Η φαντασία και ευρηματικότητα στο πάρτι της φοροδιαφυγής δεν γνωρίζουν όρια. Τη δράση των επιτήδειων στο σπορ της φοροδιαφυγής
δεν έχει ανακόψει ούτε η έκρηξη των ηλεκτρονικών πληρωμών που εκδηλώθηκε κυρίως μετά την επιβολή των capital controls. Συνεχίζουν να βρίσκουν τρόπους για να «κρύβουν» από την εφορία τα έσοδά τους και να μην κόβουν αποδείξεις.
Το νέο κόλπο που χρησιμοποιούν τώρα γίνεται μέσω των συστημάτων POS. Οι ελεγκτές της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και της Οικονομικής Αστυνομίας που έχουν κάνει απόβαση τις ημέρες αυτές στα νησιά και τις τουριστικές περιοχές εντόπισαν επιχειρήσεις που ενώ δέχονται πληρωμές με πλαστικό χρήμα μέσω των POS που διαθέτουν, «ξεχνούν» να εκδώσουν αποδείξεις κι από τις ταμειακές μηχανές τους. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι γνωρίζουν ότι κάθε συναλλαγή που γίνεται μέσω κάρτας καταγράφεται στο τραπεζικό σύστημα.
Κατά τους ελέγχους που διενεργούν οι ελεγκτές διαπιστώνουν ότι ενώ οι πελάτες των καταστημάτων – επιχειρήσεων πληρώνουν με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα και η συναλλαγή γινόταν κανονικά μέσω των POS, οι επαγγελματίες ή οι υπάλληλοι του ταμείου δίνουν μόνο την απόδειξη που εκδίδεται από το μηχάνημα POS και όχι την απόδειξη από την ταμειακή μηχανή. Έτσι, με τον τρόπο αυτό δεν εμφανίζουν στην εφορία τις πραγματικές εισπράξεις της επιχείρησης.
Σύμφωνα με στελέχη των ελεγκτικών μηχανισμών εκτός από αυτούς που αποφεύγουν συστηματικά να εκδίδουν αποδείξεις για συναλλαγές που γίνονται με μετρητά, δεν είναι λίγοι αυτοί που ρισκάρουν και δεν κόβουν αποδείξεις για τις πληρωμές που γίνονται με πλαστικό χρήμα θεωρώντας ότι δεν θα ελεγχθούν από την εφορία για τις συναλλαγές αυτές.
Εφοδος
Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση που εντόπισε μετά από έφοδο που έκανε πριν λίγες ημέρες η Οικονομική Αστυνομία σε καφέ-μπαρ στη Μύκονο μέρα μεσημέρι.
Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση που εντόπισε μετά από έφοδο που έκανε πριν λίγες ημέρες η Οικονομική Αστυνομία σε καφέ-μπαρ στη Μύκονο μέρα μεσημέρι.
Κατά τον έλεγχο του ταμείου οι ελεγκτές ερευνούν τη μνήμη του POS. Αποκαλύπτει ότι τη συγκεκριμένη ημέρα έχουν γίνει συναλλαγές με κάρτες 730 ευρώ. Ζητούν από τον καταστηματάρχη τις αποδείξεις οι οποίες έχουν εκδοθεί και αντιστοιχούν στις πληρωμές με κάρτες. Υπήρχε μια και μόνη απόδειξη αξίας 87 ευρώ και κάνουν την αφαίρεση: 730 ευρώ μείον 87 ευρώ, σύνολο 643 ευρώ, «ορφανά», χωρίς απόδειξη. «Ούτε γι’ αυτά που περνούν μέσα από τα POS δεν κόβουνε απόδειξη», μας διηγείται έμπειρος αξιωματικός, ο οποίος μετείχε στο κλιμάκιο των ελεγκτών.
Γι’ αυτά τα «ορφανά» 643 ευρώ στα οποία αντιστοιχεί ΦΠΑ 124 ευρώ, το πρόστιμο ήταν μέχρι την περασμένη Δευτέρα μόλις 62 ευρώ, ενώ αν εντοπίζονταν σήμερα θα είχε πρόστιμο 250 ευρώ. Ο καταστηματάρχης δηλαδή, είχε βάλει ΦΠΑ 124 ευρώ στην τσέπη και του επέβαλαν πρόστιμο 62 ευρώ. Επίσης τα 643 ευρώ που είχε εισπράξει σε μια μέρα ο καταστηματάρχης θα τα έκρυβε από την εφορία και δεν θα πλήρωνε φόρο.
Αυτή είναι μόνο μια υπόθεση, μας αναφέρει ο αξιωματικός της Οικονομικής Αστυνομίας για να προσθέσει ότι το φαινόμενο έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, και ήδη έχει δοθεί εντολή στους ελεγκτές να ερευνούν εκτός από τις ταμειακές μηχανές και τα POS στα οποία καταγράφονται οι συναλλαγές που γίνονται με κάρτες.
To πρόβλημα αυτό, θα αντιμετωπιστεί σύντομα, σημειώνουν παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, καθώς στο νομοσχέδιο για το πλαστικό χρήμα που θα δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες ημέρες θα προβλέπει την υποχρεωτική διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα συστήματα POS. Δηλαδή, για κάθε πληρωμή που θα γίνεται με κάρτα θα εκδίδεται αυτόματα και η απόδειξη από την ταμειακή μηχανή της επιχείρησης.
Βέβαια, μέχρι να ψηφιστεί και να εφαρμοστεί η συγκεκριμένη διάταξη, θα έχει τελειώσει το καλοκαίρι και θα έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής.
Νομοσχέδιο
Το νομοσχέδιο για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, που έρχεται με καθυστέρηση πολλών μηνών, θα προβλέπει την υποχρεωτική εγκατάσταση των POS σε όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες σταδιακά μέχρι το τέλος του χρόνου. Με τις νέες διατάξεις το αφορολόγητο όριο που δικαιούνται μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες θα «χτίζεται» αποκλειστικά με δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με πλαστικό χρήμα, ενώ παράλληλα θα προβλέπεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το ηλεκτρονικό σύστημα Taxis.
Το νομοσχέδιο για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, που έρχεται με καθυστέρηση πολλών μηνών, θα προβλέπει την υποχρεωτική εγκατάσταση των POS σε όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες σταδιακά μέχρι το τέλος του χρόνου. Με τις νέες διατάξεις το αφορολόγητο όριο που δικαιούνται μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες θα «χτίζεται» αποκλειστικά με δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με πλαστικό χρήμα, ενώ παράλληλα θα προβλέπεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το ηλεκτρονικό σύστημα Taxis.
Σταδιακά όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει υποχρεωτικά να διαθέτουν συσκευές POS για να μπορούν οι πολίτες να πληρώνουν με πλαστικό χρήμα. Από την υποχρεωτικότητα δεν θα γλιτώνουν ούτε τα περίπτερα. Μόνο στα κυλικεία των σχολείων δεν θα τοποθετηθούν POS.
Σε πρώτη φάση εντάσσονται υποχρεωτικά στις ηλεκτρονικές συναλλαγές επαγγελματικοί κλάδοι που βρίσκονται στη ζώνη υψηλού κινδύνου για φοροδιαφυγή όπως εστίαση και διασκέδαση (μπαρ, εστιατόρια, ταβέρνες, νυχτερινά κέντρα) και ελεύθεροι επαγγελματίες π.χ. γιατροί, δικηγόροι, σύμβουλοι επιχειρήσεων, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί. Η υποχρέωση αυτή, θα εφαρμοστεί σταδιακά ανά κλάδο, ενώ στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που δεν θα συμμορφωθούν θα επιβάλλονται τσουχτερά πρόστιμα.
Σήμερα υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις οι οποίες είτε λόγω των προμηθειών των τραπεζών είτε γιατί μέσω των μετρητών δεν εκδίδουν αποδείξεις (άρα φοροδιαφεύγουν) αποφεύγουν να προμηθευτούν μηχανές POS. Πηγαίνουν λοιπόν οι πολίτες σε αυτές τις επιχειρήσεις και όταν φθάνει η στιγμή να πληρώσουν με κάρτα τούς απαντούν οι υπάλληλοι ότι δεν διαθέτουν τη συσκευή POS, με αποτέλεσμα είτε να αναγκάζονται να πληρώσουν με μετρητά (εφόσον διαθέτουν φυσικά) είτε να φεύγουν χωρίς να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους.
Αφορολόγητο και πλαστικό χρήμα
Σύμφωνα με το σχέδιο οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι αγρότες για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο όριο, θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει αποδείξεις στις οποίες θα έχουν πληρώσει με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα ή άλλο τραπεζικό μέσο. Οι πληρωμές που θα πρέπει να γίνονται μέσω τραπεζικού συστήματος, θα υπολογίζονται ως ποσοστό επί του εισοδήματος. Όσο μεγαλύτερο θα είναι το εισόδημα, τόσο υψηλότερο θα είναι και το ποσοστό των πληρωμών που θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι πληρώθηκαν με πλαστικό ή ηλεκτρονικό χρήμα. Δηλαδή, το ύψος των ηλεκτρονικών πληρωμών που θα πρέπει κάθε χρόνο να πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι θα εξαρτάται από το σύνολο των εισοδημάτων που δηλώνονται. Έτσι από την 1η Ιανουαρίου 2017:
Σύμφωνα με το σχέδιο οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι αγρότες για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο όριο, θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει αποδείξεις στις οποίες θα έχουν πληρώσει με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα ή άλλο τραπεζικό μέσο. Οι πληρωμές που θα πρέπει να γίνονται μέσω τραπεζικού συστήματος, θα υπολογίζονται ως ποσοστό επί του εισοδήματος. Όσο μεγαλύτερο θα είναι το εισόδημα, τόσο υψηλότερο θα είναι και το ποσοστό των πληρωμών που θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι πληρώθηκαν με πλαστικό ή ηλεκτρονικό χρήμα. Δηλαδή, το ύψος των ηλεκτρονικών πληρωμών που θα πρέπει κάθε χρόνο να πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι θα εξαρτάται από το σύνολο των εισοδημάτων που δηλώνονται. Έτσι από την 1η Ιανουαρίου 2017:
- Για εισόδημα έως 10.000 ευρώ το ποσοστό ελάχιστης δαπάνης με κάρτα θα είναι 10%.
- Για εισόδημα από 10.001 ευρώ έως 20.000 ευρώ το ποσοστό ελάχιστης δαπάνης με κάρτα θα είναι 15%.
- Για εισόδημα από 20.001 ευρώ έως 40.000 ευρώ το ποσοστό ελάχιστης δαπάνης με κάρτα θα είναι 20%.
- Για εισόδημα από 40.001 ευρώ και πάνω η ελάχιστη δαπάνη με πλαστικό χρήμα θα είναι 30%.
Αφορολόγητο για εισοδήματα του 2016
Για το αφορολόγητο που δικαιούνται οι φορολογούμενοι για τα εισοδήματα του 2016 στο υπουργείο Οικονομικών επικρατεί προβληματισμός, καθώς έχει καθυστερήσει σημαντικά και θα αργήσει κι άλλο η εφαρμογή των νέων διατάξεων. Όπως δηλώνει αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας, «δεν είναι δυνατόν να ζητήσουμε από τους φορολογουμένους να συγκεντρώσουν αποδείξεις με πλαστικό χρήμα, τη στιγμή που ως σήμερα δεν γνώριζαν αν θα μετρούν οι αποδείξεις με μετρητά ή μόνο με πλαστικό χρήμα».
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται δυο λύσεις για την κατοχύρωση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος του 2016:
Να μη ληφθούν υπόψη οι αποδείξεις που έχουν συγκεντρώσει ή θα συγκεντρώσουν μέχρι το τέλος του έτους οι φορολογούμενοι ανεξάρτητα αν αυτές αφορούν συναλλαγές που έχουν γίνει με μετρητά ή πλαστικό χρήμα.
Να ληφθεί υπόψη ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 5% -10% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος για δαπάνες που έχουν γίνει με πλαστικό χρήμα από την 1η Ιανουαρίου 2016 ως το τέλος του έτους.
