Το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο θα ρυθμίζει τα θέματα της Ανοικτής και Συμμετοχικής Διακυβέρνησης δίνει σε προδιαβούλευση το υπουργείο Διοικητικής
Ανασυγκρότησης. Σύμφωνα με αυτό, θα πρέπει να είναι διαθέσιμα στο Διαδίκτυο με τρόπο ομοιόμορφο και εύληπτο τα οργανογράμματα και οι διαδικασίες των φορέων του Δημοσίου, “ώστε κάθε πολίτης να είναι σε θέση να έχει πλήρη και εμπεριστατωμένη γνώση της ακριβούς λειτουργίας κάθε υπηρεσίας και φορέα”,ενώ παράλληλα θα πρέπει οι πολίτες να πληροφορούνται για όλα τα θέματα που αφορούν συναλλαγές με τις Δημόσιες Υπηρεσίες, καθώς και για τις εκάστοτε δυνατότητες και εξελίξεις για οικονομικά και κοινωνικά θέματα, όπως θέματα φορολογίας, κοινωνικών παροχών, ασφάλισης, πρόνοιας και αλληλεγγύης, μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.
Ο στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο, είναι τριπλός:
-Η αύξηση της διαθεσιμότητας της πληροφορίας σχετικά με τις κυβερνητικές δραστηριότητες,
-Η ενίσχυση της δυνατότητας συμμετοχής του πολίτη στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα,
-Η ουσιαστική μείωση της διαφθοράς σε όλες της μορφές της,
Παράλληλα, “θα επιχειρηθεί η συσχέτιση του νέου νομοσχεδίου με συναφείς νομοθετικές ρυθμίσεις που ήδη έχουν ψηφισθεί και βρίσκονται διάσπαρτες σε άλλους νόμους, και αφορούν διαδικασίες και λειτουργίες που εδράζονται στις αρχές της ανοικτής διακυβέρνησης”.
Ποιες νομοθετικές ρυθμίσεις θα προωθηθούν
Συμφωνα με το κείμενο που δόθηκε σε προδιαβούλευση, πρόκειται να θεμοθετηθούν
-Η νομοθετική θέσπιση στόχων και δράσεων για την υλοποίηση των δεσμεύσεων του Εθνικού Σχεδίου 2016-2018 μέσω εισαγωγής ρυθμίσεων για την καλύτερη δυνατή εφαρμογή τους
-Η δημοσίευση των οργανογραμμάτων και των διαδικασιών των φορέων του Δημοσίου, με τρόπο ομοιόμορφο και εύληπτο, ώστε κάθε πολίτης να είναι σε θέση να έχει πλήρη και εμπεριστατωμένη γνώση της ακριβούς λειτουργίας κάθε υπηρεσίας και φορέα
-Η διευκόλυνση της πληροφόρησης των πολιτών μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, προκειμένου να παρέχεται ολοκληρωμένη και ουσιαστική πληροφόρηση για όλα τα θέματα που αφορούν συναλλαγές με τις Δημόσιες Υπηρεσίες, καθώς και για τις εκάστοτε δυνατότητες και εξελίξεις για οικονομικά και κοινωνικά θέματα που αφορούν άμεσα τους πολίτες, όπως θέματα φορολογίας, κοινωνικών παροχών, ασφάλισης, πρόνοιας και αλληλεγγύης
-Η αύξηση της πρόσβασης σε νέες τεχνολογίες που ενισχύουν την ανοιχτότητα και την λογοδοσία, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης πχ. (Ν.3979/2011), ρύθμιση για ηλεκτρονική υπογραφή στο Δημόσιο
Αναλυτικά:
Το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης θέτει σε προδιαβούλευση το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο θα ρυθμίζει τα θέματα της Ανοικτής και Συμμετοχικής Διακυβέρνησης.
Το νομοθετικό πλαίσιο αποσκοπεί στην εγκαθίδρυση καναλιών ουσιαστικής και άμεσης επικοινωνίας με τους πολίτες, έτσι ώστε ο κάθε πολίτης να είναι σε θέση να ενημερώνεται με απλό τρόπο για τις διαδικασίες της δημόσιας διοίκησης που τον αφορούν αλλά και να τις διαμορφώνει σύμφωνα με τις ανάγκες του έτσι ώστε αυτές να πάψουν να είναι χρονοβόρες και εν τέλει αναποτελεσματικές.
Ταυτόχρονα, έρχεται να καλύψει την απουσία μίας συνολικής στρατηγικής, παρά τις διάφορες ενέργειες που έχουν κατά καιρούς γίνει και οι οποίες παραμένουν αποσπασματικές.
Οι αξίες και οι στόχοι της Ανοικτής Διακυβέρνησης συνιστούν προτεραιότητα που διαπερνά τη στρατηγική και τους στόχους του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, αλλά και της Ελληνικής Διοίκησης στο σύνολο της.
Η συμμετοχικότητα, η διαφάνεια, η ακεραιότητα και η λογοδοσία, ο περιορισμός της γραφειοκρατίας, συνιστούν θεμελιώδεις αρχές και τον ακρογωνιαίο λίθο για τη χάραξη και άσκηση εθνικών πολιτικών.
Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η Δημόσια Διοίκηση οφείλει να παρακολουθεί τα νέα δεδομένα, να είναι ευέλικτη και προσαρμοστική στις αλλαγές και στις απαιτήσεις της κοινωνίας. Ταυτόχρονα καλείται να επανακαθορίσει το ρόλο της να εκσυγχρονίσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί και να αναβαθμίσει το είδος αλλά και την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει στους πολίτες και το κοινωνικό σύνολο.
Μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου, επιχειρείται η διασύνδεση ανάμεσα σε υφιστάμενα εργαλεία και δυνατότητες με νέα που θα δημιουργηθούν ώστε να ενισχυθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί, η διαφάνεια και η λογοδοσία του κράτους καθώς και η συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και εφαρμογής αυτών.
Για το λόγο αυτό, προσκαλούμε όλους τους ενδιαφερόμενους να συνδράμουν στη διαμόρφωση του νέου νομοθετικού πλαισίου για την Ανοικτή Διακυβέρνηση μέσω της υποβολής προτάσεων στα ερωτήματα που αντιστοιχούν σε κάποιους από τους σημαντικότερους στόχους πολιτικής της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας εδώ.
Η ενεργή συμβολή κάθε ενδιαφερόμενου είναι απαραίτητη για τη διαμόρφωση ενός συνεκτικού θεσμικού πλαισίου, το οποίο θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες μίας σύγχρονης και ανοικτής δημόσιας διοίκησης, η οποία δρα στη βάση μίας ουσιαστικής σχέσης εμπιστοσύνης και αλληλεπίδρασης με τον πολίτη.
Εισαγωγή νομοθετικών ρυθμίσεων για την ανοικτή και συμμετοχική διακυβέρνηση
Οι αξίες και οι στόχοι της Ανοικτής Διακυβέρνησης αποτελούν προτεραιότητα που διαπερνά τη στρατηγική και τους στόχους του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, αλλά και της Ελληνικής Διοίκησης στο σύνολο της. Η συμμετοχικότητα, η διαφάνεια, η ακεραιότητα και η λογοδοσία συνιστούν θεμελιώδεις αρχές και τον ακρογωνιαίο λίθο για τη χάραξη και άσκηση εθνικών πολιτικών.
Η Ελλάδα συμμετέχει σε σειρά πρωτοβουλιών για την πραγμάτωση των αρχών της Ανοικτής Διακυβέρνησης. Ήδη, η συμμετοχή στην Διεθνή Πρωτοβουλία Συνεργασίας για την Ανοικτή Διακυβέρνηση (www.opengovpartnership.org) καθώς και άλλες σχετικές ενέργειες έχουν ενισχύσει σημαντικά τις λειτουργίες ανοικτής διοίκησης στο κράτος.
Ωστόσο, παρατηρείται ότι δεν υφίσταται ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο που να ρυθμίζει τα θέματα της Ανοικτής και Συμμετοχικής Διακυβέρνησης, με αποτέλεσμα, παρά τις διάφορες ενέργειες που έχουν γίνει, να απουσιάζει μια συνολική στρατηγική και η υλοποίηση αυτής. Το συνολικό θεσμικό πλαίσιο παραμένει αδύναμο χωρίς ολοκληρωμένες και ουσιαστικές ρυθμίσεις με δεσμευτικό χαρακτήρα.
Για το λόγο αυτό καθίσταται αναγκαία η κάλυψη αυτών των αδυναμιών με τη θέσπιση ενός νομοθετικού πλαισίου για την ρύθμιση και την περαιτέρω προώθηση και εμπέδωση των πολιτικών για την Ανοικτή Διακυβέρνηση. Ο στόχος του νόμου είναι να ρυθμίσει συνολικά και με ολοκληρωμένο τρόπο την θέσπιση και λειτουργία των πολιτικών για την Ανοικτή και συμμετοχική Διακυβέρνηση στο ελληνικό κράτος. Με αυτό τον τρόπο θα αλληλοσυνδεθούν υφιστάμενα εργαλεία και δυνατότητες με νέα που θα δημιουργηθούν ώστε να ενισχυθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί, η διαφάνεια και η λογοδοσία του κράτους καθώς και η συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και εφαρμογής αυτών.
Οι θεματικές ενότητες οι οποίες προτείνεται να διαρθρωθεί το εν λόγω σχέδιο – νόμου είναι οι ακόλουθες:
Α. Η αποσαφήνιση και η σαφής αποτύπωση της έννοιας της ανοικτής διακυβέρνησης και η διαφοροποίηση της από άλλες συναφείς έννοιες, όπως τα ανοικτά δεδομένα, δημιουργώντας μία κατ’ αρχήν κωδικοποίηση των εννοιών της ανοικτής διακυβέρνησης.
Στην ενότητα αυτή, θα επιχειρηθεί η εννοιολόγηση της ανοικτής διακυβέρνησης, μέσα από τον ορισμό των επιμέρους διαστάσεων της, και ειδικότερα, τη διαφάνεια, την ακεραιότητα και τη λογοδοσία καθώς και τη συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, διασφαλίζοντας ένα τριπλό στόχο:
-την αύξηση της διαθεσιμότητας της πληροφορίας σχετικά με τις κυβερνητικές δραστηριότητες,
-την ενίσχυση της δυνατότητας συμμετοχής του πολίτη στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα,
-την ουσιαστική μείωση της διαφθοράς σε όλες της μορφές της,
Επίσης θα επιχειρηθεί η συσχέτιση του νέου νομοσχεδίου με συναφείς νομοθετικές ρυθμίσεις που ήδη έχουν ψηφισθεί και βρίσκονται διάσπαρτες σε άλλους νόμους, και αφορούν διαδικασίες και λειτουργίες που εδράζονται στις αρχές της ανοικτής διακυβέρνησης.
Β. Η σαφής νομοθέτηση της θεσμικής λειτουργίας ρόλων και δομών της Ανοικτής Διακυβέρνησης στην Ελλάδα, με έμφαση στην κατάρτιση και υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Ειδικότερα:
θέσπιση Εθνικής Ομάδας Εργασίας – Επιτροπής για τη συγγραφή του Εθνικού Σχεδίου και εγκαθίδρυση μηχανισμού υλοποίησης του εθνικού σχεδίου δράσης και ορισμός αρμοδιοτήτων
πρόβλεψη της διαδικασίας για τη συζήτηση του Εθνικού Σχεδίου στη Βουλή των Ελλήνων
πρόβλεψη Εθνικού Σημείου Αναφοράς για θέματα ανοιχτής διακυβέρνησης με οριζόντιες αρμοδιότητες
θεσμοθέτηση της συμμετοχής της Κοινωνίας των Πολιτών στη διαδικασία κατάρτισης και υλοποίησης του σχεδίου δράσης
Η μέτρηση του πραγματικού αντίκτυπου των πολιτικών ανοιχτής διακυβέρνησης, μέσα από τη θεσμοθέτηση, διαδικασιών μέτρησης και ερευνών
Γ. Η θεσμοθέτηση, μέσω εισαγωγής νομοθετικής ρύθμισης, συγκεκριμένων δεσμεύσεων για την προώθηση της ανοικτής διακυβέρνησης στη διοικητική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και της κρατικής λειτουργίας.
Ενδεικτικά αναφέρονται:
-Η νομοθετική θέσπιση στόχων και δράσεων για την υλοποίηση των δεσμεύσεων του Εθνικού Σχεδίου 2016-2018 μέσω εισαγωγής ρυθμίσεων για την καλύτερη δυνατή εφαρμογή τους
-Η δημοσίευση των οργανογραμμάτων και των διαδικασιών των φορέων του Δημοσίου, με τρόπο ομοιόμορφο και εύληπτο, ώστε κάθε πολίτης να είναι σε θέση να έχει πλήρη και εμπεριστατωμένη γνώση της ακριβούς λειτουργίας κάθε υπηρεσίας και φορέα
-Η διευκόλυνση της πληροφόρησης των πολιτών μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, προκειμένου να παρέχεται ολοκληρωμένη και ουσιαστική πληροφόρηση για όλα τα θέματα που αφορούν συναλλαγές με τις Δημόσιες Υπηρεσίες, καθώς και για τις εκάστοτε δυνατότητες και εξελίξεις για οικονομικά και κοινωνικά θέματα που αφορούν άμεσα τους πολίτες, όπως θέματα φορολογίας, κοινωνικών παροχών, ασφάλισης, πρόνοιας και αλληλεγγύης
-Η αύξηση της πρόσβασης σε νέες τεχνολογίες που ενισχύουν την ανοιχτότητα και την λογοδοσία, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης πχ. (Ν.3979/2011), ρύθμιση για ηλεκτρονική υπογραφή στο Δημόσιο
Δ. Η εισαγωγή μεθόδων και καλών πρακτικών από την διεθνή εμπειρία μέσα από τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Open Government Partnership Initiative καθώς και ανάλογων φορέων
Μέσα από την εξέταση επιτυχημένων δράσεων και εφαρμογών από πολιτικές και ρυθμίσεις για την προώθηση της Ανοικτής Διακυβέρνησης διεθνώς θα εισαχθούν, με βάση τις άμεσες και μεσοπρόθεσμες δυνατότητες εισαγωγής, οι αντίστοιχες ρυθμίσεις που έχουν καταγραφεί ως ουσιαστικές για την βελτίωση της λειτουργίας του Δημοσίου.
Παρακαλούμε για τη συνδρομή σας στη συνδιαμόρφωση του νέου νομοθετικού πλαισίου μέσω της υποβολής προτάσεων στα παρακάτω ερωτήματα που αντιστοιχούν σε κάποιους από τους βασικούς στόχους πολιτικής της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Ερώτημα 1
Ενέργειες, νομοθετικές ρυθμίσεις και δράσεις για να αυξηθούν οι διαθέσιμες πληροφορίες για την κυβερνητική και διοικητική δράση και να βελτιωθεί η ποιότητα των σχετικών συνόλων δεδομένων
Σε ποιες πληροφορίες/δεδομένα της Διοίκησης θα θέλατε να έχετε πρόσβαση και πώς θα τα χρησιμοποιούσατε;
Ερώτημα 2
Ενέργειες, ρυθμίσεις και δράσεις προκειμένου να υποστηριχθεί η συμμετοχή των πολιτών στις δημόσιες υποθέσεις γενικά και ειδικότερα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων
Σε ποιες διαδικασίες λήψης αποφάσεων και λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης θα θέλατε να έχετε συμμετάσχει ή να συμμετέχετε και με ποιο τρόπο;
Ερώτημα 3
Ενέργειες, ρυθμίσεις και δράσεις προκειμένου η δημόσια διοίκηση να τηρεί τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα ακεραιότητας και λογοδοσίας
Ποια εργαλεία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν για να διευκολύνουν την ενημέρωσή σας και την άσκηση ελέγχου ως προς τον τρόπο λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών;
Ερώτημα 4
Ενέργειες, ρυθμίσεις και δράσεις προκειμένου να αυξηθεί η πρόσβαση και η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών υπέρ της ανοιχτότητας και της λογοδοσίας
Ποιες τεχνολογικές εφαρμογές (applications) θα μπορούσαν να αναπτυχθούν για τη διαφάνεια και τον έλεγχο της δράσης της δημόσιας διοίκησης;
aftodioikisi.gr
