Των Παναγιώτη Στάθη και Σπύρου Δημητρέλη
Χιλιάδες επιχειρήσεις και πολίτες που αναγκάζονταν από την φορολογική αρχή επ απειλή ποινικής και διοικητικής δίωξης να υπόκεινται σε αναδρομικούς
φοροελέγχους ή να πληρώνουν υπέρογκα πρόστιμα για εμβάσματα που έστειλαν στο εξωτερικό, δικαιώνει – μαζί με τον τραγουδιστή Μιχάλη Χατζηγιάννη – το Διοικητικό Εφετείο.
Η απόφαση για τον τραγουδιστή, νομική παραστάτης του οποίου είναι η κ.Ευαγγελία Μάντζου:
-Ακυρώνει όλα τα πρόστιμα που του είχαν επιβληθεί, και διατάσσει επιστροφή ποσού περίπου 800.000 ευρώ
-Διατάσσει να αρθούν όλα τα μέτρα εις βάρος του, όπως κατασχέσεις της περιουσίας του.
Η υπόθεση, αφορά ποσό 5 εκατ. ευρώ που εμφανίζεται να έστειλε στην Κύπρο το 2010 μέσω εμβασμάτων .
Τι κρίνει το δικαστήριο
Ουσιαστικά το δικαστήριο κρίνει:
– Πως ανεξάρτητα από τον χρόνο που εμφανίζονται τα χρήματα σε μορφή εμβάσματος τα αποκτήματα αυτά δεν αποτελούν εισόδημα ενός έτους αλλά συγκεντρωτικά εισοδήματα ετών που απλώς ο φορολογούμενος εμφάνισε στο τραπεζικό σύστημα την συγκεκριμένη χρονιά. Το δικαστήριο δηλαδή θεωρεί πως είναι αποκτήματα σειράς ετών και πως υπόκεινται σε φορολόγηση για τη χρονιά που αποκτήθηκαν, όπως τα αιτιολόγησε στο δικαστήριο ο τραγουδιστής.
– Συνεπώς δέχεται γενικότερα (καθώς η απόφαση θα έχει πιλοτικό χαρακτήρα για χιλιάδες άλλες υποθέσεις) πως “τα άγνωστης προέλευσης εισοδήματα υθα πρέπει να φορολογούνται στο έτος που αποκτήθηκαν, στον πραγματικό χρόνο δηλαδή και όχι τότε που π.χ εμφανίζονται στο τραπεζικό σύστημα με τη μορφή εμβασματος”.
– Η απόφαση αυτή σε συνδυασμό με αυτή για τον Αλέξη Μητρόπουλο ουσιαστικά καταργεί τους αναδρομικούς φοροελέγχους σε βάθος 20ετίας (θα τεθεί ως όριο τα 10 χρόνια) και θέτει ως χρονικό ορίζοντα το έτος 2010. Άλλωστε η απόφαση του ΣτΕ για την περίπτωση Μητρόπουλου ουσιαστικά λέει πως δεν μπορεί να γίνει τακτικός έλεγχος προ 2011 και δεν μπορεί να γίνει έκτακτος ή επανέλεγχος προ του 2011, εφόσον ανακύψουν από τις φορολογικές αρχές νέα στοιχεία σε βάρος του φορολογουμένου. Επίσης το χρονικό διάστημα μεταξύ 2005 και 2011 δεν μπορεί να γίνει έλεγχος εάν δεν ανακύψουν νέα στοιχεία σε βάρος του φορολογουμένου.
– Θεωρείται επίσης δεδομένο πως θα έχουμε μαζικές προσφυγές φορολογούμενων οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν ελεγχθεί για διαστήματα μεγαλύτερα των 12 ετών (λίστα με 65 cd και άλλες λίστες φοροδιαφυγής) και στους οποίους επιβλήθηκαν φόροι. Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα και οι οικονομικοί εισαγγελείς που έχουν στα χέρια τους τα στοιχεία των φορολογούμενων των τελευταίων 12 χρόνων θα πρέπει να προχωρήσουν σε ελέγχους μόνο για τα 10 χρόνια.
– Πως ανεξάρτητα από τον χρόνο που εμφανίζονται τα χρήματα σε μορφή εμβάσματος τα αποκτήματα αυτά δεν αποτελούν εισόδημα ενός έτους αλλά συγκεντρωτικά εισοδήματα ετών που απλώς ο φορολογούμενος εμφάνισε στο τραπεζικό σύστημα την συγκεκριμένη χρονιά. Το δικαστήριο δηλαδή θεωρεί πως είναι αποκτήματα σειράς ετών και πως υπόκεινται σε φορολόγηση για τη χρονιά που αποκτήθηκαν, όπως τα αιτιολόγησε στο δικαστήριο ο τραγουδιστής.
– Συνεπώς δέχεται γενικότερα (καθώς η απόφαση θα έχει πιλοτικό χαρακτήρα για χιλιάδες άλλες υποθέσεις) πως “τα άγνωστης προέλευσης εισοδήματα υθα πρέπει να φορολογούνται στο έτος που αποκτήθηκαν, στον πραγματικό χρόνο δηλαδή και όχι τότε που π.χ εμφανίζονται στο τραπεζικό σύστημα με τη μορφή εμβασματος”.
– Η απόφαση αυτή σε συνδυασμό με αυτή για τον Αλέξη Μητρόπουλο ουσιαστικά καταργεί τους αναδρομικούς φοροελέγχους σε βάθος 20ετίας (θα τεθεί ως όριο τα 10 χρόνια) και θέτει ως χρονικό ορίζοντα το έτος 2010. Άλλωστε η απόφαση του ΣτΕ για την περίπτωση Μητρόπουλου ουσιαστικά λέει πως δεν μπορεί να γίνει τακτικός έλεγχος προ 2011 και δεν μπορεί να γίνει έκτακτος ή επανέλεγχος προ του 2011, εφόσον ανακύψουν από τις φορολογικές αρχές νέα στοιχεία σε βάρος του φορολογουμένου. Επίσης το χρονικό διάστημα μεταξύ 2005 και 2011 δεν μπορεί να γίνει έλεγχος εάν δεν ανακύψουν νέα στοιχεία σε βάρος του φορολογουμένου.
– Θεωρείται επίσης δεδομένο πως θα έχουμε μαζικές προσφυγές φορολογούμενων οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν ελεγχθεί για διαστήματα μεγαλύτερα των 12 ετών (λίστα με 65 cd και άλλες λίστες φοροδιαφυγής) και στους οποίους επιβλήθηκαν φόροι. Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα και οι οικονομικοί εισαγγελείς που έχουν στα χέρια τους τα στοιχεία των φορολογούμενων των τελευταίων 12 χρόνων θα πρέπει να προχωρήσουν σε ελέγχους μόνο για τα 10 χρόνια.
Τι λένε στο υπουργείο Οικονομικών
Η απόφαση για την ακύρωση των προστίμων που είχαν επιβληθεί στο Κύπριο τραγουδιστή δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία στον ελεγκτικό μηχανισμό. Όπως σημειώνουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών αυτό που ουσιαστικά θα αλλάξει η απόφαση είναι τη διαδικασία των φορολογικών ελέγχων αλλά όχι την ουσία.
Όπως εξηγούν, το δικαστήριο βασιζόμενο σε παλαιότερη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, έκρινε ότι είναι παράνομο να αθροίζεται το σύνολο του εισοδήματος που δεν δικαιολογείται σε μια φορολογική χρήση, αλλά θα πρέπει να επιμερίζεται κατά το έτος στο οποίο αποκτήθηκε.
Για παράδειγμα, όπως σημειώνουν, ένας φορολογούμενος έστειλε το 2010 ένα έμβασμα ενός εκατομμυρίου ευρώ στο εξωτερικό. Για κάθε ένα από τα προηγούμενα πέντε έτη, δηλαδή από το 2006 έως το 2010 υπολογίστηκε το ποσό που περισσεύει στον ελεγχόμενο όταν από το δηλωμένο εισόδημα του φορολογούμενου αφαιρεθούν οι δαπάνες και τα τεκμήρια διαβίωσης. Ας υποθέσουμε ότι σε κάθε έτος περισσεύει το ποσό των 100.000 δηλαδή συνολικά στην 5ετία το ποσό ων 500.000 ευρώ. Επειδή το έμβασμα ήταν ύψους 1.000.000 η φορολογική διοίκηση αφαιρούσε τα 500.000 ευρώ που δικαιολογούνταν και “χρέωνε” τα 500.000 ευρώ ως αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας στο έτος του εμβάσματος.
“Δεν υπάρχει αμφισβήτηση της ουσίας του φορολογικού ελέγχου, δηλαδή το αν τα ποσά που δεν δικαιολογούνται αποτελούν ή όχι προϊόν φοροδιαφυγής. Υπάρχει αμφισβήτηση της διαδικασίας του φορολογικού ελέγχου”, λέει στοCapital.gr στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών. “Αυτό το οποίο αλλάζει και μάλιστα έχει ήδη αλλάξει από τους ελέγχους που γίνονται από το 2015 και μετά είναι να εκδίδεται φύλλο αποτελεσμάτων ελέγχου για κάθε έτος και όχι αθροιστικά για το σύνολο του μη δικαιολογημένου εισοδήματος σε ένα έτος”.
Βέβαια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών δεν αποκλείουν να υπάρξει κύμα προσφυγών στη δικαιοσύνη από όσους έχουν ελεγχθεί με τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στην περίπτωση του Κύπριου καλλιτέχνη. Αυτό, όπως παραδέχονται, θα προκαλέσει καθυστέρηση στην τελική είσπραξη των ποσών που έχουν βεβαιωθεί με τον αρχικό έλεγχο.
Να σημειωθεί ότι σχεδόν το σύνολο των ελεγχόμενων για αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας αμφισβητεί το αποτέλεσμα του ελέγχου και προσφεύγει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Εφόσον εκεί δεν μειωθεί ή ακυρωθεί το ποσό των πρόσθετων φόρων και προστίμων που έχει επιβληθεί τότε οι ελεγχόμενοι συνήθως προσφεύγουν στα διοικητικά δικαστήρια. Για την άσκηση της προσφυγής θα πρέπει να βεβαιωθεί το 50% του ποσού που έχει προσδιοριστεί με τον φορολογικό έλεγχο.
Όπως εξηγούν, το δικαστήριο βασιζόμενο σε παλαιότερη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, έκρινε ότι είναι παράνομο να αθροίζεται το σύνολο του εισοδήματος που δεν δικαιολογείται σε μια φορολογική χρήση, αλλά θα πρέπει να επιμερίζεται κατά το έτος στο οποίο αποκτήθηκε.
Για παράδειγμα, όπως σημειώνουν, ένας φορολογούμενος έστειλε το 2010 ένα έμβασμα ενός εκατομμυρίου ευρώ στο εξωτερικό. Για κάθε ένα από τα προηγούμενα πέντε έτη, δηλαδή από το 2006 έως το 2010 υπολογίστηκε το ποσό που περισσεύει στον ελεγχόμενο όταν από το δηλωμένο εισόδημα του φορολογούμενου αφαιρεθούν οι δαπάνες και τα τεκμήρια διαβίωσης. Ας υποθέσουμε ότι σε κάθε έτος περισσεύει το ποσό των 100.000 δηλαδή συνολικά στην 5ετία το ποσό ων 500.000 ευρώ. Επειδή το έμβασμα ήταν ύψους 1.000.000 η φορολογική διοίκηση αφαιρούσε τα 500.000 ευρώ που δικαιολογούνταν και “χρέωνε” τα 500.000 ευρώ ως αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας στο έτος του εμβάσματος.
“Δεν υπάρχει αμφισβήτηση της ουσίας του φορολογικού ελέγχου, δηλαδή το αν τα ποσά που δεν δικαιολογούνται αποτελούν ή όχι προϊόν φοροδιαφυγής. Υπάρχει αμφισβήτηση της διαδικασίας του φορολογικού ελέγχου”, λέει στοCapital.gr στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών. “Αυτό το οποίο αλλάζει και μάλιστα έχει ήδη αλλάξει από τους ελέγχους που γίνονται από το 2015 και μετά είναι να εκδίδεται φύλλο αποτελεσμάτων ελέγχου για κάθε έτος και όχι αθροιστικά για το σύνολο του μη δικαιολογημένου εισοδήματος σε ένα έτος”.
Βέβαια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών δεν αποκλείουν να υπάρξει κύμα προσφυγών στη δικαιοσύνη από όσους έχουν ελεγχθεί με τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στην περίπτωση του Κύπριου καλλιτέχνη. Αυτό, όπως παραδέχονται, θα προκαλέσει καθυστέρηση στην τελική είσπραξη των ποσών που έχουν βεβαιωθεί με τον αρχικό έλεγχο.
Να σημειωθεί ότι σχεδόν το σύνολο των ελεγχόμενων για αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας αμφισβητεί το αποτέλεσμα του ελέγχου και προσφεύγει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Εφόσον εκεί δεν μειωθεί ή ακυρωθεί το ποσό των πρόσθετων φόρων και προστίμων που έχει επιβληθεί τότε οι ελεγχόμενοι συνήθως προσφεύγουν στα διοικητικά δικαστήρια. Για την άσκηση της προσφυγής θα πρέπει να βεβαιωθεί το 50% του ποσού που έχει προσδιοριστεί με τον φορολογικό έλεγχο.
capitalgr
