Το Σύστημα απειλεί τις μελλοντικές προοπτικές του κλάδου
Η ιστοσελίδα hollywoodreporter.com (από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως ιστοτόπους που ασχολούνται με τα τηλεοπτικά θέματα) δημοσιεύει άρθρο για το «Ηλεκτρονικό Σύστημα Διάθεσης Διαφημιστικού Χρόνου» που προωθεί η κυβέρνηση.
Όπως τονίζεται στο άρθρο, το σύστημα αυτό στέκεται απέναντι σε «θεμελιώδεις ελευθερίες και δικαιώματα», ενώ επισημαίνεται η κριτική που παρομοιάζει την πρωτοβουλία της Κυβέρνησης με προσπάθειες άλλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να πατάξουν την ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης, όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία.
Σύμφωνα με το άρθρο, ελληνικές και διεθνείς τηλεοπτικές εταιρείες έχουν ταχθεί κατά της πρόθεσης της κυβέρνησης, καθώς απειλεί τις μελλοντικές προοπτικές του κλάδου, αφού η πρακτική αυτή θα απαιτούσε για όσους θέλουν να αγοράσουν χρόνο διαφήμισης να περάσουν μέσα από το κρατικό σύστημα που θα καταγράφει κάθε συναλλαγή, τις παραγγελίες διαφήμισης και τη διαθεσιμότητα του χρόνου ενώ θα απαγορεύεται κάθε συναλλαγή εκτός συστήματος.
Όλες οι συναλλαγές θα είναι ανοικτές για την κυβέρνηση, με τον οργανισμό που θα χειρίζεται το ηλεκτρονικό σύστημα να υποχρεούται να δίνει τις εκθέσεις σε καθημερινή, εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση, συμπεριλαμβανομένων λεπτομερειών όπως τιμές, εκπτώσεις, χρονοθυρίδες, τηλεοπτικούς σταθμούς, διαφημιστές και ούτω καθ’ εξής. Επιπλέον, η κυβέρνηση σχεδιάζει 10% εισφορά για το κόστος της κάθε συναλλαγής, η οποία έρχεται σε συνέχεια του 20% φόρου σε όλες τις διαφημίσεις.
Το ρεπορτάζ αναφέρεται και στην αντίδραση της ACT (Association of Commercial Television in Europe) που εκπροσωπεί δίκτυα σε 37 χώρες της Ευρώπης, που εξέφρασε επίσης έντονη ανησυχία για τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, όπως και στην κοινή αντίδραση των ΣΔΕ, ΕΙΤΗΣΕΕ, ΕΔΕΕ, που υπογραμμίζουν ότι αυτή η μεθόδευση αποτελεί απόπειρα παρέμβασης και κρατικού ελέγχου στην ιδιωτική οικονομία αφενός, και τη λειτουργία των ιδιωτικών ΜΜΕ αφετέρου.
Υπενθυμίζεται ότι η ACT εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιληφθεί του θέματος για τη διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και αξιών. Στην ίδια ανακοίνωση η ACT εκφράζει έντονα τις ανησυχίες της για τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης που αναμένεται να επηρεάσουν δραματικά το τοπίο των ΜΜΕ στην Ελλάδα, καθώς μπορεί να αποβούν σε βάρος των θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων που προστατεύονται βάσει της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συγκεκριμένα: Ελευθερία εγκαταστάσεως, ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, καθώς και ελευθερία του επιχειρείν, σύμφωνα με το άρθ. 16 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, κ.ο.κ.
Στα προβλήματα που επισημαίνονται, τονίζεται ότι οι διαφημιζόμενοι θα υποβάλουν προσφορά για να αγοράσουν διαφημιστικό χρόνο, χωρίς οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς να είναι σε θέση να διαπραγματευτούν τη συναλλαγή καθώς και το γεγονός ότι η πλατφόρμα θα παρέχει αδικαιολόγητα πλεονεκτήματα σε άλλους παράγοντες της αγοράς που προσφέρουν παρόμοιες υπηρεσίες. Σε συνδυασμό μάλιστα με την εισφορά του 10% που επιβάλλεται επί των συναλλαγών, το μέτρο μπορεί να θέσει ζητήματα κρατικής ενίσχυσης.
Τέλος, υπενθυμίζεται πως στην κοινή τοποθέτησή τους (επισυνάπτεται), ΣΔΕ, ΕΙΤΗΣΕΕ, ΕΔΕΕ διατύπωσαν την αντίθεσή τους στο σχέδιο νόμου, καθώς επιχειρεί σαφή υπέρβαση των αρμοδιοτήτων εποπτείας των ΜΜΕ και έρχεται να εκχωρήσει σε μοναδικό ιδιώτη (ανώνυμη εταιρία) και πιθανούς υπεργολάβους ιδιώτες, μια αρμοδιότητα που ΔΕΝ έχει. Αυτή η μεθόδευση έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με μια σειρά διατάξεων του εθνικού και κοινοτικού δικαίου, περί ανεξαρτησίας των ΜΜΕ, περί ελευθερίας των συναλλαγών και περί ανταγωνισμού και αποτελεί μια πρωτοφανή για τα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα, απόπειρα παρέμβασης και κρατικού ελέγχου πάνω στην ιδιωτική οικονομία αφενός, και τη λειτουργία των ιδιωτικών ΜΜΕ αφετέρου.
Αναγνωρίζοντας ότι είναι αναγκαία η διαφάνεια στα έσοδα των ΜΜΕ γιατί αποτελεί εχέγγυο για την ορθή λειτουργία της μαζικής ενημέρωσης στην Ελλάδα οι τρεις φορείς επιθυμούν να βρεθεί μια συναινετική λύση, γι αυτό αντιπρότειναν τη θέσπιση ενός ολοκληρωμένου συστήματος monitoring, δηλαδή καταγραφής της διαφημιστικής δαπάνης – και όχι διαχείρισής της και μάλιστα χωρίς την επιβάρυνση μεσάζοντος. Το σύστημα αυτό, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές καλές πρακτικές και τις επιταγές των σχετικών Οδηγιών της ΕΕ – σε ισχύ και υπό διαμόρφωση – θα λειτουργεί ως θεσμοθετημένο διακλαδικό όργανο (Joint Industry Committee) και θα εποπτεύεται από την αρμόδια για τον έλεγχο των ΜΜΕ Ανεξάρτητη Αρχή.
