Κρίσιμη για το μέλλον του κλάδου η μείωση των «κόκκινων» δανείων κατά 20%
Μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου, οι τέσσερις σεισμικοί όμιλοι θα έχουν οριστικοποιήσει σε συνεννόηση με τον εποπτικό βραχίονα της ΕΚΤ, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), τους στόχους περιορισμού των επισφαλειών, αλλά και τις δράσεις που θα κληθούν να αναλάβουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Τα ζητήματα αυτά συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, στη συνάντηση που είχαν την περασμένη εβδομάδα στη Φρανκφούρτη ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος με την επικεφαλής του SSM Ντανιέλ Νουί. Η τελευταία ζήτησε από τον έλληνα υπουργό Οικονομικών την άμεση τροποποίηση του πτωχευτικού δικαίου, η οποία παραμένει σε εκκρεμότητα από πέρυσι. Πρόκειται για αναγκαία συνθήκη προκειμένου να επιταχυνθεί η αναδιάρθρωση υπερδανεισμένων επιχειρήσεων.
Το μείγμα των δράσεων
Αντεπίθεση
Οι εσωτερικές μονάδες διαχείρισης επισφαλειών των τραπεζών ετοιμάζονται για θερμό φθινόπωρο. Η αρχή θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες στη λιανική τραπεζική, με «ανελέητο κυνηγητό», όπως επισημαίνουν αρμόδια στελέχη, των στρατηγικών κακοπληρωτών, αλλά και όσων χρηματοδοτήθηκαν για την αγορά ακριβών ακινήτων και αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους.
Οι νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση των οφειλομένων θα κορυφωθούν, ενώ με το άνοιγμα των δικαστηρίων σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσουν ύστερα από αρκετούς μήνες ξανά οι πλειστηριασμοί. «Δάνεια που έχουν ρυθμιστεί στο παρελθόν, τέσσερις, πέντε ή ακόμη και δέκα φορές, και “ξανασκάνε” θα οδηγηθούν σε οριστική διευθέτηση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν έχει νόημα μία ακόμη προσπάθεια» αναφέρει επικεφαλής τμήματος ανάκτησης απαιτήσεων ιδιωτών.
Παράλληλα, θα προχωρήσουν ταχύτερα οι διαδικασίες για τη ρύθμιση ανοιγμάτων συνεργάσιμων δανειοληπτών, με στόχο τα δάνειά τους να χαρακτηριστούν εκ νέου ενήμερα. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει οι δόσεις να πληρώνονται εμπρόθεσμα για διάστημα 12 μηνών μετά τη ρύθμιση. Ως εκ τούτου, οι διακανονισμοί που θα γίνουν θα είναι γενναίοι και ρεαλιστικοί, στη βάση των δυνατοτήτων κάθε νοικοκυριού.
Η επιχειρηματική πίστη
Με αυτές, ο έλεγχος μιας υπερχρεωμένης επιχείρησης θα περνά στα χέρια των πιστωτών, οι οποίοι θα έχουν τον πρώτο λόγο για την τύχη της, σε αντίθεση με το σημερινό καθεστώς που μεροληπτεί υπέρ των μετόχων, οι οποίοι μπορούν να… παίξουν καθυστέρηση. Με τις επερχόμενες αλλαγές, οι τράπεζες θα «εισέρχονται» στις εταιρείες με αρνητική καθαρή θέση και θα σχεδιάζουν το πλάνο για την ανάκαμψή τους, αναζητώντας ταυτόχρονα επενδυτές.
Αν οι νυν ιδιοκτήτες δεν συνεισφέρουν στο νέο ξεκίνημα, δεν θα μπορούν να μπλοκάρουν τη διαδικασία εξυγίανσης όπως συμβαίνει σήμερα και αυτομάτως θα τίθενται εκτός τού υπό διαμόρφωση νέου σχήματος. «Το ζωντάνεμα ημιθανών επιχειρήσεων με την αναδιάρθρωσή τους και την προσέλκυση φρέσκων κεφαλαίων όχι μόνο θα βελτιώσει τους ισολογισμούς των τραπεζών, αλλά θα συμβάλει καθοριστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας» αναφέρει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος. Εκτός από την παραπάνω νομοθετική τροποποίηση, απαραίτητη είναι, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η απαλλαγή του προσωπικού των τραπεζών που θα υπογράψουν τις παραπάνω πράξεις από τυχόν ποινικές ευθύνες.
Αν δεν επιλυθεί το ζήτημα των “κόκκινων” δανείων μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, τελειώσαμε…». Τη φράση αυτή επέλεξε μιλώντας στο «Βήμα» κορυφαία τραπεζική πηγή, για να καταδείξει πόσο κρίσιμη είναι όχι μόνο για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, αλλά και για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας η ουσιαστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών τα επόμενα τρίμηνα.
Μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου, οι τέσσερις σεισμικοί όμιλοι θα έχουν οριστικοποιήσει σε συνεννόηση με τον εποπτικό βραχίονα της ΕΚΤ, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), τους στόχους περιορισμού των επισφαλειών, αλλά και τις δράσεις που θα κληθούν να αναλάβουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Τα ζητήματα αυτά συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, στη συνάντηση που είχαν την περασμένη εβδομάδα στη Φρανκφούρτη ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος με την επικεφαλής του SSM Ντανιέλ Νουί. Η τελευταία ζήτησε από τον έλληνα υπουργό Οικονομικών την άμεση τροποποίηση του πτωχευτικού δικαίου, η οποία παραμένει σε εκκρεμότητα από πέρυσι. Πρόκειται για αναγκαία συνθήκη προκειμένου να επιταχυνθεί η αναδιάρθρωση υπερδανεισμένων επιχειρήσεων.
Το μείγμα των δράσεων
Οπως όλα δείχνουν, τράπεζες και SSM θα καταλήξουν σε έναν γενικό στόχο μείωσης των προβληματικών ανοιγμάτων κατά 40% μέσα στα επόμενα τριάμισι χρόνια, έως και το τέλος του 2019. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μείγμα των πρωτοβουλιών τους θα περιλαμβάνει τα εξής:
Πρώτον, ρυθμίσεις, αναδιαρθρώσεις και εισπράξεις δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση, δεύτερον, ρευστοποιήσεις ενεχύρων – πλειστηριασμούς και, τρίτον, διαγραφές (οριστικές διευθετήσεις) και πωλήσεις δανείων σε τρίτους. Στόχος είναι καθεμία από τις παραπάνω πηγές να αποφέρει περί τα 14 δισ. ευρώ.
Διευθύνων σύμβουλος συστημικής τράπεζας σημειώνει πως η συμφωνία με τον SSM θα προβλέπει εμπροσθοβαρείς ενέργειες, ώστε τουλάχιστον το μισό της παραπάνω… διαδρομής να έχει καλυφθεί μέχρι και τις αρχές του 2018.
Αντεπίθεση
Θα πρέπει δηλαδή η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων να έχει φτάσει έως εκείνη τη στιγμή τα 20 δισ. ευρώ. Σε διαφορετική περίπτωση, οι τράπεζες θα κινδυνεύουν με νέα ανακεφαλαιοποίηση και οι διοικήσεις τους θα αποτελέσουν παρελθόν.
Οι εσωτερικές μονάδες διαχείρισης επισφαλειών των τραπεζών ετοιμάζονται για θερμό φθινόπωρο. Η αρχή θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες στη λιανική τραπεζική, με «ανελέητο κυνηγητό», όπως επισημαίνουν αρμόδια στελέχη, των στρατηγικών κακοπληρωτών, αλλά και όσων χρηματοδοτήθηκαν για την αγορά ακριβών ακινήτων και αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους.
Οι νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση των οφειλομένων θα κορυφωθούν, ενώ με το άνοιγμα των δικαστηρίων σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσουν ύστερα από αρκετούς μήνες ξανά οι πλειστηριασμοί. «Δάνεια που έχουν ρυθμιστεί στο παρελθόν, τέσσερις, πέντε ή ακόμη και δέκα φορές, και “ξανασκάνε” θα οδηγηθούν σε οριστική διευθέτηση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν έχει νόημα μία ακόμη προσπάθεια» αναφέρει επικεφαλής τμήματος ανάκτησης απαιτήσεων ιδιωτών.
Παράλληλα, θα προχωρήσουν ταχύτερα οι διαδικασίες για τη ρύθμιση ανοιγμάτων συνεργάσιμων δανειοληπτών, με στόχο τα δάνειά τους να χαρακτηριστούν εκ νέου ενήμερα. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει οι δόσεις να πληρώνονται εμπρόθεσμα για διάστημα 12 μηνών μετά τη ρύθμιση. Ως εκ τούτου, οι διακανονισμοί που θα γίνουν θα είναι γενναίοι και ρεαλιστικοί, στη βάση των δυνατοτήτων κάθε νοικοκυριού.
Η επιχειρηματική πίστη
Στον αντίποδα, στα επιχειρηματικά δάνεια, οι διοικήσεις των τραπεζών αναμένουν την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τις πτωχεύσεις, ώστε να διευκολυνθεί το έργο εξυγίανσης των χαρτοφυλακίων τους. Πρόκειται για αλλαγές που περιλαμβάνονται στο τρίτο Μνημόνιο, αλλά δεν έχουν ακόμη νομοθετηθεί.
Με αυτές, ο έλεγχος μιας υπερχρεωμένης επιχείρησης θα περνά στα χέρια των πιστωτών, οι οποίοι θα έχουν τον πρώτο λόγο για την τύχη της, σε αντίθεση με το σημερινό καθεστώς που μεροληπτεί υπέρ των μετόχων, οι οποίοι μπορούν να… παίξουν καθυστέρηση. Με τις επερχόμενες αλλαγές, οι τράπεζες θα «εισέρχονται» στις εταιρείες με αρνητική καθαρή θέση και θα σχεδιάζουν το πλάνο για την ανάκαμψή τους, αναζητώντας ταυτόχρονα επενδυτές.
Αν οι νυν ιδιοκτήτες δεν συνεισφέρουν στο νέο ξεκίνημα, δεν θα μπορούν να μπλοκάρουν τη διαδικασία εξυγίανσης όπως συμβαίνει σήμερα και αυτομάτως θα τίθενται εκτός τού υπό διαμόρφωση νέου σχήματος. «Το ζωντάνεμα ημιθανών επιχειρήσεων με την αναδιάρθρωσή τους και την προσέλκυση φρέσκων κεφαλαίων όχι μόνο θα βελτιώσει τους ισολογισμούς των τραπεζών, αλλά θα συμβάλει καθοριστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας» αναφέρει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος. Εκτός από την παραπάνω νομοθετική τροποποίηση, απαραίτητη είναι, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η απαλλαγή του προσωπικού των τραπεζών που θα υπογράψουν τις παραπάνω πράξεις από τυχόν ποινικές ευθύνες.
Διαχείριση επισφαλειών
Βελτίωση μεγεθών στο β’ τρίμηνο
Πρόοδο στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων σημείωσαν οι τράπεζες το δεύτερο τρίμηνο του 2016, παρά την αβεβαιότητα που επικράτησε λόγω της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει τη μειωμένη τάση δημιουργίας νέων επισφαλειών, τις επιτυχημένες αναδιαρθρώσεις, καθώς και τις διαγραφές δανείων. Συγκεκριμένα:
Βελτίωση μεγεθών στο β’ τρίμηνο
Πρόοδο στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων σημείωσαν οι τράπεζες το δεύτερο τρίμηνο του 2016, παρά την αβεβαιότητα που επικράτησε λόγω της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει τη μειωμένη τάση δημιουργίας νέων επισφαλειών, τις επιτυχημένες αναδιαρθρώσεις, καθώς και τις διαγραφές δανείων. Συγκεκριμένα:
- Alpha Bank. Οι νέες καθυστερήσεις ανήλθαν σε 110 εκατ. ευρώ έναντι 275 εκατ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2016. Ως αποτέλεσμα, επιβραδύνθηκε σημαντικά ο ρυθμός αύξησης του δείκτη καθυστερήσεων (NPL), ο οποίος αυξήθηκε κατά μόλις 4 μονάδες βάσης σε τριμηνιαία βάση, στο 37,8%.
- Τράπεζα Πειραιώς. Πέτυχε αρνητικό σχηματισμό νέων καθυστερήσεων σε επίπεδο ομίλου για δεύτερο συνεχές τρίμηνο (-189 εκατ. ευρώ), με αρνητική παραγωγή στην Ελλάδα σε όλα τα δανειακά χαρτοφυλάκια. Ο δείκτης NPL έχει μειωθεί κατά 1,6 δισ. ευρώ από τον Σεπτέμβριο του 2015, στο 39,2%.
- Εθνική Τράπεζα. Στο δεύτερο τρίμηνο τα NPEs μειώθηκαν για πρώτη φορά κατά 900 εκατ. ευρώ σε τριμηνιαία βάση. Η δημιουργία νέων NPLs στην Ελλάδα υποχώρησε σε μόλις 2 εκατ. ευρώ έναντι αύξησης 127 εκατ. ευρώ το α’ τρίμηνο, κυρίως λόγω της σημαντικής μείωσης των νέων επισφαλειών στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο. Ο δείκτης NPL μειώθηκε κατά 30 μ.β. σε τριμηνιαία βάση στο 34,4% στην Ελλάδα.
- Eurobank. Eμφάνισε αρνητική δημιουργία νέων δανείων σε καθυστέρηση 16 εκατ. ευρώ το β’ τρίμηνο. Τα συνολικά δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών ως ποσοστό του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων μειώθηκαν από 34,8% το α’ τρίμηνο 2016 σε 34,7% το β’ τρίμηνο.
ΒΗΜΑ
