Πώς «πρασινίζουν» οι «κόκκινες» οφειλές
Ο κύκλος των 3 ετών
Ο αγώνας ωστόσο δεν σταματά εκεί. Για τα επόμενα δύο χρόνια, βάσει των νέων κανόνων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (ΕΒΑ), τα διακανονισμένα δάνεια που παραμένουν «πράσινα» για τουλάχιστον ένα έτος μεταπηδούν στην κατηγορία των «ενήμερων αλλά ρυθμισμένων (performing forborne loans)».
Υποβολή σχεδίων
Το επόμενο διάστημα οι επαφές των στελεχών των εγχώριων ομίλων με τη Φρανκφούρτη θα συνεχιστούν για την περαιτέρω εξειδίκευση του πλάνου μείωσης των επισφαλειών, καθώς ο SSM θέλει να διασφαλίσει ότι όσα παρουσιάζονται μπορούν να επιτευχθούν. Τα σχέδια αυτά προβλέπουν μεγάλες αλλαγές στον επιχειρησιακό σχεδιασμό κάθε ομίλου.Σε αυτή τη φάση οι τράπεζες συνεχίζουν με αμείωτους ρυθμούς τις μακροχρόνιες ρυθμίσεις στους πελάτες τους υπό τις υφιστάμενες δομές τους. Δεδομένου ότι περί τα 21 δισ. ευρώ δανείων, παρότι κατηγοριοποιούνται ως NPLs, δεν είχαν καταγγελθεί ως και το καλοκαίρι, οι μονάδες διαχείρισης επισφαλειών έχουν μεγάλα περιθώρια κινήσεων μέσω της δικαστικής οδού.
Σε πρώτη φάση στόχος τους υπό την απειλή των πλειστηριασμών είναι να πιάσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, τους οποίους προσεγγίζουν είτε τηλεφωνικά ή με επιστολές, ανάλογα με την πολιτική της κάθε τράπεζας. Συγκεκριμένα, τους ενημερώνουν πως έχουν χαρακτηριστεί μη συνεργάσιμοι και ότι θα προχωρήσουν σε νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση των οφειλομένων, ακόμη και σε περιπτώσεις χρηματοδότησης πρώτης κατοικίας.
Φιλόδοξοι στόχοι
«Πειραματόζωα της ΕΚΤ»
Τραπεζική πηγή, σχολιάζοντας τους φιλόδοξους στόχους μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, σημειώνει πως «το εγχώριο σύστημα είναι αυτή τη στιγμή το “πειραματόζωο” της ΕΚΤ το οποίο χρησιμοποιείται για να δοκιμαστούν συγκεκριμένες πολιτικές που θα εφαρμοστούν αργότερα στην υπόλοιπη ευρωζώνη».
Προσθέτει δε πως χωρίς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας πάνω από 1%-1,5% τα επόμενα χρόνια ο στόχος μείωσης των NPEs μέσω ρυθμίσεων κατά περίπου 9 δισ. ευρώ ετησίως ως και το τέλος του 2019 είναι άπιαστος. Θεωρούν πάντως ότι ο SSM γνωρίζει τις δυσκολίες του εγχειρήματος και θα επιλέξει να μην τραβήξει στα «άκρα το σχοινί» τουλάχιστον ως τις αρχές του 2018 αναγκάζοντας τις ελληνικές τράπεζες να προβούν σε ρευστοποιήσεις χαρτοφυλακίων και να «γράψουν» ζημιές.
Οι πρώτες πωλήσεις δανείων, οι οποίες ωστόσο δεν προσμετρούνται στους στόχους που έχουν υποβληθεί στον SSM, θα αφορούν χορηγήσεις καταναλωτικής πίστης και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, χωρίς καλύψεις και για τις οποίες έχουν σχηματιστεί προβλέψεις σε ποσοστό άνω του 95%. Αρα τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών δεν θα επηρεαστούν.
Αυτή τη στιγμή γίνονται επαφές με ξένα επενδυτικά σχήματα που ενδιαφέρονται για τα συγκεκριμένα πακέτα και τα πρώτα deals για το τεστάρισμα της δευτερογενούς αγοράς χρέους αναμένεται να ανακοινωθούν ως τις αρχές του 2017.
Σε «καραντίνα» τριών ετών μπαίνει κάθε προβληματικό δάνειο μετά τη ρύθμισή του, καθώς εντός αυτού του χρονικού διαστήματος αρκεί η παράλειψη πληρωμής έστω και μιας δόσης για να ξαναχαρακτηριστεί μη εξυπηρετούμενο. Πρόκειται για μια κρίσιμη παράμετρο στην προσπάθεια των τραπεζών για περιορισμό των «κόκκινων» ανοιγμάτων τους (Non Performing Exposures – NPEs) μέσα σε 3,5 χρόνια, κατά 40 δισ. ευρώ περίπου από τα σημερινά επίπεδα των 110 δισ. ευρώ.
Ο κύκλος των 3 ετών
Οπως εξηγεί επικεφαλής Γενικής Διεύθυνσης Επισφαλειών συστημικού ομίλου, μία ενήμερη χορήγηση που συμπληρώνει τρεις μήνες καθυστέρησης αυτόματα εντάσσεται τόσο στον δείκτη NPE όσο και στον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων (Non Performing Loans – NPLs). Μετά την αλλαγή των όρων αποπληρωμής της μέσω διακανονισμού αφαιρείται από τα NPLs αλλά εξακολουθεί να εμπίπτει στην κατηγορία των NPEs. Εκεί παραμένει μέχρι να συμπληρωθούν 12 συνεχείς μήνες ομαλής εξόφλησης.
Ο αγώνας ωστόσο δεν σταματά εκεί. Για τα επόμενα δύο χρόνια, βάσει των νέων κανόνων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (ΕΒΑ), τα διακανονισμένα δάνεια που παραμένουν «πράσινα» για τουλάχιστον ένα έτος μεταπηδούν στην κατηγορία των «ενήμερων αλλά ρυθμισμένων (performing forborne loans)».
Ετσι χαρακτηρίζονται για άλλα δύο χρόνια και εφόσον κατά τη διάρκειά τους δεν υπάρξει καθυστέρηση μεγαλύτερη των 30 ημερών τότε γίνονται ξανά ενήμερα. Δηλαδή, η απόσταση από το… κόκκινο στο πράσινο φτάνει τα τρία χρόνια ομαλών αποπληρωμών.
Υποβολή σχεδίων
Την περασμένη Παρασκευή οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι υπέβαλαν στον επόπτη τους, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), τα τελικά σχέδια για τον περιορισμό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους κατά 40%. Το μείγμα των δράσεων που υπόσχονται να αναλάβουν οι τράπεζες προβλέπει μείωση των NPEs κατά 70% με μακροχρόνιες ρυθμίσεις / αναδιαρθρώσεις και κατά 30% με πωλήσεις δανείων ή εγγυήσεων ή με οριστικές εκκαθαρίσεις.
Το επόμενο διάστημα οι επαφές των στελεχών των εγχώριων ομίλων με τη Φρανκφούρτη θα συνεχιστούν για την περαιτέρω εξειδίκευση του πλάνου μείωσης των επισφαλειών, καθώς ο SSM θέλει να διασφαλίσει ότι όσα παρουσιάζονται μπορούν να επιτευχθούν. Τα σχέδια αυτά προβλέπουν μεγάλες αλλαγές στον επιχειρησιακό σχεδιασμό κάθε ομίλου.Σε αυτή τη φάση οι τράπεζες συνεχίζουν με αμείωτους ρυθμούς τις μακροχρόνιες ρυθμίσεις στους πελάτες τους υπό τις υφιστάμενες δομές τους. Δεδομένου ότι περί τα 21 δισ. ευρώ δανείων, παρότι κατηγοριοποιούνται ως NPLs, δεν είχαν καταγγελθεί ως και το καλοκαίρι, οι μονάδες διαχείρισης επισφαλειών έχουν μεγάλα περιθώρια κινήσεων μέσω της δικαστικής οδού.
Σε πρώτη φάση στόχος τους υπό την απειλή των πλειστηριασμών είναι να πιάσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, τους οποίους προσεγγίζουν είτε τηλεφωνικά ή με επιστολές, ανάλογα με την πολιτική της κάθε τράπεζας. Συγκεκριμένα, τους ενημερώνουν πως έχουν χαρακτηριστεί μη συνεργάσιμοι και ότι θα προχωρήσουν σε νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση των οφειλομένων, ακόμη και σε περιπτώσεις χρηματοδότησης πρώτης κατοικίας.
Φιλόδοξοι στόχοι
«Πειραματόζωα της ΕΚΤ»
Τραπεζική πηγή, σχολιάζοντας τους φιλόδοξους στόχους μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, σημειώνει πως «το εγχώριο σύστημα είναι αυτή τη στιγμή το “πειραματόζωο” της ΕΚΤ το οποίο χρησιμοποιείται για να δοκιμαστούν συγκεκριμένες πολιτικές που θα εφαρμοστούν αργότερα στην υπόλοιπη ευρωζώνη».
Προσθέτει δε πως χωρίς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας πάνω από 1%-1,5% τα επόμενα χρόνια ο στόχος μείωσης των NPEs μέσω ρυθμίσεων κατά περίπου 9 δισ. ευρώ ετησίως ως και το τέλος του 2019 είναι άπιαστος. Θεωρούν πάντως ότι ο SSM γνωρίζει τις δυσκολίες του εγχειρήματος και θα επιλέξει να μην τραβήξει στα «άκρα το σχοινί» τουλάχιστον ως τις αρχές του 2018 αναγκάζοντας τις ελληνικές τράπεζες να προβούν σε ρευστοποιήσεις χαρτοφυλακίων και να «γράψουν» ζημιές.
Οι πρώτες πωλήσεις δανείων, οι οποίες ωστόσο δεν προσμετρούνται στους στόχους που έχουν υποβληθεί στον SSM, θα αφορούν χορηγήσεις καταναλωτικής πίστης και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, χωρίς καλύψεις και για τις οποίες έχουν σχηματιστεί προβλέψεις σε ποσοστό άνω του 95%. Αρα τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών δεν θα επηρεαστούν.
Αυτή τη στιγμή γίνονται επαφές με ξένα επενδυτικά σχήματα που ενδιαφέρονται για τα συγκεκριμένα πακέτα και τα πρώτα deals για το τεστάρισμα της δευτερογενούς αγοράς χρέους αναμένεται να ανακοινωθούν ως τις αρχές του 2017.
ΒΗΜΑ