«Χαμηλές πτήσεις» για τις άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα το 2016, οι οποίες υποχώρησαν σε χαμηλό δύο ετών. Σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση Νομισματικής Πολιτικής 2016 της Τράπεζας της Ελλάδος, οι άμεσες ξένες επενδύσεις ανήλθαν σε
1,8 δισ. ευρώ στο 9μηνο, κινούμενες δηλαδή, περίπου στα επίπεδα του 2014.
Το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων προήλθε από τα τραπεζικά deals, ύψους 415 εκατ. ευρώ, όπως η πώληση στη γερμανική Ergo International του ποσοστού που κατείχε η Πειραιώς στην ΑΤΕ Ασφαλιστική έναντι 90 εκατ. ευρώ, αλλά και η πώληση του 80% της συμμετοχής της Eurobank στην Eurolife ERB Insurance Group A.E. Συμμετοχών, ποσοστό που περιήλθε στον έλεγχο των Fairfax Financial Holdings Limited και OMERS Administration Corporation (μέσω της Costa Luxembοurg Sarl) έναντι 325 εκατ. ευρώ.
Άλλες επιχειρηματικές συμφωνίες που προσμετρήθηκαν φέτος στις ξένες επενδύσεις ήταν η εξαγορά του 51% του ΟΛΠ από την Cosco έναντι 280 εκατ. ευρώ και η εξαγορά του 90% του Αστήρ Παλλάς Βουλιαγμένης από την Apollo Investment Holdings έναντι 393,1 εκατ. ευρώ.
Μάλιστα και για το 2017 η ΤτΕ θεωρεί ότι οι επενδύσεις θα εξακολουθούν να έχουν δεύτερο ρόλο στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας (πρώτος παραμένει η κατανάλωση) ωστόσο προειδοποιεί πως η άνοδός τους θα εξαρτηθεί από μια σειρά παραγόντων, όπως η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων και δη των ιδιωτικοποιήσεων, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία, η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.
Εάν εκπληρωθούν αυτές οι προϋποθέσεις, η εμπιστοσύνη συνεχίσει να αποκαθίσταται και συνεχιστεί η σταδιακή χαλάρωση των capital controls στον απόηχο και μίας ενδεχόμενης ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, τότε, σύμφωνα με την ΤτΕ, θα υποστηριχθεί και η ανάκαμψη των επενδύσεων.
Για όλα αυτά, όμως, είναι απαραίτητη η αύξηση του δανεισμού και η χρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).
Πέραν τούτων όμως η έκθεση της κεντρικής τράπεζας υπογραμμίζει ότι εξακολουθούν να υπάρχουν δομικά προβλήματα στην ελληνική οικονομία, όπως η γραφειοκρατία και το «βαθύ» πελατειακό σύστημα, ειδικά στην τοπική αυτοδιοίκηση, που δεν επιτρέπουν την προσέλκυση των επενδύσεων.
Για το λόγο αυτό, η ΤτΕ προτρέπει σε επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων, εξάλειψη των παραπάνω αντικινήτρων και αύξηση της ρευστότητας στην ελληνική αγορά. Η τελευταία μπορεί να επιτευχθεί, όπως αναφέρει, μόνο με την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών, έτσι ώστε να επανέλθει ο τραπεζικός δανεισμός σε φυσιολογικά επίπεδα.
Τα «κόκκινα» δάνεια και η αγορά ακινήτων
Για την ΤτΕ υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες ανάπτυξης και προσέλκυσης επενδύσεων στο τομέα της διαχείρισης «κόκκινων» δανείων. Ωστόσο επισημαίνει πως τα κενά που υπάρχουν στο νομοθετικό πλαίσιο περιορίζουν τη δυναμική αλλά και έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη δυνατότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων να χρηματοδοτήσουν νέες επενδύσεις.
Μάλιστα σε ειδική μελέτη σημειώνει πως τα ακίνητα θα μπορούσαν να αποτελέσουν δυναμική επενδυτική επιλογή, χάρη στις υψηλές τους αποδόσεις και τις χαμηλές τιμές, σε συνδυασμό με την δυναμική του τουρισμού και την ανάπτυξη των υποδομών, που όμως το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων και η βαριά φορολογία δεν επιτρέπει σήμερα να αναδειχθεί.
Η ανάκαμψη της ελληνικής αγοράς ακινήτων προϋποθέτει την οριστική σταθεροποίηση του οικονομικού κλίματος και την εφαρμογή διαρθρωτικών αλλαγών, ειδικά στη φορολογία, ώστε να αναδειχθούν και να γίνουν πραγματικά ελκυστικές οι επενδυτικές ευκαιρίες που προσφέρει η χώρα, καταλήγει η ΤτΕ.
newmoney