Τον Ιούνιο του 2014 το Ισλαμικό Κράτος κατέλαβε τη Μοσούλη στο Ιράκ. Εισέβαλε στο εκεί ευρισκόμενο τουρκικό προξενείο και συνέλαβε 46 εργαζομένους, περιλαμβανομένου του γενικού προξένου. Υστερα από τρεις μήνες αφέθησαν όλοι ελεύθεροι, σώοι και αβλαβείς. Ηταν η περίοδος που η Τουρκία αποτελούσε τη βασική οδό διελεύσεως εθελοντών και μεταφοράς πολεμικού υλικού προς κάθε λογής αντιπάλους του καθεστώτος Ασαντ.
Εκτοτε οι σχέσεις του Ερντογάν με τους φανατικούς πολεμιστές του Ισλάμ πήραν την κατιούσα. Τον Ιούλιο του 2015 άρχισαν πολύνεκρες βομβιστικές επιθέσεις στην Τουρκία. Το χαρακτηριστικό τους ήταν ότι, ενώ αποδίδονταν σε ισλαμιστές, ουδείς ανελάμβανε την ευθύνη. Η προσέγγιση της Τουρκίας με τη Ρωσία επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση. Τον Δεκέμβριο του 2016 το Ισλαμικό Κράτος έκαψε ζωντανούς δύο αιχμάλωτους Τούρκους στρατιώτες και το κατέγραψε σε βίντεο. Το επόμενο βήμα ήταν η επίθεση στο κλαμπ «Ρέινα». Για πρώτη φορά ύστερα από 18 μήνες επιθέσεων, το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε επισήμως την ευθύνη.
Το «Ρέινα» είναι εμβληματικό σύμβολο του δυτικού τρόπου ζωής στην Πόλη. Ο μέσος Τούρκος δεν μπορεί να ταυτιστεί με τα πλούσια θύματα που εόρταζαν την έλευση της χριστιανικής Πρωτοχρονιάς. Η επιλογή του στόχου δείχνει καλή γνώση της τουρκικής κοινωνίας. Αυτό οφείλεται στους τουλάχιστον 2.200 Τούρκους που πολεμούν μαζί με τους τζιχαντιστές στη Συρία και στο Ιράκ. Χιλιάδες άλλοι πέρασαν από εκεί, ενώ σε όλη τη χώρα υπάρχουν ενεργά δίκτυα υποστηρίξεώς τους, από τζαμιά και ιμάμηδες μέχρι ισλαμικές μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ολα αυτά δείχνουν ότι η Τουρκία θα είναι το επόμενο χρονικό διάστημα όμηρος της ισλαμικής τρομοκρατίας. Στην περίπτωση του Ερντογάν ισχύει απολύτως η ρήση: έσπειρε ανέμους, θερίζει θύελλες.
Και η χώρα μας;
Είναι εξωπραγματικό να θεωρούμε ότι αυτά που συμβαίνουν στην Τουρκία δεν μπορούν να φτάσουν και στην Ελλάδα. Οταν παίρνει φωτιά το διπλανό διαμέρισμα, υπάρχει ισχυρή πιθανότητα να περάσει τη μεσοτοιχία. Δεν περιλαμβανόμαστε στις ευρωπαϊκές χώρες που αποτελούν τους πρώτους στόχους. Λόγω γειτνιάσεως όμως, ανήκουμε στις χώρες υψηλού κινδύνου. Με νηφαλιότητα και ψυχραιμία πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα ευάλωτα σημεία.
Το πρώτο ευάλωτο σημείο αφορά τις παράνομες εισόδους στη χώρα προσφύγων και μεταναστών. Από το καλοκαίρι του 2014, οπότε συνελήφθη έξω από τις Οινούσσες Τσετσένος τρομοκράτης, γνωρίζουμε ότι η Ελλάδα αποτελεί διαμετακομιστικό σταθμό. Ατυπα ισλαμικά δίκτυα διευκόλυναν παλαιότερα τη μεταφορά ισλαμιστών από την Ευρώπη προς την Τουρκία. Τώρα προσπαθούν να βοηθήσουν όσους επιθυμούν να επιστρέψουν. Υπολογίζονται σε πάνω από 4.000 άτομα οι υπήκοοι κρατών-μελών της Ε.Ε. που σήμερα πολεμούν με το Ισλαμικό Κράτος. Δίπλα σε αυτούς θα πρέπει να προσθέσουμε και Βαλκάνιους (Κοσσυφοπέδιο, Αλβανία, Βοσνία) που δεν είναι καταγεγραμμένοι στα συστήματα ασφαλείας του Σένγκεν ως ύποπτοι για να εντοπισθούν, εάν επιχειρήσουν να εισέλθουν στην Ελλάδα. Ο αυστηρότατος έλεγχος και η ταυτοποίηση των εισερχομένων με τη βοήθεια και της Europol είναι αυτονόητα.
Το δεύτερο και πιο σημαντικό αφορά όσους βρίσκονται ήδη εντός της χώρας. Είναι κοινός τόπος σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη ότι ο φανατισμός επωάζεται από φανατικούς ισλαμιστές κληρικούς σε συγκεκριμένα τζαμιά. Εκεί γίνεται το κήρυγμα ακραίων μορφών ισλαμικής διδασκαλίας που οδηγεί σε βία, καθώς και η στρατολόγηση φανατικών.
Στην Ελλάδα η διάχυτη αλλεργία προς καθιερωμένες δομές του Ισλάμ εμπόδισε για χρόνια τη δημιουργία επίσημου τεμένους. Παράλληλα υπήρξε και η ανοχή προς την αυτονόητη ανάγκη κάποιου που ανήκει σε άλλη θρησκεία να λατρέψει τον Θεό του. Ετσι οδηγηθήκαμε στη δημιουργία άτυπων μουσουλμανικών χώρων προσευχής. Η αστυνομία τούς υπολογίζει σήμερα σε τουλάχιστον πενήντα. Δίπλα σε αυτούς δημιουργήθηκαν απογευματινά κορανικά σχολεία για παιδιά. Κατά καιρούς ακούγεται ότι σε ορισμένους χώρους προσευχής διδάσκουν ακραίοι ισλαμιστές.
Από το τέλος του 2014 έχει θεσπισθεί νομικό πλαίσιο λειτουργίας ευκτηρίων οίκων από θρησκευτικές κοινότητες. Υπάρχει πλέον αίτηση με τα στοιχεία των πιστών που ζητούν τον ευκτήριο οίκο, ονοματισμένος υπεύθυνος θρησκευτικός λειτουργός ακόμη και πιστοποιητικό πυροπροστασίας. Το νέο πλαίσιο επιτρέπει τον έλεγχο ακραίων φαινομένων και τη διακοπή λειτουργίας όσων δεν συμμορφώνονται με τον νόμο. Τρεις εκ των ισλαμικών χώρων προσευχής έχουν ήδη νομιμοποιηθεί. Ολοι οι υπόλοιποι λειτουργούν πλέον παράνομα.
Αυτονόητο είναι να δοθεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα στους παράνομους χώρους για να νομιμοποιηθούν. Αμέσως μετά, η αστυνομία οφείλει να τους κλείσει. Αυτή ήταν άλλωστε η λογική της δημιουργίας νομικού πλαισίου εξαρχής. Μόνον έτσι μπορεί να αποτρέψουμε να μας χτυπήσει την πόρτα η εφιαλτική πραγματικότητα της Κωνσταντινουπόλεως, του Βερολίνου, των Βρυξελλών ή της Νίκαιας.
*Ο κ. Αγγελος Μ. Συρίγος είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
