Ποιες είναι οι προτάσεις του ΣΕΤΕ – Εκτιμήσεις για πτώση των εσόδων 3% έως 4% για το 2016 – Πώς «κλείνει» η σεζόν στα νησιά που έχουν πληγεί από την προσφυγική κρίση
της Στεφανίας Σούκη
Πώς θα αυξηθούν και πάλι τα έσοδα από τον τουρισμό; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα που απασχολεί πλέον σύσσωμο τον τουριστικό κλάδο μετά την πτώση των
εισπράξεων του οκταμήνου 2016 κατά 7,1% που έφερε συνακόλουθα και αμφισβήτηση των επίσημων στοιχείων της Τραπέζης της Ελλάδος, ακόμη και με… πολιτική χροιά.
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, με δεδομένη τη μείωση των εσόδων κατά 750 εκατ. ευρώ στο οκτάμηνο, εκτιμά πλέον ότι η χρονιά θα κλείσει με πτώση μεταξύ 3% και 4% στα έσοδα ή μείον 450-500 εκατ. ευρώ, έναντι 14,2 δισ. της περσινής χρονιάς, όπερ σημαίνει ότι το τετράμηνο Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου οι επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού θα πρέπει να είναι τουλάχιστον κατά 250 εκατ. ευρώ καλύτερες από τον περασμένο χρόνο. Επιπλέον θέτει εκ νέου το ζήτημα της υπερφορολόγησης του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
«Η πτώση στα έσοδα, που ανάγεται σε ένα 8% ανά άφιξη, δεν βοηθάει στο ΑΕΠ και σίγουρα μας απογοητεύει», αναφέρει στο «business stories» ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Ανδρέας Ανδρεάδης, προσθέτοντας ότι η μείωση της μέσης δαπάνης ανά άφιξη ήταν χαρακτηριστικό της φετινής σεζόν για όλη τη Μεσόγειο, ακόμη και για χώρες όπως οι Ισπανία, Κύπρος, Κροατία που εξασφάλισαν νωρίτερα τις κρατήσεις, το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου, μία περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα αντιμετώπιζε τα ζητήματα της αξιολόγησης και της διαχείρισης του Προσφυγικού: «Η πτώση στους ανταγωνιστές ήταν χαμηλότερη: πρόκειται για ένα διεθνές φαινόμενο, αφού παγκοσμίως τα ταξίδια μικραίνουν σε διάρκεια και οι ταξιδιώτες ξοδεύουν λιγότερα».
Τι προτείνει ο ΣΕΤΕ
Στο εγγύς μέλλον, όσον αφορά στα (ρεαλιστικά) μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν άμεσα, δεδομένων, πάνω από όλα, των δημοσιονομικών επιδόσεων της χώρας, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ προτείνει καταρχάς να παγώσει η κατάργηση, από 1/1/2017 όπως προβλέπεται στις μνημονιακές υποχρεώσεις, των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στους νησιωτικούς προορισμούς που έχουν πληγεί από το Προσφυγικό, προκειμένου να στηριχθούν οι τοπικές κοινωνίες: «Τα έσοδα από την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών στα νησιά θα είναι ελάχιστα για τα δημόσια ταμεία, μπροστά στη ζημιά που θα υποστούν οι τοπικές οικονομίες», αναφέρει ο κ. Ανδρεάδης και συνεχίζει:
«Επιπλέον, με δεδομένο ότι οι εισπράξεις ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένων και των τουριστικών υπηρεσιών, υπεραπέδωσαν φέτος σε σύγκριση τόσο με το 2015 όσο και με τα νούμερα του Προϋπολογισμού 2016, θα πρέπει να μην εφαρμοστεί η επιβολή του τέλους διανυκτέρευσης από τις αρχές του 2018. Αντίστοιχα, από αρχές του 2018, αφού λόγω της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας δεν είναι εφικτό να γίνει πιο άμεσα, θα πρέπει να μειωθούν οι συντελεστές ΦΠΑ στο ελληνικό τουριστικό προϊόν, σε επίπεδα κοντινά με αυτά των ανταγωνιστριών χωρών, με έναν σχεδιασμό, όμως, από τώρα, ούτως ώστε οι επιχειρήσεις και οι αεροπορικές εταιρείες να μπορούν να κάνουν τον προγραμματισμό τους για τα τουριστικά πακέτα και τις θέσεις της επόμενης σεζόν».
Σημειώνεται εδώ ότι με βάση και την επεξεργασία των επίσημων στοιχείων του υπουργείου Οικονομικών από το «Sete Intelligence» για την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, τα πραγματοποιηθέντα έσοδα ΦΠΑ (πλην πετρελαιοειδών και καπνού) που συνδέονται και με τις τουριστικές δραστηριότητες, ανήλθαν στα 3,384 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 7% σε σύγκριση με τον Προϋπολογισμό (3,16 δισ. ευρώ), ενώ μεγαλύτερη είναι η αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015, οπότε το αντίστοιχο νούμερο είχε διαμορφωθεί στα 3,03 δισ. ευρώ.
«Η αύξηση στα έσοδα ΦΠΑ ήρθε χωρίς να έχουν υιοθετηθεί προτεινόμενα, ήδη από το 2015, μέτρα, όπως για παράδειγμα η υποχρεωτική χρήση πλαστικού χρήματος στα νησιά για συναλλαγές άνω των 70 ή 100 ευρώ. Επίσης ήρθε χωρίς τις νομοθετικές ρυθμίσεις, π.χ. με ειδικό φόρο 3%-5% ή φόρο στα ενοίκια, για το μείζον ζήτημα των παράνομων καταλυμάτων, που συνεπάγονται απώλειες εσόδων για τα δημόσια ταμεία φέτος, κατά τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις, περί τα 270-300 εκατ. ευρώ», τονίζεται.
Υπενθυμίζεται δε ότι το νομοσχέδιο, ώστε να αποφευχθεί η φοροδιαφυγή από τις μισθώσεις κατοικιών μέσω δημοφιλών sites, είχε προαναγγελθεί ήδη πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 και ακόμη αναμένεται…
Απαντώντας στις αιτιάσεις, τουριστικών αλλά και πολιτικών κύκλων που αμφισβητούν και συνδέουν τα στοιχεία της ΤτΕ για μειωμένα ταξιδιωτικά έσοδα- παρά τις αυξημένες διεθνείς αφίξεις κατά 1,8% στα 17,2 εκατ. επισκέπτες στο οκτάμηνο του 2016-, με εκτεταμένη φοροδιαφυγή του τουριστικού κλάδου, ο ΣΕΤΕ σχολιάζει ως θετικό το γεγονός ότι έχουν ξεκινήσει διαδικασίες συστηματικών ελέγχων από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων: «Οι περιπτώσεις ωστόσο που αναφέρει η ΓΓΔΕ ουδεμία σχέση έχουν με τα 45.000 ερωτηματολόγια των επισκεπτών που εξετάζει η ΤτΕ, η οποία ακολουθεί τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, χωρίς να έχει αλλάξει τη σχετική μεθοδολογία εδώ και πολλά χρόνια. Οι ξένοι επισκέπτες, εξερχόμενοι από τη χώρα, ερωτώνται πόσα δαπάνησαν, χωρίς να ερωτώνται για το εάν έλαβαν αποδείξεις ή εάν αυτές ήταν τελικά… πλαστές».
Πώς έκλεισε η σεζόν στα προσφυγόπληκτα νησιά
Ως προς την πορεία των προσφυγόπληκτων νησιών φέτος, με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, η Κως φαίνεται ότι ανέκτησε μέρος από το χαμένο έδαφος, σαφώς χειρότερη ωστόσο είναι η κατάσταση στο κλείσιμο της σεζόν σε προορισμούς όπως οι Λέσβος, Σάμος και Χίος. Για την Κω η σεζόν κλείνει φέτος με μείον 130.000-150.000 τουρίστες, στο σύνολο του 1 εκατομμυρίου που δέχεται υπό φυσιολογικές συνθήκες.
«Αποτέλεσε άθλο το γεγονός ότι καταφέραμε να κλείσουμε την ψαλίδα με μια πτώση που τελικά θα κυμανθεί μεταξύ 13%-15%, έναντι της μείωσης του 40% των κρατήσεων που βιώναμε τον Μάρτιο του 2016», αναφέρει στο σχετικά στο «business stories» η πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Κω, Κωνσταντίνα Σβίνου, προσθέτοντας ότι η σεζόν κύλησε σαφώς καλύτερα μετά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου και τελικά το καλοκαίρι έκλεισε με θετικές επιδόσεις, αφού ο Σεπτέμβριος έδειξε θετικό πρόσημο με αύξηση 3% στις αφίξεις σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2015.
«Προκειμένου να σωθεί η σεζόν, οι ξενοδόχοι της Κω έβαλαν πλάτη προχωρώντας σε εκπτώσεις της τάξης του 30% στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, γεγονός, όμως, που είχε ως αποτέλεσμα την προσέλκυση τουριστών χαμηλότερων εισοδημάτων, οι οποίοι δεν ξόδευαν στο νησί», πρόσθεσε.
Ξενοδόχοι και λοιποί επιχειρηματίες της Κω ελπίζουν έστω και την ύστατη ώρα να υπάρξει ευαισθητοποίηση στο κυβερνητικό επιτελείο για μία θετική εξέλιξη και πάγωμα του μέτρου για την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος με τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ κατά 30%, όπως προβλέπεται για την επόμενη ομάδα των νησιών από 1/1/2017. Εχει προηγηθεί η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών σε δύο ακόμη ομάδες νησιών, αρχικά στα πιο τουριστικά και ανεπτυγμένα, τον Οκτώβριο του 2015, και εν συνεχεία τον Ιούνιο του 2016.
Τα προβλήματα, από τις αρχές του νέου έτους, θα είναι πολύ περισσότερα για τις τοπικές οικονομίες των νησιών που έχουν πληγεί περισσότερο από το Προσφυγικό (Κως, Λέσβος, Χίος, Σάμος) και περιλαμβάνονται τώρα στην τρίτη ομάδα των λεγόμενων άγονων νησιωτικών περιοχών (τα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου) όπου θα καταργηθούν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ. «Εχουμε στείλει επιστολές σχετικά στο οικονομικό επιτελείο και ελπίζουμε να εισακουστούμε», αναφέρει η κυρία Σβίνου.
Θέμα βιωσιμότητας θέτουν οι επιχειρήσεις και οι ξενοδόχοι της Λέσβου, που έχουν κυριολεκτικά «βομβαρδίσει», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο «b.s.» ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Λέσβου, Περικλής Αντωνίου, με επιστολές τους στο κυβερνητικό επιτελείο τους τελευταίους μήνες και τον ίδιο τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ζητώντας «να εξαντληθεί κάθε δυνατότητα επιστροφής ΦΠΑ στα επίπεδα του Σεπτεμβρίου 2015 στους προσφυγόπληκτους, ευαίσθητους νησιωτικούς, ακριτικούς προορισμούς».
Ο κ. Αντωνίου αναφέρει ότι η πτώση στις αφίξεις τσάρτερ στο νησί μειώθηκε στο 52% τον μήνα Σεπτέμβριο από το 68% που ήταν το Ιούνιο, ενώ τα όποια οφέλη (αν) υπάρξουν από την αύξηση του ΦΠΑ θα εξανεμισθούν λόγω των πολύ υψηλότερων απωλειών στα ασφαλιστικά και δημόσια ταμεία από τη μείωση της ζήτησης-κατανάλωσης-απασχόλησης.
Επιπλέον, όσον αφορά στις ενέσεις που επιχειρήθηκε να δοθούν για την τόνωση της τουριστικής κίνησης στα νησιά των αυξημένων προσφυγικών ροών σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού (μέσω προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού με εκπτώσεις έως και 50% για πακέτα έως τα τέλη Οκτωβρίου) δεν απέδωσαν τελικά τα αναμενόμενα, αφενός λόγω των υψηλών ναύλων, αφετέρου ειδικότερων όρων των προγραμμάτων που λειτουργούν ανασταλτικά. «Είναι ζήτημα αν είχαμε τελικά 700 δικαιούχους κοινωνικού τουρισμού», σχολιάζει ο κ. Αντωνίου.
Κλείσιμο, στο παρά πέντε, της ψαλίδας, η οποία, όμως, έχει διψήφιο αρνητικό ποσοστό, είχε η Σάμος, με τους φορείς του νησιού να χαρακτηρίζουν τη φετινή χρονιά ως τη δυσκολότερη στην ιστορία του τουρισμού του. Με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον αερολιμένα Σάμου τον μήνα Οκτώβριο, υπήρξε αύξηση των αφίξεων της τάξης του 31,5%, ενώ συνολικά για το 2016 η μείωση περιορίστηκε στο 22,9%.
«Ξεκινήσαμε από την καταστροφή του -50% και καταλήξαμε στη διαχειρίσιμη ζημιά του -23%», ανέφερε σχετικά ο αντιπεριφερειάρχης Σάμου, Νίκος Κατρακάζος, σημειώνοντας ότι οι προοπτικές για το 2017 είναι καλές και «ο στόχος να επανέλθουμε στα επίπεδα του 2015 είναι σίγουρα εφικτός. Δυστυχώς, οι πρόσφατες εξελίξεις στο Μεταναστευτικό, με τις αυξημένες ροές και την άρνηση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε αληθινή αποσυμφόρηση του νησιού, μας γεμίζουν ανησυχία για πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στον τουρισμό».
newmoney
