Νένας Μαλλιάρα
Καθεστώς που να ευνοεί τις διαγραφές δανείων από τις τράπεζες, ενθαρρύνοντάς τες να “σβήσουν” από τους ισολογισμούς τους “κόκκινα” δάνεια, κάνοντας χρήση
των προβλέψεων, ζητεί ο SSM.
Ο ενιαίος εποπτικός οργανισμός πιέζει την κυβέρνηση προς την διαμόρφωση νομοθεσίας που θα προβλέπει ευνοϊκή φορολογική αντιμετώπιση των διαγραφών δανείων από τις τράπεζες, καθώς διαπιστώνει ότι χωρίς θεσμοθετημένο ευνοϊκό καθεστώς, οι τράπεζες δεν προτίθενται να προχωρήσουν σε διαγραφές. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι έχουν σχηματίσει συσσωρευμένες προβλέψεις, ύψους 58 δισ. ευρώ οι οποίες θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν στο μεγαλύτερο μέρος τους για διαγραφές δανείων που δεν φαίνεται να μπορούν να ανακτηθούν.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, το τελευταίο διάστημα και συγκεκριμένα μετά την οριστικοποίηση των στόχων μείωσης των NPLs, κλιμάκια του SSM επισκέπτονται συνεχώς τις ελληνικές τράπεζες προκειμένου να καταγράφουν την πρόοδο και κυρίως τα εμπόδια προς την επίτευξη των στόχων. Με τους στόχους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων να διαμορφώνονται στο – 40% ή μείον 41 δισ. ευρώ από τα σημερινά 108,6 δισ. ευρώ, μέχρι τα τέλη του 2019, και τις τράπεζες να μην έχουν ακόμη αναλάβει ουσιαστική δράση, ο SSM προβληματίζεται και πιέζει προς κάθε κατεύθυνση ώστε να επιτύχει η διαχείριση των NPLs.
Δεδομένου ότι το 2016 ουσιαστικά θα παρέλθει άπρακτο, ολοκληρώνοντας το πλαίσιο διαχείρισης των “κόκκινων” δανείων, και το 2017 θα αποτελέσει έτος δοκιμής των μέσων διαχείρισης, ο SSM κρίνει ότι πρέπει να προηγηθεί η δυνατότητα για ευρύτερες διαγραφές δανείων. Και αυτό τη στιγμή που η ΤτΕ έχει διαπιστώσει πως δύο στα τρία μη εξυπηρετούμενα δάνεια εμφανίζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του έτους και εξ αυτών το 40% μεγαλύτερη των 720 ημερών.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, στόχος είναι το ύψος των διαγραφών δανείων να είναι αντίστοιχο αυτού των ρυθμίσεων δανείων, στο πλαίσιο της στρατηγικής που θα ακολουθήσουν οι τράπεζες μέχρι το 2019. Το ύψος αυτό προσδιορίζεται σε περίπου 14,5 δισ. ευρώ για τις μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις δανείων, και άλλο τόσο για τις διαγραφές.
Οι διαγραφές δανείων θα διευκολυνθούν, βεβαίως, από την θέσπιση του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Στην πράξη, ωστόσο, δεν θα μπορέσουν, χωρίς κίνητρα που θα τις ενθαρρύνουν, να φτάσουν στα επίπεδα που κρίνει αναγκαία ο SSM για τη μείωση των “κόκκινων” δανείων, καθώς δεν συνηγορούν σε αυτό η αδύναμη κερδοφορία των τραπεζών και η υψηλή συμμετοχή του αναβαλλόμενου φόρου στα εποπτικά τους κεφάλαια.
Στο α΄ εξάμηνο του 2016 οι διαγραφές δανείων από τις τράπεζες ανήλθαν σε 1,845 δισ. ευρώ και το ποσό αυτό δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,5 δισ. ευρώ στο σύνολο της χρήσης. Οι τράπεζες διστάζουν να προχωρήσουν σε μεγαλύτερες διαγραφές, καθώς κάτι τέτοιο θα αύξανε τις ζημιές τους και θα οδηγούσε στον κίνδυνο υποχρεωτικής αύξησης κεφαλαίου με συμμετοχή του Δημοσίου.
Αυτό εξαιτίας των όσων προβλέπει ο νόμος Χαρδούβελη για τον αναβαλλόμενο φόρο, ο οποίος και συνιστά μεγάλο μέρος των εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών. Ο νόμος Χαρδούβελη προβλέπει ότι οι τράπεζες μπορούν να αναγνωρίζουν αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση έναντι προβλέψεων που σχημάτισαν για επισφαλή δάνεια μέχρι τις 31/12/15 και να την προσμετρούν άμεσα και εξ ολοκλήρου στα εποπτικά τους κεφάλαια. Στην περίπτωση, όμως, που μία τράπεζα εμφανίσει ζημιές από την τρέχουσα χρήση και άρα δεν θα μπορεί να συμψηφίσει την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση, τότε το Δημόσιο θα πρέπει να καλύψει υποχρεωτική αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας.
Σημειώνεται ότι σήμερα, αν μια τράπεζα προχωρήσει σε διαγραφή δανείων για τα οποία έχει σχηματίσει προβλέψεις ως το τέλος του 2015, μπορεί να συμψηφίσει μέρος της ζημιάς με τον αναλογούντα αναβαλλόμενο φόρο εντός πενταετίας. Το περιθώριο αυτό δεν φαίνεται να συμβαδίζει με τις δυνατότητες ισχυρής κερδοφορίας των τραπεζών που να επιτρέπουν μεγάλες διαγραφές δανείων.
Κατόπιν αυτού, υπάρχει πίεση προς την κατεύθυνση θέσπισης ευνοϊκότερης φορολογικής αντιμετώπισης των διαγραφών, ενδεχομένως και με ορίζοντα απόσβεσης μεγαλύτερο της δεκαετίας, αν ληφθεί υπόψη ότι οι ζημιές από το PSI μπορούν δια νόμου να αποσβεστούν σε ορίζοντα 30ετίας.
capitalgr