροατία, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Καθώς η Ρωσία αισθάνεται τη ΝΑΤΟϊκή «τανάλια» να την πνίγει, επιχειρεί να εγκαταστήσει καλυμμένη στρατιωτική παρουσία στα μετόπισθεν της αντιπυραυλικής ασπίδας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
Ρωσική βάση στη Ν. Σερβία
Επ’ αυτού έχει υπογραφεί συμφωνία μεταξύ Μόσχας και Βελιγραδίου για τη δημιουργία ρωσικής βάσης για «ανθρωπιστικούς λόγους» στη Νις της Νότιας Σερβίας –ενώ λέγεται πως συζητείται και ακόμη μία στα σύνορα Σερβίας με τη Ρουμανία– όπου σταθμεύουν ελικόπτερα, μηχανήματα εδάφους αλλά και εκπαιδευμένο προσωπικό, με σκοπό να βοηθήσουν σε περιπτώσεις ανθρωπιστικών καταστροφών. Οι Δυτικοί θεωρούν ότι πρόκειται για στρατιωτική βάση υπό τον μανδύα της ανθρωπιστικής αποστολής.
Στο ίδιο δημοσίευμα η ρωσική Kommersant αναφέρεται στο θέμα αυτό τονίζοντας πως, κατά την επίσκεψη το φθινόπωρο του Ρώσου πρωθυπουργού Μεντβέντεφ, θα τεθεί το «σημαντικό θέμα» για το καθεστώς των Ρώσων εργαζομένων στο «ανθρωπιστικό κέντρο» που έχει δημιουργήσει η Ρωσία στο αεροδρόμιο της σερβικής πόλης Νις. Η Ρωσία, σημειώνει η εφημερίδα, έχει ζητήσει για αυτούς να έχουν «διπλωματική ιδιότητα», αλλά μέχρι στιγμής το Βελιγράδι αρνείται.
Έντυπη