Την απονομή 40.000 συντάξεων που εκκρεμούν και 30.000 εφάπαξ «δείχνει» ο πρώτος προϋπολογισμός του νέου Υπερταμείου. Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών προϋπολογίζει για το 2017 έσοδα 6,13 δισ. και έξοδα 5,87 δισ. Στο μισό δισ. έφτασε το 2016 η ρευστοποίηση της κινητής περιουσίας του.
Την… απόψυξη 70.000 επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ «δείχνει» ο πρώτος προϋπολογισμός του ΕΤΕΑΕΠ, του νέου Ταμείου-μαμούθ που ενσωματώνει από
τον Ιανουάριο Επικούρηση και Πρόνοια. Σύμφωνα με το σχέδιο του προϋπολογισμού, που έχει ήδη σταλεί στο υπουργείο Εργασίας προς έγκριση, οι δαπάνες για επικουρικές συντάξεις το 2017 μένουν σχεδόν στο ίδιο ύψος με το 2016, καθώς προβλέπεται να δοθούν 4,24 δισ. ευρώ του χρόνου έναντι 4,3 δισ. φέτος (τα 3,76 δισ. μέχρι 30/9/2016). Δεδομένου ότι το 2017 οι περικοπές των παλαιών επικουρικών απλώνονται σε 12μηνη περίοδο, με αποτέλεσμα να έχει ήδη εγγραφεί στον κρατικό προϋπολογισμό κονδύλι εξοικονόμησης ύψους 233,9 εκατ. ευρώ για του χρόνου, εκτιμάται ότι οι δαπάνες μένουν σχεδόν στο ίδιο ύψος, με στόχο να «ξεπαγώσουν» συντάξεις που εκκρεμούν εδώ και αρκετούς μήνες.
Εντός του 2017
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης υπολογίζουν ότι περί τις 40.000 νέες επικουρικές συντάξεις, από τις 130.000 που εκκρεμούν, θα μπορούσαν να εκδοθούν εντός του νέου έτους με ταυτόχρονη πληρωμή και των χρωστούμενων αναδρομικών, τα οποία ανατρέχουν σε χρονικό διάστημα 11-30 μηνών. Την ίδια στιγμή, προϋπολογίζεται να δοθούν 609 εκατ. ευρώ σε εφάπαξ για όλο το 2017, κονδύλι που μεταφράζεται στην πληρωμή περίπου 30.000 βοηθημάτων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης υπολογίζουν ότι περί τις 40.000 νέες επικουρικές συντάξεις, από τις 130.000 που εκκρεμούν, θα μπορούσαν να εκδοθούν εντός του νέου έτους με ταυτόχρονη πληρωμή και των χρωστούμενων αναδρομικών, τα οποία ανατρέχουν σε χρονικό διάστημα 11-30 μηνών. Την ίδια στιγμή, προϋπολογίζεται να δοθούν 609 εκατ. ευρώ σε εφάπαξ για όλο το 2017, κονδύλι που μεταφράζεται στην πληρωμή περίπου 30.000 βοηθημάτων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Οι εκκρεμότητες στο ΕΤΕΑ αγγίζουν τις 129.530 συντάξεις, με τη μερίδα του λέοντος να διεκδικούν το πρώην ΤΕΑΔΥ (δημόσιοι υπάλληλοι) όπου εκκρεμούν 32.000 συντάξεις και το ΕΤΕΑΜ (μισθωτοί ιδιωτικού τομέα) όπου βρίσκονται σε αναμονή 27.000 συνταξιούχοι. Ο μέσος χρόνος αναμονής κυμαίνεται από 11 μέχρι και 30 μήνες, ενώ το συνολικό κονδύλι που απαιτείται για την αποπληρωμή τους, μαζί με τα αναδρομικά, μετά και τον επανυπολογισμό του καλοκαιριού αγγίζει τα 420 εκατ. ευρώ.
Ο νέος χάρτης των επικουρικών περιλαμβάνει συντάξεις από 88 έως 360 ευρώ κατά μέσο όρο, καθώς εξαφανίστηκαν από το σύστημα οι επικουρικές των 400 και πλέον ευρώ με μειώσεις που σε ακραίες περιπτώσεις άγγιξαν και τα 190 ευρώ τον μήνα. Την ίδια στιγμή, όσοι υποβάλουν αίτηση από 1/1/2015 και μετά (τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια), εκτιμάται ότι θα πάρουν επικουρικές της τάξης των 160 ευρώ, καθώς το νέο σύστημα προβλέπει ενιαίο τρόπο υπολογισμού. Σύμφωνα με τον νόμο, οι εκκρεμείς αιτήσεις μέχρι και 1/1/2015 υπολογίζονται με τον παλαιό τρόπο και προτού δοθούν αναπροσαρμόζονται με το νέο σύστημα (ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης 0,45%).
Το ξεμπλοκάρισμα των εκκρεμών αιτήσεων θα γίνει με σειρά προτεραιότητας, όπως συμβαίνει πάντα, με συνέπεια οι παλαιότερες αιτήσεις να έχουν περισσότερες πιθανότητες αποπληρωμής εντός του 2017.
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του ΕΤΕΑΕΠ, εντός του 2016 ρευστοποιήθηκε κινητή περιουσία (μερίδια κοινού κεφαλαίου, ομόλογα κ.λπ.) μισού δισ. ευρώ και συγκεκριμένα 571 εκατ. ευρώ για να πληρωθούν τα 4,3 δισ. σε επικουρικές συντάξεις. Για το 2017 το νέο Υπερταμείο ποντάρει -μεταξύ άλλων- και στην αποπληρωμή δανείων που έχει δώσει σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ, προϋπολογίζοντας 400 εκατ. ευρώ έσοδα από δάνεια (έναντι 98 εκατ. που είχαν εισπραχθεί φέτος μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου). Ταυτόχρονα, προϋπολογίζει 2,56 δισ. ευρώ έσοδα από εισφορές επικούρησης έναντι 2,23 δισ. φέτος. Η αύξηση, δηλαδή, των εισφορών για επικουρική ασφάλιση κατά μια ποσοστιαία μονάδα (0,5% για εργοδότη και 0,5% για εργαζόμενο) που απλώνεται σε 12μηνη βάση το 2017 προβλέπεται να αυξήσει τα έσοδα του Ταμείου μόνο κατά 330 εκατ. ευρώ.
Το ισοζύγιο εσόδων-εξόδων της επικούρησης, εάν αφαιρεθούν οι χρηματοοικονοικές συναλλαγές (εκποίηση κινητών αξιών, έσοδα από δάνεια, έξοδα για επενδύσεις, χορήγηση δανείων κ.λπ.) προκύπτει αρνητικό κατά 212 εκατ. ευρώ (έναντι 483 εκατ. – με αρνητικό πάλι πρόσημο για τη φετινή χρονιά). Το ΕΤΕΑΕΠ βάζει στον τελικό λογαριασμό του 2017 την εκποίηση μεριδίων κινητής περιουσίας ύψους 200 εκατ. ευρώ, πρόσθετα έσοδα από χρεολύσια δανείων 400 εκατ., ενώ εμφανίζει και έξοδα 200 εκατ. για αγορά τίτλων ελληνικού Δημοσίου, με αποτέλεσμα το τελικό ισοζύγιο να βγαίνει θετικό κατά 188 εκατ. ευρώ. Στην ίδια εξίσωση μπαίνουν και έξοδα 650 εκατ. ευρώ για πληρωμές σε ΕΟΠΥΥ, Δημόσιο, ΑΚΑΓΕ, ΤΑΠΙΤ (συμπεριλαμβάνονται και χρωστούμενα από παρελθόντα έτη), όπως και έσοδα 34,5 εκατ. ευρώ από επιχορηγήσεις ΝΠΔΔ ή ειδικών λογαριασμών.
ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ
571 ΕΚΑΤ. € από την κινητή περιουσία του ρευστοποίησε το ΕΤΕΑ το 2016 προκειμένου να πληρώσει συντάξεις.
400 ΕΚΑΤ. € προσδοκά να εισπράξει το ΕΤΕΑΕΠ το 2017 από δόσεις δανείων τα οποία έχει χορηγήσει σε άλλα Ταμεία.
2,56 ΔΙΣ. € εισφορές θα πληρώσουμε το 2017 για επικουρική ασφάλιση έναντι 2,23 δισ. ευρώ το 2016.
129.530 συντάξεις εκκρεμούν προς έκδοση στο ΕΤΕΑΕΠ από 11 έως και πάνω από 30 μήνες.
400 ΕΚΑΤ. € προσδοκά να εισπράξει το ΕΤΕΑΕΠ το 2017 από δόσεις δανείων τα οποία έχει χορηγήσει σε άλλα Ταμεία.
2,56 ΔΙΣ. € εισφορές θα πληρώσουμε το 2017 για επικουρική ασφάλιση έναντι 2,23 δισ. ευρώ το 2016.
129.530 συντάξεις εκκρεμούν προς έκδοση στο ΕΤΕΑΕΠ από 11 έως και πάνω από 30 μήνες.
«Πακέτο» 609 εκατ. ευρώ για τις πληρωμές 30.000 εφάπαξ
Κονδύλι ύψους 609 εκατ. ευρώ προϋπολογίζει για πληρωμές εφάπαξ βοηθημάτων εντός του 2017 το νέο Υπερταμείο ΕΤΕΑΕΠ. Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν ότι το κονδύλι αυτό μεταφράζεται σε απονομή περίπου 30.000 εφάπαξ δημόσιου τομέα (ΤΠΔΥ), ιδιωτικού τομέα (ΤΑΠΙΤ) και ΔΕΚΟ – τραπεζών (ΤΑΥΤΕΚΩ). Υπενθυμίζεται ότι όλα τα Ταμεία, οι κλάδοι και οι λογαριασμοί Πρόνοιας συγχωνεύονται από 1/1/2017 στο ΕΤΕΑΕΠ, που θα πληρώνει πλέον επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ κεντρικά.
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του κλάδου Πρόνοιας, το 2017 θα δοθούν 609 εκατ. ευρώ για εφάπαξ και 4 εκατ. ευρώ για επιστροφές εισφορών λόγω διακοπής ασφάλισης. Ταυτόχρονα, αναμένονται ως έσοδα 648,6 εκατ. ευρώ από ασφαλιστικές εισφορές έναντι 570 εκατ. φέτος, ενώ δεν προβλέπονται καθόλου έκτακτες επιχορηγήσεις για εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων (δόθηκαν 116 εκατ. το 2016).
Σήμερα εκκρεμούν περί τα 50.000 εφάπαξ ασφαλισμένων που έχουν συνταξιοδοτηθεί εδώ και περίπου τρία χρόνια. Μόνο στο ΤΠΔΥ εκκρεμούν περί τα 25.000 εφάπαξ, ενώ άλλα 6.700 βοηθήματα είναι προς απονομή στον κλάδο των δημοτικών υπαλλήλων.
Στο Ταμείο Πρόνοιας του ιδιωτικού τομέα περιμένουν περί τους 10.000 δικαιούχους, ενώ άλλοι 10.000 περίπου είναι σε αναμονή στο ΤΑΥΤΕΚΩ (4.300) και τους υπόλοιπους λογαριασμούς και κλάδους Πρόνοιας. Οι πληρωμές «ξεπάγωσαν» τον περασμένο Ιούλιο με τον νέο τρόπο υπολογισμού που θεσμοθετήθηκε τον Μάιο και μέχρι σήμερα έχουν πληρωθεί πάνω από 10.000 εφάπαξ.
Μεγαλύτερες μειώσεις
«Οι μειώσεις στα χορηγούμενα εφάπαξ φαίνεται ότι είναι μεγαλύτερες από τα ποσά που προκύπτουν με βάση τα οικονομικά των Ταμείων. Δηλαδή τα Ταμεία θα μπορούσαν να δώσουν μεγαλύτερα εφάπαξ και ειδικά στο ΤΠΔΥ φαίνεται πως δημιουργείται σε μηνιαία βάση οργανικό πλεόνασμα 15 εκατ. ευρώ», τονίζει στο «Εθνος» ο πρώην υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κουτρουμάνης.
«Οι μειώσεις στα χορηγούμενα εφάπαξ φαίνεται ότι είναι μεγαλύτερες από τα ποσά που προκύπτουν με βάση τα οικονομικά των Ταμείων. Δηλαδή τα Ταμεία θα μπορούσαν να δώσουν μεγαλύτερα εφάπαξ και ειδικά στο ΤΠΔΥ φαίνεται πως δημιουργείται σε μηνιαία βάση οργανικό πλεόνασμα 15 εκατ. ευρώ», τονίζει στο «Εθνος» ο πρώην υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κουτρουμάνης.
Ολες οι καταβολές γίνονται πλέον με τον νέο τρόπο υπολογισμού, που ενσωματώνει τις περικοπές των προηγούμενων Μνημονίων (έως και 38,14% για τους «παλαιούς» ασφαλισμένους) και απομειώνει ακόμη περισσότερο το βοήθημα. Το νέο εφάπαξ στον δημόσιο τομέα (ΤΠΔΥ) είναι μειωμένο από 15,64% έως 18,26% σε σύγκριση με το βοήθημα που έλαβαν αντίστοιχης ασφαλιστικής ταυτότητας υπάλληλοι που έφυγαν πριν από την 1/9/2013.
Μεγάλοι χαμένοι είναι οι Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης που έφυγαν μετά την 1/9/2013 με 25ετία, ενώ πολλά χάνουν και όσοι Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης έφυγαν με 30ετία ή 35ετία. Τις μικρότερες απώλειες θα μετρήσουν οι πτυχιούχοι (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης – ΑΕΙ) που έφυγαν με 35ετία, ενώ ακολουθούν οι πτυχιούχοι με 30ετία και 25ετία.
Οπως εξηγούν ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, ο παλαιός τρόπος υπολογισμού ευνοούσε τους υπαλλήλους Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, γι’ αυτό και τώρα είναι εκείνοι που θα υποστούν τη μεγαλύτερη μείωση (σχεδόν 20%). Μεγαλύτερες μειώσεις θα δουν όσοι αποχώρησαν μετά την 1/1/2014, καθώς το νέο εφάπαξ (μέσο ποσό 23.500 ευρώ ανά δικαιούχο) έχει δύο σκέλη και υπολογίζεται με μεικτό τρόπο:
• Τα χρόνια πριν από το 2014 υπολογίζονται με το 60% των αποδοχών της τελευταίας 5ετίας.
• Για τα χρόνια μετά το 2014 ισχύει εντελώς νέο σύστημα με μαθηματικό τύπο που οδηγεί σε επιστροφή εισφορών με ή χωρίς προσαύξηση. Οσο περισσότερο χρόνο ασφάλισης έχει κάποιος μετά την 1/1/2014 τόσο μεγαλύτερες απώλειες θα μετρήσει στο προσδοκώμενο βοήθημα. Εκτιμάται ότι για κάθε πλήρες έτος μετά την 1/1/2014 το εφάπαξ θα μειώνεται κατά 1%-1,5% επιπλέον.
Πλεόνασμα 94,7 εκατ. ευρώ
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο προϋπολογισμός του κλάδου εφάπαξ είναι πλεονασματικός κατά 94,7 εκατ. ευρώ χωρίς τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, ενώ σε γενικό σύνολο πλεονάζουν 69 εκατ. ευρώ. Ιδιαίτερη αξία έχει και ο συγκεντρωτικός προϋπολογισμός όλου του ΕΤΕΑΕΠ (κλάδοι επικούρησης και πρόνοιας). Χωρίς τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές (εκποίηση κινητών αξιών, έσοδα από δάνεια, έξοδα για επενδύσεις, χορήγηση δανείων κ.λπ.) το νέο Υπερταμείο εμφανίζει έλλειμμα 117 εκατ. ευρώ (έναντι ελλείμματος 78,9 εκατ. φέτος). Αντίθετα, με όλα τα μεγέθη στον… κορβανά, ο τελικός λογαριασμός εμφανίζει θετικό πρόσημο ύψους 257,6 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο προϋπολογισμός του κλάδου εφάπαξ είναι πλεονασματικός κατά 94,7 εκατ. ευρώ χωρίς τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, ενώ σε γενικό σύνολο πλεονάζουν 69 εκατ. ευρώ. Ιδιαίτερη αξία έχει και ο συγκεντρωτικός προϋπολογισμός όλου του ΕΤΕΑΕΠ (κλάδοι επικούρησης και πρόνοιας). Χωρίς τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές (εκποίηση κινητών αξιών, έσοδα από δάνεια, έξοδα για επενδύσεις, χορήγηση δανείων κ.λπ.) το νέο Υπερταμείο εμφανίζει έλλειμμα 117 εκατ. ευρώ (έναντι ελλείμματος 78,9 εκατ. φέτος). Αντίθετα, με όλα τα μεγέθη στον… κορβανά, ο τελικός λογαριασμός εμφανίζει θετικό πρόσημο ύψους 257,6 εκατ. ευρώ.
Συνολικά προϋπολογίζονται 6,13 δισ. έσοδα και 5,87 δισ. έξοδα (εκ των οποίων τα 4,95 δισ. είναι ασφαλιστικές παροχές, δηλαδή επικουρικές και εφάπαξ). Στα έσοδα του 2017 βαρύνουν εκτός από τις εισφορές (3,2 δισ.), 400 εκατ. από την περιουσία (τόκοι, πώληση μεριδίων κοινού κεφαλαίου κ.λπ.), 1.3 δισ. έκτακτα έσοδα (κυρίως κρατήσεις σε κάθε είδους συντάξεις) και 400 εκατ. από δάνεια που περιμένει το ΕΤΕΑΕΠ να του επιστραφούν (από ΙΚΑ, ΟΑΕΕ). Στα έξοδα κυριαρχούν οι ασφαλιστικές παροχές, ενώ ένα δισ. ευρώ προβλέπεται για πληρωμές υπαλλήλων, πληρωμές σε άλλους φορείς για τους οποίους εισπράττει το ΕΤΕΑΕΠ κ.λπ.
ΕΘΝΟΣ