Δικαίωση για τους δημοσιογράφους Δ. Δανίκα και Π. Καψή που είχαν καταδικαστεί από ελληνικά δικαστήρια για τον χαρακτηρισμό «παγκοίνως άγνωστη» σε άρθρο της εφημερίδας «Τα Νέα»
Με μία σημαντική απόφασή του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι η καταδίκη δύο Ελλήνων δημοσιογράφων σε καταβολή αποζημίωσης προς μία ηθοποιό, την οποία απεκάλεσαν «παγκοίνως άγνωστη», αποτελεί παραβίασή της ελευθερίας της έκφρασης.
Η υπόθεση αφορά σε άρθρο του δημοσιογράφου Δημήτρη Δανίκα, το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Τα Νέα» τον Δεκέμβριο του 2004, περίοδο κατά την οποία αρχισυντάκτης της εφημερίδας ήταν ο δημοσιογράφος Παντελής Καψής.
Το εν λόγω άρθρο αφορούσε στην τοποθέτηση μία ηθοποιού (με τα αρχικά Π.M.) στη συμβουλευτική επιτροπή της Διεύθυνσης Θεάτρου του Υπουργείου Πολιτισμού, την οποία ο συντάκτης χαρακτήρισε ως «παγκοίνως άγνωστη».
Τον Απρίλιο του 2005 η ηθοποιός κινήθηκε δικαστικά εναντίον των δύο δημοσιογράφων, καθώς και του ιδιοκτήτη της εφημερίδας, ζητώντας αποζημίωση για προσβολή της προσωπικότητάς της.
Τον Ιούνιο του 2006 το Πρωτοδικείο Αθηνών καταδίκασε τους εναγόμενους, επιδικάζοντας αποζημίωση ύψους 30.000 ευρώ στην ηθοποιό για ηθική βλάβη, ενώ η έφεση των δημοσιογράφων απερρίφθη αργότερα.
Ειδικότερα, το δικαστήριο έκρινε ότι με τη χρήση των λέξεων «πάγκοινως άγνωστη» οι δημοσιογράφοι είχαν υπερβεί τα όρια της θεμιτής κριτικής και δεν ήταν αντικειμενικά αναγκαία για να εκφράσει ο δημοσιογράφος τις απόψεις του σχετικά με το διορισμό.
Να σημειωθεί ότι το ποσό των 30.000 ευρώ κατεβλήθη τελικά από την εκδότρια εταιρεία της εφημερίδας «Τα Νέα».
Η απόφαση του ΕΔΔΑ
Έπειτα από προσφυγή των δύο δημοσιογράφων στο ΕΔΔΑ, το Δικαστήριο έκρινε ότι η καταδίκη των δημοσιογράφων αποτελεί παραβίασή της ελευθερίας της έκφρασης. (άρθρο 10 της ΕΣΔΑ).
Ειδικότερα, το Δικαστήριο έκρινε ότι τα ελληνικά δικαστήρια δεν παρείχαν επαρκή αιτιολόγηση για την επιβολή των κυρώσεων στους δημοσιογράφους, επισημαίνοντας ότι οι επιβληθείσες κυρώσεις δεν ήταν ανάλογες προς τον επιδιωκόμενο νόμιμο σκοπό (προστασία της υπόληψης ή των δικαιωμάτων των άλλων).
Το ΕΔΔΑ σημείωσε ότι τα εθνικά δικαστήρια δεν συμπεριέλαβαν τα προσβλητικά σχόλια στο γενικό πλαίσιο της υπόθεσης, προκειμένου να αξιολογηθεί η συνολική πρόθεση των δύο δημοσιογράφων, οι οποίοι ήταν στην πραγματικότητα υπέρ της τοποθέτησης της ηθοποιού.
Όπως μάλιστα επισημαίνει το Δικαστήριο, δεδομένου ότι η ηθοποιός είχε διοριστεί σε μια κατ’ ουσίαν πολιτική θέση, ο αυστηρός έλεγχος, ακόμα και η σκληρή κριτική, από τον Τύπο θα έπρεπε να είναι αναμενόμενες.
Τέλος, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η επιβολή κυρώσεων στους κύριους Καψή και Δανίκα έλαβε χώρα χωρίς καμία ανάλυση της οικονομικής τους κατάστασης, ενώ τέτοιες κυρώσεις αποθαρρύνουν αναπόφευκτα τους δημοσιογράφους από το να συμβάλλουν σε μια δημόσια συζήτηση σχετικά με ζητήματα που ενδιαφέρουν το ευρύ κοινό.
Εν όψει των ανωτέρω, το ΕΔΔΑ καταδίκασε το ελληνικό κράτος σε καταβολή αποζημίωσης 2.000 ευρώ σε κάθε έναν από τους δημοσιογράφους για ηθική βλάβη, και επιπλέον 1500 ευρώ στον κύριο Καψή για τα δικαστικά έξοδα.
Ολόκληρη η απόφαση είναι διαθέσιμη στη γαλλική γλώσσα εδώ (link is external).
Lawspot