Της Ρόδης Κράτσα
Όσο και αν η παγκοσμιοποίηση βρίσκεται στο στόχαστρο, τίποτε δεν δικαιολογεί την αμφισβήτηση του Ελεύθερου Εμπορίου που έβγαλε από την απόλυτη
φτώχεια πολλές περιοχές του κόσμου, ενώ δημιούργησε τεράστιες ευκαιρίες και στον ανεπτυγμένο κόσμο τις τελευταίες δεκαετίες.
Η Ευρώπη κατάφερε με το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού, να διακινεί το 30% του διεθνούς εμπορίου και να δέχεται 30% των ξένων επενδύσεων.
Για να διατηρήσει όμως η Ευρώπη, την δυναμική της και να προστατεύσει τις αξίες, τον πολιτισμό και τα συμφέροντά της, απαιτείται ένα καλλίτερα ρυθμισμένο παγκόσμιο σύστημα, με δίκαιο ανταγωνισμό, με σεβασμό περιβαλλοντικών προτύπων, εργασιακών κι κανόνων, από όλες τις χώρες όπως το παραδέχτηκε και ο Πρόεδρος Οbama με την ομιλία του στην Αθήνα. Σ’ ευρωπαϊκό δε επίπεδο οι διαπραγματεύσεις που κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εν ονόματι των 28 κρατών – μελών για την σύναψη Συμφωνιών Ελεύθερου Εμπορίου με διάφορες περιοχές του κόσμου,είναι κάθε φορά χρονοβόρα, δύσκολη και πολύπλοκη υπόθεση, ενώ τ’ αποτελέσματα πρακτικά μη ανατρέψιμα. Γι’ αυτό απαιτείται σταθερή παρακολούθηση από τις χώρες και συντονισμένες προσπάθειες από κρατικό μηχανισμό, κυβέρνηση, Εθνικά και Ευρωπαϊκά Κοινοβούλια, για να μην βρισκόμαστε στο τέλος προ αρνητικών καταστάσεων σε τομείς ζωτικών συμφερόντων. Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί η Ελληνική φέτα.
Στην πρόσφατη Συμφωνία Ε.Ε – Καναδά η φέτα δεν περιελήφθη στον κατάλογο των ευρωπαϊκών προϊόντων νομικά προστατευομένων από τον Καναδά ως προς την “γεωγραφική προέλευση”, ένδειξη που εμπεριέχει και τον ειδικό τρόπο παραγωγής και τα υλικά.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η ελληνική φέτα, η οποία παράγεται με συγκεκριμένο παραδοσιακό τρόπο κυρίως από γάλα αιγοπροβάτων, απολαμβάνει στην ΕΕ προστασίας προέλευσης μετά από πολυετείς δικαστικούς αγώνες ενώπιον Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων.
Στη αγορά του Καναδά κυκλοφορούν τυριά με την ονομασία φέτα τα οποία παρασκευάζονται από αγελαδινό γάλα ή ακόμη και από γάλα βίσωνα.
Οι παραγωγοί αυτοί θα συνεχίσουν να διοχετεύουν την δική τους φέτα στην καναδική αγορά στο διηνεκές. Η “προστασία προέλευσης” θα ισχύει μόνο για μελλοντικούς παραγωγούς, οι οποίοι θα πρέπει να διευκρινίζουν ότι πρόκειται για είδος ή απομίμηση φέτας. Η επιλογή αυτή, οποία αποκαλείται στην ορολογία διεθνών διαπραγματεύσεων εμπορίου “Grandfathering” ή αναγνώριση “Grandfatherrights”, θέτει εν αμφιβόλω την προστασία της προέλευσης της φέτας σε παγκόσμια κλίμακα. Η ΕΕ (και η Ελλάδα) ως μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) οφείλουν να σέβονται την αρχή του Μάλλον Ευνοημένου Κράτους (Most Favoured Nation, MFN) του Άρθρου Ι της GATT (πρώτη παγκόσμια Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου). Έτσι θα υποχρεούται στο μέλλον να πράξουν το ίδιο σχετικά, σε άλλες χώρες που παράγουν και πωλούν φέτα σύμφωνα με δικές τους μεθόδους. Αυτό βλάπτει τα ελληνικά συμφέροντα αφού η βιομηχανία της φέτας αποτελεί παραπάνω από 70% των ελληνικών εξαγωγών τυριών. Αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι περίπου 20 Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου διαπραγματεύεται η Ε.Ε με διάφορες περιοχές του κόσμου μεταξύ αυτών και οι Η.Π.Α, το θέμα γίνεται σοβαρότερο.
Αν η Ελλάδα ολιγώρησε ή “αντάλλαξε” την φέτα με κάτι άλλο στο πλαίσιο αυτής της Συμφωνίας δεν μας επιτρέπει να το γνωρίζουμε “η αδιαφανής” διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Αν θέλουμε όμως να προστατεύσουμε την φέτα, πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση. Σύμφωνα με τις Δηλώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ελληνικής κυβέρνησης, θα επανεξετασθούν διατάξεις, αφού ληφθούν υπ’ όψιν οι επιπτώσεις της προσωρινής εφαρμογής της Συμφωνίας.
* Η κα Ρόδη Κράτσα είναι τ. Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
capitalgr