«Το λυκόφως της καγκελαρίου» προαναγγέλλει ο γερμανικός Τύπος, μετά την πανωλεθρία των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) της Αγκελα Μέρκελ στις τοπικές εκλογές της Κυριακής στο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, όπου το CDU αναδείχθηκε τρίτη εκλογική δύναμη μετά τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και την ξενοφοβική Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), η οποία έχει εγκατασταθεί στα δεξιά του κυβερνώντος κόμματος. Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες έπονται οι τοπικές εκλογές στο Βερολίνο, όπου η AfD αναμένεται να εκτοξευτεί στο 15% και να εκπροσωπηθεί στο δέκατο κατά σειρά τοπικό κοινοβούλιο της χώρας.
Οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές ήταν οι πρώτοι –διά στόματος του πρωθυπουργού και ηγέτη τους, Χορστ Ζεεχόφερ– που εξέφρασαν επιφυλάξεις για την προσφυγική πολιτική της Μέρκελ το 2015 και χαρακτήρισαν την αναμέτρηση στο Μεκλεμβούργο «κραυγή αφύπνισης». Η ίδια η καγκελάριος, αίροντας την πάγια συνήθειά της να μη μιλάει για εσωτερικά θέματα όταν βρίσκεται στο εξωτερικό, παραδέχθηκε από την Κίνα και τη σύνοδο του G20 ότι είναι συνυπεύθυνη για την καταστροφική εμφάνιση του κόμματός της και δη στην εκλογική της περιφέρεια. Επέμεινε ωστόσο στην ορθότητα της περσινής πολιτικής της. Η αλήθεια είναι ότι η Μέρκελ είναι εντελώς απομονωμένη στη χώρα της. Ακόμη και ο Σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ της ασκεί κριτική από δεξιά και ζητεί να μπει εις το εξής πλαφόν στον αριθμό υποδοχής μεταναστών. Την ίδια στιγμή το προοδευτικό περιοδικό Spiegel φιλοξενεί άρθρα γνώμης που καλούν την καγκελάριο να μην εγκαταλείψει τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους, που αποστρέφονται τη μεταναστευτική της πολιτική, στις αγκάλες των λαϊκιστών.
Η ειρωνεία είναι πως στο ανατολικογερμανικό κρατίδιο, που όντως υπολείπεται κατά πολύ του εθνικού μέσου όρου στους τομείς της ανάπτυξης, της απασχόλησης κ.λπ., οι πρόσφυγες είναι ελάχιστοι και θα μπορούσαν να λύσουν το δημογραφικό πρόβλημα στην περιοχή.
Το 2015 καταγράφηκαν 23.080 πρόσφυγες στο Μεκλεμβούργο και το 2016 λίγο πάνω από 3.000. Το κρατίδιο οφείλει με βάση τις ποσοστώσεις που έχουν θεσπιστεί σε σχέση με τον πληθυσμό κάθε περιοχής να υποδεχθεί το 2,03% του συνολικού πληθυσμού των προσφύγων στη Γερμανία. Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία, μόλις το ένα τρίτο μένει στα ανατολικογερμανικά θέρετρα του κρατιδίου. Οι υπόλοιποι, μόλις λάβουν άσυλο (αξίζει να σημειωθεί ότι ακριβώς λόγω του μικρού αριθμού προσφύγων η επεξεργασία των αιτήσεων είναι πολύ ταχύτερη και διαρκεί το πολύ τρεις μήνες), μεταναστεύουν σε μεγαλύτερες πόλεις, κατά προτίμηση στα δυτικά της χώρας. Ούτως ή άλλως το Μεκλεμβούργο χρειάζεται ανανέωση του πληθυσμού του καθώς μετά την επανένωση των δύο Γερμανιών υπήρξε ερήμωση του κρατιδίου, με 300.000 κατοίκους να μεταναστεύουν στα δυτικά.
Προτεραιότητες
Είναι σαφές ότι η Μέρκελ προσπαθεί να εξηγήσει στη γερμανική κοινή γνώμη τις περυσινές της επιλογές: έδωσε δύο μεγάλες συνεντεύξεις πριν από την αναμέτρηση στο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία για αυτόν τον λόγο. Ταυτόχρονα όμως τρέμει μήπως καταρρεύσει η συμφωνία Τουρκίας – Ε.Ε. και δεν είναι τυχαίο ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που συνάντησε στην Κίνα, αποκαλύπτοντας τις προτεραιότητές της αυτή τη στιγμή.
Οι Χριστιανοδημοκράτες στη Γερμανία είχαν πάντα την ικανότητα να είναι ένα μαζικό πολυσυλλεκτικό κόμμα (Volkspartei), επειδή κατόρθωναν να συστεγάζουν από συντηρητικούς, λαϊκιστές δεξιούς μέχρι φιλελεύθερους κεντροδεξιούς. Με την ανθρωπιστική της στροφή στο προσφυγικό ζήτημα η Μέρκελ δημιούργησε στα δεξιά του κόμματός της ένα πρόβλημα ανάλογο με αυτό που είχε προκαλέσει στα αριστερά του SPD, με την εμφάνιση του κόμματος Die Linke, ο προκάτοχός της Γκέρχαρντ Σρέντερ ψηφίζοντας την αντιλαϊκή μεταρρυθμιστική ατζέντα 2010. Μόνο που, όπως επισημαίνουν πολλοί αναλυτές στη Γερμανία, η «Εναλλακτική», σε αντίθεση με το κόμμα Die Linke, είναι ένα αντικοινοβουλευτικό κόμμα: αντιτίθεται σε όλα τα κόμματα, αποκηρύσσει οιανδήποτε συνεργασία μαζί τους, υπεραμύνεται της χρήσης βίας εναντίον προσφύγων και υπονομεύει την ίδια την έννοια της δημοκρατίας στη χώρα.
Οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές ήταν οι πρώτοι –διά στόματος του πρωθυπουργού και ηγέτη τους, Χορστ Ζεεχόφερ– που εξέφρασαν επιφυλάξεις για την προσφυγική πολιτική της Μέρκελ το 2015 και χαρακτήρισαν την αναμέτρηση στο Μεκλεμβούργο «κραυγή αφύπνισης». Η ίδια η καγκελάριος, αίροντας την πάγια συνήθειά της να μη μιλάει για εσωτερικά θέματα όταν βρίσκεται στο εξωτερικό, παραδέχθηκε από την Κίνα και τη σύνοδο του G20 ότι είναι συνυπεύθυνη για την καταστροφική εμφάνιση του κόμματός της και δη στην εκλογική της περιφέρεια. Επέμεινε ωστόσο στην ορθότητα της περσινής πολιτικής της. Η αλήθεια είναι ότι η Μέρκελ είναι εντελώς απομονωμένη στη χώρα της. Ακόμη και ο Σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ της ασκεί κριτική από δεξιά και ζητεί να μπει εις το εξής πλαφόν στον αριθμό υποδοχής μεταναστών. Την ίδια στιγμή το προοδευτικό περιοδικό Spiegel φιλοξενεί άρθρα γνώμης που καλούν την καγκελάριο να μην εγκαταλείψει τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους, που αποστρέφονται τη μεταναστευτική της πολιτική, στις αγκάλες των λαϊκιστών.
Η ειρωνεία είναι πως στο ανατολικογερμανικό κρατίδιο, που όντως υπολείπεται κατά πολύ του εθνικού μέσου όρου στους τομείς της ανάπτυξης, της απασχόλησης κ.λπ., οι πρόσφυγες είναι ελάχιστοι και θα μπορούσαν να λύσουν το δημογραφικό πρόβλημα στην περιοχή.
Το 2015 καταγράφηκαν 23.080 πρόσφυγες στο Μεκλεμβούργο και το 2016 λίγο πάνω από 3.000. Το κρατίδιο οφείλει με βάση τις ποσοστώσεις που έχουν θεσπιστεί σε σχέση με τον πληθυσμό κάθε περιοχής να υποδεχθεί το 2,03% του συνολικού πληθυσμού των προσφύγων στη Γερμανία. Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία, μόλις το ένα τρίτο μένει στα ανατολικογερμανικά θέρετρα του κρατιδίου. Οι υπόλοιποι, μόλις λάβουν άσυλο (αξίζει να σημειωθεί ότι ακριβώς λόγω του μικρού αριθμού προσφύγων η επεξεργασία των αιτήσεων είναι πολύ ταχύτερη και διαρκεί το πολύ τρεις μήνες), μεταναστεύουν σε μεγαλύτερες πόλεις, κατά προτίμηση στα δυτικά της χώρας. Ούτως ή άλλως το Μεκλεμβούργο χρειάζεται ανανέωση του πληθυσμού του καθώς μετά την επανένωση των δύο Γερμανιών υπήρξε ερήμωση του κρατιδίου, με 300.000 κατοίκους να μεταναστεύουν στα δυτικά.
Προτεραιότητες
Είναι σαφές ότι η Μέρκελ προσπαθεί να εξηγήσει στη γερμανική κοινή γνώμη τις περυσινές της επιλογές: έδωσε δύο μεγάλες συνεντεύξεις πριν από την αναμέτρηση στο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία για αυτόν τον λόγο. Ταυτόχρονα όμως τρέμει μήπως καταρρεύσει η συμφωνία Τουρκίας – Ε.Ε. και δεν είναι τυχαίο ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που συνάντησε στην Κίνα, αποκαλύπτοντας τις προτεραιότητές της αυτή τη στιγμή.
Οι Χριστιανοδημοκράτες στη Γερμανία είχαν πάντα την ικανότητα να είναι ένα μαζικό πολυσυλλεκτικό κόμμα (Volkspartei), επειδή κατόρθωναν να συστεγάζουν από συντηρητικούς, λαϊκιστές δεξιούς μέχρι φιλελεύθερους κεντροδεξιούς. Με την ανθρωπιστική της στροφή στο προσφυγικό ζήτημα η Μέρκελ δημιούργησε στα δεξιά του κόμματός της ένα πρόβλημα ανάλογο με αυτό που είχε προκαλέσει στα αριστερά του SPD, με την εμφάνιση του κόμματος Die Linke, ο προκάτοχός της Γκέρχαρντ Σρέντερ ψηφίζοντας την αντιλαϊκή μεταρρυθμιστική ατζέντα 2010. Μόνο που, όπως επισημαίνουν πολλοί αναλυτές στη Γερμανία, η «Εναλλακτική», σε αντίθεση με το κόμμα Die Linke, είναι ένα αντικοινοβουλευτικό κόμμα: αντιτίθεται σε όλα τα κόμματα, αποκηρύσσει οιανδήποτε συνεργασία μαζί τους, υπεραμύνεται της χρήσης βίας εναντίον προσφύγων και υπονομεύει την ίδια την έννοια της δημοκρατίας στη χώρα.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ