Για να σωθεί η Ευρώπη, πρέπει να αλλάξει. Ομως η αλλαγή προϋποθέτει τερματισμό της σκληρής λιτότητας και μια κοινότητα που «δεν θα είναι
ταπεινωμένη από τους εθνικούς εγωισμούς», λέει στην «Κ» ο Τζιάνι Πιτέλα, ο οποίος ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ότι θα διεκδικήσει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενόψει της αποχώρησης του Μάρτιν Σουλτς, φιλοδοξώντας να σηματοδοτήσει μια τέτοια αλλαγή. Ο πρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωκοινοβούλιο εκφράζει την πεποίθηση ότι στο σημερινό δημοψήφισμα οι Ιταλοί θα πουν «Ναι». Πιστεύει, εξάλλου, ότι η Ιταλία μπορεί να είναι η χώρα που θα ηγηθεί των αλλαγών στην Ευρώπη.
Ο Τζιάνι Πιτέλα ανήκει στην πιο αριστερή πτέρυγα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, αυτήν που υποστηρίζει ότι για να διασωθούν τα σοσιαλιστικά κόμματα στην Ευρώπη –ιδιαίτερα όσα συγκυβέρνησαν με συντηρητικά κόμματα της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς–, πρέπει να κάνουν αριστερή στροφή. Σε αυτό το πλαίσιο, η τάση αυτή υποστηρίζει την ένταξη του ΣΥΡΙΖΑ στην οικογένεια των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών. Ο Πιτέλα είναι από τους βασικούς εκφραστές αυτής της γραμμής, γι’ αυτό και είναι το πρόσωπο που πρότεινε ως προθάλαμο της ένταξης του ΣΥΡΙΖΑ στην ομάδα τη συμμετοχή του Αλέξη Τσίπρα σε ρόλο παρατηρητή στις συνόδους των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.
Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους που δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι αποφάσισε να λάβει θέση στο ξαναμοίρασμα της ευρωπαϊκής τράπουλας που προκαλεί η αποχώρηση του Μάρτιν Σουλτς και να διεκδικήσει τη θέση του, υποστηρίζοντας ότι η υποψηφιότητά του σηματοδοτεί την ανάγκη για αλλαγή «από την Ευρώπη της σκληρής λιτότητας στην Ευρώπη της ανάπτυξης και των επενδύσεων, από μια Ευρώπη ταπεινωμένη από τους εθνικούς εγωισμούς σε μια κοινότητα που θα βασίζεται στην αλληλεγγύη και σε κοινές ευθύνες».
Παραδέχεται, εξάλλου, ότι η ομάδα του θέλει να προωθήσει ένα όραμα «βασισμένο στις αριστερές ιδέες, αρχές και στρατηγικές, ως εναλλακτική σε όσα υποστηρίζει η Δεξιά». Το «κλειδί», συνεχίζει, πρέπει να είναι η αλλαγή: «Να αλλάξουμε αυτή την Ευρωπαϊκή Ενωση για να σώσουμε την Ευρώπη. Αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και τις απειλές των λαϊκισμών που έχει μπροστά της η Ευρώπη, δεν μπορούμε απλά να υπερασπιζόμαστε το στάτους κβο».
Κοινός υποψήφιος
Η υποψηφιότητά του τερματίζει –τουλάχιστον σε επίπεδο εντυπώσεων– την άτυπη πολιτική συμφωνία των δύο μεγάλων πολιτικών ομάδων, των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, σε έναν κοινό υποψήφιο τα προηγούμενα χρόνια. «Η νομοθετική συνεργασία με το ΕΛΚ τελείωσε, αφού οι συνθήκες που μέχρι σήμερα τηρούσαν την ισορροπία ανάμεσα στις πολιτικές οικογένειες των ευρωπαϊκών θεσμών έχουν αλλάξει», λέει ο κ. Πιτέλα. Και προσθέτει: «Αυτό πρέπει να είναι κρυστάλλινο και καθαρό: η προοδευτική οικογένεια ποτέ δεν θα δεχθεί το δεξιό μονοπώλιο στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Και όταν λέω η προοδευτική οικογένεια, το εννοώ. Η προοδευτική οικογένεια πρέπει να κρατήσει μία από τις τρεις προεδρίες. Πρόσφατα μίλησα, μεταξύ άλλων, με τον Φρανσουά Ολάντ, τον Ματέο Ρέντσι, τον Αντόνιο Κόστα, τον Μάρτιν Σουλτς, τη Φεντερίκα Μογκερίνι. Ολοι είπαν ότι η αρχή της δίκαιης ισορροπίας ανάμεσα στους θεσμούς πρέπει να γίνει σεβαστή, είτε αυτό αφορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είτε το Ευρωκοινοβούλιο. Το ζήτημα δεν ήταν ποτέ τα ονόματα. Είναι θέμα αρχών και ιδεών. Είναι μεγάλη η διαφορά εάν το Ευρωκοινοβούλιο το διευθύνει κάποιος που ακόμα πιστεύει ότι η τυφλή λιτότητα είναι μάντρα. Εχει μεγάλη διαφορά για τους Ευρωπαίους πολίτες».
Κάποιοι, ωστόσο, εκφράζουν προβληματισμό ότι ο κατακερματισμός υποψηφιοτήτων ενδέχεται τελικά να «προσγειώσει» στη θέση του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου έναν ευρωσκεπτικιστή. Ο Πιτέλα επιμένει ότι «αυτή η επιλογή δεν βρίσκεται στο τραπέζι».
Ελπίδα για Ιταλία
Οσο για το σημερινό δημοψήφισμα, εκφράζει την ελπίδα ότι οι Ιταλοί θα συνταχθούν με το «Ναι». Το χαρακτηρίζει μάλιστα κρίσιμη καμπή τόσο για την Ιταλία όσο και για την Ευρώπη. Κι αυτό επειδή, όπως λέει, «βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και είναι πολύ σημαντικό να έχουμε μια ισχυρή και σταθερή ιταλική κυβέρνηση – μια ισχυρή και μεγάλη χώρα από τη Νότια Ευρώπη ως πρωτοπόρο στη μάχη για την αλλαγή της Ε.Ε. προκειμένου να σωθεί η Ευρώπη». Ο Πιτέλα –από τα πρόσωπα που έχουν ανοικτή γραμμή με τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι– υπογραμμίζει ότι η Ιταλία «είναι μια μεγάλη και ισχυρή χώρα με πολύ σταθερές οικονομικές ρίζες». «Οποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ο πολιτικός ρόλος της Ιταλίας στην Ευρώπη δεν θα υποβαθμιστεί», καταλήγει. Κάποιοι θα ερμήνευαν αυτή την πεποίθηση ως ευσεβή πόθο. Μένει να φανεί από το αποτέλεσμα του σημερινού δημοψηφίσματος και τις αναταράξεις που ενδέχεται να προκαλέσει.
Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους που δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι αποφάσισε να λάβει θέση στο ξαναμοίρασμα της ευρωπαϊκής τράπουλας που προκαλεί η αποχώρηση του Μάρτιν Σουλτς και να διεκδικήσει τη θέση του, υποστηρίζοντας ότι η υποψηφιότητά του σηματοδοτεί την ανάγκη για αλλαγή «από την Ευρώπη της σκληρής λιτότητας στην Ευρώπη της ανάπτυξης και των επενδύσεων, από μια Ευρώπη ταπεινωμένη από τους εθνικούς εγωισμούς σε μια κοινότητα που θα βασίζεται στην αλληλεγγύη και σε κοινές ευθύνες».
Παραδέχεται, εξάλλου, ότι η ομάδα του θέλει να προωθήσει ένα όραμα «βασισμένο στις αριστερές ιδέες, αρχές και στρατηγικές, ως εναλλακτική σε όσα υποστηρίζει η Δεξιά». Το «κλειδί», συνεχίζει, πρέπει να είναι η αλλαγή: «Να αλλάξουμε αυτή την Ευρωπαϊκή Ενωση για να σώσουμε την Ευρώπη. Αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και τις απειλές των λαϊκισμών που έχει μπροστά της η Ευρώπη, δεν μπορούμε απλά να υπερασπιζόμαστε το στάτους κβο».
Κοινός υποψήφιος
Η υποψηφιότητά του τερματίζει –τουλάχιστον σε επίπεδο εντυπώσεων– την άτυπη πολιτική συμφωνία των δύο μεγάλων πολιτικών ομάδων, των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, σε έναν κοινό υποψήφιο τα προηγούμενα χρόνια. «Η νομοθετική συνεργασία με το ΕΛΚ τελείωσε, αφού οι συνθήκες που μέχρι σήμερα τηρούσαν την ισορροπία ανάμεσα στις πολιτικές οικογένειες των ευρωπαϊκών θεσμών έχουν αλλάξει», λέει ο κ. Πιτέλα. Και προσθέτει: «Αυτό πρέπει να είναι κρυστάλλινο και καθαρό: η προοδευτική οικογένεια ποτέ δεν θα δεχθεί το δεξιό μονοπώλιο στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Και όταν λέω η προοδευτική οικογένεια, το εννοώ. Η προοδευτική οικογένεια πρέπει να κρατήσει μία από τις τρεις προεδρίες. Πρόσφατα μίλησα, μεταξύ άλλων, με τον Φρανσουά Ολάντ, τον Ματέο Ρέντσι, τον Αντόνιο Κόστα, τον Μάρτιν Σουλτς, τη Φεντερίκα Μογκερίνι. Ολοι είπαν ότι η αρχή της δίκαιης ισορροπίας ανάμεσα στους θεσμούς πρέπει να γίνει σεβαστή, είτε αυτό αφορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είτε το Ευρωκοινοβούλιο. Το ζήτημα δεν ήταν ποτέ τα ονόματα. Είναι θέμα αρχών και ιδεών. Είναι μεγάλη η διαφορά εάν το Ευρωκοινοβούλιο το διευθύνει κάποιος που ακόμα πιστεύει ότι η τυφλή λιτότητα είναι μάντρα. Εχει μεγάλη διαφορά για τους Ευρωπαίους πολίτες».
Κάποιοι, ωστόσο, εκφράζουν προβληματισμό ότι ο κατακερματισμός υποψηφιοτήτων ενδέχεται τελικά να «προσγειώσει» στη θέση του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου έναν ευρωσκεπτικιστή. Ο Πιτέλα επιμένει ότι «αυτή η επιλογή δεν βρίσκεται στο τραπέζι».
Ελπίδα για Ιταλία
Οσο για το σημερινό δημοψήφισμα, εκφράζει την ελπίδα ότι οι Ιταλοί θα συνταχθούν με το «Ναι». Το χαρακτηρίζει μάλιστα κρίσιμη καμπή τόσο για την Ιταλία όσο και για την Ευρώπη. Κι αυτό επειδή, όπως λέει, «βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και είναι πολύ σημαντικό να έχουμε μια ισχυρή και σταθερή ιταλική κυβέρνηση – μια ισχυρή και μεγάλη χώρα από τη Νότια Ευρώπη ως πρωτοπόρο στη μάχη για την αλλαγή της Ε.Ε. προκειμένου να σωθεί η Ευρώπη». Ο Πιτέλα –από τα πρόσωπα που έχουν ανοικτή γραμμή με τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι– υπογραμμίζει ότι η Ιταλία «είναι μια μεγάλη και ισχυρή χώρα με πολύ σταθερές οικονομικές ρίζες». «Οποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ο πολιτικός ρόλος της Ιταλίας στην Ευρώπη δεν θα υποβαθμιστεί», καταλήγει. Κάποιοι θα ερμήνευαν αυτή την πεποίθηση ως ευσεβή πόθο. Μένει να φανεί από το αποτέλεσμα του σημερινού δημοψηφίσματος και τις αναταράξεις που ενδέχεται να προκαλέσει.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Έντυπη