Την ανάγκη να καταργηθεί η δυνατότητα παραγραφής των αδικημάτων υπουργών και πρώην υπουργών, καθώς και την ανησυχία της για τις νησίδες αδιαφάνειας που υπάρχουν ακόμα στη χρηματοδότηση κομμάτων και πολιτικών στην Ελλάδα, εκφράζει με τη Δεύτερη Εκθεση Συμμόρφωσης που έδωσε στη δημοσιότητα στο Στρασβούργο η Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO). Η Ομάδα συστάθηκε το 1999 με απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης και έχει μέλη 49 κράτη, μεταξύ αυτών και την Ελλάδα. Η διαδικασία αξιολόγησης της Ελλάδας ξεκίνησε το 2010 και περιέχει δύο ενότητες: το ζήτημα της ποινικής καταπολέμησης της διαφθοράς των πολιτικών και των κρατικών λειτουργών και το ζήτημα του πολιτικού χρήματος.
Η GRECO εκτιμά πως η συνολική κατάσταση στην Ελλάδα «δεν έχει εξελιχθεί τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες». Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό, μέχρι τώρα η Ελλάδα έχει εφαρμόσει ή αντιμετωπίζει ικανοποιητικά δεκαεννέα από τις είκοσι επτά συστάσεις που αφορούν στη διαφθορά των πολιτικών. Εξι έχουν εν μέρει υλοποιηθεί και δύο δεν εφαρμόζονται. Οσον αφορά τη διαφάνεια στη χρηματοδότηση των κομμάτων, οι περισσότερες συστάσεις (14) υλοποιούνται ικανοποιητικά, αλλά τρεις παραμένουν ολικά ή εν μέρει ανικανοποίητες.
Οσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς των πολιτικών, η GRECO σημειώνει πως απαιτείται παραπέρα διεύρυνση των περιπτώσεων ενοχοποίησης βουλευτών για δωροδοκία (κυρίως σχετικά με την παθητική ή έμμεση δωροδοκία) και για εξαγορά της «επιρροής» τους.
Η πιο σημαντική «σύσταση» αφορά την κατάργηση της παραγραφής των ποινικών ευθυνών υπουργών και πρώην υπουργών, για την οποία όμως η απάντηση των ελληνικών αρχών είναι πως απαιτείται αναθεώρηση του Συντάγματος.
Οσον αφορά τη χρηματοδότηση κομμάτων, υποψηφίων και πολιτικών, η GRECO είχε συστήσει να καταργηθεί η δυνατότητα ανώνυμης ενίσχυσης πολιτικών κομμάτων και υποψηφίων, με χρήση κουπονιών κ.λπ. «Ωστόσο, με την επανεισαγωγή ενός κατώτατου ορίου των 50 ευρώ κάτω από το οποίο οι δωρεές μπορούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, η Ελλάδα ανοίγει την πόρτα για τους κινδύνους που συνδέονται με την πώληση των κουπονιών και την υπερβολική χρήση των μετρητών σε σχέση με την πολιτική χρηματοδότηση», αναφέρει η Εκθεση.
Ιδιαίτερη ανησυχία υπήρχε επίσης στην Ομάδα για το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί η δανειοδότηση των κομμάτων με τρόπο που να καταστρατηγεί τους κανονισμούς πολιτικής χρηματοδότησης και συνέστησε να υπάρχει έλεγχος για το εάν «τα δάνεια επιστρέφονται σύμφωνα με τους όρους υπό τους οποίους χορηγήθηκαν». Η GRECO εκφράζεται θετικά για τον ρόλο που θα δοθεί σε αυτόν τον τομέα στην αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου. Υλοποίηση αναμένει όσον αφορά το καθεστώς δημοσιοποίησης των μεγάλων ιδιωτικών εισφορών.
Η GRECO εκτιμά πως η συνολική κατάσταση στην Ελλάδα «δεν έχει εξελιχθεί τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες». Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό, μέχρι τώρα η Ελλάδα έχει εφαρμόσει ή αντιμετωπίζει ικανοποιητικά δεκαεννέα από τις είκοσι επτά συστάσεις που αφορούν στη διαφθορά των πολιτικών. Εξι έχουν εν μέρει υλοποιηθεί και δύο δεν εφαρμόζονται. Οσον αφορά τη διαφάνεια στη χρηματοδότηση των κομμάτων, οι περισσότερες συστάσεις (14) υλοποιούνται ικανοποιητικά, αλλά τρεις παραμένουν ολικά ή εν μέρει ανικανοποίητες.
Οσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς των πολιτικών, η GRECO σημειώνει πως απαιτείται παραπέρα διεύρυνση των περιπτώσεων ενοχοποίησης βουλευτών για δωροδοκία (κυρίως σχετικά με την παθητική ή έμμεση δωροδοκία) και για εξαγορά της «επιρροής» τους.
Η πιο σημαντική «σύσταση» αφορά την κατάργηση της παραγραφής των ποινικών ευθυνών υπουργών και πρώην υπουργών, για την οποία όμως η απάντηση των ελληνικών αρχών είναι πως απαιτείται αναθεώρηση του Συντάγματος.
Οσον αφορά τη χρηματοδότηση κομμάτων, υποψηφίων και πολιτικών, η GRECO είχε συστήσει να καταργηθεί η δυνατότητα ανώνυμης ενίσχυσης πολιτικών κομμάτων και υποψηφίων, με χρήση κουπονιών κ.λπ. «Ωστόσο, με την επανεισαγωγή ενός κατώτατου ορίου των 50 ευρώ κάτω από το οποίο οι δωρεές μπορούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, η Ελλάδα ανοίγει την πόρτα για τους κινδύνους που συνδέονται με την πώληση των κουπονιών και την υπερβολική χρήση των μετρητών σε σχέση με την πολιτική χρηματοδότηση», αναφέρει η Εκθεση.
Ιδιαίτερη ανησυχία υπήρχε επίσης στην Ομάδα για το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί η δανειοδότηση των κομμάτων με τρόπο που να καταστρατηγεί τους κανονισμούς πολιτικής χρηματοδότησης και συνέστησε να υπάρχει έλεγχος για το εάν «τα δάνεια επιστρέφονται σύμφωνα με τους όρους υπό τους οποίους χορηγήθηκαν». Η GRECO εκφράζεται θετικά για τον ρόλο που θα δοθεί σε αυτόν τον τομέα στην αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου. Υλοποίηση αναμένει όσον αφορά το καθεστώς δημοσιοποίησης των μεγάλων ιδιωτικών εισφορών.
ΚΑΘΗΜΕΡΕΙΝΗ