Στάση αναμονής, αλλά και έντονης επιφυλακτικότητας, εξακολουθούν να κρατούν απέναντι στην Ελλάδα οι ξένοι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης,
διατηρώντας τη διαβάθμιση της χώρας σε πολύ χαμηλά επίπεδα και για την ακρίβεια σε επίπεδα junk.
Αλλωστε, οι καθυστερήσεις τόσο στην ελάφρυνση του χρέους όσο και στην ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) του Μάριο Ντράγκι δίνουν «κάλυψη» στους αναλυτές.
Αυτό προκύπτει ξεκάθαρα και από τη νέα εκτίμηση του οίκου Fitch, που διατήρησε αμετάβλητη την αξιολόγηση για τη χώρα, ενώ παράλληλα προειδοποίησε ότι οι κίνδυνοι για την ορθή εφαρμογή του προγράμματος είναι ακόμη σημαντικοί, καθώς η κυβέρνηση «δεν έχει ακόμα την ισχυρή ιδιοκτησία του». Σημείο στο οποίο επέμεινε εξάλλου και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Αυτό προκύπτει ξεκάθαρα και από τη νέα εκτίμηση του οίκου Fitch, που διατήρησε αμετάβλητη την αξιολόγηση για τη χώρα, ενώ παράλληλα προειδοποίησε ότι οι κίνδυνοι για την ορθή εφαρμογή του προγράμματος είναι ακόμη σημαντικοί, καθώς η κυβέρνηση «δεν έχει ακόμα την ισχυρή ιδιοκτησία του». Σημείο στο οποίο επέμεινε εξάλλου και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Οσο η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου παραμένει πάνω από το 8%, αποδεικνύοντας ότι οι εμπλεκόμενοι στην αγορά δεν θεωρούν ότι δικαιολογείται η προεξόφληση θετικών εξελίξεων, οι οίκοι δεν νιώθουν κάποια πίεση να προσαρμόσουν τις αξιολογήσεις τους. Και συνεπώς, συνεχίζουν στην ίδια «γραμμή», που ωστόσο δεν βοηθάει την ελληνική πλευρά.
Σταθερά εκτός
Η Ελλάδα παραμένει έτσι σταθερά εκτός αγορών και μάλιστα με μεγάλη απόσταση από χώρες με ανάλογα προβλήματα. Για παράδειγμα, η Πορτογαλία –η οποία κλυδωνίζεται εσχάτως και πάλι από τις αγορές, οι οποίες προεξοφλούν αρνητικές εξελίξεις από το μέτωπο της οικονομίας της– παρακολουθεί την απόδοση του 10ετούς ομολόγου της να ανεβαίνει στα επίπεδα του 3%. Δηλαδή, ακόμα και έτσι, 500 μονάδες βάσης χαμηλότερα από των ελληνικών χρεογράφων. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα αξιολογείται σήμερα με: α) B- από τη Standard & Poor’s, β) Caa3 από τη Moody’s, γ) CCC από τη Fitch.
Η απόδοση του ελληνικού κρατικού 10ετούς τίτλου κινείται στο 8%, καθώς ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, δήλωσε προ ημερών ότι το χρονοδιάγραμμα της ένταξης των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) δεν μπορεί να προσδιοριστεί ακόμα, αλλά θα εξαρτηθεί από την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους.
Οι δηλώσεις αυτές βάζουν τέλος, οριστικά, στο αισιόδοξο σενάριο που μιλούσε για ένταξη της χώρας στο QE μέσα στον Σεπτέμβριο ή τουλάχιστον στους αμέσως επόμενους μήνες.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Bank of America Merrill Lynch, η εξέλιξη αυτή θα πρέπει να αναμένεται πλέον στις αρχές του 2017, μαζί με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, εάν βέβαια κάτι τέτοιο καταστεί δυνατόν μέχρι τότε.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι οίκοι κάθε άλλο παρά βιάζονται να προχωρήσουν σε αναβαθμίσεις, παρότι οι επιδόσεις της οικονομίας, όπως αποτυπώθηκαν στα στοιχεία του ΑΕΠ του β΄ τριμήνου, ήταν κάπως καλύτερες από τις προβλέψεις τους. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων και των αναλύσεών τους που δημοσιεύθηκαν.
H Moody’s δήλωνε ξεκάθαρα πριν από δύο μήνες ότι παρά τη σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα, το ρίσκο στην εφαρμογή του προγράμματος παραμένει υψηλό. Με δεδομένα την ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και το μη ικανοποιητικό track record της χώρας, καθώς και τη σχετική αδυναμία της δημόσιας διοίκησης να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν νομοθετηθεί, ο οίκος δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας.
Προβληματίζει η εύθραυστη κατάσταση των τραπεζών
Σε ό,τι αφορά τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, η Moody’s τονίζει ότι, παρά την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση του κλάδου, οι προκλήσεις στο μέτωπο της ποιότητας ενεργητικού εξακολουθούν να εμπνέουν ανησυχία.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα κορυφώσουν μέσα στο 2016, κοντά στο 40%.
«Η φτωχή ποιότητα ενεργητικού στον χρηματοοικονομικό κλάδο αναμένεται να διατηρήσει σε χαμηλά επίπεδα την ανάπτυξη των επενδύσεων. Ως αποτέλεσμα, η κατανάλωση και οι καθαρές εξαγωγές θα συνεχίσουν να κινούν την οικονομική δραστηριότητα», εκτιμάται από τους αναλυτές του οίκου, με τη Moody’s να προβλέπει ύφεση 0,7% για την οικονομία φέτος, με στροφή σε θετικούς ρυθμούς και ανάπτυξη 1,8% το 2017.
Ανησυχίες για την εύθραυστη κατάσταση των τραπεζών, ειδικά μέσα σε ένα αδύναμο οικονομικό και λειτουργικό περιβάλλον, εξέφρασε στις αρχές του Αυγούστου και η Standard & Poor’s. Λαμβάνοντας υπόψη τα υψηλά επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τη φτωχή κερδοφορία τους, ο οίκος εκτιμούσε ότι οι τέσσερις τράπεζες θα συνεχίσουν να εμφανίζουν μεγάλες ανισορροπίες στη χρηματοδοτική τους θέση, με αποτέλεσμα να εξαρτώνται από το ευρωσύστημα για την κάλυψη των αναγκών τους σε ρευστότητα. Το μεγάλο ερώτημα δε αφορά στον χρόνο που αυτή η σχέση εξάρτησης θα δρομολογηθεί. Ακόμα και σήμερα, υπολογισμούς με σχετική ακρίβεια δεν μπορεί να κάνει κανείς. Κι αυτό γιατί κυριαρχεί η γνωστή ρευστότητα στην οικονομία.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ