Το σύστημα προβλέπει ότι οι αεροπορικές εταιρείες θα πρέπει να αντισταθμίζουν οποιαδήποτε αύξηση των εκπομπών CO2 χρηματοδοτώντας περιβαλλοντικά προγράμματα μείωσης του CO2, όπως για παράδειγμα τη φύτευση δασών.
Στην πρώτη φάση, η οποία θα διαρκέσει από το 2021 έως το 2026, 65 χώρες-μέλη του ICAO θα συμμετάσχουν εθελοντικά, ενώ ακόμα περισσότερες χώρες αναμένεται να εφαρμόσουν τα μέτρα όταν το πρόγραμμα γίνει υποχρεωτικό το 2027 για κράτη με μεγάλες αεροπορικές βιομηχανίες.
Η Ρωσία και η Ινδία, μεταδίδει το Reuters, ξεκαθάρισαν ότι δεν θα συμμετάσχουν στην εθελοντική φάση, κάνοντας λόγο για άδικη επιβάρυνση των αναδυόμενων οικονομιών. Η Κίνα, αντίθετα, θα συμμετέχει από την αρχή.
Η συμφωνία, η οποία χαρακτηρίζεται ορόσημο, συμφωνήθηκε στο Μόντρεαλ σε συνάντηση των 191 χωρών-μελών του ICAO, φορέα του ΟΗΕ.
Οι αερομεταφορές αντιστοιχούν σήμερα στο 2% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα, ποσοστό μεγαλύτερο από ό,τι αναλογεί σε ολόκληρη τη Γερμανία.
Η μείωση των εκπομπών από αεροσκάφη είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού, η οποία αναμένεται να τεθεί επίσημα σε ισχύ στις αρχές Νοεμβρίου. Στόχος είναι να συγκρατηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας έως τα τέλη του αιώνα κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Σύμφωνα με στοιχεία του ICAO, η συμφωνία θα κοστίσει στη βιομηχανία 1,5 έως 6,2 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2025 και όχι περισσότερο από το 1,8% των εσόδων το 2035.
Δεδομένου όμως ότι η συμφωνία ξεκινά σε εθελοντική βάση και προβλέπει εξαιρέσεις για τις μικρότερες αγορές, περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι οι στόχοι του συστήματος είναι ανέφικτοι.
Οι επικρίσεις επικεντρώνονται στο γεγονός ότι η συμφωνία αντισταθμίζει τις εκπομπές αντί να τις περιορίζει άμεσα: «Το να παίρνει κανείς το αεροπλάνο είναι ο ταχύτερος και φθηνότερος τρόπος να κάψει τον πλανήτη. Η συμφωνία αυτή δεν θα μειώσει τη ζήτηση για αεροπορικά καύσιμα ούτε κατά μία σταγόνα» είπε στο Reuters ο Μπιλ Χέμινγκς της οργάνωσης Transport and Environment.
H συμφωνία έρχεται έπειτα από χρόνια συζητήσεων και διαπραγματεύσεων. Προηγούμενες απόπειρες παρά λίγο να προκαλέσουν εμπορικό πόλεμο όταν η ΕΕ αποφάσισε μονομερώς να χρεώνει τις αεροπορικές εταιρείες που πετούν στην Ένωση, κάτι στο οποίο αντέδρασαν η Κίνα και άλλες χώρες.
Η αεροπορική βιομηχανία εκτιμά ότι μέχρι το 2034 ο αριθμός των επιβατών θα διπλασιαστεί στους 7 δισεκατομμύρια το χρόνο.