Ξέσπασμα οργής των δανειστών μέσα στο υπουργείο Οικονομικών μετά και από απόφαση του Εφετείου που ακυρώνει τους ελέγχους: «Σταματήστε να κοροϊδεύετε με τις συνεχείς παρατάσεις, δεν τελειώνετε ποτέ!»
Και νέο μέτωπο με τους δανειστές άνοιξε η κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση. Σαν να μην έφτανε η κόντρα για τις παροχές Τσίπρα, ήρθε να προστεθεί και η διάταξη στο πολυνομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση για να δώσει «παράταση ζωής» σε φορολογικούς ελέγχους 2 εκατομμυρίων εκκρεμών υποθέσεων προκειμένου να μην παραγραφούν οριστικά την 1η Ιανουαρίου 2017.
Και ενώ ήταν γνωστό και αναμενόμενο ότι οι δανειστές θα έχουν αντιρρήσεις στην πολλοστή παράταση του χρόνου παραγραφής που δίνει το ελληνικό κράτος για να κάνει αναδρομικούς ελέγχους σε υποθέσεις ακόμα και από το… 1986, η σφοδρότητα της αντίδρασής τους την περασμένη Παρασκευή ήταν πρωτοφανής και προκάλεσε σοκ στο υπουργείο Οικονομικών.
«Ντου» στην Καραγεώργη Σερβίας
Σε μια άνευ προηγουμένου κίνηση, οι τέσσερις ξένοι τοποτηρητές που έχει τοποθετήσει στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό εδώ και τέσσερα χρόνια η τρόικα «εισέβαλαν» στις κεντρικές υπηρεσίες του υπουργείου, στην πλατεία Συντάγματος, και ζήτησαν να συγκεντρωθούν οι συναρμόδιοι διευθυντές ελέγχων για έκτακτη συνάντηση. Το τι επακολούθησε όταν έκλεισαν οι πόρτες του γραφείου δεν περιγράφεται. Εξω φρενών οι ελεγκτές, ζήτησαν εξηγήσεις για τη νέα παράταση παραγραφής που προβλέπει το κατατεθειμένο νομοσχέδιο. «Τέλος τα παραμύθια! Αυτά να τα ξεχάσετε, μας κοροϊδεύετε, κάθε φορά μάς λέτε πως αυτή θα είναι η τελευταία παράταση που δίνεται για να προλαβαίνετε να τελειώσετε τους ελέγχους, αλλά ποτέ δεν τους τελειώνετε και δίνετε και νέες», ήταν μερικά από τα «γαλλικά» που ακούστηκαν.
«Κατεβάσατε τα μολύβια»!
Εκείνο δε που λέγεται ότι τους έκανε έξαλλους ήταν η πληροφορία ότι στα μέσα της εβδομάδας, και αφού κατατέθηκε το νομοσχέδιο, κυκλοφόρησε μια άτυπη διαταγή στις εφορίες να σταματήσουν να εκδίδουν εντολές ελέγχου εν όψει της παράτασης για 1-3 χρόνια που θα έδινε η κυβέρνηση. Ο λόγος ήταν ότι, αν έχουν εκδοθεί εντολές ελέγχου, τότε αυξάνεται από 45% έως και το 90% το ποσό που θα πληρώσει κάποιος που θέλει να ενταχθεί στη ρύθμιση και, άρα, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη διάθεση του κόσμου να πληρώσει.
Αυτό δίχασε τους ελεγκτές, καθώς από φέτος για πρώτη φορά απειλούνται και οι ίδιοι με προσωπικές κυρώσεις για τυχόν παραγραφή, με αποτέλεσμα άλλοι «να κατεβάσουν τα μολύβια», ενώ άλλοι -και η τρόικα μαζί τους- «να σηκώσουν τα μανίκια» θέλοντας να εκδώσουν όσες περισσότερες εντολές ελέγχου προλαβαίνουν μέσα σε μισό μήνα που απομένει έως το τέλος του έτους, για να μη βρεθούν υπόλογοι για παραγραφές «σκαστών» υποθέσεων φοροδιαφυγής.
Επιτακτικά, οι εκπρόσωποι των δανειστών ζήτησαν στοιχεία για το πόσους ελέγχους έκαναν φέτος και πόσες υποθέσεις μεταφέρονται για έλεγχο την επόμενη χρονιά. Τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, αιφνιδιασμένα, δεν είχαν έτοιμες απαντήσεις.
«Βρείτε τα και δείξτε μας τι καταφέρατε φέτος και τι θα κάνετε για να τις προλάβετε όλες μέχρι το τέλος του 2017. Εχετε πλάνο ελέγχων; Ποιον μπορείτε να πείσετε πως αυτή η παράταση θα είναι η τελευταία και ότι θα προλάβετε να κάνετε μέσα σε μία χρονιά όσα δεν κάνατε τόσα χρόνια;» τους επέπληξαν. «Ρίξτε βάρος στις ζωντανές υποθέσεις, μην ψάχνετε συνέχεια για σκελετούς και φαντάσματα και πάψτε το παραμύθι πως κάνετε ελέγχους», ήταν το μήνυμα των τροϊκανών. Η χαριστική βολή όμως ήρθε όταν οι ξένοι ελεγκτές έβγαλαν και έδειξαν στα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών ένα χαρτί. «Βλέπετε τι είναι αυτό; Απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. Τι ημερομηνία γράφει πάνω; 9 Δεκεμβρίου 2016. Τώρα δηλαδή, πριν από μία εβδομάδα».
Οι διευθυντές του υπουργείου πάνιασαν όταν διάβασαν τι γράφει το χαρτί και δεν ήξεραν πού να κρυφτούν. Η απόφαση που είχαν στα χέρια τους οι ξένοι -άγνωστο πώς- δεν έχει ούτε καν καθαρογραφεί. Λέει ξεκάθαρα όμως ότι οι έλεγχοι για τη λίστα Λαγκάρντ έχουν παραγραφεί!
«Πριν δώσετε καν παράταση, τα δικαστήρια βγάζουν άκυρους τους ελέγχους. Ποιον κοροϊδεύετε λοιπόν; Με ποιες υποθέσεις λέτε ότι θα ασχοληθείτε; Τι παράταση θέλετε να δώσετε όταν οι έλεγχοι δεν παράγουν πια έννομα αποτελέσματα και είναι άκυροι και παράνομοι;» ρωτούσαν χωρίς να παίρνουν απάντηση.
Σε κάποια στιγμή μόνο, ανώτερο στέλεχος του υπουργείου είπε ότι το Δημόσιο θα κάνει αναίρεση για να εκδικαστεί εκ νέου η υπόθεση από το ΣτΕ. Τότε τα πράγματα έγιναν χειρότερα. «Να, διαβάστε τι λέει το σκεπτικό της απόφασης. Δεν παλεύεται, είναι πολύ καλά τεκμηριωμένη και πιάνει και τις άλλες λίστες με τα εμβάσματα. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της ολιγωρίας σας.
Οι υποθέσεις χάθηκαν, οι έλεγχοι αυτοί σε παλιές υποθέσεις δεν έχουν νόημα πια», λέγεται πως τους είπαν. Εφυγαν μόνο αφού τους ζήτησαν νέα συνάντηση τις αμέσως επόμενες ημέρες με τα πλήρη στοιχεία για την κατάσταση των ελέγχων και έτοιμο πλάνο ελέγχων που θα εφαρμόσουν, προκειμένου να κρίνουν αν θα επιμείνουν να αποσυρθεί τελικά η διάταξη ή θα συμφωνήσουν σε μία και τελευταία -οριστικά πια- παράταση για τις ανέλεγκτες χρήσεις, αυτές που δεν θα έχουν παραγραφεί.
Νάρκη στη νέα ρύθμιση
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σκεπτικό της απόφασης είναι κόλαφος για το υπουργείο Οικονομικών. Λέγεται ότι βγάζει άκυρες τις εντολές ελέγχου (άρα και τη διακοπή της παραγραφής) για τις περισσότερες -αν όχι όλες- λίστες, επειδή εκδόθηκαν μαζικά και αναφέρονται συλλήβδην σε ολόκληρο το περιεχόμενο κάποιων CD και όχι ονομαστικά κατά περίπτωση, σε κάθε έναν ξεχωριστά από τους συνολικά 1,3 εκατομμύρια ελεγχόμενους. Ακόμα χειρότερα, το δικαστήριο καταρρίπτει και τους ισχυρισμούς της φορολογικής αρχής ότι στην επίμαχη υπόθεση ισχύει 10ετής ή και 20ετής παραγραφή του δικαιώματος του Ελληνικού Δημοσίου να ασκήσει έλεγχο, θεωρώντας ότι τα στοιχεία που επικαλείται η Εφορία ως «νεότερα» ή «συμπληρωματικά» (οπτικός δίσκος – CD) είναι στην πραγματικότητα «παλιά» (υπόλοιπα τραπεζικών καταθέσεων) και άρα, αφού δεν τα αξιοποίησε τόσα χρόνια και δεν εξέδωσε ποτέ πιο πριν εντολή ατομικού ελέγχου, ισχύει και για τους ελεγχόμενους της λίστας Λαγκάρντ το δικαίωμα 5ετούς παραγραφής (2008 και πριν), όπως και για όλους τους υπόλοιπους φορολογούμενους που δεν έχουν υποστεί έως τώρα κανέναν φορολογικό έλεγχο. Το χτύπημα για την κυβέρνηση είναι διπλό: εκτός από την αξιολόγηση, κινδυνεύει τώρα να μπλοκάρει και η ρύθμιση για την εθελοντική αποκάλυψη κρυφών εισοδημάτων από την οποία αναμένει να εισπράξει το Δημόσιο πολλά εκατομμύρια ευρώ το 2017!
Το σχέδιο του υπουργείου ήταν, μετά από πολύμηνες καθυστερήσεις, να θέσει σε εφαρμογή τη ρύθμιση ταυτόχρονα με τις μαζικές διασταυρώσεις καταθετικών λογαριασμών, με τη χρήση ειδικού λογισμικού, κίνηση που θα έσπρωχνε τους περισσότερους από τους 1.270.000 φορολογούμενους που φιγουράρουν στις διάφορες λίστες να πληρώσουν (με φόρους 43%-90% στο δηλωθέν κεφάλαιο ανάλογα με την υπόθεση) για να γλιτώσουν τα χειρότερα. Πλέον γεννώνται ερωτήματα για το αν θεσπιστεί τέτοια ρύθμιση για τις παρατάσεις και τους ελέγχους. Ετσι κι αλλιώς, είτε με την παράταση που θέλει να δώσει η κυβέρνηση είτε χωρίς, φαίνεται πως δημιουργείται Νομολογία με την οποία οι υποθέσεις αυτές (υπό προϋποθέσεις) καταπίπτουν ήδη στα δικαστήρια και οι μόνοι που έχουν λόγο να πληρώσουν είναι όσοι είναι πιασμένοι για τα καλά στη φάκα της Εφορίας. Ακόμα και στο ΣτΕ να καταφύγει το Δημόσιο για να προσβάλει την απόφαση, η αβεβαιότητα δεν ευνοεί το εισπρακτικό σχέδιο της κυβέρνησης.
Blame game
«Εκείνοι μας καθυστέρησαν, από τον Ιούνιο ήμασταν έτοιμοι για να ξεκινήσουμε αλλά, πότε οι ενστάσεις τους, πότε ο ανασχηματισμός, μας έφεραν πίσω», υποστηρίζουν στελέχη του υπουργείου που μεταθέτουν την ευθύνη στους δανειστές. «Αν δούλευε το σύστημα, θα φτάναμε το 2017 στους 250.000 ελέγχους, σχεδόν δεκαπλάσιους από όσους γίνονται με το χέρι ως τώρα κάθε χρόνο», λένε και επιμένουν ότι με το σχέδιο αυτό θα μπορέσουν να προλάβουν να ελέγξουν σημαντικές υποθέσεις φοροδιαφυγής που θα φέρουν δισεκατομμύρια στα κρατικά ταμεία αλλά, αν παραγραφούν, θα χαθούν διαπαντός από τον έλεγχο του Δημοσίου.
