Με την σημαντική ημερομηνία της 21ης Οκτωβρίου για την Πορτογαλία να πλησιάζει, οι αναλυτές προειδοποιούν πως η χώρα βρίσκεται μία ανάσα πριν την
“ιστορική” υποβάθμιση που θα φέρει τις πορτογαλικές τράπεζες στο χείλος του γκρεμού, την χώρα σε νέο μνημόνιο και που κινδυνεύει με μετάδοση στην υπόλοιπη ευρωπεριφέρεια. Μάλιστα τα σημερινά σχόλια από την DBRS δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας.
Μπορεί η Πορτογαλία να μην αποτελεί συστημικό κίνδυνο, αλλά μπορεί να υπάρξει μετάδοση στις ισπανικές τράπεζες, οι οποίες έχουν έκθεση στα ιταλικά assets τα οποία συνήθως έχουν θετική συσχέτιση με όλα τα risk assets, όπως σημειώνει η Brown Brothers Harriman.
“H DBRS θα αναθεωρήσει την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας που δίνει στην Πορτογαλία στις 21 Οκτωβρίου και έχει ήδη εκφράσει την ανησυχία της για την αύξηση των αποδόσεων και την ευάλωτη ανάκαμψη της χώρας. Η σχέση κράτους-τραπεζών δεν έχει σπάσει και αν και η DBRS δίνει σταθερό outlook στη χώρα, η υποβάθμιση δεν μπορεί να αποκλειστεί”.
Όπως προειδοποιεί, αν η DBRS αφαιρέσει το rating επενδυτικού βαθμού της Πορτογαλίας, θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις. Οι πορτογαλικές τράπεζες, οι οποίες είναι βαρύτεροι χρήστες των εργαλείων της ΕΚΤ, δεν θα μπορούν πλέον να χρησιμοποιήσουν τα κρατικά ομόλογα ως εγγύηση, χωρίς ένα waiver από την κεντρική τράπεζα. Τα ομόλογα δεν θα είναι πλέον επιλέξιμα στο QE της ΕΚΤ. Ετσι, οι πορτογαλικές τράπεζες θα αναγκαστούν, όπως και οι ελληνικές τράπεζες, να στηρίζονται στην χρηματοδότηση από τον ELA.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, το υψηλότερο κόστος δανεισμού της κυβέρνησης και η πιστωτική στενότητα στις τράπεζες, έχουν αυξήσει την προοπτική της Λισαβόνας να χρειαστεί ένα δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης, δύο μόλις χρόνια μετά την έξοδο από το μνημόνιο.
Η μετάδοση από την απώλεια της αξιολόγησης investment grade θα μπορούσε να είναι σημαντική, όπως προσθέτει, γιατί έρχεται σε μια στιγμή όπου οι εγχώριες πολιτικές σκοπιμότητες, κυρίως στη Γερμανία, θα άφηναν ελάχιστα περιθώρια για ελιγμούς.”Ένα νέο πρόγραμμα βοήθειας δεν μπορεί να αποκλειστεί”, όπως τονίζει η BBH.
“Ο μόνος τρόπος για να μειωθούν αυτές οι εντάσεις και να επανακτηθεί η πρόσβαση στη ρευστότητα της ΕΚΤ και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, θα είναι η πορτογαλική κυβέρνηση να ζητήσει ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης”, σημειώνει ο Yvan Mamalet, αναλυτής της Societe Generale.
Μια τέτοια δραστική κίνηση θα είναι πολιτικά “δυσάρεστη” για την κυβέρνηση αλλά, τελικά η αποδυνάμωση της δημοσιονομικής κατάστασης και η χρηματοδοτική πίεση στις τράπεζες, θα οδηγήσει στην άμεση ανάγκη για νέο μνημόνιο, πιθανώς προκαλώντας μια πολιτική κρίση και πρόωρες εκλογές, οι οποίες με τη σειρά τους θα μπορούσαν να παρατείνουν τις πιέσεις στη χρηματοδότηση, όπως σημειώνει ο Mamalet.
Η οικονομία της Πορτογαλίας έχει κολλήσει σε ένα “φαύλο κύκλο” υψηλού χρέους, χαμηλής ανάπτυξης και στασιμότητας των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, όπως προειδοποίησε σήμερα ο Fergus McCormick, επικεφαλής οικονομολόγος της DBRS, μιλώντας στους FT. Όπως τόνισε, η ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων έχουν αυξηθεί, ασκώντας πιέσεις στην αξιολόγηση επενδυτικού βαθμού που δίνει ο οίκος στη χώρα.
Όπως προσθέτει, τα προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα της χώρας παραμένουν άλυτα, καθώς η Πορτογαλία δεν έχει ακόμη ξεκινήσει “ολοκληρωμένα” σχέδια αναδιάρθρωσης και απαλλαγής ων επισφαλών δανείων, την στιγμή που στην Ευρώπη ισχύει πλέον ο νόμος του bail-in, που εμποδίζει τις κρατικές ενισχύσεις για τις τράπεζες πριν οι επενδυτές επίσης υποστούν απώλειες.
Ελευθερία Κούρταλη
capitalgr
