Νένας Μαλλιάρα
“Θα προστατεύσουμε τους καταθέτες και όχι τους μπαταχτσήδες”. Με αυτήν τη φράση απαντούν οι τράπεζες στο θόρυβο των τελευταίων ημερών και στις
οργανωμένες αντιδράσεις κατά των πλειστηριασμών, βρίσκοντας “σύμμαχο” και την κυβέρνηση, η οποία για πρώτη φορά επιχειρεί να αποκαταστήσει την αλήθεια για τους πλειστηριασμούς.
Παρά τις αντιδράσεις, οι πλειστηριασμοί όχι μόνο θα συνεχιστούν, αλλά το 2017, μόνο από πλευράς τραπεζών, θα αφορούν 5.000 οικιστικά και εμπορικά ακίνητα.
Οι πλειστηριασμοί που θα διενεργηθούν από τις τράπεζες φέτος θα κινηθούν στους 500 με μάξιμουμ τους 1.000. Όπως έχει γράψει το Capital.gr, θα γίνουν με γεωγραφική κατανομή και πλήρη κάλυψη ανά νομό, θα αφορούν μεγάλα ακίνητα και στοχευμένα στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Η ίδια στρατηγική θα ακολουθηθεί και το 2017, πλήττοντας ακόμη και πρώτες κατοικίες δανειοληπτών που διαπιστωμένα έχουν οικονομική δυνατότητα να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και όμως αδιαφορούν επιδεικτικά.
“Ένας στους πέντε από όσους δεν πληρώνουν τα δάνειά τους είναι στρατηγικός κακοπληρωτής. Τα καταστήματα των τραπεζών βρίθουν από περιπτώσεις κατόχων ακριβών ακινήτων, αυτοκινήτων και καταθέσεων – ως επί το πλείστον στο εξωτερικό –, οι οποίοι ζουν με αποδεδειγμένη ευμάρεια, αρνούνται όμως προκλητικά να εκπληρώσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Οι συγκεκριμένοι οφειλέτες έχουν λάβει τρεις επιστολές από τις τράπεζες να προσέλθουν για ρύθμιση των δανείων τους (ακόμη και στην περίπτωση που είναι απολύτως ικανοί να πληρώνουν κανονικά χωρίς καμία ρύθμιση!) και τις έχουν αγνοήσει επιδεικτικά”, αναφέρουν οι τραπεζίτες και επισημαίνουν ότι το “κυνήγι” των μπαταχτσήδων θα είναι ανελέητο.
Όπως τονίζουν, η ασυλία και η στήριξη των μπαταχτσήδων πλήττει όχι μόνο τους συνεπείς δανειολήπτες, αλλά στην τελική τους καταθέτες των τραπεζών. Ακόμη και οι ρυθμίσεις στις οποίες προχωρούν οι τράπεζες (π.χ. στη συνήθη πρακτική που “σπάνε” το δάνειο σε δύο κομμάτια και τοκίζουν μόνο το ένα), πόσω μάλλον οι διαγραφές δανείων, όπως εξηγούν οι τραπεζίτες, γίνονται με ζημία για τις τράπεζες. Έχουν αντίκτυπο στα ίδια κεφάλαια των τραπεζών, θέτοντας σε κίνδυνο τους καταθέτες.
“Δεν θα επωμιστούν ούτε οι συνεπείς δανειολήπτες, ούτε οι καταθέτες το βάρος της τακτικής των στρατηγικών κακοπληρωτών, είτε με το να χρεώνονται υψηλότερα επιτόκια είτε με το να απειληθούν με “κούρεμα” των καταθέσεών τους, επειδή θα κινδυνεύσουν με διάβρωση τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η κουλτούρα του “Δεν πληρώνω” θέτει σε κίνδυνο όλη της λειτουργία της Οικονομίας”, τονίζουν χαρακτηριστικά.
Οι τραπεζίτες επισημαίνουν ότι όσοι είναι συνεργάσιμοι δανειολήπτες και αναζητούν λύσεις με την τράπεζά τους, δεν απειλούνται με πλειστηριασμούς. Όσοι επίσης ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες προστατεύονται πλήρως. “Με τα προγράμματα ρυθμίσεων προς ευπαθείς ομάδες, η μηνιαία δόση διαμορφώνεται στο 10% ή και χαμηλότερα της αρχικής”, αναφέρουν χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας ότι μόνο οι μη συνεργάσιμοι δανειολήπτες βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με τους πλειστηριασμούς.
“Οι τράπεζες δεν έχουν κανένα όφελος να πάρουν τα σπίτια φτωχών και αναπήρων. Ακόμη και τα σπίτια των εχόντων που βγαίνουν σε πλειστηριασμό, βαραίνουν τις τράπεζες. Αφενός γιατί ο πλειστηριασμός γίνεται σε χαμηλότερη τιμή από αυτήν που είναι εγγεγραμμένα στα βιβλία της τράπεζας και άρα με ζημία για την τράπεζα. Αφετέρου γιατί το κόστος συντήρησης των ακινήτων αυτών είναι πολύ ακριβό (το κόστος διακράτησης υπολογίζεται στο 4% – 4,5% του book value των ακινήτων των τραπεζών).
Την αλήθεια για τους πλειστηριασμούς, απαντώντας για πρώτη φορά στις απόπειρες το θέμα να συνεχίσει να αποτελεί αντικείμενο λαϊκισμού, επιχειρεί να αποκαταστήσει και η κυβέρνηση. Σε μακροσκελές σημείωμα από το Μαξίμου επισημαίνονται τα εξής:
1. Η κυβέρνηση προστατεύει την πρώτη κατοικία –και μάλιστα με σημαντικά μέτρα ενίσχυσης των πιο αδύναμων. Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης ή κάποιες άλλες περιπτώσεις δεν αναιρούν τον γενικό κανόνα προστασία της πρώτης κατοικίας. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν θα προστατεύσει τις περιουσίες μεγαλοεπιχειρηματιών που χρωστούν τεράστια ποσά –ανεξάρτητα με το αν το κίνημα ενάντια στους πλειστηριασμούς και κάποιοι πολίτες έχουν (την ισοπεδωτική και λανθασμένη πολιτικά) θέση ότι πρέπει να μη γίνει κανένας πλειστηριασμός.
2. Μέχρι το τέλος του 2016 οι τράπεζες έχουν εντάξει στον προγραμματισμό 2.000 πλειστηριασμούς. Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία προκύπτει ότι στοχεύουν σε μεγάλα ακίνητα, που βαρύνονται με δάνεια τα οποία έχουν βρεθεί στο “κόκκινο”, πάνω από δύο χρόνια. Με βάση τα Δελτία Πλειστηριασμών που διατίθενται, μόνο ένα μικρό ποσοστό αφορά πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας και πρόκειται για ακίνητα μεγάλης αξίας. Συνεπώς, τα δημοσιεύματα που αναφέρονται στο ζήτημα δεν ευσταθούν –και ιδίως ως προς την έκταση της δημοσιότητας που παίρνουν. Οι τράπεζες, μάλιστα, με βάση τους στόχους που τέθηκαν, σε συνεργασία με την ΤτΕ και τον SSM, προχωρούν σε γενναίες ρυθμίσεις δανείων για τα 29 από τα 41 δισ. ευρώ των “κόκκινων δανείων”, που θα απομειωθούν ως το τέλος του 2019.
3. Στον αναθεωρημένο νόμο Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά μπορούν να ενταχθούν σε προστατευτικές ρυθμίσεις για την πρώτη κατοικία δύο στους τρεις δανειολήπτες. Μάλιστα, για το 25% που αντιστοιχεί στους πιο αδύναμους, προβλέπεται η ενίσχυσή τους από το κράτος, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις δόσεις. Η προστασία παραμένει η ίδια, και δεν επηρεάζεται καθόλου από ενδεχόμενη μεταβίβαση του δανείου σε μη τραπεζική εταιρεία. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι και σήμερα απαγορεύονται οι πλειστηριασμοί όσων έχουν καταθέσει αιτήσεις υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου Κατσέλη.
4. Σύμφωνα με το νόμο προστατεύονται οι δανειολήπτες –αλλά πρέπει βέβαια να κάνουν αίτηση– που διαθέτουν ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ εάν είναι άγαμοι, 220.000 ευρώ εάν είναι έγγαμοι, προσαυξημένο κατά 20.000 ευρώ ανά παιδί και μέχρι τρία παιδιά. Αντίστοιχα, θα πρέπει να έχουν ετήσιο εισόδημα (με βάση τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης), 13.906 ευρώ αν πρόκειται για ένα άτομο, 23.659 ευρώ αν πρόκειται για δύο άτομα και για κάθε παιδί 5.714 ευρώ, έως τρία παιδιά.
5. Με τον Αναθεωρημένο Κώδικα Δεοντολογίας, που εφαρμόζεται ήδη από 1.10.2016, οι υπόχρεοι για την τήρησή του (Τράπεζες, χρηματοδοτικά ιδρύματα, Εταιρίες Διαχείρισης) οφείλουν να παίρνουν υπόψη τους την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη (τεκμηριωμένα) και αναλόγως να προτείνουν λύσεις (ενδεχόμενη ευνοϊκή επιμήκυνση, απομείωση οφειλής, κ.ά.). Tα πιστωτικά ιδρύματα, τηρώντας τις διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας και την άτυπη δέσμευσή τους, δεν έχουν προχωρήσει σε διενέργεια πλειστηριασμών κύριας κατοικίας, ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις προστασίας, προκειμένου να αποφύγουν εμπλοκή σε αβέβαιες και μακροχρόνιες δικαστικές διενέξεις.
6. Σε περίπτωση που οι δανειολήπτες είναι συνεργάσιμοι με τις τράπεζες, ακόμα και αν αδυνατούν να πληρώσουν, είναι πρακτικά αδύνατον οι τράπεζες να ξεκινήσουν δικαστικές διαδικασίες εναντίον της περιουσίας τους χωρίς το χρέος τους να έχει ρυθμιστεί σε επίπεδα τέτοια που να μπορούν να αποπληρώνουν τη δόση.
7. Μέχρι το 2018 δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση δανείων που συνδέονται με πρώτη κατοικία:
– Ανεξαρτήτως κατηγορίας, δηλαδή όχι μόνο τα στεγαστικά δάνεια αλλά και τα καταναλωτικά, τα επισκευαστικά, τα δάνεια των ελεύθερων επαγγελματιών, των εμπόρων και αγροτών, καθώς και τα δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία.
– Με αντικειμενική αξία μέχρι 140.000 ευρώ, δηλαδή παραπάνω του 90% του συνόλου των στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας.
Σημειώνεται ότι στο σημείωμα του Μαξίμου γίνονται και συγκεκριμένες αναφορές σε δύο περιπτώσεις πλειστηριασμών που προκάλεσαν θόρυβο αντιδράσεων. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά:
– Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης είναι ιδιόμορφη. Πρέπει, ασφαλώς, να αντιμετωπιστεί με σεβασμό προς το πρόσωπο του δανειολήπτη που, όμως, οφείλει και αυτός να σεβαστεί και να κάνει χρήση των νόμων σχετικά με την προστασία της περιουσίας του. Όσο για τα οφειλόμενα από την ΕΡΤ προς το πρόσωπό του ισχύουν τα εξής:
– Η ΕΡΤ δεν του χρωστά ούτε ένα ευρώ καθώς δεν είχε καμιά σύμβαση εργασίας με την ΕΡΤ! Η ΕΡΤ, λοιπόν, “δεν αρνείται να τον πληρώσει”, ούτε άλλωστε παραδέχεται και ο ίδιος.
– Η εταιρεία που είχε αναλάβει το έργο, και η οποία πληρώθηκε κανονικά από την ΕΡΤ, του οφείλει δεδουλευμένα, καθώς εργαζόταν σ’ αυτή. Η ΕΡΤ δεν μπορεί να κάνει απολύτως τίποτα γι’ αυτό.
– Στην περίπτωση των όσων συνέβησαν στο Ειρηνοδικείο Αθηνών καθώς και στα κατά τόπους ειρηνοδικεία κάθε Τετάρτη, ημέρα διενέργειας πλειστηριασμών, οι αρχές κινούνται με γνώμονα την προστασία της έννομης τάξης καθώς και της αποφυγής εντάσεων. Δεν μπορεί, όμως, να μείνει αναπάντητη η προσπάθεια διόγκωσης και παρερμηνείας ενός και μόνο πλειστηριασμού στην Αθήνα, ο οποίος έγινε από το Δήμο Αθηναίων, για τον οποίο μεν δεν υπάρχει νομική απαγόρευση, αλλά λόγω του ποσού της οφειλής εγείρεται ηθικό θέμα, στο οποίο οφείλει να τοποθετηθεί ο Δήμαρχος Αθηναίων, κ. Καμίνης.
capitalgr
