Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε σήμερα τη δυσφορία της για το “επίμονο πρόβλημα” του σεβασμού του κράτους δικαίου στην Πολωνία, δίνοντας στη
Βαρσοβία νέα προθεσμία δύο μηνών προκειμένου να ανταποκριθεί στις νέες συστάσεις για την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση του τρόπου ανάδειξης των μελών του Συνταγματικού Δικαστηρίου και του τρόπου λειτουργίας του.
Μετά τις προηγούμενες συστάσεις, που δεν είχαν αποτέλεσμα, “σκεπτόμαστε πως υπάρχει ένα επίμονο πρόβλημα κράτους δικαίου” στην Πολωνία, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο πρώτος αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς.
“Αποφασίσαμε να απευθύνουμε νέες συστάσεις” στην κυβέρνηση και “της δίνουμε διορία δύο μηνών” προκειμένου να ανταποκριθεί, πρόσθεσε, αναβάλλοντας για τότε τη λήψη απόφασης για μια ενδεχόμενες κυρώσεις.
Η Επιτροπή απέστειλε τον Ιούλιο “συστάσεις” στη Βαρσοβία προκειμένου να “εξαλείψει τη συστημική απειλή που βαραίνει το κράτος δικαίου” στη χώρα. Την καλούσε κυρίως να σεβαστεί τις αποφάσεις που έλαβε το Συνταγματικό Δικαστήριο, να δημοσιοποιήσει όλες τις αποφάσεις του και να ανακαλέσει όλες τις αποφάσεις που θέτουν σε κίνδυνο την καλή λειτουργία του.
Όμως η πολωνική κυβέρνηση είχε απορρίψει αυτά τα αιτήματα έπειτα από την προθεσμία των τριών μηνών που της είχε δοθεί, με αποτέλεσμα ορισμένοι, κυρίως ευρωβουλευτές, να ζητήσουν την επιβολή κυρώσεων κατά της Βαρσοβίας για τις προσβολές των δημοκρατικών αρχών.
Οι κυρώσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την ενεργοποίηση για πρώτη φορά του άρθρου 7 της Συνθήκης της ΕΕ, που προβλέπει τη δυνατότητα αναστολής του δικαιώματος ψήφου μιας ευρωπαϊκής χώρας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όταν διαπιστώνεται μια “σοβαρή και επίμονη παραβίαση” του κράτους δικαίου.
“Δεν αποκλείουμε κανένα μέτρο”, απάντησε ο Τίμερμανς, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη συνέντευξη Τύπου. “Αλλά θα δούμε όταν έρθει η ώρα, αυτό μοιάζει να περιλαμβάνεται στην εργαλειοθήκη μας”.
“Δεν θα αφήσουμε να περάσει [έτσι]”, επέμεινε ο Τίμερμανς, “πιστεύω πως κάθε πολωνός πολίτης έχει το δικαίωμα σε μια πραγματική διάκριση των εξουσιών, το δικαίωμα να ξέρει ότι ο δικαστής που είναι απέναντί του δεν ακολουθεί τις οδηγίες ενός πολιτικού κόμματος ή μιας κυβέρνησης”.
Σύμφωνα με τον Τίμερμανς, “είναι ακόμη δυνατή η εξεύρεση μιας λύσης (…) ακόμη κι αν η εμπειρία των τελευταίων μηνών δεν δημιουργεί αισιοδοξία”.
Νωρίτερα σήμερα, το Γαλλικό Πρακτορείο είχε μεταδώσει πως ο πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα διόρισε την Τρίτη (χθες) την Τζούλια Πριλέμπσκα πρόεδρο του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
Η Πριλέμπσκα, 57 ετών, η οποία άσκησε για μερικές ώρες τη μεταβατική προεδρία του Δικαστηρίου, αντικαθιστά τον πρόεδρο Αντρέι Ρεπλίνσκι, μαύρο πρόβατο για την εξουσία, η θητεία του οποίου έληξε τα μεσάνυχτα της Δευτέρας. Θα είναι η πρώτη γυναίκα που καταλαμβάνει το αξίωμα αυτό και η θητεία της ως επικεφαλής του θεσμού που είναι επιφορτισμένος με την τήρηση του Συντάγματος. αναμένεται να διαρκέσει εννέα χρόνια.
“Θα ήθελα”, είπε ο πρόεδρος Ντούντα, “να βάλετε σε τάξη το Δικαστήριο. Θα ήθελα να σταματήσουν, στο Δικαστήριο και γύρω από αυτό, αυτοί οι απρεπείς τσακωμοί που συνεχίζονται μέχρι σήμερα και έχουν εμποδίσει την ομαλή λειτουργία” του Δικαστηρίου.
Ο διορισμός της Πριλέμπσκα κατέστη δυνατός χάρη σε έναν από τρεις νόμους που εγκρίθηκαν πρόσφατα. Οι νόμοι αυτοί, η συμβατότητα των οποίων με το Σύνταγμα έχει αμφισβητηθεί από τον Ρεμπλίνσκι, αλλάζουν τον τρόπο εκλογής του προέδρου του Δικαστηρίου.
Το μπρα ντε φερ, εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, ανάμεσα στο Κοινοβούλιο, στο οποίο πλειοψηφούν οι Συντηρητικοί και στο Δικαστήριο στο οποίο η πλειονότητα των δικαστών είχαν εκλεγεί σε προηγούμενες νομοθετικές περιόδους, έχει οδηγήσει σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, Ο θεσμός αποτελείται τώρα από 18 δικαστές αντί 15. Τρεις από αυτούς έχουν ορκιστεί από τον πρόεδρο Ντούντα και τρεις άλλοι έχουν μεν επιλεγεί από αυτόν αλλά δεν τους έχει επιτραπεί να συμμετάσχουν στις εργασίες από τον πρόεδρο Ρεπλίνσκι. Πιθανότατα θα προσκληθούν να συμμετάσχουν από την Πριλέμπσκα.
Η διαμάχη γύρω από το Δικαστήριο έχει οδηγήσει στη γέννηση ενός αντιπολιτευτικού κινήματος, της Επιτροπής για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας KOD, που έχει οργανώσει πολλές μαζικές διαδηλώσεις στη Βαρσοβία και σε άλλες πολωνικές πόλεις.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
