«Kill switch», ειδικό νομικό καθεστώς «ηλεκτρονικών προσώπων» και νέα μοντέλα στην αγορά εργασίας ορισμένοι από τους άξονες – Δείτε αναλυτικά
Τα ηθικά και νομικά ερωτήματα που προκύπτουν στον ταχέως εξελισσόμενο τομέα της ρομποτικής είναι πολλά: Μπορεί ένα ρομπότ να θεωρηθεί υπεύθυνο για τις πράξεις του; Θα πρέπει να υπάρχει νομική αναγνώριση του καθεστώτος των «ηλεκτρονικών προσώπων»;
Με την ανησυχία για τους κινδύνους σχετικά με ζητήματα αστικής ευθύνης αλλά και θέματα ασφάλειας να αυξάνεται, οι ευρωπαίοι νομοθέτες υποστήριξαν ότι ήρθε η ώρα να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την θέσπιση κανόνων αναφορικά με τη χρήση των ρομπότ.
Με έκθεσή της(link is external), η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων του Ευρωκοινοβουλίου, κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινηθεί άμεσα, προκειμένου να διευθετηθούν ζητήματα όπως η συμμόρφωση με κανόνες δεοντολογίας και ευθύνης για ατυχήματα με αυτοκίνητα χωρίς οδηγό.
«Ένας αυξανόμενος αριθμός τομέων της καθημερινής μας ζωής επηρεάζονται ολοένα και περισσότερο από τη ρομποτική.
Προκειμένου να διαχειριστούμε αυτή την πραγματικότητα και να διασφαλίσουμε ότι τα ρομπότ είναι και θα παραμείνουν στην υπηρεσία του ανθρώπου, πρέπει επειγόντως να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο », επεσήμανε ο εισηγητής Mady Delvaux.
Η έκθεση της Επιτροπής, η οποία εγκρίθηκε με 17 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 2 αποχές, εξετάζει τα θέματα που σχετίζονται με τη ρομποτική, όπως η ευθύνη, η ασφάλεια και οι αλλαγές στην αγορά εργασίας.
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι απαιτούνται κανόνες σε επίπεδο ΕΕ προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως το οικονομικό δυναμικό της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, διασφαλίζοντας ένα τυποποιημένο επίπεδο ασφάλειας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη θέσπιση ρυθμιστικών κανόνων, έτσι ώστε να μην είναι αναγκασμένη να ακολουθεί εκείνους που καθορίζονται από τρίτες χώρες.
Νέος Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Ρομποτική και Κώδικας Ηθικής Συμπεριφοράς
Στην έκθεσή τους, οι ευρωβουλευτές παροτρύνουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού οργανισμού για τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη, με σκοπό την παροχή τεχνικής, ηθικής και κανονιστικής ειδίκευσης προς τις δημόσιες αρχές.
Παράλληλα προτείνουν τη δημιουργία ενός εθελοντικού κώδικα δεοντολογικής συμπεριφοράς, προκειμένου να ρυθμιστούν θέματα αναφορικά με την ευθύνη για τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και επιπτώσεις της ρομποτικής στην ανθρώπινη υγεία και να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με νομικά και ηθικά πρότυπα.
Για παράδειγμα, ο κώδικας αυτός θα περιέχει σύσταση προς τους σχεδιαστές να περιλαμβάνουν διακόπτες έκτακτης ανάγκης (“kill switch”), έτσι ώστε να μπορούν να απενεργοποιηθούν τα ρομπότ σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Κανόνες αναφορικά με την ευθύνη
Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι είναι επιτακτική η ανάγκη ύπαρξης εναρμονισμένων κανόνων για τα αυτο-οδηγούμενα αυτοκίνητα (self-driving cars).
Σύμφωνα με τοις προτάσεις, οι ευρωβουλευτές ζητούν την καθιέρωση υποχρεωτικού συστήματος ασφάλισης και ενός ταμείου που θα εγγυάται την πλήρη αποζημίωση των θυμάτων σε περιπτώσεις ατυχημάτων που προκαλούνται από αυτοκίνητα χωρίς οδηγό.
Σε μακροπρόθεσμη βάση, προτείνεται η δυνατότητα δημιουργίας ενός ειδικού νομικού καθεστώτος «ηλεκτρονικών προσώπων» για τα πιο εξελιγμένα αυτόνομα ρομπότ, προκειμένου να αποσαφηνιστεί το πλαίσιο της ευθύνης σε περίπτωση πρόκλησης βλάβης, λήψης αυτόνομων αποφάσεων και ανεξάρτητης επικοινωνίας με τρίτους.
Κοινωνικός αντίκτυπος
Η ανάπτυξη της ρομποτικής θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μεγάλες κοινωνικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας αλλά και της απώλειας θέσεων εργασίας σε ορισμένους τομείς.
Στην έκθεσή τους, οι ευρωβουλευτές καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθεί αυτές τις τάσεις στενά, συμπεριλαμβανομένων των νέων μορφών απασχόλησης αλλά και της βιωσιμότητα του τρέχοντος φορολογικού και κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος αναφορικά με τη ρομποτική.
Αίτημα για θέσπιση κανόνων
Στόχος της πρωτοβουλίας των ευρωβουλευτών είναι η κινητοποίηση της Ευρωπαϊκής την Επιτροπής, προκειμένου να υποβάλει σχετική νομοθετική πρόταση.
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, η Επιτροπή δεν είναι υποχρεωμένη να ανταποκριθεί στο αίτημα, όμως θα πρέπει να αναφέρει τους λόγους για τους οποίους αρνείται.
Το σχέδιο των προτάσεων θα τεθεί για ψήφιση τον Φεβρουάριο στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, όπου, σύμφωνα με την οικεία διαδικασία νομοθετικής πρωτοβουλίας, θα πρέπει να λάβει την έγκριση από την απόλυτη πλειοψηφία.
Δείτε αναλυτικά το σχέδιο προτάσεων εδώ(link is external).
Φωτογραφία: wikimedia.org
Lawspot