Γιώργου Μανέττα
gmanettas@pegasus.gr
gmanettas@pegasus.gr
Το ένα μετά το άλλο σκάνε τα «κανόνια» στην αγορά. Η παρατεταμένη κάμψη της κατανάλωσης σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας και την υπέρογκη
φορολογία αναγκάζουν όλο και περισσότερες εταιρείες να τερματίσουν τη λειτουργία τους και να βάλουν λουκέτο στα εργοστάσιά τους, επιτείνοντας την αποσύνθεση του παραγωγικού ιστού και εκτοξεύοντας την ανεργία στα ύψη.
Εκπρόσωποι φορέων και επαγγελματίες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη ραγδαία επιδείνωση του κλίματος και επαναλαμβάνουν μονότονα ότι χρειάζεται άμεσα αλλαγή πολιτικής για να πάρει «ανάσα» η αγορά και να βγει επιτέλους η χώρα από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης που απειλεί να καταστρέψει ότι ακόμη απέμεινε όρθιο με μεγάλο αγώνα.
Η «ΜΑΥΡΗ» ΛΙΣΤΑ
«Softex, Athens Ledra, Ηλεκτρονική Αθηνών, Μαρινόπουλος και πριν από λίγες μέρες το εργοστάσιο της Pepsico στα Οινόφυτα». Η λίστα με τα θύματα της κρίσης αυξάνεται επικίνδυνα τους τελευταίους μήνες και εμπλουτίζεται με ηχηρά ονόματα του επιχειρείν, εντείνοντας την αγωνία για την πορεία της οικονομίας και τις αντοχές της αγοράς. Μπορεί η κυβέρνηση να πανηγυρίζει για την επίτευξη των στόχων του πλεονάσματος, ωστόσο παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι η κατάσταση στην πραγματική οικονομία, αντί να βελτιώνεται «πάει από το κακό στο χειρότερο» και αρκετοί εκφράζουν αμφιβολίες για την ικανότητά τους να συνεχίσουν να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.
«Softex, Athens Ledra, Ηλεκτρονική Αθηνών, Μαρινόπουλος και πριν από λίγες μέρες το εργοστάσιο της Pepsico στα Οινόφυτα». Η λίστα με τα θύματα της κρίσης αυξάνεται επικίνδυνα τους τελευταίους μήνες και εμπλουτίζεται με ηχηρά ονόματα του επιχειρείν, εντείνοντας την αγωνία για την πορεία της οικονομίας και τις αντοχές της αγοράς. Μπορεί η κυβέρνηση να πανηγυρίζει για την επίτευξη των στόχων του πλεονάσματος, ωστόσο παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι η κατάσταση στην πραγματική οικονομία, αντί να βελτιώνεται «πάει από το κακό στο χειρότερο» και αρκετοί εκφράζουν αμφιβολίες για την ικανότητά τους να συνεχίσουν να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.
Εδώ και καιρό σύσσωμος ο επιχειρηματικός κόσμος έχει επισημάνει τη ραγδαία επιδείνωση του κλίματος και έχει προειδοποιήσει για τις συνέπειες από την ατέρμονη διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς, χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα. Ο φόβος για την επόμενη μέρα είναι διάχυτος, καθώς η παρατεταμένη πτώση της κατανάλωσης σε συνδυασμό με την υπέρμετρη αύξηση των φορών, έμμεσων και άμεσων υπονομεύουν την ανάκαμψη και δοκιμάζουν τις αντοχές του επιχειρηματικού κόσμου.
Η απόφαση της Pepsico να βάλει λουκέτο στο εργοστάσιο των Οινοφύτων που παρασκεύαζε τα γνωστά αναψυκτικά ΗΒΗ αλλά και τη φημισμένη Cola της αμερικάνικης πολυεθνικής επανέφερε τους φόβους για νέο κύμα λουκέτων και μαζί τον προβληματισμό για την δυνατότητα της χώρας να ανακάμψει σε σύντομο διάστημα. Όπως λένε άνθρωποι της αγοράς, εάν μια εταιρεία όπως η Pepsico σταματά την παραγωγή και επιλέγει να κάνει εισαγωγές, μπορεί κανείς να αντιληφθεί τη θέση που βρίσκονται οι υπόλοιπες βιομηχανίες ενώ θεωρούν επιτακτική ανάγκη να αναληφθούν άμεσα πρωτοβουλίες, με επίκεντρο τη ρύθμιση των «κόκκινων δανείων» για να αποφευχθεί το κλείσιμο και άλλων παραγωγικών μονάδων που συντηρούν εκατοντάδες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με τους εμπόρους 21.000 επιχειρήσεις βρίσκονται στο όριο της επιβίωσης και 63.000 έχουν πολύ χαμηλό δείκτη επιβίωσης.
Από την Ατλάντικ… στον Μαρινόπουλο
Το φαινόμενο της κατάρρευσης ηχηρών ονομάτων δεν είναι καινούριο, αντίθετα ξεκινάει σχεδόν ταυτόχρονα με το ξέσπασμα της κρίσης. Από τα πρώτα μεγάλα «κανόνια» που προκάλεσαν αίσθηση και συζητήθηκαν επί μήνες ήταν αυτό της Ατλάντικ Σούπερ Μάρκετ, η οποία «κάλπαζε» στα χρόνια της ευημερίας και διεκδικούσε με αξιώσεις ρόλο πρωταγωνιστή στο εγχώριο λιανεμπόριο τροφίμων.
Το φαινόμενο της κατάρρευσης ηχηρών ονομάτων δεν είναι καινούριο, αντίθετα ξεκινάει σχεδόν ταυτόχρονα με το ξέσπασμα της κρίσης. Από τα πρώτα μεγάλα «κανόνια» που προκάλεσαν αίσθηση και συζητήθηκαν επί μήνες ήταν αυτό της Ατλάντικ Σούπερ Μάρκετ, η οποία «κάλπαζε» στα χρόνια της ευημερίας και διεκδικούσε με αξιώσεις ρόλο πρωταγωνιστή στο εγχώριο λιανεμπόριο τροφίμων.
Λίγα χρόνια αργότερα έσκασε σαν βόμβα η πτώχευση της Nutriart (πρώην Κατσέλης), το ιστορικό σήμα της οποίας πέρασε πρόσφατα στην «Καραμολέγκος» που το επανέφερε στα ράφια, ακολούθησε το λουκέτο στην «Sprider Stores», της αλυσίδα οικονομικής μόδας που ήθελε να γίνει η ελληνική Zara και της Χαρτοποιίας Θράκης (Diana), έπειτα από 32 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας.
Τίτλοι τέλους έπεσαν ακόμη για την βιομηχανία δομικών υλικών «Φιλκεραμ- Johnson», την καπνοβιομηχανία Γεωργιάδης, μια από τις πιο ιστορικές και φημισμένες καπνοβιομηχανίες της χώρας με την περίφημη σειρά τσιγάρων «22» που λάτρεψαν χιλιάδες Έλληνες καπνιστές, την χαρτοποιία Θράκης- Diana, την βιομηχανία του Π. Ζερίτη, ο οποίος δεν μπόρεσε να βρει τα απαραίτητα κεφάλαια για να συνεχίσει την λειτουργία της αλλά και την βιομηχανία ξυλείας Shelman (γίνονται προσπάθειες για την επαναλειτουργία της).
Στην ιστορία πέρασαν επίσης τα πολυκαταστήματα Fokas, τα οποία στην περίοδο της ακμής τους απασχολούσαν 1.500 εργαζόμενους, η φημισμένη εταιρεία ανδρικής ένδυσης Carouzos, ο όμιλος Glou και η γαλακτοβιομηχανία ΑΓΝΟ αλλά και το ινστιτούτο ομορφιάς και περιποίησης… «Bodyline» του επιχειρηματία Λέοντα Λεβή. Την ίδια περίοδο, έκαναν την εμφάνισή τους και τα πρώτα κρούσματα από-επένδυσης ξένων ομίλων, καθώς αρκετές πολυεθνικές άλλες πιο εύκολα και άλλες πιο δύσκολα αποφάσισαν να τερματίσουν την παρουσία τους επί ελληνικού εδάφους.
Το μεγαλύτερο κύμα φυγής εκδηλώθηκε μέσα στο 2012, όταν η ύφεση «γκρέμιζε» το ΑΕΠ και τα σενάρια περί αποπομπής της Ελλάδας από την Ευρωζώνη (το περίφημα Grexit) φούντωσαν επικίνδυνα. Από τις περιπτώσεις που ξεχώρισαν ήταν η αποχώρηση του κολοσσού στον χώρο του λιανεμπορίου, της γαλλικής Carrefour από την Μαρινόπουλος (με τη γνωστή συνέχεια), το οριστικό κλείσιμο των εστιατορίων της Applebee’s, της μεγαλύτερης αλυσίδας εστιατορίων στον χώρο του casual dining , των «καφέ» Costa Coffee, τα οποία αντιπροσωπεύονται στην Ελλάδα από την «The Greek Coffee Company AE» που ανήκει στον επιχειρηματία Αρη Βωβό. Πολύ πριν είχαν αποχωρήσει η γερμανικής Aldi, η οποία ήρθε με τυμπανοκρουσίες στην Ελλάδα και αποχώρησε προς τα τέλη του 2010, ένα μόλις χρόνο μετά την επίσημη έναρξη των εργασιών της, και η γαλλική Fnac.
Business run φέρνει η υπερφορολόγηση
Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει η φυγή επιχειρήσεων και επαγγελματιών από τη χώρα προς τις γειτονικές χώρες. Υπολογίζεται ότι τα δύο τελευταία χρόνια τουλάχιστον 18.000 εταιρείες έχουν συσταθεί στη Βουλγαρία, Ρουμανία και Κύπρο, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο) ενώ πολλοί εκφράζουν φόβους για αύξηση του business run λόγω της νέας φορο-καταιγίδας που έρχεται από τη νέα χρονιά.
«Καταλύτης» τα capital controls
Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων το καλοκαίρι του 2015 διέκοψαν τον βηματισμό που έδειχνε να βρίσκεται η χώρα από το 2014
Κομβική στιγμή για την επιδείνωση του κλίματος στην οικονομία και την έξαρση των λουκέτων ήταν οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων το καλοκαίρι του 2015, η οποία διέκοψε βίαια τον βηματισμό που έδειχνε να βρίσκει η χώρα μέσα στο 2014 όπως πολλοί παραδέχονται.
Το κλείσιμο των τραπεζών και η επιβολή των capital controls, μετά την οδυνηρή περίοδο της διαπραγμάτευσης Βαρουφάκη και τις συνέπειες που είχε για τη χώρα (σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ κόστισε 86 δισ. ευρώ ) πολλαπλασίασαν τα προβλήματα, και έφεραν χιλιάδες επιχειρήσεις με την πλάτη στον τοίχο. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν κατεβάσει ρολά χιλιάδες επιχειρήσεις, με πιο πρόσφατες την Μαρινόπουλος (φυτοζωεί και περιμένει την διάσωση της από τον Σκλαβενίτη), η Αθηναϊκή Χαρτοποιϊα – Softex, το ξενοδοχείο Athens Ledra και η αλυσίδα ηλεκτρονικών Ηλεκτρονική Αθηνών, η εταιρεία ασφάλειας «Πυρσός Security» και το βιβλιοπωλείο «Παπασωτηρίου» ενώ το εργοστάσιο της στο Αμύνταιο έκλεισε και η ΦΑΓΕ. Συνολικά στο πρώτο πεντάμηνο του 2016- οι επιχειρήσεις που έκλεισαν σε όλη την χώρα ήταν περισσότερες κατά 2.985 από αυτές που ιδρύθηκαν.
Συνολικά στα χρόνια της κρίσης εκτιμάται ότι 250.000 επιχειρήσεις ανέστειλαν τη λειτουργία τους, οδηγώντας 800.000 εργαζομένους στην ανεργία.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
