Μόνο οι τράπεζες μπορούν να προσφέρουν τη δυνατότητα στους δανειολήπτες να εξαγοράσουν τα δάνειά τους πριν αυτά μεταβιβαστούν στα funds.
Αυτό τονίζει ο υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, κάνοντας επίσης γνωστό ότι οι θεσμοί απέρριψαν σχετική νομοθετική
πρωτοβουλία της κυβέρνησης, που ήθελε να υποχρεώσει τα πιστωτικά ιδρύματα να κάνουν κατά προτεραιότητα τέτοια πρόταση στους οφειλέτες. Μάλιστα πηγές του υπουργείου αναφέρουν στο «Εθνος» πως στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη θέσπιση της απελευθέρωσης της πώλησης δανείων σε funds, το ΔΝΤ ήταν εκείνο που δεν ήθελε τη θέσπιση της σχετικής υποχρέωσης.
Ο κ. Σταθάκης παρενέβη στο θέμα ύστερα από δημοσιεύματα που έγιναν στην εφημερίδα «Αγορά» και στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1 και σύμφωνα με αυτά το γραφείο του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, απαντώντας σε επιστολή δικηγόρου, τονίζει: «Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν έχουν επιβάλει στις ελληνικές Αρχές ως προαπαιτούμενο τη μη νομοθέτηση του δικαιώματος του οφειλέτη και του εγγυητή να συμμετάσχουν στη διαδικασία που συνδέεται με την αγορά και την πώληση του δανείου τους και του δικαιώματος να παρουσιάσουν προσφορά και από μέρους των ίδιων». Και συνεχίζει η επιστολή:
«Οι ελληνικές Αρχές είχαν την πρωτοβουλία της σύνταξης τόσο της αρχικής όσο και της αναθεωρημένης έκδοσης του νόμου 4354/2015 και στο έργο τους αυτό δεν αντιμετώπισαν κανένα εκ προοιμίου περιορισμό όπως αυτόν που αναφέρετε στο ερώτημά σας και πράγματι ούτε συζητήθηκε κάτι τέτοιο σε κανένα στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας».
Το δωδεκάμηνο
Οπως προκύπτει από τις απαντήσεις του υπουργού Οικονομίας και τη νομοθεσία που ισχύει, οι τράπεζες υποχρεούνται 12 μήνες πριν από την πώληση των δανείων σε funds να καλέσουν τους δανειολήπτες σε ρυθμίσεις ή διακανονισμούς των οφειλών τους. Η σχετική διάταξη του νόμου 4354/2015 αναφέρει: «Αναγκαία προϋπόθεση για να προσφερθούν προς πώληση οι απαιτήσεις των πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι να έχουν προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής μέσα σε 12 μήνες πριν από την προσφορά, πριν ή μετά τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, να διακανονίσει τις οφειλές του βάσει γραπτής πρότασης κατάλληλης ρύθμισης με συγκεκριμένους όρους αποπληρωμής σύμφωνα και με τις διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας».
Οπως προκύπτει από τις απαντήσεις του υπουργού Οικονομίας και τη νομοθεσία που ισχύει, οι τράπεζες υποχρεούνται 12 μήνες πριν από την πώληση των δανείων σε funds να καλέσουν τους δανειολήπτες σε ρυθμίσεις ή διακανονισμούς των οφειλών τους. Η σχετική διάταξη του νόμου 4354/2015 αναφέρει: «Αναγκαία προϋπόθεση για να προσφερθούν προς πώληση οι απαιτήσεις των πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι να έχουν προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής μέσα σε 12 μήνες πριν από την προσφορά, πριν ή μετά τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, να διακανονίσει τις οφειλές του βάσει γραπτής πρότασης κατάλληλης ρύθμισης με συγκεκριμένους όρους αποπληρωμής σύμφωνα και με τις διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας».
Ο Κώδικας Δεοντολογίας, που υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και υποχρεώνει τις τράπεζες να ακολουθούν συγκεκριμένα βήματα επικοινωνίας και συνεργασίας με τους οφειλέτες αλλά και τρόπους ρύθμισης των δανείων τους, δίνει την ευχέρεια στους δανειολήπτες να πετύχουν ακόμη και διαγραφές των χρεών τους. Εφόσον βέβαια συντρέχουν προϋποθέσεις, όπως να αποδεικνύουν ότι όντως δεν είναι σε θέση να εξυπηρετούν το δάνειό τους.
Ανάμεσα στις προτεινόμενες λύσεις που ο Κώδικας συστήνει προς τις τράπεζες είναι κι εκείνη του «διακανονισμού απαιτήσεων». Οπως την ερμηνεύει η ΤτΕ, πρόκειται για: «Εξωδικαστική συμφωνία κατά την οποία το ίδρυμα λαμβάνει είτε εφάπαξ καταβολή σε μετρητά (ή ισοδύναμα μετρητών) είτε σειρά προκαθορισμένων τμηματικών καταβολών. Στο πλαίσιο του διακανονισμού το ίδρυμα ενδέχεται να προβαίνει σε μερική διαγραφή της απαίτησης».
Και σε άλλο σημείο επίσης ο Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος υποδεικνύει ως ενδεικτική λύση τη «μερική διαγραφή οφειλής». Οπως εξηγεί, είναι η «οριστική διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης του ιδρύματος, ώστε η εναπομένουσα οφειλή να διαμορφωθεί σε ύψος που εκτιμάται ότι είναι δυνατό να εξυπηρετηθεί ομαλά».
Το δικαίωμα
Επιπλέον, ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας, που ισχύει κατόπιν τροποποιήσεων από τον περασμένο Αύγουστο στη διάρκεια των συζητήσεων μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας για την εξεύρεση λύσης δίνει το δικαίωμα στον οφειλέτη να κάνει και δική του πρόταση για ρύθμιση και διακανονισμό του δανείου που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει. Εξάλλου, το υπουργείο Οικονομίας, αναφορικά με τα δημοσιεύματα που θέλουν στην Κύπρο να νομοθετήθηκε η υποχρέωση των τραπεζών να κάνουν κατά προτεραιότητα πρόταση εξαγοράς του δανείου στους δανειολήπτες σχολιάζει: «Στην περίπτωση της Κύπρου, στην οποία αναφέρονται τα πρόσφατα δημοσιεύματα, οι δανειστές είχαν απορρίψει επίσης αντίστοιχες προτάσεις, με αποτέλεσμα να είναι στη διακριτική ευχέρεια (που έτσι κι αλλιώς ισχύει και στην ελληνική περίπτωση) της τράπεζας να προσφέρει αυτήν τη δυνατότητα στους δανειολήπτες».
Επιπλέον, ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας, που ισχύει κατόπιν τροποποιήσεων από τον περασμένο Αύγουστο στη διάρκεια των συζητήσεων μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας για την εξεύρεση λύσης δίνει το δικαίωμα στον οφειλέτη να κάνει και δική του πρόταση για ρύθμιση και διακανονισμό του δανείου που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει. Εξάλλου, το υπουργείο Οικονομίας, αναφορικά με τα δημοσιεύματα που θέλουν στην Κύπρο να νομοθετήθηκε η υποχρέωση των τραπεζών να κάνουν κατά προτεραιότητα πρόταση εξαγοράς του δανείου στους δανειολήπτες σχολιάζει: «Στην περίπτωση της Κύπρου, στην οποία αναφέρονται τα πρόσφατα δημοσιεύματα, οι δανειστές είχαν απορρίψει επίσης αντίστοιχες προτάσεις, με αποτέλεσμα να είναι στη διακριτική ευχέρεια (που έτσι κι αλλιώς ισχύει και στην ελληνική περίπτωση) της τράπεζας να προσφέρει αυτήν τη δυνατότητα στους δανειολήπτες».
Παράλληλα, σχετική ερώτηση κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης. «Ηταν αίτημα των θεσμών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ESM, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) ή απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να μην έχουν το δικαίωμα οι δανειολήπτες ή οι εγγυητές να εξαγοράσουν το δάνειό τους πριν αυτό πωληθεί; Συζητήθηκε ποτέ η ανωτέρω δυνατότητα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων; Διαφωνεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρέχεται η ανωτέρω δυνατότητα στους δανειολήπτες – εγγυητές, αν ναι για ποιους λόγους και με ποιον άλλο τρόπο πιστεύει ότι θα μπορούσαν να προστατευθούν οι καταναλωτές;», ρωτάει ο ευρωβουλευτής.
ΕΘΝΟΣ