Ελευθερίας Κούρταλη
Ένα καταστροφικό τσουνάμι που αρχικά θα συμπαρασύρει 28 συστημικές τράπεζες ανά τον κόσμο και στη συνέχεια θα προκαλέσει τεκτονικό σεισμό –μεγαλύτερο αυτού της Lehman Brothers– στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα και την
παγκοσμιοποιημένη οικονομία, θα σημάνει η υλοποίηση του τρομώδους σεναρίου κατάρρευσης της Deutsche Bank.
Παράλληλα, οι συνέπειες που θα έχει το… fail του γερμανικού κολοσσού στην Ευρώπη και το ευρώ αναμένεται να είναι σφοδρές, με τον Ντράγκι να μην μπορεί να κάνει “whatever it takes” για να το σώσει. Η κατάρρευση θα αποτελέσει ένα τεράστιο χτύπημα στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, με τους αναλυτές να σημειώνουν πως “θα μπορούσε να συμπαρασύρει στον γκρεμό τόσο τη Μέρκελ όσο και το ευρώ”.
Ήδη το χτύπημα που δέχτηκε το ευρώ την περασμένη εβδομάδα, αγγίζοντας τα χαμηλά 2 μηνών έναντι του “ασφαλούς καταφυγίου” του ελβετικού φράγκου, μαρτυρά ότι η Deutsche Bank αποτελεί πλέον ίσως τον μεγαλύτερο φόβο της Ευρώπης, με τα hedge funds και τους θεσμικούς επενδυτές να τρέπονται σε φυγή από τις θέσεις τους στην τράπεζα και τα στοιχήματα short να παίρνουν φωτιά
O γερμανικός γίγαντας, εκτός του ότι έχει έκθεση σε ολόκληρο τον γερμανικό τραπεζικό και ασφαλιστικό κλάδο (σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ στη Γερμανία λειτουργούν 1.775 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και περισσότερες από 1.000 συνεταιριστικές τράπεζες και 415 ταμιευτήρια) συνδέεται άμεσα με δεκάδες τραπεζικά ιδρύματα στον κόσμο, τα μεγαλύτερα σε Ευρώπη, Ασία και ΗΠΑ, που είτε την έχουν δανείσει είτε έχουν συμπράξει μαζί της σε άλλους τομείς.
Πιο αναλυτικά, τα… πλοκάμια της Deutsche Bank εξαπλώνονται σε 28 Διεθνείς Συστημικές Τράπεζες (GSBs), τις JP Morgan, Bank of NY Mellon, Goldman Sachs, Bank of America – Merrill Lynch, Goldman Sachs, Morgan Stanley, Citigroup, State Street, Wells Fargo από ΗΠΑ, τις HSBC, Barclays, Standard Chartered, ING, RBS, UBS, Credit Suisse, Nordea, Commerzbank, Unicredit, BNP Paribas, Credit Agricole, Societe Generale, Santander από Ευρώπη, και Bank of China, ICBC, China Construction Bank, Sumitomo, Mizuho, Mitsubishi από Ασία.
Ντόμινο καταρρεύσεων
Είναι σαφές, λοιπόν, πως εάν ο γερμανικός κολοσσός καταρρεύσει, εκτός από τις γερμανικές τράπεζες, οι ιταλικές τράπεζες, οι γαλλικές τράπεζες, καθώς και οι μεγαλύτερες τράπεζες στην άλλη μεριά του Ατλαντικού, θα παρασυρθούν με τις συνέπειες να είναι ανυπολόγιστες.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τους αναλυτές, την επόμενη ημέρα της πτώσης της D.B., 1-2 μεγάλες τράπεζες θα συμπαρασυρθούν, ενώ τις επόμενες εβδομάδες θα ακολουθήσουν άλλες δύο, κυρίως από Ιταλία. Εν τω μεταξύ, οι Citi, Barclays,HSBC, Morgan Stanley, Societe Generale θα χτυπηθούν επικίνδυνα, ενώ θα “απειληθούν” τόσο η JP Morgan όσο και η Goldman Sachs.
Τέσσερις άμεσες επιπτώσεις
Σύμφωνα με τους αναλυτές, σε περίπτωση που “σκάσει” η Deutsche Bank, οι πιο άμεσες επιπτώσεις θα είναι οι εξής:
Πιστωτική μετάδοση: Οι επενδυτές θα χάσουν άμεσα την εμπιστοσύνη τους στις αγορές αλλά και στις τράπεζες, και αυτό γίνεται προφανές αν κοιτάξει κανείς την κοινή συμπεριφορά των πιστωτικών spreads των τραπεζών: η D.B. είναι στενά συνδεδεμένη με τις περισσότερες μεγάλες τράπεζες του κόσμου. Σε έναν πρώτο γύρο, η αποτυχία της D.B. θα χτυπήσει την Commerzbank, τη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας. Σε έναν δεύτερο γύρο, το σοκ θα εξαπλωθεί στις Goldman Sachs, Credit Suisse, Societe Generale και UniCredit. Αυτό σημαίνει ότι η σταθερότητα του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα να αποφευχθεί ένας δεύτερος γύρος μετάδοσης.
Παράγωγα: Η D.B. διατηρεί στα βιβλία της παράγωγα που ξεπερνούν τα 42 τρισ. ευρώ και τα περισσότερα από αυτά είναι αδιαφανείς OTC συναλλαγές. Εάν καταρρεύσει, οι OTC αντισυμβαλλόμενοι της D.B. κινδυνεύουν να χάσουν σημαντικό μέρος του ποσού αυτού στέλνοντας κύματα σοκ στην παγκόσμια αγορά παραγώγων, χτυπώντας έτσι και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
ETFs / ETNs: Μέσω του τμήματος asset management, η D.B. είναι ένας μεγάλος παίκτης στην αγορά των ETFs και των ETNs προϊόντων που πωλούνται σε ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές. Λαμβάνοντας υπόψη τη δύναμη της τράπεζας στην αγορά παραγώγων, η D.B. είναι πιθανότατα ένας σημαντικός αντισυμβαλλόμενος σε αυτά τα trades. Έτσι, οι κάτοχοι των ETFs είναι εκτεθειμένοι στον ίδιο κίνδυνο με τα παράγωγα. Αντίθετα, τα ETNs είναι ουσιαστικά μια υποχρέωση χρέους με ένα πολύπλοκο χρονοδιάγραμμα των πληρωμών. Όποιος κατέχει ETNs δανείζει στην πραγματικότητα στην D.B.
CoCos: Αν και εκτόξευση των CDS της Deutsche Bank σε πολύ υψηλά επίπεδα δεν εμφανίζει ιδιαίτερα μετάδοση στα ομόλογα CoCos των ευρωπαϊκών τραπεζών, ωστόσο οι κάτοχοι CoCos της D.B. θα χτυπηθούν ακριβώς όπως οι μέτοχοι σε περίπτωση κατάρρευσης.
Κρατικά ομόλογα 30 δισ. ευρώ στα χέρια της
Η DB δεν έχει μόνο έκθεση σε ένα τεράστιο τοξικό βιβλίο παραγώγων και σε τράπεζες, αλλά και σε χώρες. Το χαρτοφυλάκιο των κρατικών ομολόγων που κατέχει από Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία συνεχίζει να είναι σημαντικό και μόνο στις χώρες της ευρωπεριφέρειας ξεπερνά τα 30 δισ. ευρώ.
Αν ο γερμανικός γίγαντας καταρρεύσει, τότε αναπόφευκτα όλοι οι αντισυμβαλλόμενοί του –οι άλλες τράπεζες και ιδρύματα με τα οποία συνδέεται έμμεσα ή άμεσα– θα νιώσουν άμεσα τη σεισμική δόνηση. Όπως γνωρίζουμε από το 2008, όταν η εμπιστοσύνη αρχίσει να εξαφανίζεται, τότε αυτό σημαίνει πως κάποια τράπεζα αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα. Αν η Deutsche Bank γονατίσει, θα παρασύρει μαζί της τόσο τη γερμανική οικονομία όσο και το ευρώ.
Και η σημαντικότητα που έχει η Deutsche για τη Γερμανία είναι πολλαπλάσια αυτής που είχε η Lehman Brothers ή η Bear Stearns το 2008. H D.B. “τεχνικά” είναι μία ιδιωτική τράπεζα, ωστόσο είναι στενά συνδεδεμένη με τη γερμανική κυβέρνηση “ανεπίσημα” και με τις μεγαλύτερες γερμανικές εταιρείες “επίσημα”, τονίζεται.
Μέτοχος και το Κατάρ
Το καλοκαίρι, η Deutsche Bank ανακοίνωσε ότι η βασιλική οικογένεια του Κατάρ αύξησε το μερίδιό της στην τράπεζα κοντά στο 10%. Η οικογένεια al-Thani επένδυσε για πρώτη φορά στη γερμανική τράπεζα το 2014, στο πλαίσιο αύξησης κεφαλαίου 8 δισ. ευρώ, ενώ τον Αύγουστο του 2015, το μερίδιό τους στην τράπεζα ήταν 6,1%. Η αύξηση του μεριδίου της οικογένειας al-Thani ,μέσω των επενδυτικών εταιρειών Paramount Services Ηoldings και Supreme Universal Holdings, σημαίνει ότι οι Καταριανοί είναι οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της Deutsche Bank, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται πλέον η BlackRock, με μερίδιο περίπου 6%.
Επίσης, 2,96% της D.B. ανήκει στην Deutsche Asset Management Investment GmbH, το 2,64% στην Macquarie Investment Management Ltd, το 2,56% στην Norges Bank Investment Management, το 2,19% στην Merrill Lynch International, το 2,19% η The Vanguard Group, Inc, το 1,56% η Amundi Asset Management SA, το 1,54% η Commerzbank και το 1,40% η Deka Investment GmbH.
capitalgr